بهار نیوز - رقابت در استانبول و آنکارا بر سر انتخابات ترکیه

رقابت در استانبول و آنکارا بر سر انتخابات ترکیه

گروه بین الملل: انتخابات محلی ترکیه برای تعیین شهرداران و اعضای شوراها یکشنبه۳۱ مارس (۱۲ فروردین) برگزار می‌شود.
در حالی که در انتخابات ریاست جمهوری و پارلمانی ماه مه سال ۲۰۲۳ احزاب حاکم و مخالف، هر دو در چارچوب ائتلاف‌هایی بزرگتر با هم رقابت کردند، اما این بار احزاب مخالف به صورت مستقل در انتخابات شرکت می‌کنند.
بسیار از کارشناسان معتقدند که متحد نشدن مخالفان، وضعیت «حزب جمهوری خلق ترکیه»،‌ حزب اصلی مخالف دولت را برای حفظ کرسی‌های مهم شهرداری که در انتخابات سال ۲۰۱۹ برد، با مشکل روبرو می‌کند.
توجه ویژه ناظران در این انتخابات به شهرهای بزرگی مانند استانبول، آنکارا، آنتالیا، آدانا و مرسین است که در انتخابات ۲۰۱۹ حزب جمهوری خلق توانست نامزدهای حزب عدالت و توسعه به رهبری رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه را در آنها شکست دهد.
در این مقاله نگاهی می‌کنیم به وضعیت احزاب اصلی در انتخابات پیش رو و چشم‌انداز آنها برای کسب آرا.
حزب عدالت و توسعه
هدف اصلی حزب حاکم عدالت و توسعه پیروزی دوباره در شهرهای بزرگی است که در انتخابات محلی ۲۰۱۹ از دست دارد. استانبول و آنکارا عمدتا به عنوان مراکز قدرت اقتصادی، سیاسی و فرهنگی ترکیه دیده می‌شوند که نقشی تعیین‌کننده در صحنه سیاست این کشور دارند.
حزب عدالت و توسعه این بار مراد کوروم، وزیر پیشین محیط زیست، شهرسازی و تغییرات اقلیمی را به عنوان نامزد شهرداری استانبول و تورگوت آلتینوک، شهردار منطقه کچی‌اورن آنکارا را برای شهرداری پایتخت معرفی کرده است.
حزب حاکم، رجب طیب اردوغان را در مرکز مبارزات انتخاباتی خود در سرتاسر کشور قرار داده است. تصاویر نامزدها در کنار تصویر رئیس جمهور منتشر می‌شود و خود او در تجمع‌ها و برنامه‌های انتخاباتی شهرهای بزرگ شرکت می‌کند.
«ترکیه می‌داند شهرداری واقعی در اختیار حزب عدالت و توسعه است» شعار حزب حاکم در انتخابات محلی است که ظاهرا به دوره شهرداری رجب طیب اردوغان در استانبول بین سال‌های ۱۹۹۴ تا ۱۹۹۸ اشاره دارد.
حزب عدالت و توسعه بخش بزرگی از منابع عمومی، رسانه‌های خبری و موسسات دولتی را در فضایی که از نظر دموکراتیک روز به روز نامتوازن‌تر می‌شود، در اختیار دارد. اما این حزب در انتخابات پیش رو با چالش جدیدی از سوی «حزب رفاه نو» روبرو شده که حزبی اسلامگرا و تندرو محسوب می‌شود.
حزب جمهوری خلق ترکیه
حزب جمهوری خلق ترکیه با رهبری جدید در این انتخابات شرکت می‌کند. اوزگور اوزل جانشین کمال قلیچ‌داراوغلو، رهبر سابق این حزب شد که در انتخابات ریاست جمهوری ترکیه در ماه مه سال ۲۰۲۳ شکست خورده بود. بعضی تحلیلگران انتخابات شهرداری‌ها را آزمونی زودرس برای رهبری اوزل می‌دانند.
