دریافت لینک صفحه با کد QR
همه آنچه که باید درباره دیابت بدانید
دکترتو , 24 آبان 1402 ساعت 12:03
گروه علمی: گر شما هم جز افراد مبتلا به دیابت هستید یا پزشک احتمال ایجاد این بیماری را در بدن شما بالا می‌داند، باید درمورد علائم، نحوه پیشگیری و روش‌های کنترل دیابت اطلاعات کامل داشته باشید. در این مطلب سعی می‌کنیم، در مورد دیابت، این بیماری خطرناک، اما قابل‌کنترل به طور مفصل توضیح دهیم و روش‌های موثر در درمان این بیماری را عنوان کنیم.ظاهر‌شدن هر یک از علائم دیابت می‌تواند یک زنگ خطر محسوب شود. پس اگر نشانه‌ای از این بیماری در بدن شما وجود دارد، حتما به دکتر غدد و متابولیسم یا دکتر داخلی مراجعه کنید.
دیابت چیست؟ (دیابت چیست به زبان ساده)
دیابت چیست به زبان ساده! هنگامی که قند موجود در خون شما زیادتر از حد طبیعی باشد، خون شما شیرین‌تر از حالت عادی است! پس بیماری قند گرفته‌اید!دیابت نوعی بیماری متابولیکی (مربوط به متابولیسم بدن) و یکی از شایع‌ترین بیماری‌های غدد است که با سطح قند خون بالا (گلوکز) همراه است و به دنبال نقص در ترشح انسولین یا عملکرد آن یا هر دو ایجاد می‌شود.سطح بالای گلوکز خون (هیپرگلیسمی) می‌تواند منجر به مشکلات جدی در سلامت شود.در واقع انسولین هورمونی است که از غدد پانکراس که واقع در پشت و زیر معده است ترشح می‌شود. پانکراس انسولین را به جریان خون منتقل می‌کند.
انسولین در گردش باعث می‌شود، که قند وارد سلول‌های بدن شده و مقدار قند موجود در خون را کاهش می‌دهد. همانطور که میزان قند خون شما کاهش می‌یابد، ترشح انسولین از پانکراس نیز کم می‌شود.از طرفی دیگر گلوکز (قند خون) برای سلامت شما حیاتی است، در واقع گلوکز ماده مغذی ضروری است که انرژی لازم برای عملکرد مناسب سلول‌های بدن را فراهم می‌کند. گلوکز همچنین منبع اصلی سوخت مغز شما نیز است.
گلوکز از ۲ منبع اصلی غذا و کبد شما تامین می‌شود. ذخایر کبد شما نیز گلوکز را تولید می‌کند.هنگامی که سطح گلوکز خون شما کم است، مانند زمانی‌که شما غذایی نخورده‌اید، کبد گلیکوژن ذخیره‌شده را به گلوکز تجزیه می‌کند تا سطح گلوکز خون را در حد نرمال نگه‌دارد.هنگامی که قند خون افزایش می‌یابد (به عنوان مثال، پس از غذا خوردن)، انسولین از پانکراس آزاد می‌شود تا سطح گلوکز را با انتقال به سلول‌های بدن کاهش دهد.در بیماران دیابتی، عدم تولید کافی یا عدم پاسخ به انسولین موجب هیپرگلیسمی می‌شود. این بیماری مزمن است، بدین معنی که اگر چه می‌توان آن را کنترل کرد، اما تمام عمر با فرد همراه است.
علائم دیابت چیست؟ (علائم قند خون بالا)
قند خون بالا چه علائمی دارد؟ علائم قند خون بسته به میزان افزایش سطح قند خون شما متفاوت است. بعضی از افراد، به ویژه افرادی که مبتلا به دیابت نوع دو هستند و در مرحله پیش دیابتی هستند، ممکن است از ابتدا علائم را تجربه نکنند. اما در نوع ۱، علائم به سرعت بروز می‌کند و شدیدتر است.زمانی که متوجه می‌شویم در میان اعضای خانواده یا دوستان شخصی به این بیماری مبتلا شده‌است، اولین سوال ما این است که چگونه بفهمیم دیابت داریم؟ برای پاسخ به این سوال باید با علائم دیابت و نشانه‌های آن در هر مرحله آشنا شویم.
۱. مهمترین علائم دیابت
از مهمترین علائمی که در افراد دیابتی دیده‌می‌شود (علائم افزایش قند خون)، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
تکرر ادرار
تشنگی
گرسنگی
خستگی زیاد
۲. علائم دیابت نوع ۲ و علائم دیابت نوع ۱
موارد زیر، مهمترین علایم دیابت نوع یک و دیابت نوع دو هستند:
مشکلات پوستی
تشنگی بیش‌از‌حد
تکرر ادرار و در مواردی بی اختیاری ادراری
گرسنگی شدید
افزایش اشتها
تهوع و استفراغ
کاهش وزن ناخواسته
حضور کتون در ادرار (کتون یک محصول جانبی از تجزیه عضلات و چربی است که هنگام نبود انسولین به اندازه کافی در بدن تولید می‌شود)
خستگی
تحریک‌پذیری
تاری دید
زخم‌هایی که دیر بهبود می‌یابند
عفونت‌های مکرر، مانند عفونت‌های لثه یا پوست و عفونت واژن و مثانه
سوزن‌سوزن شدن یا بی‌حسی در پاها یا انگشتان
همچنین سطوح بالای قند خون می‌تواند منجر به بی‌حالی و در نهایت اغماء فرد شود.
۳. علائم دیابت در مردان
همانطور که می‌دانید علائمی که در مردان و زنان دیابتی دیده‌می‌شود، بین هر دو مشابه است، اما برخی از علائم در یکی از جنس‌ها دیده‌می‌شود و به علت تفاوت در آناتومی آنهاست. در ادامه به برخی از علائم اولیه دیابت در مردان اشاره کرده‌ایم:
تشنگی بیشتر
گرسنگی
خشکی دهان
تهوع و استفراغ
تکرر ادرار
خستگی مفرط
تاری دید
۴. علائم دیابت در زنان
اگر زن هستید و به دیابت مبتلا هستید، به علائمی که مردان دچار می‌شوند، مبتلا خواهید‌شد و بیشتر آن‌ها را تجربه خواهید‌کرد، اما برخی از علائم دیابت مختص خود زنان است به همین دلیل دچار عوارض دیابت در زنان می‌شوند. برخی از
علائم دیابت در زنان شامل موارد زیر هستند:
یکی از علائمی که بیشتر در زنان مبتلا به دیابت دیده‌می‌شود، ابتلا به عفونت قارچی واژینال است. معمولا این عفونت‌ها که با علائم خارش و ترشحات چرکی و سفید و پنیری دیده‌می‌شود، به صورت مکرر اتفاق می‌افتند.
عفونت ادراری در زنان بیشتر از مردان دیده‌می‌شود و این به علت نزدیکی مجاری ادراری و واژن به هم است.
بیشتر خانم‌های مبتلا به دیابت اختلالات جنسی پیدا می‌کنند و معمولا از سکس لذت نمی‌برند.معمولا زنان و دخترانی که دیابتیک هستند احتمال ابتلا به سندروم تخمدان پلی‌کیستیک دارند. این افراد همچنین بیشتر در معرض چاقی هستند.
۵. علائم دیابت در ادرار
معمولا کسانی که به بیماری دیابت مبتلا می‌شوند، برخی علائم مرتبط با ادرار از خود نشان می‌دهند:
بسیاری از اشخاصی که به دیابت مبتلا هستند، معمولا بیش از اندازه ادرار می‌کنند.
در ادرار بیشتر افراد دیابتی دفع گلوکز دیده‌می‌شود. معمولا کسانی که قند بالایی دارند، کلیه‌هایشان در بازجذب همه‌ی این قند ناتوان است و برخی از آن دفع می‌شود.
بیشتر افرادی که به دیابت مبتلا هستند در خطر ابتلا به عفونت ادراری هستند.
گاهی ممکن است که پروتئینوری یا دفع پروتئین در ادرار هم در افراد دیده‌شود.
۶. خشکی دهان و بیماری قند خون
از علائم شایع افرادی که دیابتیک هستند، خشکی دهان است. دهانی که برای مدت طولانی خشک شود به بیماری‌های پرودنتال و بیماری‌های دندان و لثه مختلفی دچار می‌شود.برای درمان خشکی دهان ناشی از دیابت بهتر است که با دکتر غدد مشورت کنید. زیرا در صورت درمان نکردن این حالت، مشکلات بیشتری برای شما پیش می‌آید.
۷. علائم دیابت در جوانی
نشانه‌های دیابت در جوانان مشابه علائم نوع ۱ است، زیرا دیابت نوع ۱ همان دیابت نوجوانی است.
۸. علائم دیابت خاموش
علائم دیابت خاموش همان علائم پیش دیابت هستند. معمولا دیابت خاموش علامت واضحی ندارد.
