تاریخ انتشار : ۱۳۹۳/۰۴/۱۶ ساعت ۰۶:۴۸
کد مطلب : ۴۷۵۵۸
طراح نامه ممنوع‌البیانی خاتمی را بشناسيد
گروه سياسي: روزنامه شرق در گزارشي نوشت: نامه را یکی، دو هفته پیش «جواد کریمی‌قدوسی» به هیات‌رییسه مجلس داده بود؛ نامه‌ای در مورد آنچه ممنوع‌الخروجی «سیدمحمد خاتمی» می‌نامند. البته تقاضای مطرح‌شده کمی بالاتر از ممنوع‌الخروجی است و این‌بار ممنوع‌التصویری و ممنوع‌البیان‌شدن رییس‌جمهوری پیشین ایران هم تقاضا شده است.
سیدمحمد خاتمی این روزها در ساختمانی قدیمی در سه‌راه «یاسر» است، آهسته و پیوسته می‌آید و به‌تازگی تاکید کرده که به‌هیچ‌روی قصد بازگشت به قدرت را ندارد، اما هرچه باشد ساختمان سه‌راه «یاسر» در تمام این سال‌ها، گویی قلب جریان اصلاح‌طلب بوده و محل دیدارهای مکرر.
اما گروهی حتی حاضر به تحمل این مقدار هم برای کسی که هشت‌سال رییس‌جمهوری ایران بوده، نیستند و به صراحت، خواهان پایان هرگونه دید و بازدید خاتمی و نیروهای سیاسی حامی وی هستند. شاید به همین خاطر است که ماجرای دیدار دوستانه و نوروزی «علی جنتی»، وزیر ارشاد و خاتمی به کمیسیون‌های مجلس کشیده شد و تذکر مکرر نمایندگان را تجربه کرد. درِ ساختمان سه‌راه «یاسر»، به‌روی همه باز است، چه آنان که از گوشه‌وکنار ایران برای دیدار و طرح برخی مباحث و مشورت‌گیری به دفتر رییس‌جمهور پیشین می‌آیند و چه آنان که می‌خواهند سیدمحمد خاتمی، صیغه عقدشان را بخواند. اما همین رفت‌وآمدهای اندک هم، خوشایند برخی نیست و حالا علاوه‌بر ممنوع‌الخروجی به «تصویر» و «بیان» رییس دولت اصلاحات که دو رای 20 و 22میلیونی مردم را در کارنامه دارد، حساس شده‌اند.
متن تذکر دسته‌جمعی 9 نماینده به یک خط نمی‌رسد اما تلخی آن بیش از آن است که بتوان به این سادگی‌ها از کنار آن گذشت، از وزیر دادگستری خواسته‌اند برای «اهتمام جدی در اجرای حکم ممنوع‌التصویر، ممنوع‌الخروج و ممنوع‌البیان‌بودن آقای خاتمی توسط قوه‌قضاییه» اقدام کند؛ حکمی که هنوز صحت‌وسقم آن به‌طور رسمی مشخص نیست. البته «کریمی‌قدوسی» یکی از کسانی است که امضایش پای تذکر وزیر دادگستری است.
او در گفت‌وگو با «شرق» به صراحت از این حکم می‌گوید و اینکه شورایعالی امنیت بیش از هر نهاد دیگری در جریان صحت و درستی این حکم است. عابد فتاحی، نماینده ارومیه اما می‌گوید: «اگر حکمی در کار بوده، چطور تصویر آقای خاتمی در فیلم انتخابات رییس‌جمهوری آمده بود و اتفاقا در رای‌آوری آقای روحانی هم بی‌تاثیر نبود. اگر حکمی در کار بوده، مطمئن باشید، همان موقع اجرایی‌اش می‌کردند و منتظر درخواست چند نماینده مجلس برای اجرای حکم نمی‌شدند.» مهرداد بذرپاش از امضا‌کنندگان است و نماینده نزدیک به «جبهه پایداری»، کوتاه پاسخ می‌دهد و می‌خواهد که با کریمی‌قدوسی حرف بزنیم، چرا که ایده اصلی طرح از او بوده و او به حکم مطرح در این متن تقاضا آگاه است.
