تاریخ انتشار : ۱۳۹۳/۰۴/۲۵ ساعت ۱۲:۴۳
کد مطلب : ۴۸۶۱۸
کشور امسال از رکود خارج می‌شود
هنوز از تورم عبور نکرده‌ایم
گروه اقتصادي: مشاور اقتصادی رییس جمهور با بیان اینکه نباید خروج از رکود منجر به برگشت تورم شود، گفت: اگر در بیرون از کشور اتفاق خاصی نیفتد، اقتصاد کشور امسال از رکود خارج و رشد اقتصادی مثبت می‌شود.
مسعود نیلی شب گذشته در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری با اشاره به راهکارهای خروج غیرتورمی از رکود، گفت: گزارش منتشر شده از سوی دولت تحلیلی است به طوری که وزیر اقتصاد، کشور را مورد ارزیابی قرار داده است. وی همچنین از انتشار سیاست‌های تفصیلی خروج از رکود توسط دولت در آینده خبر داد و اظهار کرد: در دولت یازدهم ستادی به نام همکاری‌های امور اقتصادی تشکیل شده است و ریاست آن را رییس‌جمهور بر عهده دارد، این ستاد دارای 10 عضو است و مسئولان دستگاه‌های ستادی اقتصاد، مشاوران رییس‌جمهور و رییس دفتر رئیس‌جمهور و معاونان رییس‌جمهور از اعضای این ستاد به حساب می‌آیند که هر جلسه این ستاد بین سه تا چهار ساعت طول می‌کشد.
مشاور اقتصادی رییس جمهور با بیان اینکه این ستاد در هفته دو جلسه را به صورت مرتب برگزار می‌کند، تصریح کرد: این ستاد از کارگروهی تشکیل شده که متشکل از اقتصاددانان داخل دولت است و شاهد هماهنگی‌های بسیار خوبی در سطح کارشناسی و ستادی هستیم. نیلی بر ضرورت ایجاد وفاق و همگرایی در سطح جامعه تاکید و ابراز امیدواری کرد که اساتید دانشگاه‌ها، صاحب نظران و فعالان اقتصادی به نقد گزارش منتشر شده بپردازند.
وی با بیان اینکه سال‌های 91 و 92 از نظر جمع دو صفت رکود و تورم بی‌نظیرترین سال‌ها در تاریخ اقتصاد کشور به حساب می‌آیند، تصریح کرد: در دوره‌ای که وفور منابع در کشور داشتیم، بودجه دولت به نفت وابسته و اقتصاد کشور به واردات متکی شده بود. از سوی دیگر تحریم، عامل محدود کننده عمده‌ای برای اقتصاد کشور به حساب می‌آید.
مشاور اقتصادی رییس جمهور افزود: اگر بودجه تا به این حد به نفت وابسته نبود یا اقتصاد کشور به واردات متکی نمی‌شد یا اینکه بنگاه‌های اقتصادی به انرژی وابسته نمی‌شدند، نباید شاهد رشد نزدیک منفی هشت درصد یا کاهش 20 درصدی سطح درآمد اقتصاد کشور در طی دو سال می‌شدیم. نیلی با بیان اینکه متاسفانه هنوز از تورم عبور نکرده‌ایم، گفت: معمولا در دوره‌ای که با وفور منابع روبه رو هستیم، امتحان را به خوبی پس نمی‌دهیم، ما در دو دوره شاهد وفور منابع بودیم که یکی فاصله سال‌های 52 تا 56 و دیگری سال‌های 84 تا 90 بود.