منبع درد در بیماران دیابتی چیست؟
تقریبا از هر ۴ فرد مبتلا به دیابت ۱ نفر از درد‌های مزمن عصبی رنج می‌برد. دلیل این درد‌ها قند خون بالا است و به آن‌ها درد‌های عصبی نوروپاتی دیابت یا PDN گفته می‌شود. سوزش، تیرکشیدن و مورمور شدن از علائم چنین درد‌هایی است.
همچنین درد‌های حاد و پیش‌رونده همراه با حساسیت شدید در پاها و دست‌ها که می‌تواند در کل دست‌وپا گسترده شود. این درد‌ها می‌تواند به شکل قابل‌توجهی تحرک را تحت تاثیر قرار دهد که در نتیجه باعث افزایش چاقی شده و وضعیت دیابت نوع ۲ را در یک چرخهٔ دائمی بدتر می‌کند.درمان درد دیابت بسیار دشوار است و مکانیسم مولکولی آن چندان شناخته‌شده نیست. این تحقیق جدید نشان می‌دهد که یک مولکول پروتئین – HCN ۲ – می‌تواند به‌تن‌هایی مسئول احساساتی مثل درد دیابت باشد.هنوز داروی مناسبی برای درمان وجود ندارد و بیماران مجبورند با این درد‌ها در طول زندگی خود کنار بیایند.
با دیدن کدام علائم به کدام دکتر مراجعه کنیم؟
۷ علامت هشداردهنده زیر به احتمال زیاد نشانه ابتلا شخص به قند خون است. عوارض قند خون بالا تمام اندام‌های حیاتی شما از جمله قلب، عروق خونی، چشم، کلیه و اعصاب را تحت تاثیر قرار می‌دهد.آگاهی از نشانه‌های نوسانات قند خون، در مدیریت موفق این بیماری بسیار اهمیت دارد و عوارض ناشی از آن را به تاخیر می‌اندازد.در صورتیکه هر یک از علائم زیر را دیدید، حتما به دکتر غدد یا به دکتر داخلی مراجعه کنید. دکتر با بررسی آزمایش‌های مختلف و گرفتن شرح حال، بیماری را در شما بررسی خواهدکرد.
۱. احساس سردرگمی، گیجی و لرزش
این علائم اغلب نشانه افت قند خون یا همان هیپوگلیسمی است (اگر قند خونتان زیر ۷۰ بود، ۲ قاشق غذاخوری کشمش یا ۱۰۰میلی‌لیتر آب پرتقال مصرف کنید).
۲. ادرار بیش از حد و تشنگی زیاد
این ۲ علامت نیز می‌تواند نشانه‌ای از قند خون بسیار بالا باشد.
۳. تاری دید و احساس فشار در چشم
دیابت کنترل‌نشده می‌تواند خطر ابتلا به مشکلات چشمی از قبیل رتینوپاتی دیابتی، گلوکوم یا آب سیاه و آب مروارید را افزایش دهد (معاینه منظم چشم ضروری است).
۴. زخمی که بهبود نمی‌یابد
این بیماری منجر به کاهش جریان خون می‌شود و دیابت کنترل‌نشده گردش خون را ضعیف می‌کند. این روند منجر به دیر بهبود یافتن زخم و آلودگی آن شده و زخم را در معرض عفونت‌های جدی قرار می‌دهد.
۵. از دست دادن حس در پاها
نوروپاتی دیابتی و یا آسیب عصبی ناشی از قند خون منجر به از‌دست‌دادن حس نسبت به گرما و سرما می‌شود. استفاده از کفش مناسب، بازرسی اندام بخصوص کف پاها و پیگیری مراقبت‌های پزشکی به دنبال بروز هرگونه بی‌حسی در این اندام ضروری است.
۶. تورم دست ها، صورت و مچ پا
تورم می‌تواند نشانه‌ای از عدم عملکرد نادرست کلیه‌ها باشد. سایر علائم عملکرد نادرست کلیه عبارتند از ناراحتی معده، ضعف، اختلال در خواب، مشکل در تمرکز.
۷. درد قفسه سینه، بازو و فک
این عوارض می‌تواند نشانه‌ای از حمله قلبی باشد. قند خون می‌تواند رگ‌های خونی شما را تضعیف کرده و منجر به تشکیل پلاک در شریان‌ها شود. پلاک‌ها باعث آسیب به عضله قلب و در نهایت حمله قلبی و یا سکته مغزی می‌شود.
علت دیابت چیست؟
بیماری دیابت یکی از بیماری‌هایی است که انواع مختلفی دارد و براساس انواع آن علت‌های ایجاد آن نیز طبقه‌بندی می‌شوند. مثلا می‌توان گفت که دیابتی که در دوران بارداری ایجاد می‌شود با دیابتی که در دوران جوانی و کودکی بروز می‌کند تفاوت دارد و علت‌های ایجاد آن‌ها نیز می‌توانند متنوع باشند؛ بنابراین در ادامه به تفکیک گروه‌هایی که علت ایجاد آن‌ها می‌تواند مشابه باشد، دیابت را توضیح داده‌ایم.
۱. علت دیابت نوع ۱
این نوع دیابت که به‌عنوان دیابت نوجوانان نیز شناخته می‌شود، زمانی رخ می‌دهد که بدن نتواند انسولین تولید کند. در بیماری‌های خودایمنی مانند دیابت نوع ۱، سیستم ایمنی به اشتباه آنتی‌بادی‌ها و سلول‌های التهابی تولید می‌کند که سبب آسیب رساندن به بافت بدن انسان می‌شوند. در افراد مبتلا به نوع ۱ بیماری، سلول‌های بتای پانکراس، که مسئول تولید انسولین هستند، توسط سیستم ایمنی ناخواسته مورد حمله قرار می‌گیرند و تخریب می‌شوند.
این امر باعث می‌شود که سطح انسولین خون شما کم شود یا اینکه انسولین تولید نشود. همچنین قرارگرفتن در معرض برخی از عفونت‌های ویروسی (اوریون و ویروس Coxsackie) یا دیگر سموم محیطی ممکن است باعث پاسخ‌های غیرطبیعی آنتی‌بادی شود که موجب آسیب به سلول‌های پانکراس تولیدکننده انسولین شود. برخی از آنتی‌بادی‌هایی که در دیابت نوع ۱ دیده‌می‌شوند، شامل آنتی‌بادی‌های ضدسلولی، آنتی‌بادی ضد انسولین و آنتی‌بادی‌های ضد کلوتامین دکربوکسیلاز می‌باشند؛ بنابراین به نظر می‌رسد که دیابت نوع ۱ به دنبال ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی ایجاد می‌شود.همچنین دیده‌شده که اضافه وزن در دیابت نوع ۱ یک تاثیری ندارد. دیابت نوع ۱ را دیابت وابسته به انسولین نیز می‌گویند به این معنی که فرد باید روزانه انسولین مصنوعی را دریافت کند تا زنده بماند.
عوامل خطر برای دیابت نوع ۱
اگر چه علت دقیق دیابت نوع ۱ ناشناخته است، اما عوامل خطر این بیماری عبارت‌اند از:
سابقه خانوادگی: اگر والدین یا خواهر و برادر شما دارای دیابت نوع ۱ باشند خطر ابتلا در شما نیز افزایش می‌یابد.
فاکتور‌های محیطی: شرایطی مانند قرار گرفتن در معرض بیماری ویروسی ممکن است در ابتلا به این بیماری نقش داشته‌باشد.
بیماری‌های پانکراس و غدد داخلی بدن
حضور پروتئین‌های سیستم ایمنی بدن (آنتی‌بادی‌ها): گاهی اوقات اعضای خانواده فرد مبتلا به دیابت نوع ۱ برای حضور آنتی‌بادی‌های دیابتی آزمایش می‌شوند. اگر این آنتی‌بادی‌ها را دارید، احتمال ابتلا به این بیماری در شما افزایش می‌یابد. اما همه کسانی که این آنتی‌بادی‌ها را دارند لزوما مبتلا به آن نمی‌شوند.جغرافیا و محل زندگی: بعضی از کشور‌ها مانند فنلاند و سوئد میزان بالای قند خون را دارند.
۲. دلایل پیش دیابت و دیابت نوع ۲
در مرحله پیش‌دیابتی (که می‌تواند به دیابت نوع ۲ منجر شود) و در دیابت نوع ۲، سلول‌های شما به اثر انسولین مقاوم می‌شوند در واقع بر خلاف نوع ۱ در حالی‌که غده پانکراس هنوز انسولین را تولید می‌کند، سلول‌های بدن به طور موثری به آن پاسخ نمی‌دهند و به جای انتقال گلوکز به سلول‌هایی که به انرژی نیاز دارند، گلوکز در جریان خون شما باقی می‌ماند.دلیل این نوع از بیماری نیز ناشناخته است، هرچند اعتقاد بر این است که عوامل ژنتیکی و محیطی نیز در ایجاد دیابت نوع ۲ نقش دارند. داشتن اضافه وزن به شدت با پیشرفت آن ارتباط دارد، با‌این‌حال همه افراد مبتلا به این بیماری دارای اضافه وزن نیستند.
عوامل خطر ابتلا به مرحله پیش دیابتی و دیابت نوع ۲
عوامل افزایش خطر ابتلا در دیابت نوع ۲ شامل موارد زیر است:
چاقی یا اضافه وزن: بافت چربی اضافی در بدن شما باعث می‌شود که سلول‌ها به انسولین مقاوم شوند.