کریمی با هاشمی، روحانی و خاتمی جدال دارد
«جواد کریمی‌قدوسی» نماینده مشهد است که «شورایعالی امنیت» از او شکایت کرده؛ یکی در موضوع هسته‌ای و دیگری در تهمت‌های پیاپی به گفتمان اعتدال و شخص حسن روحانی. البته او در گفت‌وگو با «شرق» موضوع شکایت شورایعالی امنیت را تکذیب کرده و می‌گوید اصلا چنین شکایتی در کار نیست و موضوع تنها یک بازی رسانه‌ای بوده. «هادی شوشتری»، عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس است و هم‌استانی کریمی‌قدوسی. همیشه منتقد حرف و منش قدوسی بوده و حالا می‌گوید: «سردار کریمی‌قدوسی با آقایان هاشمی، خاتمی و روحانی جدال جدی دارد و به عبارتی از این سه‌نفر خوشش نمی‌آید. من نه‌تنها عبارات که منش و ادبیات ایشان در صحن علنی مجلس را نمی‌پسندم اما خب ایشان از آن نمایندگان پرتکاپویی است که از پایان‌نامه رییس‌جمهوری گرفته تا خیلی جزییات دیگر را مورد توجه قرار می‌دهند و حالا هم که ماجرای عجیب «ممنوع‌البیانی» آقای خاتمی را درخواست کرده است.»
مخالفت صریح علی لاریجانی با ممنوع‌الخروجی خاتمی
پس از نام کریمی‌قدوسی نام علی کاییدی، نصرالله پژمان‌فر، اسماعیل کوثری، حسینی، فاطمه آلیا، سیدمهدی موسوی‌نژاد، روحالله حسینیان و مهرداد بذرپاش ردیف شده است. بخش‌های دیگر تذکر این نمایندگان به وزیر آموزش و پرورش مربوط می‌شود و اینکه ایشان باید از «مشاوره افراطیون مشارکتی در جهت اجرانشدن فرامین رهبری» سر باز زنند. البته این نمایندگان ضمن توصیف «رفع فیلترینگ و پهنای باند» با عنوان «موضوعات فرعی» از وزیر ارتباطات خواستند به این موضوعات نپردازد. تقاضای عجیب نمایندگان در حالی از تریبون صحن علنی قرائت می‌شود که پیش از این علی لاریجانی، رییس مجلس گفته بود ممنوع‌الخروجی خاتمی، از عادت‌های بد احمدی‌نژاد بود. او البته تاکید کرده بود که مساله ممنوع‌الخروجی خاتمی «به آسانی قابل حل است.» محمود احمدی‌نژاد اما در واکنش به اظهارات لاریجانی به شیوه همیشگی‌اش پاسخ داده و گفته بود: «ممنوع‌الخروجی؟ احمدی‌نژاد؟ این موضوع قضایی است، چه ربطی به ما دارد؟ من حتی اگر این اختیار را داشتم هرگز این کار را نمی‌کردم.»
تلاش 150 نماینده برای ممنوع‌الخروج‌کردن خاتمی
البته خود احمدی‌نژاد هم از ماجرای ممنوع‌الخروج‌شدن خاتمی تبری جست و تاکید داشت که ممنوع‌الخروجی خاتمی ربطی به او ندارد و حکم قضایی در کار است. همین حاشیه‌ها بعدتر کار دست رییس‌جمهوری اصلاحات داد و او را از سفر به ژاپن بازداشت. خاتمی بنا بود برای شرکت در اجلاس سالانه شورای تعامل در زمینه خلع‌سلاح هسته‌ای عازم هیروشیمای ژاپن شود که برخی نهادهای خاص او را از سفر بازداشتند. کمی بعدتر خاتمی خود را آماده سفر به آفریقای‌جنوبی برای حضور در مراسم خاکسپاری ماندلا کرده بود که این سفر هم انجام نشد.