هدف اصلی این حزب حفظ شهرداری‌هایی است که در انتخابات سال ۲۰۱۹ برد. نامزدی‌های آن در استانبول و آنکارا، منصور یاواش و اکرم امام‌اوغلو، شهردارهای فعلی این دو شهر هستند که وضعیت نسبتا خوبی در نظرسنجی‌ها دارند.
اما ناکامی احزاب مخالف برای ائتلاف و معرفی نامزد مشترک بعد از شکست در انتخابات ۲۰۲۳، به نقطه ضعفی برای این نامزدها تبدیل شده است.
در استانبول امام‌اوغلو مراقب است که رای‌دهندگان کرد را از خود نراند و از عملکرد دولت در قبال سیاستمداران کرد انتقاد کرده است.
بعضی تحلیلگران معتقدند او قصد دارد از این انتخابات به عنوان سکوی پرتابی برای تقویت جایگاه خود به عنوان یک رهبر ملی استفاده کند تا بتواند در انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۲۸ نامزد شود.
حزب برابری و دموکراسی خلق‌ها
«حزب برابری و دموکراسی خلق‌ها» که حزب مخالف دولت و طرفدار کردها است به عنوان جایگزین «حزب دموکراتیک خلق‌ها» وارد انتخابات شده است.
این حزب به پیروزی در مناطق کردنشین شرق و جنوب شرق ترکیه امید زیادی بسته و به ویژه تلاش می‌کند شهرداری‌های مناطقی را پس بگیرد که دولت، شهرداران منتخب آنها را در انتخابات ۲۰۱۹ با «معتمدان»‌ خودش جایگزین کرد، به این دلیل که آنها را به ارتباط با حزب کارگران کردستان (پ‌ک‌ک) متهم می‌کرد.
گروهی از تحلیلگران معتقدند تصمیم حزب برابری و دموکراسی خلق‌ها برای ورود مستقل به رقابت‌های استانبول و آنکارا -مناطقی که در انتخابات ۲۰۱۹ عملا از نامزدهای حزب جمهوری خلق در آنها حمایت کرده بود- شانس مخالفان دولت برای بردن در این دو شهر را کاهش خواهد داد.
حزب برابری می‌گوید این تصمیم با هدف حفظ و پاسداری از «هویت حزب» بعد از عقب‌نشینی‌ها و توافق‌های قبلی آن با احزاب مخالف دیگر گرفته شده است.
حزب حرکت ملی
حزب حرکت ملی که متحد حزب حاکم عدالت و توسعه است، در تمام انتخابات و همه‌پرسی‌های سال‌های گذشته کاملا به این حزب وفادار مانده است.
دولت باغچلی، رهبر حزب حرکت ملی، از هواداران این حزب خواسته تا «با خیال راحت»‌ در مناطق مهم به نامزدهای حزب عدالت و توسعه رای بدهند.
حزب حرکت ملی تقریبا در تمام شهرهای بزرگ از نامزدهای حزب اردوغان حمایت کرده، به جز استان‌های مانیسا در غرب و مارسین در جنوب که در آنها حزب عدالت و توسعه از نامزدهای حرکت ملی حمایت می‌کند.
«مردم با ما هستند، ترکیه با ماست» شعار انتخاباتی این حزب است و نامزدهای آن عمدتا بر وعده‌هایی مانند مقابله با تروریسم و تضمین وحدت ملی تاکید می‌کنند.
حزب رفاه نو
حزب رفاه نو سال ۲۰۱۸ تاسیس شد تا جای «حزب رفاه» را بگیرد که خاستگاه سیاسی اردوغان در دهه‌های ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰ میلادی بود.
فاتح اربکان،‌ رهبر این حزب پسر نجم‌الدین اربکان، رهبر درگذشته حزب رفاه است.
رفاه نو در انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۳ از اردوغان حمایت کرد و بسیاری تصور می‌کردند که در انتخابات محلی پیش رو هم با حزب حاکم عدالت و توسعه ائتلاف می‌کند. اما حزب رفاه نو در نهایت تصمیم گرفت با نامزدهای مستقل در انتخابات حاضر شود.