عدم فعالیت و کم‌تحرکی: هر چه فعالیت شما کمتر باشد خطر ابتلا به قند خون در شما افزایش می‌یابد. فعالیت بدنی به شما کمک می‌کند تا وزن خود را کنترل کنید، از گلوکز به عنوان انرژی استفاده می‌کند و سلول‌های شما را نسبت به انسولین حساس‌تر می‌کند.
سابقه خانوادگی: اگر یکی از والدین یا خواهر و برادر شما دارای دیابت نوع ۲ باشد خطر ابتلا به آن نیز در شما افزایش می‌یابد.نژاد: اگر چه علت آن معلوم نیست، اما مردم نژاد‌های خاص (از جمله سیاه پوست، اسپانیایی، سرخپوستان آمریکایی و آسیایی آمریکایی) در معرض خطر بیشتری هستند.
افزایش سن: با افزایش سن خطر ابتلا به آن نیز افزایش می‌یابد. ممکن است به این دلیل باشد که با افزایش سن تمایل فرد به فعالیت و ورزش کمتر شده، توده عضلانی کم شده و افزایش وزن رخ می‌دهد.سابقه ابتلا به دیابت بارداری: اگر هنگام بارداری مبتلا به دیابت شده‌اید، احتمال ابتلا به مرحله پیش دیابتی و دیابت نوع ۲ در شما افزایش می‌یابد. همچنین اگر کودکی با وزن بیش از ۴ کیلوگرم دارید، در معرض خطر ابتلا به این بیماری هستید.
سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCO): زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک نیز در معرض خطر ابتلای بالاتری قرار دارند.
فشار خون بالا: فشار خون بالای ۱۴۰/۹۰ میلی‌متر جیوه (mmHg) با افزایش خطر ابتلا به این بیماری ارتباط دارد.
سطح غیرطبیعی کلسترول و تری‌گلیسرید: اگر میزان سطح چربی لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL) یا چربی خوب پایینی دارید، خطر ابتلا به مشکلات قند خون در شما بالاتر است. افرادی که سطح بالای تری‌گلیسیرید دارند خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ در آن‌ها بالاتر است.
۳. دلایل دیابت حاملگی
این نوع از مشکل قند خون در دوران بارداری ایجاد می‌شود. در واقع در طول بارداری، جفت هورمون‌هایی را تولید می‌کند تا بارداری را حفظ کند. این هورمون‌ها سلول‌های شما را به انسولین مقاوم‌تر می‌کنند. به طور معمول، پانکراس با تولید انسولین بیشتر به اندازه کافی برای غلبه بر این مقاومت پاسخ می‌دهد.اما گاهی اوقات پانکراس نمی‌تواند این کار را به‌درستی انجام دهد. در این حالت گلوکز بسیار کمی به سلول‌های شما منتقل می‌شود و سطح آن در خون زیاد می‌شود و باعث بروز علائم دیابت بارداری می‌شود.این نوع بیماری تنها در برخی از زنان باردار دیده می‌شود و معمولا پس از زایمان برطرف می‌شود. عوامل خطر ابتلا به آن به نوع دیابت بستگی دارد.
عوامل خطر برای دیابت بارداری
هر زن بارداری می‌تواند مبتلا به دیابت بارداری شود، اما برخی از زنان در معرض خطر بیشتری نسبت به دیگران هستند. عوامل خطر برای این بیماری عبارت‌اند از:
سن: زنان بالای ۲۵ سال در معرض خطر بیشتری قرار دارند.سابقه خانوادگی یا شخصی: اگر در مرحله پیش دیابتی قرار دارید یا یکی از اعضای خانواده، مانند یک والد یا خواهر یا برادر، دارای دیابت نوع ۲ باشد، خطر ابتلا به این بیماری نیز در شما افزایش می‌یابد. همچنین اگر در دوران بارداری قبلی دچار دیابت بارداری شده‌اید، یا صاحب کودک بسیار بزرگ شده‌اید یا اینکه جنین زنده به دنیا آورده‌اید خطر بیشتری برای ابتلا خواهید‌داشت.وزن: داشتن اضافه وزن قبل از بارداری خطر ابتلا به دیابت بارداری را در فرد افزایش می‌دهد.نژاد: بنابر دلایلی نامشخص، زنان سیاه، اسپانیایی، آمریکایی هندی یا آسیایی بیشتر از سایر افراد مستعد ابتلا به دیابت بارداری هستند.
انواع دیابت کدامند؟
انواع مختلف این بیماری می‌تواند رخ دهد و کنترل و درمان آن بستگی به نوع دیابت دارد. دیابت مزمن و طولانی‌مدت شامل نوع ۱ و نوع ۲ است. شرایط بالقوه برگشت‌پذیر دیابت نیز شامل مرحله پیش دیابت است؛ یعنی زمانی‌که سطح قند خون شما بالاتر از حد طبیعی است، اما به اندازه‌ای بالا نیست که به عنوان دیابت محسوب شود.
دیگر نوع دیابت دیابت بارداری است که در دوران بارداری رخ می‌دهد، اما بعد از تولد نوزاد ممکن است از بین برود. علت دیابت در انواع آن مختلف بوده و هر شرایطی باعث ایجاد نوع خاصی از این بیماری می‌شود. در ادامه علت ایجاد هر یک را توضیح می‌دهیم.
۳ نوع اصلی دیابت وجود دارد که ممکن است، افراد به آن‌ها مبتلا شوند. این ۳ دسته عبارت‌اند از:
دیابت نوع ۱
دیابت نوع ۲
دیابت بارداری
۱. دیابت نوع ۱
این نوع بیماری می‌تواند در هر سنی ایجاد شود. اما بیشتر در کودکان و نوجوانان گزارش شده است. بدن فرد مبتلا به دیابت نوع ۱ انسولین بسیار کمی تولید می‌کند. در مواقعی نیز بدن توانایی ساخت انسولین را ندارد. این بیماران برای کنترل سطح گلوکز خون به تزریق روزانه انسولین نیاز دارند.
۲. دیابت نوع ۲
این نوع در بزرگسالان بیشتر شایع است. حدود ۹۰% از کل موارد دیابت مربوط به این نوع است. در نوع ۲ بدن بیمار انسولین تولید می‌کند، اما نمی‌تواند از این انسولین به‌خوبی استفاده کند. اولین روش درمان برای دیابت نوع ۲ تغییر سبک زندگی است. باید فعالیت بدنی را در برنامه جای داد و رژیم غذایی سالم انتخاب کرد. بیشتر افراد مبتلا به این بیماری پس از گذشت مدتی به دارو‌های خوراکی نیاز پیدا می‌کنند.
۳. پیش دیابت
پیش دیابت حالتی است که در آن فرد مستعد ابتلا به دیابت است. معمولا کسانی که پدر یا مادرشان دیابت دارند و یا رژیم غذایی نامناسبی دارند، احتمالا در حالت پیش دیابت قرار دارند. قند خون این افراد بالا رفته‌است، اما هنور به مرحله‌ای نرسیده‌است که بتوان گفت فرد مبتلا به دیابت است. پیش دیابت نیازمند مراقبت است تا به دیابت تبدیل نشود.
۴. دیابت بارداری
دیابت بارداری در دوره بارداری به دلیل افزایش قند خون ایجاد می‌شود و پس از زایمان نیز از بین می‌رود. اما این بیماری با عوارضی برای مادر و جنین همراه است. حتما باید برای تشخیص، کنترل و درمان آن به دکتر زنان و زایمان یا دکتر غدد مراجعه کرد. زیرا این امکان وجود دارد که مادر یا کودک در آینده به دیابت نوع ۲ مبتلا شوند.
۵. دیابت بی مزه
دیابت بی مزه حالتی است که در آن هورمون ضد ادراری به اندازه‌ی کافی ساخته نمی‌شود. هنگامی که این اتفاق در بدن می‌افتد معمولا تعادل الکترولیت‌ها در بدن به هم می‌خورد و آب بدن دفع می‌شود. بدن به بی‌آبی دچار می‌شود و مشکلات سلامتی برای فرد ایجاد می‌شود.
۶. دیابت عصبی
دیابت عصبی وجود خارجی ندارد و یک اصطلاحی است که به غلط بیماری تلقی می‌شود. هنگامی که شما اضطراب می‌گیرید و یا عصبی می‌شوید، قند خون شما بالا می‌رود؛ بنابراین این به اصطلاح می‌گویند که شخص علائم قند خون عصبی دارد. اما این درست نیست. بالا رفتن قند خون برای آماده کردن شما جهت حالت آماده باش بدن است.
۷. دیابت کودکان
دیابت در کودکان زمینه را برای ابتلا به بیماری‌های دیگر مهیا می‌کند. یکی از آسیب‌هایی که دیابت به بدن می‌زند در بخش‌های قلبی و عروقی است. همچنین دیابت در دوران کودکی احتمال سکته و بیماری‌های قلبی را در بزرگسالی کودک افزایش می‌دهد.