انتقاد از کاهش بودجه عمرانی در سال 91
وی از کاهش بودجه عمرانی کشور در سال 91 انتقاد کرد و گفت: بودجه درسال 91، 47 درصد نسبت به سال 90 کاهش یافته بوددرحالی که وقتی درآمد نفت تا بدین حد کاهش می‌یابد، نباید شاهد کاهش بودجه باشیم، بلکه باید بودجه پایا و باثباتی داشته باشیم. مشاور اقتصادی رییس جمهور با اشاره به چهار عامل برای خروج از تورم و چهار عامل ورود به تورم، تحریم به عنوان تکانه اول معرفی و اظهار کرد: عامل دوم مثل بیماری واگیردار است و از یکی به دیگری منتقل می‌شود. تحریم روی نفت اثر گذاشته و سبب کاهش مقدار تولید نفت شده است.
وی با بیان اینکه اقتصاد کشور به نفت وابسته بود، خاطر نشان کرد: تحریم در حوزه نفتی به حوزه‌های دیگر مثل صنعت، بازار و ارز جهش پیدا کرد، چنانچه افت زیادی را در سرمایه‌گذاری شاهد هستیم. نیلی افزود: از زمستان سال 1390 تا پایان سال 1392 ، 9 فصل متوالی رکود را در عمق زیادی تجربه کرده‌ایم. وی با اشاره آرام شدن بازار از تیر ماه سال گذشته و بازار ارز از مهر سال گذشته، تصریح کرد: منحنی نرخ ارز از تیر 1392 در سطح معقولی قرار گرفت و متوسط نرخ تورم از تیر سال گذشته تا پایان خرداد امسال به صورت ماهانه یک درصد بوده است.
دولت انضباط پولی ایجاد کرده، نه انقباض پولی
مشاور اقتصادی رییس جمهور تورم ایران را جزو سه تورم بزرگ دنیا عنوان کرد و گفت: تصمیم گرفتیم تا به اقتصاد اولویت مطلق بدهیم، دولت انقباض پولی ایجاد نکرده است، بلکه انضباط پولی را برقرار کرده است و تصمیمات دولت سبب شده تا با قاطعیت تمام وابستگی‌ها به بانک مرکزی قطع شود. نیلی با بیان اینکه مسکن مهر به صورت کامل به منابع بانکی وابسته بود، گفت: این دولت جهشی را در پیش گرفت تا این اتکا به منابع بانک مرکزی وجود نداشته باشد.
وی با اشاره به کاهش 60 هزار میلیارد تومانی در رقم بودجه، تصریح کرد: بلافاصله پس از اجرای هدفمندی یارانه‌ها موضوع خروج از رکود در دستور کار قرار گرفت و دولت از بسیاری از جهات توانسته تغییرات عمده‌ای را در اقتصاد کشور به وجود آورد.
آثار اقتصادی سال‌های 91 و 92 تا سال 1395 باقی می‌ماند
مشاور اقتصادی رییس جمهور با بیان اینکه کسانی که شاغل هستند، نباید با کاهش قدرت خرید مواجه شوند، خاطر نشان کرد: اقتصاد باید به تحرک درآید تا شغل ایجاد شود و این امر سبب خروج از تورم می‌شود، آثار اقتصادی سال‌های1391 و1392 تا سال 1395 در اقتصاد کشور قابل مشاهده خواهد بود، به گونه‌ای که وظیفه همه نهادهای موثر اقتصاد کشور به خصوص دولت بر این است که روند تحولات را به سمت خروج اقتصاد از تورم در پیش بگیرد.
بانک و بازار سرمایه در زمینه اعطای تسهیلات همکاری کنند
نیلی با بیان اینکه برای خروج از رکود باید روی تجهیز منابع مالی و برگرداندن مطالبات معوق و اقتصاد مقاومتی کار کنیم، گفت: وجود تحریم، کمبود منابع مالی، افت جدی سرمایه‌گذاری و کاهش درآمد در سطح جامعه از علل ایجاد رکود اقتصادی در کشور است و باید از ظرفیت پیمانکاری و صادرات کشور استفاده کنیم، به گونه‌ای که بانک و بازار سرمایه نیز باید در زمینه اعطای تسهیلات همکاری کنند. وی با بیان اینکه رکود به معنای افت تولید واحدهای تولیدی است، گفت: باید عوامل دخیل در این امر را مورد شناسایی قرار دهیم، چراکه بخشی از محدودیت‌های واحدهای تولیدی قابل کنترل است و بخشی دیگر را باید به عنوان محدودیت بپذیریم.