این حزب امیدوار است با سرمایه‌گذاری روی اعضای جدید و رو به افزایش و قدرت مردمی خود، رای‌دهندگان محافظه‌کار و مذهبی را جذب کند که از وضعیت اقتصادی و ادامه همکاری‌ تجاری ترکیه با اسرائیل ناراضی هستند.
حزب خوب
«حزب خوب» یک حزب ملی‌گرای مخالف دولت است که سال ۲۰۱۷ تاسیس شد و خود را به عنوان جایگزین راستگرای بالقوه‌ برای ائتلاف احزاب عدالت و توسعه و حرکت ملی تبلیغ کرد. حزب خوب در انتخابات پارلمانی سال ۲۰۲۳ توانست ۱۰ درصد آرای عمومی را کسب کند.
این حزب، بعد از شکست در تشکیل ائتلاف احزاب مخالف دولت، نامزدهای مستقل خود را برای انتخابات محلی آتی معرفی کرده است.
با چشم‌انداز محدودی که برای پیروزی این حزب در رقابت‌های مهم این انتخابات وجود دارد، بعضی تحلیلگران معتقدند که این حزب با «بحران موجودیت» روبرو است و این انتخابات ممکن است به پایان کار آن منجر شود. صدها نفر از مقام‌های این حزب استعفا کرده‌اند و به احزاب دیگر در ائتلاف حاکم یا مخالفان دولت پیوسته‌اند.
حزب خوب در جریان مبارزات انتخاباتی، منتقد صریح حزب جمهوری خلق ترکیه بوده و این حزب را به مذاکره با حزب برابری و دموکراسی خلق‌ها متهم کرده است.
حزب کارگران ترکیه
حزب چپگرای کارگران ترکیه سه نماینده در پارلمان دارد که در مسائلی مانند حقوق کارگران،‌ آزادی بیان و مبارزه با فساد فعال هستند.
در برنامه‌های انتخاباتی این حزب بر نوعی نظام شهری تاکید شده که مخالف «فقر» و «چپاولگری» است.
حزب کارگران ترکیه در استان‌های ختای،‌ دنیزلی، غازی عینتاب، قیصریه، قوجاایلی، قونیه، ملطیه، اردو، سقاریه و ترابزون نامزدهای مستقل معرفی کرده اما هیچ کدام از آنها شانس چندانی برای پیروزی ندارند. به نظر می‌آید که این حزب در مناطق دیگری که رقابت فشرده در آنها جریان دارد، از نامزدهای حزب جمهوری خلق ترکیه حمایت می‌کند.
فعالیت‌های حزب کارگران ترکیه در استان جنوبی ختای، بعد از زلزله مرگبار فوریه ۲۰۲۳ با مشکلات جدی روبرو شد. این حزب روز ۱۷ مارس گوکهان زان، نامزد خود برای شهرداری ختای را از رقابت‌ها خارج کرد چون به تلاش برای توافق پشت پرده‌ با دولت متهم شده بود. زان این اتهامات را رد کرده است.
احزاب دیگر
احزاب محافظه‌کار سعادت و آینده قبلا بخشی از ائتلاف مخالفان دولت بودند که اکنون از هم‌ پاشیده است. این دو حزب در انتخابات پیش رو در ۱۰۷ حوزه نامزد مشترک دارند و از یکدیگر حمایت می‌کنند.
حزب لیبرال «دموکراسی و پیشرفت»، یکی دیگر از اعضای ائتلاف سابق مخالفان، در استان‌های بزرگی مانند استانبول، آنکارا و ازمیر با نامزدهای مستقل در انتخابات محلی شرکت می‌کند.
حزب راستگرای پیروزی هم نامزدهایی را در نقاط مختلف ترکیه معرفی کرده است. اما گفته است که در استان‌های شرقی قارص و ایغدیر از نامزدهای ائتلاف حاکم پشتیبانی می‌کند تا مانع از پیروزی حزب برابری و دموکراسی خلق‌ها شود.