۸. دیابت در نوجوانی
دیابت در نوجوانان اخیرا بیش از پیش شایع شده‌است. طبق آماری که اخیرا از آمریکا به دست رسیده‌است، حدود ۲۱۰ هزار نفر از نوجوانان و افراد زیر ۲۰ سال به دیابت مبتلا هستند.
۹. دیابت در جوانی
دیابت نوع ۱ یا دیابتی که در دوران جوانی فرد به آن مبتلا است، از بیماری‌های مزمن و اختلالات قند خون است. در این حالت پانکراس انسولین کمی می‌سازد و یا نمی‌تواند انسولین بسازد. می‌دانید که کار انسولین این است که قند خون را تنظیم کند. هنگامی که این اتفاق می‌افتد، قند در خون باقی می‌ماند و به سلول‌ها نمی‌رسد و باعث دیابت می‌شود.
۱۰. دیابت خاموش
افرادی که احتمال ابتلا به دیابت در آن‌ها زیاد است و در آستانه ابتلا به این بیماری قرار دارند، اصطلاحا به دیابت خاموش مبتلا هستند. دیابت خاموش همان اصطلاحی است که برای پیش دیابت در نظر گرفته می‌شود؛ بنابراین این حالت با پیش دیابت یکی است، تنها نام آن‌ها متفاوت است.
تشخیص دیابت چگونه انجام می‌شود؟
علائم دیابت نوع ۱ اغلب ناگهان ظاهر می‌شوند و اغلب به دلیل چک‌کردن سطح قند خون شناسایی می‌شود. اما از آنجایی که علایم سایر انواع آن و پیش دیابت بیشتر به صورت تدریجی ظاهر می‌شوند. بهتر است که افراد از نظر قند خون (که از طریق تشخیص خانگی دیابت یا تشخیص دیابت بدون آزمایش در آزمایشگاه و با استفاده از دستگاه تست قند خون در خانه هم امکان‌پذیر است) غربالگری شوند. همچنین گفته می‌شود که افراد زیر در معرض خطر ابتلا به این بیماری قرار دارند:
شاخص توده بدنی بالای ۲۵ سال هستند (BMI>۲۵): بدون در نظر گرفتن سن، افراد دارای عوامل خطر دیگر مانند فشار خون بالا، میزان کلسترول غیرطبیعی، شیوه زندگی بی‌تحرک، سابقه سندرم تخمدان پلی کیستیک یا بیماری قلبی و داشتن سابقه خانوادگی دیابت.افراد با سن بالاتر از ۴۵ سال: توصیه می‌شود ابتدا غربالگری قند خون در افراد بالای ۴۵ سال انجام شود، سپس اگر نتایج طبیعی باشد، بعد از آن هر ۳ سال بررسی می‌شود.
دو نکته مهم:
هر زنی که دیابت بارداری داشته‌است، توصیه می‌شود که هر ۳ سال یک‌بار از نظر ابتلا به این بیماری غربالگری شود.هر فردی که در مرحله پیش دیابتی است توصیه می‌شود هر ساله از نظر سطح قند خون بررسی شود.
تست‌های دیابت نوع ۱ و ۲ و پیش دیابت
تست‌های مختلفی برای بررسی قند خون وجود دارد. افراد مبتلا به دیابت باید چکاپ‌های لازم برای افراد دیابتی یا آزمایش دیابت را مرتب انجام دهند. متخصص ممکن است باتوجه‌به شرایط بیمار هر کدام از تست‌ها را تجویز کند.
۱. تست هموگلوبین A ۱ C
این آزمایش خون که نیاز به ناشتا بودن ندارد، میانگین قند خون شما را برای ۲ تا ۳ ماه گذشته نشان می‌دهد. با این آزمایش میزان درصد قند خون مرتبط با هموگلوبین (پروتئین حمل‌کننده اکسیژن را در گلبول‌های قرمز) اندازه‌گیری می‌کند.
سطح هموگلوبین A ۱ C بالاتر از ۶.۵ (طی ۲ آزمایش جداگانه) نشان می‌دهد که شما قند خون دارید. همچنین اگر سطح هموگلوبین A ۱ C بین ۵.۷ تا ۶.۴ باشد بدین معنی است که در مرحله پیش دیابتی قرار دارید و اگر سطح هموگلوبین A ۱ C کمتر از ۵.۷ باشد طبیعی است.
۲. تست قند خون تصادفی
در آزمایش قند خون، یک نمونه خون به صورت تصادفی و بدون در نظر‌گرفتن زمان آخرین وعده غذایی از شما گرفته‌می‌شود. اگر سطح قند خون شما ۲۰۰ میلی‌گرم در دسی لیتر یا بیشتر باشد، نشان‌دهنده این است که مبتلا به قند خون هستید.
۳. تست قندخون ناشتا
در این آزمایش نمونه‌خون در صبح و به صورت ناشتا از شما گرفته‌می‌شود (به‌وسیله درمان خانگی دیابت هم امکان‌پذیر است). سطح قند خون ناشتا کمتر از ۱۰۰ میلی‌گرم در دسی‌لیتر طبیعی است. میزان قند خون ناشتا از ۱۰۰ تا ۱۲۵ میلی‌گرم در دسی‌لیتر نشان‌دهنده مرحله پیش دیابتی یا اختلال گلوکز ناشتا است. همچنین اگر میزان قند خون شما ۱۲۶ میلی‌گرم در دسی‌لیتر یا بالاتر (طی ۲ آزمایش جداگانه) باشد، بدین معنی است که مبتلا به دیابت هستید.
۴. تست تحمل گلوکز خوراکی
برای انجام این آزمایش، ابتدا سطح قند خون ناشتا شما اندازه‌گیری می‌شود. سپس یک مایع شیرین را می‌نوشید و سطح قند خون ۲ ساعت بعد اندازه‌گیری می‌شود. سطح قند خون کمتر از ۱۴۰ میلی‌گرم بر دسی‌لیتر طبیعی است. اما قند خون بیش از ۲۰۰ میلی‌گرم در دسی‌لیتر بعد از ۲ ساعت نشان‌دهنده دیابت است. همچنین قند خون بین ۱۴۰ تا ۱۹۹ میلی‌گرم در دسی‌لیتر بدین معنی است که در مرحله پیش دیابتی هستید.
۵. آزمایش ادرار
اگر پزشک مشکوک به دیابت نوع ۱ باشد، آزمایش ادرار را به شما توصیه خواهدکرد تا وجود کتون را در ادرار بررسی کند. در واقع هنگامی‌که انسولین به اندازه کافی برای استفاده از گلوکز موجود نباشد، بدن بافت ماهیچه و بافت چربی را برای تولید انرژی مصرف می‌کند و کتون تولید شده که باعث اسیدی شدن خون در دیابت یا فرد دیابتی می‌شود. پزشک شما همچنین ممکن است آزمایش دیگری را انجام دهد تا ببیند آیا سلول‌های سیستم ایمنی بدن شما در معرض دیابت نوع ۱ آنتی‌بادی تولید کرده‌است یا نه.
آزمایش‌های دیابت حاملگی
پزشک شما عوامل خطر ابتلا به دیابت بارداری را در اوایل بارداری ارزیابی خواهدکرد، که شامل موارد زیر است:
۱. آزمایش قند خون
اگر شما در معرض خطر ابتلا به این بیماری هستید (مثلا اگر در ابتدای بارداری چاق هستید یا اینکه در دوران بارداری قبلی مبتلا به دیابت بارداری بوده‌اید یا سابقه خانوادگی این بیماری را دارید) پزشک شما ممکن است برای اولین بار در دوران بارداری برای شما آزمایش قند خون تجویز کند.اگر در معرض خطر متوسط ابتلا به این بیماری هستید، احتمالا در طول ۳ ماهه دوم به طور معمول بین ۲۴ تا ۲۸ هفته بارداری، یک آزمایش غربالگری برای دیابت بارداری باید انجام دهید.
۲. تست اولیه چالش گلوکز
در این آزمایش شما محلول حاوی گلوکز، را خورده ۱ ساعت بعد سطح قند خونتان چک می‌شود. سطح قند خون زیر ۱۴۰ میلی‌گرم در دسی‌لیتر معمولا در آزمایش چالش گلوکز طبیعی است و فرد مبتلا به دیابت نمی‌باشد. اما اگر سطح قند خون شما بالاتر از حد طبیعی باشد، به این معنی است که شما در معرض خطر ابتلا به دیابت بارداری هستید. در این حالت پزشک شما یک آزمایش پیگیری برای تعیین اینکه آیا دیابت بارداری دارید یا نه را به شما توصیه می‌کند.
۳. تست تحمل گلوکز
برای انجام این تست از شما خواسته می‌شود تا سراسر شب را چیزی نخورید و سطح قند خون ناشتای خود را صبح اندازه‌گیری کنید. سپس یک محلول حاوی گلوکز (که حاوی غلظت بالایی از گلوکز است) را خورده و سطح قند خون شما هر ۱ ساعت به مدت ۳ ساعت بررسی خواهد‌شد.اگر حداقل ۲ نوبت قند خون بالاتر از مقادیر طبیعی باشد، شما مبتلا به دیابت حاملگی هستید.
