بهار نیوز - شهرهای کوچک؛ برنده رالی تورم اجاره

گروه اقتصادی: تورم اجاره در سال‌های اخیر همراه با تورم در بازار مسکن، مسیری صعودی و افسارگسیخته‌ای را طی کرده و در برخی مواقع از آن پیشی گرفته است. تورم اجاره همچنین از آغاز سال 1402 بر قله خود ایستاده است.

به گزارش تجارت نیوز،مستاجران هم در کلانشهرها و هم در شهرهای کوچک و بزرگ در زمان تمدید قرارداد خود با افزایش قیمت عجیب و غریبی مواجه شده‌اند و در حالی‌که مجبور بودند خانه قبلی را تخلیه کنند با بودجه خود نیز قادر به پیدا کردن خانه جدیدی نبودند و عملا سرگردان شدند. اما تورم اجاره، سال‌های گذشته در شهرهای کوچک و بزرگ با چه فاصله‌ای از یکدیگر در این مسیر صعودی حرکت کرده‌اند؟ بررسی‌ها نشان می‌دهد تورم اجاره مسکن در شهرهای کوچک نسبت به شهرهای بزرگ در 9 ماهه اول سال 1401 به عدد 1.16 رسیده است.

تورم اجاره در شهرهای بزرگ و کوچک
در نگاه اول و با بررسی تحولات بازار اجاره شهر تهران به‌نظر می‌رسد تورم اجاره‌ای که شهرهای بزرگ در سال‌های اخیر تجربه کرده‌اند بسیار بیشتر از شهرهای کوچک بوده است اما بررسی‌های جزئی‌تر، نشان از روندی متفاوت دارد.

بر این اساس و مطابق با آمارهای بانک مرکزی سرعت رشد اجاره‌‌‌بها در شهرهای کوچک نسبت به شهرهای بزرگ حتی در دوره پیش از جهش قیمت‌ها، بیشتر بوده است. این روند از ابتدای دهه 90 بین دو گروه از شهرها، شامل شهرهای بزرگ با جمعیت بیش از 200‌ هزار نفر و شهرهای کوچک که جمعیتی کمتر از 200‌ هزار نفر دارند، قابل مشاهده است. این اختلاف در یکی دو سال اخیر و با شتاب گرفتن تورم در حوزه مسکن و اجاره شدیدتر هم شده است.

نسبت تورم اجاره مسکن شهرهای کوچک به شهرهای بزرگ در سال 91 معادل 1.2 برابر، در سال 93 برابر با 1.25، سال 94 معادل 1.11 و سال 95 معادل 1.03 بوده است. در سال 1400 این نسبت به عدد 1.17 و در 9 ماهه اول 1401 به عدد 1.16 رسیده است. در همه این سال‌ها تورم اجاره مسکن شهرهای کوچک جلوتر و بیشتر از تورم مسکن شهرهای بزرگ بوده است. دنیای اقتصاد گزارش کرده است که تنها در سال 90 شرایط معکوس بوده است و تغییرات شاخص اجاره‌‌‌بها در این سال نشان‌دهنده سبقت تورم اجاره شهرهای بزرگ از تورم اجاره شهرهای کوچک است. اما دلیل این تفاوت در رشد اجاره‌بها چه بوده است؟

علت پیشی‌گرفتن تورم اجاره در شهرهای کوچک
به‌طور سنتی افزایش اجاره و قیمت مسکن در هر منطقه با توجه به شرایط خاص آن می‌تواند دلایل محلی داشته باشد، اما در این بین همیشه مسائل کلی اقتصادی و اجتماعی نیز در کشور دخیل هستند. یافته‌های این گزارش حاکی از آن است که در مورد اختلاف رشد تورم، می‌توان از مهاجرت‌هایی نام برد که در سه دهه گذشته از روستا به شهرهای کوچک و از روستاها و شهرهای کوچک به شهرهای بزرگ اتفاق افتاده است.

بر این اساس، مهاجرت از روستاها به شهرهای کوچک به‌دلیل طیف پایین قیمت‌ها حجم بیشتری داشته و خانوارهای بیشتری نیز موفق به سکونت دائمی شده‌اند. از سوی دیگر در سال‌های اخیر، صعود اجاره‌بها و پیشی گرفتن از میزان دستمزدها باعث مهاجرت معکوس از کلانشهرها به شهرهای کوچک‌تر شده و در نتیجه تقاضا را در آنها افزایش داده است.

موضوع دیگری که در این بین می‌توان یاد کرد به‌صرفه نبودن اجاره‌داری در شهرستان‌ها و در نتیجه کمبود عرضه مسکن به بازار اجاره است. عرضه پایین که ناشی از بازدهی کم بازار اجاره در شهرهای کوچک و فشار تقاضا برای اجاره مسکن در نتیجه مهاجرت از روستا به شهر بوده، باعث شده است در طول یک دهه گذشته رشد اجاره‌‌‌بها در این شهرها نسبت به تورم اجاره شهرهای بزرگ، میزان بالاتری داشته باشد.