مشاور اقتصادی رییس جمهور با اشاره به برخی محدودیت‌های اقتصادی کشور، تصریح کرد: متاسفانه در شرایط تحریم در دسترسی به بازارهای جهانی با محدودیت مواجه هستیم، از سوی دیگر باید ببینیم بازار سرمایه تا چه حد می‌تواند منابع خلق کند و در اختیار بنگاه‌های اقتصادی قرار دهد، سرمایه‌گذاری ما نیز در سال 1391 منفی 20 درصد افت داشت، همچنین سطح درآمد جامعه به گونه قابل توجهی کاهش یافته است و وقتی درآمد مردم کم می‌شود، پس‌انداز آنها نیز کاهش می‌یابد، به طوریکه تقاضای مصرف کم می‌شود،بنابراین اگر بخواهیم از رکود خارج شویم، ابتدا باید موضع خود را نسبت به این چهار محدودیت مشخص کنیم. نیلی افزود: برای دو مورد از این چهار محدودیت را نمی‌توانیم کاری انجام دهیم که یکی محدودیت‌های بین‌المللی و دیگری سرمایه‌گذاری است، بنابراین باید بر روی دو عامل دیگر متمرکز شویم.
بانک‌ها در اعطای تسهیلات با محدودیت‌های جدی مواجه هستند
وی با بیان اینکه بانک‌ها در اعطای تسهیلات با محدودیت‌های جدی مواجه هستند، گفت: در اقتصاد مقاومتی بر درون‌زایی و برونگرایی تاکید زیادی شده است، متاسفانه در برونگرایی با محدودیت مواجه هستیم، اما همه آنچه را که سبب درون‌زایی رشد اقتصادی کشور می‌شد را در نظر گرفته‌ایم، همچنین باید تمام آن چیزی را که بر فعالیت‌های بانک موثر واقع می‌شود، لحاظ کنیم. مشاور اقتصادی رییس جمهور با بیان اینکه خروج از رکود باید به گونه‌ای باشد که موجب تورم نشده و پایدار باشد، تصریح کرد: باید به بررسی موضوع پرداخت معوقات بپردازیم که چرا این مطالبات به وجود آمده است.
بنگاه‌های کوچک و متوسط حمایت شوند
نیلی یکی از آسیب‌های اقتصادی را کم شدن بنگاه‌های کوچک و متوسط دانست و اظهار کرد: باید تلاش کنیم که این بنگاه‌ها را حمایت و تقویت کنیم تا سبب اشتغال‌زایی شود. وی با بیان اینکه دولت با بسیاری از فعالان اقتصادی بدحساب شده است، گفت: بدهی‌های دولت رقم‌های بسیار بالایی است، به طوری که وقتی دولت با پیمانکاران بدحساب می‌شود، آنها نیز با بانک بدحساب می‌شوند.
بررسی موضوع معوقات بانکی توسط قوهای قضاییه و مجریه
مشاور اقتصادی رییس جمهور با بیان اینکه تسهیلات بانکی به سمت فعالیت‌های دیگر روانه شده است، به تشکیل کمیته مشترک میان دولت و قوه قضائیه اشاره کرد و افزود: این دو قوه به بررسی موضوع معوقات بانکی خواهند پرداخت، در حال حاضر بانک‌ها از دولت طلبکار هستند و این امر سبب محدود شدن منابع شده است.