درمان دیابت چیست؟ (سریعترین راه درمان انواع دیابت)
با توجه به نوع دیابت شما، بررسی قند خون، انسولین و دارو‌های خوراکی ممکن است در درمان شما نقش داشته‌باشد. رعایت یک رژیم غذایی سالم، حفظ وزن سالم و شرکت در فعالیت‌های منظم نیز عوامل مهمی در مدیریت قند خون است.بخش مهمی از مدیریت دیابت (و همچنین سلامت کلی شما) حفظ وزن ایده ال از طریق رژیم غذایی سالم و برنامه ورزشی است:
۱. تغذیه سالم
بر خلاف تصور عوام، هیچ رژیم غذایی خاص دیابت وجود ندارد. سعی کنید بیشتر میوه‌ها، سبزیجات، پروتئین و غلات (مواد غذایی که دارای مواد مغذی و فیبر زیاد و چربی و کالری کم هستند) را مصرف کنید و مصرف چربی‌های اشباع‌شده، کربوهیدرات‌ها و شیرینی‌ها را کاهش‌دهید. همچنین از مصرف بیش‌از‌حد الکل نیز اجتناب کنید. در واقع، این بهترین برنامه غذا برای تمام افراد خانواده است. یک متخصص تغذیه می‌تواند به شما در تنظیم یک برنامه غذایی سالم و مناسب کمک‌کند.
۲. فعالیت بدنی
هر کس به ورزش منظم هوازی نیاز دارد و افرادی که دیابت دارند، مستثنی نیستند. تمرینات ورزش با انتقال قند موجود در خون به سلول‌های بدن، که از آن برای انرژی استفاده می‌شود، موجب کاهش سطح قند خون می‌شود. ورزش همچنین حساسیت سلول‌ها را به انسولین افزایش می‌دهد، بدین معنی است که بدن شما نیاز به انسولین کمتر برای حمل گلوکز به سلول‌های خود دارد.
برای انجام تمرینات ورزشی با پزشک خود مشورت کنید. سپس فعالیت‌هایی را که از آن لذت می‌برید، از قبیل پیاده روی، شنا یا دوچرخه‌سواری را انتخاب کنید. مهمترین چیز، این است که فعالیت بدنی بخشی از فعالیت روزمره شما باشد. سعی کنید روزانه حداقل ۳۰ دقیقه به صورت مداوم یا ۳ بار در روز، هر بار به مدت ۱۰ دقیقه ورزش کنید. یا اینکه سعی کنید در بیشتر روز‌های هفته تمرین هوازی را انجام دهید.
۳. چک کردن قند خون
بسته به برنامه درمان شما، به ویژه اگر در حال مصرف انسولین هستید ممکن است نیاز باشد قند خون خود را ۴ بار در روز و یا بیشتر، چک کنید. چک دقیق قند خون تنها راهی است که می‌توان اطمینان حاصل کرد که سطح قند خون شما در محدوده طبیعی باقی می‌ماند. افرادی که مبتلا به دیابت نوع ۲ هستند و انسولین مصرف نمی‌کنند، معمولا قند خون خود را بسیار کمتر چک می‌کنند.
با کمک تیم درمان دیابت، شما خواهید آموخت که سطح قند خون شما در پاسخ به غذایی که می‌خورید، فعالیت بدنی، داروها، بیماری، الکل، استرس و در زنان به دنبال نوسانات هورمونی چگونه تغییر خواهدکرد. علاوه‌بر چک روزانه قند خون، پزشک شما به طور منظم آزمایش هموگلوبین A ۱ C را برای اندازه‌گیری میانگین قند خون ۲ تا ۳ ماه گذشته به شما توصیه می‌کند.
در مقایسه با چک مکرر قند خون روزانه، به طور کلی آزمایش هموگلوبین A ۱ C چگونگی کنترل و درمان دیابت را بهتر می‌تواند به ما نشان دهد. همچنین سطح بالای هموگلوبین A ۱ C نشان‌دهنده آن است که نیاز به تغییر در دارو‌های خوراکی، رژیم انسولین یا برنامه غذایی‌تان دارید.
۴. انسولین
افرادی که دیابت نوع ۱ دارند، برای زنده‌ماندن نیاز به درمان انسولین دارند. همچنین برخی از افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ یا دیابت حاملگی نیز نیاز به درمان انسولین دارند.بسیاری از انواع انسولین در دسترس هستند، از جمله انسولین سریع الاثر، انسولین طولانی‌اثر و متوسط‌الاثر. بسته به نیاز‌های شما، پزشک ممکن است ترکیبی از انواع انسولین را برای استفاده در طول روز و شب تجویز کند.انسولین نمی‌تواند به صورت خوراکی مصرف شوند، زیرا آنزیم‌های معده با عملکرد انسولین تداخل دارند. اغلب انسولین با استفاده از سوزن و سرنگ و یا یک قلم انسولین تزریق می‌شود. دستگاه پمپ انسولین نیز ممکن است یک گزینه باشد.
۵. دارو‌های خوراکی
گاهی اوقات دارو‌های خوراکی یا تزریقی دیگر نیز تجویز می‌شوند. برخی از دارو‌های دیابت پانکراس را برای تولید و ترشح انسولین بیشتر تحریک می‌کنند. دارو‌های دیگر تولید و انتشار گلوکز را از کبد مهار می‌کنند، به این معنی که شما به انسولین کمتری برای انتقال گلوکز به داخل سلول‌های خود نیاز دارید.
با‌این‌حال دارو‌های دیگر، عملکرد برخی از آنزیم‌های معده یا روده را که باعث شکستن کربوهیدرات‌ها می‌شوند را مختل می‌کنند یا بافت‌های بدن را به انسولین حساس‌تر می‌کنند. متفورمین معمولا جزء دارو‌های تجویزی برای دیابت نوع ۲ است. متفورمین باعث کاهش قند خون، عملکرد موثر انسولین و همچنین کاهش وزن فرد می‌شود.
بهترین دمنوش گیاهی برای دیابت
۴ مورد از بهترین دمنوش و چای‌ها برای افراد مبتلا به دیابت شامل موارد زیر هستند:
چای سبز: به کاهش وزن هم کمک می‌کند.
چای سیاه: باعث کاهش مقاومت به انسولین می‌شود.
دمنوش بابونه: شما را خواب آلود می‌کند و حس آرامش‌بخشی القا می‌کند.
دمنوش زنجبیل: باعث کاهش گلوکز خون به‌خصوص در حالت مصرف ناشتا می‌شود.
پرگابالین و دیابت
دیابت یکی از بیماری‌هایی است که باعث ایجاد نوروپاتی محیطی در فرد می‌شود. نوروپاتی می‌تواند ایجاد درد‌هایی در بیمار دیابتی بکند که باعث آزار او شود؛ بنابراین برای درمان دیابتی‌هایی که در درد هستند، باید از دارویی استفاده شود. یکی از دارو‌هایی که برای درمان نوروپاتی در دیابت تجویز می‌شود و از انتخاب‌های ایمن است، قرص پرگابالین است. این داروی خوراکی برای درمان درد‌های نوروپاتی مفید واقع می‌شود.
۶. پیوند پانکراس
در برخی از افرادی که دیابت نوع ۱ دارند، پیوند پانکراس ممکن است یک گزینه برای درمان باشد. با پیوند موفقیت‌آمیز پانکراس دیگر نیاز به درمان انسولین ندارید. اما پیوند همیشه موفق نیست و این روش‌ها خطرات جدی را به دنبال دارد.به عنوان مثال برای جلوگیری از رد پیوند نیاز به استفاده از دارو‌های سرکوب‌کننده سیستم ایمنی دارید. این داروها نیز می‌توانند عوارض جانبی جدی داشته‌باشند، به همین دلیل پیوند معمولا برای افرادی که دیابت‌شان را نمی‌توانند کنترل کنند، یا کسانی که نیاز به پیوند کلیه دارند، انجام می‌شود.
۷. جراحی باریاتریک
گرچه این درمان مختص دیابت نوع ۲ نیست، اما افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ که چاق هستند و شاخص توده بدنی بالاتر از ۳۵ دارند، می‌توانند از این نوع جراحی کمک بگیرند. افرادی که جراحی بای پس معده انجام می‌دهند، سطح قند خون آن‌ها بهبودی قابل‌توجهی دارد. با‌این‌حال، خطرات و مزایای طولانی مدت این روش برای دیابت نوع ۲ هنوز ناشناخته است.
۸. درمان دیابت نوع ۱ و نوع ۲
درمان دیابت نوع ۱ شامل تزریق انسولین یا استفاده از پمپ انسولین، چک قند خون و شمارش کربوهیدرات است. بهبود علائم دیابت نوع ۲ عمدتا شامل تغییرات شیوه زندگی، نظارت بر قند خون همراه با دارو‌های دیابت، انسولین یا هر دو است.
