خودداری دیوان بینالمللی دادگستری از صدور دستور برقراری آتش بس
اسرائیل تمام توانش را برای توقف نسلکشی در غزه بکار گیرد
6 بهمن 1402 ساعت 19:33
گروه بین الملل: دیوان بین المللی دادگستری لاهه در حکمی به اسرائیل دستور داد تا یک رشته اقدامات فوری در غزه اتخاذ کند، اما از صدور دستور برقراری آتشبس در جنگ این کشور و حماس خودداری کرد. براساس اظهارات قاضی این دادگاه، اسرائیل باید تمام توانش برای توقف نسلکشی در غزه را بکار بگیرد، امکان ورود هر چه سریع تر کمکهای ضروری به این منطقه را فراهم کند و از تحریک مستقیم به نسل کشی در جریان این جنگ، جلوگیری و محرکین آن را مجازات کند. جلسه دادگاه بین المللی لاهه بخشی از پروندهای است که توسط آفریقای جنوبی مطرح شده و در آن اسرائیل را به «ارتکاب به نسلکشی» علیه فلسطینیان متهم میکند. اسرائیل به شدت این اتهام را رد کرده و انتظار نمیرود که دادگاه برای چندین سال در مورد این ادعا تصمیم گیری کند.
قاضی دادگاه در جلسه چه گفت؟
در جریان دادگاه ، قاضی جون داناهیو تایید کرد که دادگاه عالی سازمان ملل صلاحیت رسیدگی به پرونده نسلکشی علیه اسرائیل را دارد.او گفت که آفریقای جنوبی وجهه قانونی برای طرح دعوی علیه اسرائیل به اتهام ارتکاب به نسل کشی را دارد و هر کشوری که کنوانسیون مقابله با نسل کشی را امضا کرده است، میتواند علیه کشور دیگری مسئله نسل کشی را مطرح و شکایت کند.
قاضی جون داناهیو همچنین گفت که آفریقای جنوبی حق دارد که اختلاف با اسرائیل را در مورد نقض تعهدات طبق کنوانسیون مورد نظر مطرح کند. بر اساس کنوانسیون نسلکشی سازمان ملل متحد، مصوب سال ۱۹۴۸، تلاش عمدی برای نابود کردن تمام یا بخشی از یک گروه بر اساس ملیت، قومیت، نژاد یا مذهب آن نسلکشی محسوب میشود..
قاضی این دادگاه در بخش دیگری از صحبتهایش به وضعیت انسانی در غزه اشاره کرد و به نقل از مارتین گریفیث، هماهنگ کننده امدادرسانی سازمان ملل گفت که «غزه به محل مرگ و ناامیدی تبدیل شده است.»قاضی دادگاه عالی سازمان ملل گفت که یک میلیون و هفتصد هزار نفر در غزه آواره شدهاند و این منطقه محصور «غیرقابل سکونت» شده است.
با این حال او خاطر نشان کرد آماری که ازغزه منتشر میشود را بطور مستقل نمیتوان تایید کرد.او گفت که یک میلیون و چهارصد نفر اکنون در پناهگاههای سازمان ملل هستند و به همه نیازهای ضروری دسترسی ندارند.دردادگاه همچنین ضمن ابراز نگرانی نسبت به سرنوشت گروگانهایی که در دست حماس هستند خواسته شد که این افراد فورا آزاد شوند.
با این وجود عالیترین مرجع قضایی سازمان ملل از اسرائیل نخواست تا عملیات نظامی اسرائیل در غزه را متوقف کند.
اکثریت قضات دیوان بینالمللی دادگستری به اقدامات تامینی رای دادند که اغلب خواستههای آفریقای جنوبی را به استثنای دستور توقف عملیات نظامی اسرائیل در غزه پوشش میداد. آفریقای جنوبی از دادگاه درخواست آتشبس فوری کرده بود.با این حال دادگاه به اسرائیل دستور داد که از هرگونه اقدامی که ممکن است ذیل کنوانسیون نسل کشی قرار گیرد خودداری کند و همچنین مطمئن شود که سربازانش هیچگونه اقدام به نسل کشی را در غزه مرتکب نمیشوند. همچنین اسرائیل باید اقدامات فوری برای بهبود وضعیت انسانی در غزه را انجام دهد.
دیوان بینالمللی دادگستری همچنین دستور داد که اسرائیل تمام تمهیدات لازم در حیطه قدرتش را به کار گیرد تا کسانی را که به نسل کشی در نوار غزه تحریک میکنند مجازات کند.
قضات دیوان همچنین تاکید کردند که اسرائیل باید در مدت یک ماه به آنها گزارش اقدامات خود را ارائه دهد. بر اساس تصمیم دیوان اسرائیل همچنین باید هر نوع اظهارنظر عمومی را که میتواند تحریک به ارتکاب نسلکشی در غزه تلقی شود متوقف کند.
دادگاه در این دستور از اسرائیل خواست تا از تخریب مدارکی که میتواند در پرونده نسل کشی استفاده شود خودداری کند.
دیوان همچنین تصمیم گرفت که بهعنوان بخشی از تصمیم اولیه در این زمینه، پرونده نسلکشی علیه اسرائیل را بهدلیل حمله نظامی به غزه مطرح نکند.
جوآن دونوگو، رئیس دیوان بینالمللی دادگستری جلسه را برای قرائت تصمیم ۱۷ قاضی دیوان را در پروندهای که به هسته اصلی یکی پایانناپذیرترین درگیریهای جهان میپردازد آغاز کرد.