نیلی با بیان اینکه برای حرکت اولیه به سمت خروج از رکود وجود نیروی پیشخوان لازم است، گفت: باید بنگاه‌های اقتصادی فعالیت‌هایی را پشت سر بگذارند تا این فعالیت‌ها به سمت صنایع گسیل پیدا کند، این در حالی است که در حال حاضر ظرفیت‌های پیمانکاری خوبی در کشور ایجاد شده است، بنابراین دولت باید برای پیمانکاران سیاست‌های خوبی را اتخاذ کند. وی با اشاره به اینکه نیروی پیشخوان باید بتواند تحولات را به بخش‌های دیگر سرایت دهد، خاطر نشان کرد: دو حوزه بانک و سرمایه بسیار حائز اهمیت هستند، بنابراین باید کاری کرد تا بانک‌ها بتوانند تسهیلات بیشتری بپردازند.
اقتصاد امسال از رکود خارج می‌شود
مشاور اقتصادی رییس جمهور با تاکید بر ضرورت عوامل زمینه‌ساز برای خروج پایدار از رکود گفت: نباید خروج از رکود منجر به برگشت تورم شود. نیلی با بیان اینکه سال گذشته سرمایه‌گذاری در کشور منفی بوده است، اظهار کرد: اگر شرایط کنونی ادامه یابد و اتفاق خاصی در بیرون نیفتد، اقتصاد ما امسال از رکود خارج و رشد اقتصادی کشور مثبت می‌شود. مشاور اقتصادی رییس جمهور با بیان اینکه شرکت‌های دانش‌بنیان مورد تاکید فراوانی هستند، تصریح کرد: منابع قابل توجهی برای این شرکت‌ها در بودجه 1393 پیش‌بینی شده است. از سوی دیگر باید برای جوانان تحصیلکرده شغل ایجاد کرد.
نیلی با بیان اینکه رشد اقتصادی کشور باید رو به افزایش و پایدار باشد، گفت: محتوای سیاست‌های دولت در معرض نقد عمومی قرار داده شده است تا در این زمینه از ظرفیت‌های فکری جامعه استفاده شود. وی با بیان اینکه دولت جهت‌گیری صادراتی دارد و به دنبال فعال‌کردن ظرفیت‌های داخلی است، اظهار کرد: در شزایط کنونی چاره‌ای جز پشت سر گذاشتن شرایط سخت نداریم.
مشاور اقتصادی رییس جمهور با بیان اینکه این ستاد در هفته دو جلسه را به صورت مرتب برگزار می‌کند، تصریح کرد: این ستاد از کارگروهی تشکیل شده که متشکل از اقتصاددانان داخل دولت است و شاهد هماهنگی‌های بسیار خوبی در سطح کارشناسی و ستادی هستیم. نیلی بر ضرورت ایجاد وفاق و همگرایی در سطح جامعه تاکید و ابراز امیدواری کرد که اساتید دانشگاه‌ها، صاحب نظران و فعالان اقتصادی به نقد گزارش منتشر شده بپردازند.
وی با بیان اینکه سال‌های 91 و 92 از نظر جمع دو صفت رکود و تورم بی‌نظیرترین سال‌ها در تاریخ اقتصاد کشور به حساب می‌آیند، تصریح کرد: در دوره‌ای که وفور منابع در کشور داشتیم، بودجه دولت به نفت وابسته و اقتصاد کشور به واردات متکی شده بود. از سوی دیگر تحریم، عامل محدود کننده عمده‌ای برای اقتصاد کشور به حساب می‌آید.
مشاور اقتصادی رییس جمهور افزود: اگر بودجه تا به این حد به نفت وابسته نبود یا اقتصاد کشور به واردات متکی نمی‌شد یا اینکه بنگاه‌های اقتصادی به انرژی وابسته نمی‌شدند، نباید شاهد رشد نزدیک منفی هشت درصد یا کاهش 20 درصدی سطح درآمد اقتصاد کشور در طی دو سال می‌شدیم. نیلی با بیان اینکه متاسفانه هنوز از تورم عبور نکرده‌ایم، گفت: معمولا در دوره‌ای که با وفور منابع روبه رو هستیم، امتحان را به خوبی پس نمی‌دهیم، ما در دو دوره شاهد وفور منابع بودیم که یکی فاصله سال‌های 52 تا 56 و دیگری سال‌های 84 تا 90 بود.