۹. درمان دیابت بارداری
کنترل سطح قند خون شما برای حفظ سلامت کودک و اجتناب از عوارض در هنگام زایمان ضروری است. علاوه‌بر حفظ رژیم غذایی سالم و ورزش، برنامه درمان شما ممکن است شامل کنترل قند خون و در برخی موارد استفاده از دارو‌های انسولین یا خوراکی باشد. اگر قند خون شما افزایش یابد، کودک شما ممکن است سطح بالایی از انسولین را آزاد کند که می‌تواند به قند خون پایین پس از تولد منجر شود.
۱۰. درمان مرحله پیش دیابتی
اگر شما در مرحله پیش دیابتی قرار دارید، انتخاب شیوه درست زندگی می‌تواند به کاهش سطح قند خون و بازگشت آن به سطح طبیعی و یا حداقل جلوگیری از افزایش سطح قند خون و تبدیل‌نشدن به دیابت نوع ۲ می‌شود.حفظ وزن متناسب از طریق ورزش و رژیم غذایی سالم می‌تواند کمک‌کننده باشد. انجام تمرینات ورزشی حداقل ۱۵۰ دقیقه در هفته و از دست‌دادن حدود ۷٪ وزن بدن شما ممکن است مانع ابتلا به دیابت شود یا آنکه ابتلا به دیابت را به تاخیر می‌اندازد.گاهی اوقات داروها (مانند متفورمین) در افرادی که در معرض خطر ابتلا به دیابت هستند، از جمله زمانی که مرحله پیش دیابتی‌شان در حال بدتر شدن است یا اگر بیماری قلبی عروقی، بیماری کبد چربی یا سندرم تخمدان پلی کیستیک داشته‌باشند، می‌تواند مفید باشد.
همچنین دارو‌های کنترل‌کننده کلسترول مانند استاتین‌ها و دارو‌های فشار خون بالا مورد نیاز است. پزشک شما ممکن است درمان آسپرین در دوز‌های پایین را برای کمک به جلوگیری از بیماری قلبی عروقی و درمان پیش دیابت نیز تجویز کند.از آنجایی‌که عوامل زیادی می‌توانند قند خون شما را تحت تاثیر قرار دهند، گاهی اوقات ممکن است مشکلاتی ایجاد شود که نیازمند مراقبت فوری است.
۱۱. درمان قند خون بالا (هیپرگلیسمی)
میزان قند خون شما می‌تواند به دلایل بسیاری افزایش یابد، از جمله خوردن بیش‌از‌حد، بیمار بودن و عدم مصرف دارو‌های پایین‌آورنده گلوکز. سطح قند خون خود را زیر نظر پزشک خود بررسی کنید و علائم و نشانه‌های قند خون بالا مانند تکرر ادرار، تشنگی، خشکی دهان، تاری دید، خستگی و حالت تهوع را نیز در نظر داشته‌باشید. اگر دچار هیپرگلیسمی هستید، باید برنامه غذا، دارو یا هر دو را تنظیم کنید.
۱۲. درمان افزایش کتون در ادرار (کتواسیدوز دیابتی)
اگر سلول‌های شما گرسنه باشد، بدن شما ممکن است شروع به شکستن و تجزیه چربی‌ها کند. این امر باعث تولید اسید‌های سمی به نام کتون می‌شود. در این صورت علائمی مانند از‌دست‌دادن اشتها، ضعف، استفراغ، تب، درد معده ممکن است در فرد دیده شود.
در این موارد شما باید ادرار خود از نظر وجود کتون بررسی کنید. اگر مقدار کتون بیش‌از‌حد در ادرار دارید، بلافاصله با پزشک خود مشورت کنید یا به اورژانس مراجعه کنید. این اختلال در افراد مبتلا به دیابت نوع ۱ شایع‌تر است.
۱۳. درمان هیپر اسمولار هیپر گلیسمی (Hyperglycemic Hyperosmolar)
علائم و نشانه‌های این بیماری تهدیدکننده حیات شامل قند خون بیش از ۶۰۰ میلی‌گرم در دسی‌لیتر، خشکی دهان، تشنگی شدید، تب، خواب‌آلودگی، سردرگمی، از دست‌دادن بینایی و توهم است.این وضعیت در افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ دیده می‌شوند. اگر علائم یا نشانه‌ای از این بیماری دارید، با پزشک خود تماس بگیرید یا به اورژانس مراجعه کنید.
۱۴. درمان قند خون پایین (هیپوگلیسمی)
اگر سطح قند خون شما پایین‌تر از حد مورد نظر باشد، به عنوان قند خون پایین (هیپوگلیسمی) شناخته شده‌است. گاهی به دنبال مصرف دارو‌هایی که قند خون را کاهش می‌دهند، از جمله انسولین، دیده می‌شود. هیپوگلیسمی همچنین به دنبال فعالیت بدنی بیش‌از‌حد طبیعی و نخوردن یک وعده غذایی هم ممکن است دیده شود. همچنین مصرف زیاد انسولین یا دارو‌های کاهش‌دهنده قند خون ترشح انسولین توسط پانکراس شما را افزایش داده و موجب قند خون پایین (هیپوگلیسمی) می‌شود.
سطح قند خون خود را به طور مرتب چک کنید. علائم و نشانه‌های قند خون پایین شامل موارد زیر است:
تعرق
لرزش
ضعف
گرسنگی
سرگیجه
سردرد
تاری دید
افزایش ضربان قلب
تحریک‌پذیری
سخنان نامفهوم
خواب‌آلودگی
سردرگمی
غش
تشنج.
قند خون پایین با خوردن کربوهیدرات‌هایی که سریع جذب می‌شوند، مانند آب میوه‌ها یا قرص‌های گلوکز درمان می‌شود.
عوارض دیابت چیست؟
عوارض طولانی‌مدت به تدریج افزایش می‌یابد. هرچه که بیماری قندخون شما طولانی‌تر باشد و کمتر تحت کنترل باشد خطر ایجاد عوارض در آن افزایش می‌یابد. در نهایت، عوارض دیابت ممکن است ناتوان‌کننده یا حتی تهدیدکننده زندگی باشد. عوارض احتمالی عبارت‌اند از:
۱. مشکلات پوستی
قند خون بالا ممکن است شما را بیشتر در معرض مشکلات پوستی، از جمله عفونت‌های باکتریایی و قارچی قرار دهد.
۲. اختلال در شنوایی
مشکلات شنوایی در افراد مبتلا به این بیماری شایع‌تر است.
۳. بیماری آلزایمر
دیابت نوع ۲ ممکن است خطر ابتلا به زوال عقل مانند بیماری آلزایمر را افزایش دهد. هر چه کنترل قند خون شما ضعیف‌تر باشد، خطر ابتلا به آلزایمر نیز در شما افزایش می‌یابد.
۴. افسردگی
علائم افسردگی در افراد مبتلا به نوع ۱ و نوع ۲ شایع است. افسردگی می‌تواند بر روی مدیریت دیابت تأثیر بگذارد.
۵. بیماری قلب و عروقی
این بیماری به طور چشمگیری خطر ابتلا به انواع مشکلات قلبی عروقی را افزایش می‌دهد، از جمله بیماری عروق کرونر همراه با درد قفسه سینه (آنژین)، حمله قلبی، سکته مغزی و تنگی شریان‌ها (آترواسکلروز). اگر مبتلا به دیابت هستید، احتمال ابتلا به بیماری قلبی یا سکته مغزی در شما بیشتر است.
۶. آسیب عصبی (نوروپاتی)
قند خون اضافی می‌تواند موجب آسیب به دیواره‌های رگ‌های خونی کوچک (مویرگ‌ها) که اعصاب شما را به خصوص در پا‌های تغذیه می‌کنند، شود. به دنبال آن باعث سوزن‌سوزن شدن، بی‌حسی، سوزش یا درد شود که معمولا در انگشتان دست و پا شروع می‌شود و به تدریج گسترش می‌یابد.در این شرایط اگر تحت درمان قرار نگیرید تمام حس اندام‌ها را تحت تاثیر قرار می‌دهد و آن را از دست بدهید. همچنین آسیب به اعصاب مربوط به هضم می‌تواند موجب تهوع، استفراغ، اسهال یا یبوست شود. برای مردان ممکن است منجر به اختلال در نعوظ شود.
۷. آسیب کلیه (نفروپاتی)
کلیه‌ها حاوی میلیون‌ها عدد رگ خونی کوچک (گلومرولی) هستند که خون شما را از مواد زائد تصفیه می‌کنند. بیماری قند خون می‌تواند به این سیستم تصفیه خونی ظریف آسیب برساند. آسیب شدید می‌تواند منجر به نارسایی کلیه یا بیماری برگشت‌ناپذیر کلیه شود که ممکن است نیاز به دیالیز یا پیوند کلیه داشته‌باشید.
۸. آسیب چشم (رتینوپاتی)
این بیماری می‌تواند به عروق خونی شبکیه (رتینوپاتی دیابتی) آسیب برساند، که به طور بالقوه منجر به نابینایی می‌شود. قند خون همچنین خطر بیماری‌های جدی چشمی مانند آب مروارید و گلوکوم را افزایش می‌دهد.