«مساله کوچک و بی‌اهمیتی است»؛ این جمله تنها واکنش سیدمحمد خاتمی درباره ممنوع‌الخروج‌بودنش است. البته «حمید رسایی» به «فارس» خبر داده بود که برخی چهره‌های سیاسی از جمله سیدمحمد خاتمی پس از شکایت بیش از 150 نماینده مجلس از او ممنوع‌الخروج شده. فتاحی در همین زمینه تاکید دارد: «تا به حال هیچ منبع رسمی وجود حکمی مبنی بر ممنوع‌البیان و ممنوعالتصویربودن خاتمی را تایید نکرده است.»
گاهی از آنچه در مجلس می‌گذرد خجل می‌شوم
تلاش‌ها برای مخدوش‌کردن چهره خاتمی، رییس‌جمهوری اسبق جمهوری اسلامی ادامه دارد. چنانچه همین چند وقت پیش، مجری برنامه «شناسنامه» مدام در تلاش بود تا حاضران را به مسیری هدایت کند تا درباره خاتمی سخنان منفی بگویند. اما تلاش‌ها نتیجه عکس داد. محسن اسماعیلی، عضو شورای نگهبان، خاتمی را «شخصیتی نجیب و فرهیخته» توصیف کرد و «مرضیه حبیب‌چی» هم او را انسانی فرهنگی دانست. حتی حسین مظفر، نماینده اصولگرای مجلس نیز ابایی از آن ندارد که بگوید «برای شخص آقای خاتمی احترام زیادی قایلم، انسان مودب و فرهیخته‌ای است.» بنابراین تلاش‌های جسته‌وگریخته معدودی از پایداری‌ها راه به جایی نبرده است. هادی شوشتری می‌گوید: «کشور در وضعیت خاصی قرار دارد و مردم در انتظار تصمیم‌های جدی از سوی مجلسند، نه اینکه یک روز بخواهیم با وضع قوانین تنبیهی برای امور شخصی مردم مانع ایجاد کنیم و روز دیگر برای رییس‌جمهوری یک دوره محدودیت بخواهیم. من به‌عنوان یک نماینده گاهی از آنچه در بهارستان می‌گذرد خجل می‌شوم. انتظار از مجلس بیش از اینهاست و ما گاهی درگیر حاشیه‌ایم تا متن.»
باوجود تلاش برخی در بهارستان برای ممنوع‌التصویرکردن سیدمحمد خاتمی، او کماکان چهره محبوب بسیاری از سیاستمداران، هنرمندان و دانشجویان است؛ حتی آنها که در دوره‌ای منتقدش بودند. او ورای های‌وهوی بهارستان در ساختمان یاسر، محل کار و دیدارهایش نشسته و مشغول زندگی است. چشم‌انداز حیاط ساختمان به سمت سبزه‌زار کوچکی است و منظره کوه‌ها از ابتدای ورودی‌اش پیداست.
اما گروهی حتی حاضر به تحمل این مقدار هم برای کسی که هشت‌سال رییس‌جمهوری ایران بوده، نیستند و به صراحت، خواهان پایان هرگونه دید و بازدید خاتمی و نیروهای سیاسی حامی وی هستند. شاید به همین خاطر است که ماجرای دیدار دوستانه و نوروزی «علی جنتی»، وزیر ارشاد و خاتمی به کمیسیون‌های مجلس کشیده شد و تذکر مکرر نمایندگان را تجربه کرد. درِ ساختمان سه‌راه «یاسر»، به‌روی همه باز است، چه آنان که از گوشه‌وکنار ایران برای دیدار و طرح برخی مباحث و مشورت‌گیری به دفتر رییس‌جمهور پیشین می‌آیند و چه آنان که می‌خواهند سیدمحمد خاتمی، صیغه عقدشان را بخواند. اما همین رفت‌وآمدهای اندک هم، خوشایند برخی نیست و حالا علاوه‌بر ممنوع‌الخروجی به «تصویر» و «بیان» رییس دولت اصلاحات که دو رای 20 و 22میلیونی مردم را در کارنامه دارد، حساس شده‌اند.