خانم دونوگو در دستوری که قرائت آن حدود یک ساعت به طول کشید گفت که دادگاه این پرونده را رد نمیکند.
او اضافه کرد: «دادگاه با حساسیت از میزان فاجعه انسانی که در منطقه در حال وقوع است آگاهی دارد و عمیقا نگران تداوم تلفات جانی و رنج انسانی است.»
با این حال تصمیم روز جمعه تنها یک دستور موقت است. رسیدگی شکلی و ماهوی به شکایت آفریقای جنوبی از اسرائیل ممکن است ماهها و بلکه سالها طول بکشد. اسرائیل اتهام نسل کشی را رد میکند و از دادگاه خواسته است تا صلاحیت خود برای رسیدگی به این پرونده را رد کند.
این پرونده در حالی در دیوان مطرح شده که آفریقای جنوبی از قضات خواسته است تا «بهعنوان یک موضوع فوری»، اقدامات موقت را برای محافظت از فلسطینیان در غزه اعمال کنند.
در صدر فهرست درخواستهای آفریقای جنوبی از دادگاه، دستور به اسرائیل برای «توقف فوری عملیات نظامی خود در غزه» قرار دارد. دیوان همچنین از اسرائیل خواسته است تا «اقدامات معقول» را برای جلوگیری از نسل کشی اتخاذ کند و اجازه دسترسی به کمکهای ضروری داده شود.
محمد اشتیه، نخست وزیر تشکیلات فلسطینی در بیانیهای ابراز امیدواری کرد که این تصمیم «شامل اقدام فوری برای توقف تجاوز و نسلکشی علیه مردم ما در نوار غزه و انتقال سریع کمکهای امدادی برای نجات گرسنگان و مجروحان باشد.»
اقدامات موقتی که دادگاه بینالمللی لاهه به آن رای داد
اسرائیل باید تمام تمهیدات را برای جلوگیری از هر اقدامی که میتواند نسلکشی تلقی شود به کار گیرد، از جمله کشتن اعضای یک گروه، ایجاد صدمه بدنی، شرایط طراحی شده با هدف نابودی یک گروه و جلوگیری از تولد
اسرائیل باید اطمینان حاصل کند که ارتش این کشورهیچ اقدام نسل کشی را مرتکب نمیشود
اسرائیل باید هرگونه اظهارنظر عمومی که میتواند تحریک به ارتکاب نسلکشی در غزه تلقی شود را متوقف کند و به مجازات برساند
اسرائیل باید اقداماتی را برای تضمین دسترسی بشردوستانه اتخاذ کند
اسرائیل باید از تخریب مدارکی که میتواند در پرونده نسل کشی استفاده شود جلوگیری کند
اسرائیل باید ظرف یک ماه پس از صدور این دستور گزارشی را به دادگاه ارائه کند
استقبال فلسطین از تصمیم دیوان بینالمللی دادگستری
ریاض المالکی؛ وزیر امور خارجه تشکیلات خودگردان فلسطینی، از تصمیم دیوان بینالمللی دادگستری برای اعمال تدابیر احتیاطی لازم از سوی اسرائیل استقبال کرد. المالکی در یک سخنرانی تلویزیونی گفت: «قضات به سود بشریت و قوانین بینالمللی حکم دادهاند.»
واکنش اسرائیل به تصمیم دادگاه لاهه
نخستوزیر اسرائیل گفت که این كشور «به محافظت از خود» در برابر جنبش فلسطینی حماس ادامه میدهد.
بنیامین نتانیاهو گفت: تعهد اسرائیل به قوانین بینالمللی تزلزل ناپذیر است! اما تعهد ما برای ادامه دفاع از مردم خود نیز به همان اندازه تزلزل ناپذیر است.جنگ ما در حال انجام است. اما علیه حماس، نه علیه جمعیت غیرنظامی فلسطین!
وی همچنین در ادامه توجیهات افزوده است: اسرائیل به ارائه کمکهای بشردوستانه به نوار غزه ادامه خواهد داد و هر کاری که ممکن است برای نجات جان غیرنظامیان انجام میدهد!
همچنین ایتامار بن گویر، وزیر امنیت داخلی اسرائیل به تصمیم روز جمعه دیوان بینالمللی دادگستری لاهه (ICJ) واکنش نشان داد.
او با انتشار مطلبی کوتاه در حساب کاربری خود در شبکه اجتماعی اکس، با به کار بردن اصطلاحی طعنهآمیز که نهادهای حقوقی بینالمللی را به یهودیستیزی متهم میکند، تصمیم دادگاه در لاهه را مورد انتقاد قرار داد.
اسرائیل قاطعانه اتهام نسلکشی را رد میکند و امیدوار بود که دیوان بینالمللی دادگستری، خود را فاقد صلاحیت رسیدگی به پرونده "نسلکشی" اعلام کند و شکایت آفریقای جنوبی را بررسی نکند.
واکنش آفریقای جنوبی به تصمیم دیوان
آفریقای جنوبی در نخستین واکنش خود به تصمیم دیوان بینالمللی دادگستری از "پیروزی قاطع" برای حاکمیت قانون بینالمللی سخن گفت. وزارت امور خارجه آفریقای جنوبی همچنین این تصمیم را "نقطه عطف مهمی در جستجوی عدالت برای فلسطینیها" خوانده است.
پیش از این آفریقای جنوبی شکایتی را علیه اسرائیل به اتهام "نسلکشی" به دیوان بینالمللی دادگستری اقامه کرده بود. به گفته کارشناسان، رسیدگی اصلی در مورد ادعای نسل کشی ممکن است همچنان سالها طول بکشد.
کد مطلب: 452553