۹. آسیب به پاها (زخم پای دیابتی)
آسیب عصبی در پا و یا جریان خون کم به پاها، خطر عوارض مختلف پا را افزایش می‌دهد. زخم پای دیابتی از جمله شایع‌ترین عوارض دیابت است. زخم‌ها و تاول‌های درمان‌نشده می‌تواند منجر به عفونت‌های جدی شده که اغلب به ندرت بهبود می‌یابد. در نهایت این عفونت‌ها منجر به قطع انگشت، پا یا قطع اندام می‌شود.
چرا افراد مبتلا به دیابت باید از کفش راحت یا کفش ورزشی استفاده کنند؟
برای جلوگیری از آسیب به کف پا و انگشتان باید بیماران دیابتی از کفش راحت استفاده کنند. این بیماران به دلیل آسیب عصبی احتمال دارد، تاول یا زخم را کمتر احساس کنند. در بیماران دیابتی گردش خون در پاها ضعیف بوده و هر نوع زخمی دیر بهبود پیدا می‌کند. این افراد به دلیل نقص سیستم دفاعی به‌راحتی درگیر عفونت می‌شوند.
حتماً نیازی نیست که برای خرید کفش مخصوص بیماران دیابتی هزینه کنید. تنها سعی کنید کفش‌های راحت انتخاب کرده تا به انگشتان پا فشار وارد نشود. هر شب پا‌های خود را به‌خوبی چک کنید تا مطمئن شوید زخم یا تاولی روی آن وجود ندارد.
۱۰. بیماری‌های دهان و لثه
از شایع‌ترین مشکلاتی که ممکن است یک فرد مبتلا به دیابت با آن دست‌و‌پنجه نرم کند، بیماری‌های پریودنتال است. همه‌ی افرادی که بهداشت دهان و دندان خود را رعایت نمی‌کنند در معرض ابتلا به بیماری‌های پریودنتال قرار دارند، اما افرادی که دیابت دارند، بیشتر احتمال ابتلا به این بیماری را دارند. افراد مبتلا به دیابت سیستم ایمنی ضعیف‌تری دارند و احتمال بهبودی آن‌ها از عفونت‌ها و بیماری‌های مشابه کاهش پیدا می‌کند؛ بنابراین اگر فرد به بهداشت دهان و دندان خود رسیدگی نکند، ممکن است که بر روی دندا‌ن‌های او پلاک تشکیل شود و این پلاک‌ها می‌توانند ایجاد التهاب و عفونت لثه بکنند. هنگامی‌که لثه آسیب ببیند، دندان‌ها و استخوان فک هم می‌توانند تحت تاثیر قرار بگیرند.
۱۱. عوارض دیابت حاملگی برای نوزاد
اکثر زنان مبتلا به دیابت بارداری صاحب نوزادی سالم می‌شوند. با‌این‌حال، سطح قند خون بدون کنترل یا خوب کنترل‌نشده می‌تواند برای شما و نوزادتان مشکلاتی ایجاد کند.
۱۲. عوارض دیابت بارداری برای مادر
عوارض دیابت بارداری در مادر نیز می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
پره اکلامپسی (مسمومیت حاملگی): این وضعیت با فشار خون بالا، پروتئین بیش‌از‌حد در ادرار و تورم در ساق پا یا پشت پاها مشخص می‌شود. پره اکلامپسی می‌تواند عوارض جدی یا حتی تهدیدکننده حیات را برای مادر و نوزاد به دنبال داشته‌باشد.
ابتلا به دیابت در بارداری‌های بعدی: هنگامی که در یک بارداری‌تان دچار این بیماری شوید، احتمال این که در بارداری‌های بعدی نیز مبتلا شوید بسیار زیاد است. شما همچنین با افزایش سن بیشتر از سایر مادران مستعد ابتلا به دیابت (معمولا نوع ۲) هستید.عوارض مادر دیابتیک بعد از اتمام بارداری: همچنین نوزادان این مادران در معرض خطر ابتلا به چاقی و دیابت نوع ۲ قرار دارند.
آیا باردار شدن برای زنان مبتلا به دیابت خطرناک است؟
این باور بسیار غلط است. بیماران دیابتی می‌توانند یک حاملگی سالم و طبیعی داشته باشند. تنها لازم است که پیش از هر اقدامی قند خون کنترل شود. حدود ۳ تا ۶ ماه قبل از باردار شدن باید با پزشک خود مشورت کنید و دستورالعمل‌های لازم را دریافت کنید. برای داشتن یک بارداری سالم باید رژیم غذایی به‌خوبی رعایت شود تا میزان قند خون به خصوص میزان قند خون در دیابت نوع ۲ به حد مناسبی برسد.
۱۳. عوارض مرحله پیش دیابت (پره دیابتیک) چیست؟
فردی که در مرحله پره دیابتیک قرار دارد، اگر توصیه‌های پزشک خود را رعایت نکند، ممکن است به دیابت نوع ۲ مبتلا شود.
۱۴. کمای دیابتی
یکی از بدترین عوارضی که ممکن است دیابت برای شخص داشته‌باشد، کمای دیابتی است. کمای دیابتی چیست؟ این حالت همان کماست که فرد هوشیاری خود را از دست می‌دهد. اگر به دیابت مبتلا باشید و قند خون شما به طرز قابل توجهی بالا رود و یا پایین بیاید، به کمای دیابتی وارد می‌شوید و هوشیاری خود را از دست می‌دهید.
این حالت بسیار خطرناک است و می‌تواند باعث مرگ هم بشود. در صورتیکه فرد به سرعت تحت اقدامات درمانی اورژانسی قرار بگیرد، می‌تواند از این واقعه نجات پیدا کند. اما اگر به این حالت رسیدگی نشود، کمای دیابتی می‌تواند تهدیدکننده‌ی حیات او باشد.
آیا پیشگیری از دیابت امکان پذیر است؟ (انواع دیابت و پیشگیری از آن)
از دیابت نوع ۱ نمی‌توان پیشگیری کرد. با‌این‌حال، انتخاب یک شیوه زندگی سالم می‌تواند از دیابت بارداری و نوع ۲ و همچنین کسانی که در مرحله پره دیابت هستند پیشگیری کند:
تغذیه سالم: غذا‌هایی با چربی و کالری کم و فیبر بیشتر را انتخاب کنید. سعی کنید که بیشتر میوه‌ها، سبزیجات و غلات را مصرف کنید.
فعالیت فیزیکی بیشتر: سعی کنید ۳۰ دقیقه فعالیت بدنی متوسط در روز داشته‌باشید. روزانه پیاده‌روی تند داشته‌باشید، دوچرخه‌سواری کنید. همچنین اگر نمی‌توانید در یک تمرین بلند تمرکز کنید، آن را به جلسات کوچکتر در طول روز تقسیم کنید.
کاهش وزن: با‌این‌حال سعی نکنید در دوران بارداری وزن خود را کم کنید. در مورد چگونگی افزایش وزن در طول حاملگی نیز با پزشک خود صحبت کنید.
دارو درمانی دیابت
گاهی اوقات دارو نیز گزینه‌ای برای پیشگیری از قند خون محسوب می‌شود. دارو‌های خوراکی مانند داروی متفورمین ممکن است خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ را کاهش دهند. اما انتخاب شیوه زندگی سالم ضروری است. قند خون خود را حداقل ۱ بار در سال بررسی کنید تا مطمئن شوید که به نوع ۲ این بیماری مبتلا نشده‌اید. سایر داروها نیز عبارت‌اند از:
قرص گلیمپرای
قرص گلوکوفاژ
قرص گلی کلازید (بهترین زمان برای مصرف قرص گلی کلازید یک یا دوبار در روز بسته به تجویز پزشک شما همراه با صبحانه است)
کدام داروها قند خون را بالا میبرند؟ (تحقیق در مورد دیابت)
برخی از داروها مانند دارو‌های ضد افسردگی (Zyprexa، risperdal، Clozaril، Seroquel، Abilify، Geodon، لیتیوم) محرک‌های بتا-۲ (Proventil، Alupent، Serevent، Foradil، Brethine، Theo-Dur) کافئین و کورتیکواستروئید‌ها (پردنیزون، دکادرون، دپومدرول) می‌توانند باعث ایجاد علائم بالا رفتن قند خون به‌خصوص در بیماران دیابتی شوند.
پیشگیری از دیابت با شکلات
محققان توصیه می‌کنند که مصرف مقدار کمی شکلات هر روز به کاهش ریسک ابتلا به دیابت و حمله‌های قلبی کمک‌می‌کند. البته تعجبی نیست که به علت داشتن چربی و قند بالا در شکلات، مصرف زیاد آن می‌تواند به مشکلات سلامتی مانند پوسیدگی دندان و چاقی منتج شود.
اما مطالعات به طور فزاینده‌ای مصرف متعادل و مرتب شکلات به‌خصوص شکلات تلخ را به علت سودمندی قابل‌توجه برای بدن توصیه می‌کنند. شکلات تلخ بالاترین مقدار کاکائو را دارد که به معنی داشتن بالاترین سطح آنتی‌اکسیدان‌ها است که می‌تواند به جلوگیری از برخی آسیب‌های مولکولی کمک‌کند.