متن تذکر دسته‌جمعی 9 نماینده به یک خط نمی‌رسد اما تلخی آن بیش از آن است که بتوان به این سادگی‌ها از کنار آن گذشت، از وزیر دادگستری خواسته‌اند برای «اهتمام جدی در اجرای حکم ممنوع‌التصویر، ممنوع‌الخروج و ممنوع‌البیان‌بودن آقای خاتمی توسط قوه‌قضاییه» اقدام کند؛ حکمی که هنوز صحت‌وسقم آن به‌طور رسمی مشخص نیست. البته «کریمی‌قدوسی» یکی از کسانی است که امضایش پای تذکر وزیر دادگستری است.
او در گفت‌وگو با «شرق» به صراحت از این حکم می‌گوید و اینکه شورایعالی امنیت بیش از هر نهاد دیگری در جریان صحت و درستی این حکم است. عابد فتاحی، نماینده ارومیه اما می‌گوید: «اگر حکمی در کار بوده، چطور تصویر آقای خاتمی در فیلم انتخابات رییس‌جمهوری آمده بود و اتفاقا در رای‌آوری آقای روحانی هم بی‌تاثیر نبود. اگر حکمی در کار بوده، مطمئن باشید، همان موقع اجرایی‌اش می‌کردند و منتظر درخواست چند نماینده مجلس برای اجرای حکم نمی‌شدند.» مهرداد بذرپاش از امضا‌کنندگان است و نماینده نزدیک به «جبهه پایداری»، کوتاه پاسخ می‌دهد و می‌خواهد که با کریمی‌قدوسی حرف بزنیم، چرا که ایده اصلی طرح از او بوده و او به حکم مطرح در این متن تقاضا آگاه است.
کریمی با هاشمی، روحانی و خاتمی جدال دارد
«جواد کریمی‌قدوسی» نماینده مشهد است که «شورایعالی امنیت» از او شکایت کرده؛ یکی در موضوع هسته‌ای و دیگری در تهمت‌های پیاپی به گفتمان اعتدال و شخص حسن روحانی. البته او در گفت‌وگو با «شرق» موضوع شکایت شورایعالی امنیت را تکذیب کرده و می‌گوید اصلا چنین شکایتی در کار نیست و موضوع تنها یک بازی رسانه‌ای بوده. «هادی شوشتری»، عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس است و هم‌استانی کریمی‌قدوسی. همیشه منتقد حرف و منش قدوسی بوده و حالا می‌گوید: «سردار کریمی‌قدوسی با آقایان هاشمی، خاتمی و روحانی جدال جدی دارد و به عبارتی از این سه‌نفر خوشش نمی‌آید. من نه‌تنها عبارات که منش و ادبیات ایشان در صحن علنی مجلس را نمی‌پسندم اما خب ایشان از آن نمایندگان پرتکاپویی است که از پایان‌نامه رییس‌جمهوری گرفته تا خیلی جزییات دیگر را مورد توجه قرار می‌دهند و حالا هم که ماجرای عجیب «ممنوع‌البیانی» آقای خاتمی را درخواست کرده است.»
مخالفت صریح علی لاریجانی با ممنوع‌الخروجی خاتمی
پس از نام کریمی‌قدوسی نام علی کاییدی، نصرالله پژمان‌فر، اسماعیل کوثری، حسینی، فاطمه آلیا، سیدمهدی موسوی‌نژاد، روحالله حسینیان و مهرداد بذرپاش ردیف شده است. بخش‌های دیگر تذکر این نمایندگان به وزیر آموزش و پرورش مربوط می‌شود و اینکه ایشان باید از «مشاوره افراطیون مشارکتی در جهت اجرانشدن فرامین رهبری» سر باز زنند. البته این نمایندگان ضمن توصیف «رفع فیلترینگ و پهنای باند» با عنوان «موضوعات فرعی» از وزیر ارتباطات خواستند به این موضوعات نپردازد. تقاضای عجیب نمایندگان در حالی از تریبون صحن علنی قرائت می‌شود که پیش از این علی لاریجانی، رییس مجلس گفته بود ممنوع‌الخروجی خاتمی، از عادت‌های بد احمدی‌نژاد بود. او البته تاکید کرده بود که مساله ممنوع‌الخروجی خاتمی «به آسانی قابل حل است.» محمود احمدی‌نژاد اما در واکنش به اظهارات لاریجانی به شیوه همیشگی‌اش پاسخ داده و گفته بود: «ممنوع‌الخروجی؟ احمدی‌نژاد؟ این موضوع قضایی است، چه ربطی به ما دارد؟ من حتی اگر این اختیار را داشتم هرگز این کار را نمی‌کردم.»