بهترین رژیم غذایی دیابت چیست؟
مهمترین اقدام در رژیم غذایی سالم، خوردن ۳ وعده غذا در روز و به‌صورت منظم است. در این‌صورت بدن از انسولین ساخته‌شده یا تزریق‌شده بهتر استفاده می‌کند. سعی کنید در برنامه غذایی خود از کربوهیدرات‌های سالم مانند میوه، سبزیجات و غلات کامل استفاده کنید. لبنیات کم‌چرب مانند شیر و پنیر نیز برای شما مفید است.
حداقل ۲ بار در هفته ماهی به‌خصوص ماهی سالمون بخورید. از چربی‌های خوب مانند آجیل و روغن زیتون استفاده کنید. تاحدامکان مصرف چربی‌های اشباع‌شده، چربی‌های ترانس، کلسترول و نمک را کاهش دهید.
۱. روغن مناسب برای دیابت
برخی افراد به‌اشتباه با ابتلا به یک بیماری رژیم غذایی بسیار سختی گرفته و بسیاری از مواد ضروری را از برنامه غذایی خود حذف می‌کنند. اما باید گفت رژیم غذایی متعادل که ترکیبی از پروتئین‌ها، کربوهیدرات‌ها و چربی‌ها است، از افزایش قند خون جلوگیری می‌کند.
روغن‌ها حاوی اسید چرب امگا ۳ و امگا ۶ هستند. اسید‌های چرب امگا ۳ با التهاب مبارزه کرده و از بروز دیابت جلوگیری می‌کنند. اما اسید‌های چرب امگا ۶ باعث التهاب شده و خطر ابتلا به دیابت را افزایش می‌دهند. بهترین روغن‌ها برای افراد مبتلا به دیابت موارد زیر هستند:
روغن کنجد
روغن بادام‌زمینی
روغن سبوس برنج
روغن آفتاب‌گردان
روغن خردل
روغن نارگیل.
۲. خواص بامیه برای دیابت
به‌تازگی محققان در مورد خواص بامیه برای افراد دیابتی به اطلاعات خوبی دست پیدا کرده‌اند. بامیه سرشار از فیبر، ویتامین B ۶ و فولات است. ویتامین‌های ب از پیشرفت دیابت جلوگیری می‌کنند و سطح هموسیستئین را کاهش می‌دهند. فیبر محلول در بامیه در تثبیت قند خون موثر است.
۳. خواص گزنه برای دیابت
مطالعاتی که روی انسان و حیوان انجام شده است، نشان می‌دهد، گزنه سطح گلوکز خون ناشتا را کاهش می‌دهد. دانشمندان تصور می‌کنند که علت این مکانیسم فلاونوئید‌های موجود در گزنه است. با مصرف گزنه گلوکز خون کاهش پیدا کرده و میزان ترشح انسولین بیشتر می‌شود. همچنین با کاهش التهاب به افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ کمک می‌کند.
۴. انگور برای دیابت
شاید برخی از افراد دیابتی به دلیل شیرین بودن انگور، خود را از خوردن این میوه محروم کنند. اما خبر خوب این است که انگور نه‌تن‌ها برای بیماران دیابتی مضر نیست؛ بلکه از میوه‌های مفید برای دیابت هم هست. در ۱۵۰ گرم انگور، ۲۷ گرم کربوهیدرات، ۱.۱ گرم پروتئین، ۲.۰ گرم چربی و ۴.۱ گرم فیبر وجود دارد. فیبر بالا در مواد غذایی برای این بیماران مفید است. فیبر به سلامت بدن کمک کرده و توسط بدن جذب نمی‌شود.
در بیماران دیابتی مصرف انگور به دلیل فیبر بالا حرکات روده را بهبود داده و کلسترول بد را کاهش می‌دهد. فیبر انگور همچنین برای بیماران دیابتی مرتبط با چاقی مفید است. زیرا کم‌کالری، پرانرژی و سیرکننده است. (البته بعضی پزشکان درباره مفید بودن انگور برای بیماران دیابتی تفاوت نظر دارند. بهتر است باز هم برای احتیاط با پزشک متخصص مشورت کنید).
۵. توت خشک برای دیابت
مصرف توت خشک و سایر میوه‌های خشک مانند خرما و دیابت برای افراد دیابتی ضرری ندارد. به‌شرط آنکه زمان خشک‌کردن آن‌ها از شکر استفاده نشده‌باشد. محققان حتی ارتباط مثبتی بین مصرف آجیل و میوه خشک با پیشگیری از دیابت نوع ۲ پیدا کرده‌اند. اما حتما باید در میزان مصرف آن دقت کرد. مصرف زیاد توت خشک به‌مرور اثر منفی ایجاد می‌کند.
۶. خرمالو و دیابت
خرمالو یکی از میوه‌هایی است که حاوی مقادیر زیاد فیبر محلول در آب است. این فیبر‌ها باعث کاهش سرعت گوارش کربوهیدرات می‌شوند و قند خون را به آرامی افزایش می‌دهند؛ بنابراین برای دیابت یک انتخاب خوب هستند. در یک مطالعه که بر روی افراد دیابتی انجام شده‌بود که از خرمالو استفاده می‌کردند، ۱۱۷ نفر به آرامی افزایش قند خون داشتند و این مسئله باعث بهبودی دیابت آن‌ها شده‌بود.
۷. خواص سنجد برای دیابت
سنجد یکی از مواد غذایی بسیار مفید برای افرادی است که به دیابت مبتلا هستند. کسانی که به دیابت و یا بالا بودن میزان کلسترول مبتلا هستند، می‌توانند با مصرف سنجد به درمان بیماری خود کمک کنند. اثرات سنجد در کاهش چربی‌های مضر بدن است.
۸. خواص عناب برای دیابت
شاخص گلیسمی پایین و محتوای پر فیبر عناب، آن را به یک میان وعده خوب برای بیماران دیابتی که به خوردن خوراکی‌های شیرین علاقه دارند، تبدیل کرده است. این ماده غذایی شما را برای مدت طولانی سیر نگه می‌دارد.
۹. خواص خرفه برای دیابت
در طب عامیانه خاور نزدیک، از خرفه به دلیل خواص ضد دیابتی آن در درمان و پیشگیری از انواع دیابت استفاده می‌شود. از خرفه می‌توان به عنوان ماده غذایی همراه با ماست و لبنیات نیز استفاده کرد.
۱۰. خواص برگ انجیر برای دیابت
تنظیم سطح گلوکز خون، جلوگیری از بیماری قلبی، کاهش سطح کلسترول، تقویت استخوان، جلوگیری از چین و چروک و از بین بردن زگیل تناسلی، گوشه‌ای از تاثیرات و فواید برگ انجیر برای بدن هستند.
۱۱. کشمش برای دیابت
یکی از ویژگی‌های مهم کشمش که یک میوه خشک شده‌است، نداشتن چربی است. هنگامی‌که کشمش به اندازه‌ی کافی از چربی عاری است می‌توانید مطمئن باشید که خوراکی مفیدی است. چربی سیر شده و کلسترول کشمش ۰ است. از این بابت نیز یک خوراکی مفید است. همچنین مقدار پتاسیم، فیبر و آنتی‌اکسیدانت این ماده بسیارزیاد است. اما آیا برای دیابتی‌ها غذای مفید و مناسبی است؟ آیا می‌توان از این ماده‌ی غذایی برای یک دیابتی به طور مستمر استفاده کرد؟توجه داشته‌باشید که همه میوه‌های خشک‌شده برای دیابتی‌ها نامناسب هستند. زیرا قند خون را به سرعت بالا میبرند. در واقع این مواد خوراکی به قدری سریع قند خون را بالا میبرند که برای افرادی که قند خون پایین دارند خوراک مناسبی هستند.
میوه‌های مضر برای دیابت کدامند؟
به‌طورکلی نباید میوه‌ها را به دلیل شیرین بودن از رژیم غذایی حذف کرد. حتی مصرف میوه در پیشگیری از دیابت مفید است. اما افراد دیابتی بهتر است، مصرف میوه‌های زیر را محدود کنند:
هندوانه
خرما خشک
آناناس
موز بیش‌از‌حد رسیده.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
بسیاری از افراد مبتلا به دیابت از بیماری خود بی اطلاع‌اند، به ویژه اینکه در مراحل اولیه بیماری که فرد نیز علائمی ندارد و از آن جا که هیچ روش قطعی به جز انجام آزمایش قند خون برای فهمیدن اینکه آیا شما مبتلا به دیابت هستید یا نه وجود ندارد، بهتر است در مواردی که مشکوک هستید به دکتر فوق تخصص غدد یا دکتر داخلی مراجعه کنید.
همچنین اگر متوجه علائم احتمالی دیابت شدید با پزشک خود مشورت کنید تا هر چه زودتر بیماری تشخیص داده شود و درمان زودتر شروع شود. به علاوه اگر قبلا دیابت در شما تشخیص داده شده پس از تشخیص، به پیگیری پزشکی منظم نیاز دارید تا میزان قند خون شما در سطح طبیعی تثبیت شود.
کد مطلب: 439560
بهار نیوز
https://www.baharnews.ir