تلاش 150 نماینده برای ممنوع‌الخروج‌کردن خاتمی
البته خود احمدی‌نژاد هم از ماجرای ممنوع‌الخروج‌شدن خاتمی تبری جست و تاکید داشت که ممنوع‌الخروجی خاتمی ربطی به او ندارد و حکم قضایی در کار است. همین حاشیه‌ها بعدتر کار دست رییس‌جمهوری اصلاحات داد و او را از سفر به ژاپن بازداشت. خاتمی بنا بود برای شرکت در اجلاس سالانه شورای تعامل در زمینه خلع‌سلاح هسته‌ای عازم هیروشیمای ژاپن شود که برخی نهادهای خاص او را از سفر بازداشتند. کمی بعدتر خاتمی خود را آماده سفر به آفریقای‌جنوبی برای حضور در مراسم خاکسپاری ماندلا کرده بود که این سفر هم انجام نشد.
«مساله کوچک و بی‌اهمیتی است»؛ این جمله تنها واکنش سیدمحمد خاتمی درباره ممنوع‌الخروج‌بودنش است. البته «حمید رسایی» به «فارس» خبر داده بود که برخی چهره‌های سیاسی از جمله سیدمحمد خاتمی پس از شکایت بیش از 150 نماینده مجلس از او ممنوع‌الخروج شده. فتاحی در همین زمینه تاکید دارد: «تا به حال هیچ منبع رسمی وجود حکمی مبنی بر ممنوع‌البیان و ممنوعالتصویربودن خاتمی را تایید نکرده است.»
گاهی از آنچه در مجلس می‌گذرد خجل می‌شوم
تلاش‌ها برای مخدوش‌کردن چهره خاتمی، رییس‌جمهوری اسبق جمهوری اسلامی ادامه دارد. چنانچه همین چند وقت پیش، مجری برنامه «شناسنامه» مدام در تلاش بود تا حاضران را به مسیری هدایت کند تا درباره خاتمی سخنان منفی بگویند. اما تلاش‌ها نتیجه عکس داد. محسن اسماعیلی، عضو شورای نگهبان، خاتمی را «شخصیتی نجیب و فرهیخته» توصیف کرد و «مرضیه حبیب‌چی» هم او را انسانی فرهنگی دانست. حتی حسین مظفر، نماینده اصولگرای مجلس نیز ابایی از آن ندارد که بگوید «برای شخص آقای خاتمی احترام زیادی قایلم، انسان مودب و فرهیخته‌ای است.» بنابراین تلاش‌های جسته‌وگریخته معدودی از پایداری‌ها راه به جایی نبرده است. هادی شوشتری می‌گوید: «کشور در وضعیت خاصی قرار دارد و مردم در انتظار تصمیم‌های جدی از سوی مجلسند، نه اینکه یک روز بخواهیم با وضع قوانین تنبیهی برای امور شخصی مردم مانع ایجاد کنیم و روز دیگر برای رییس‌جمهوری یک دوره محدودیت بخواهیم. من به‌عنوان یک نماینده گاهی از آنچه در بهارستان می‌گذرد خجل می‌شوم. انتظار از مجلس بیش از اینهاست و ما گاهی درگیر حاشیه‌ایم تا متن.»
باوجود تلاش برخی در بهارستان برای ممنوع‌التصویرکردن سیدمحمد خاتمی، او کماکان چهره محبوب بسیاری از سیاستمداران، هنرمندان و دانشجویان است؛ حتی آنها که در دوره‌ای منتقدش بودند. او ورای های‌وهوی بهارستان در ساختمان یاسر، محل کار و دیدارهایش نشسته و مشغول زندگی است. چشم‌انداز حیاط ساختمان به سمت سبزه‌زار کوچکی است و منظره کوه‌ها از ابتدای ورودی‌اش پیداست.