انتقاد از کاهش بودجه عمرانی در سال 91
وی از کاهش بودجه عمرانی کشور در سال 91 انتقاد کرد و گفت: بودجه درسال 91، 47 درصد نسبت به سال 90 کاهش یافته بوددرحالی که وقتی درآمد نفت تا بدین حد کاهش می‌یابد، نباید شاهد کاهش بودجه باشیم، بلکه باید بودجه پایا و باثباتی داشته باشیم. مشاور اقتصادی رییس جمهور با اشاره به چهار عامل برای خروج از تورم و چهار عامل ورود به تورم، تحریم به عنوان تکانه اول معرفی و اظهار کرد: عامل دوم مثل بیماری واگیردار است و از یکی به دیگری منتقل می‌شود. تحریم روی نفت اثر گذاشته و سبب کاهش مقدار تولید نفت شده است.
وی با بیان اینکه اقتصاد کشور به نفت وابسته بود، خاطر نشان کرد: تحریم در حوزه نفتی به حوزه‌های دیگر مثل صنعت، بازار و ارز جهش پیدا کرد، چنانچه افت زیادی را در سرمایه‌گذاری شاهد هستیم. نیلی افزود: از زمستان سال 1390 تا پایان سال 1392 ، 9 فصل متوالی رکود را در عمق زیادی تجربه کرده‌ایم. وی با اشاره آرام شدن بازار از تیر ماه سال گذشته و بازار ارز از مهر سال گذشته، تصریح کرد: منحنی نرخ ارز از تیر 1392 در سطح معقولی قرار گرفت و متوسط نرخ تورم از تیر سال گذشته تا پایان خرداد امسال به صورت ماهانه یک درصد بوده است.
دولت انضباط پولی ایجاد کرده، نه انقباض پولی
مشاور اقتصادی رییس جمهور تورم ایران را جزو سه تورم بزرگ دنیا عنوان کرد و گفت: تصمیم گرفتیم تا به اقتصاد اولویت مطلق بدهیم، دولت انقباض پولی ایجاد نکرده است، بلکه انضباط پولی را برقرار کرده است و تصمیمات دولت سبب شده تا با قاطعیت تمام وابستگی‌ها به بانک مرکزی قطع شود. نیلی با بیان اینکه مسکن مهر به صورت کامل به منابع بانکی وابسته بود، گفت: این دولت جهشی را در پیش گرفت تا این اتکا به منابع بانک مرکزی وجود نداشته باشد.
وی با اشاره به کاهش 60 هزار میلیارد تومانی در رقم بودجه، تصریح کرد: بلافاصله پس از اجرای هدفمندی یارانه‌ها موضوع خروج از رکود در دستور کار قرار گرفت و دولت از بسیاری از جهات توانسته تغییرات عمده‌ای را در اقتصاد کشور به وجود آورد.
آثار اقتصادی سال‌های 91 و 92 تا سال 1395 باقی می‌ماند
مشاور اقتصادی رییس جمهور با بیان اینکه کسانی که شاغل هستند، نباید با کاهش قدرت خرید مواجه شوند، خاطر نشان کرد: اقتصاد باید به تحرک درآید تا شغل ایجاد شود و این امر سبب خروج از تورم می‌شود، آثار اقتصادی سال‌های1391 و1392 تا سال 1395 در اقتصاد کشور قابل مشاهده خواهد بود، به گونه‌ای که وظیفه همه نهادهای موثر اقتصاد کشور به خصوص دولت بر این است که روند تحولات را به سمت خروج اقتصاد از تورم در پیش بگیرد.
بانک و بازار سرمایه در زمینه اعطای تسهیلات همکاری کنند
نیلی با بیان اینکه برای خروج از رکود باید روی تجهیز منابع مالی و برگرداندن مطالبات معوق و اقتصاد مقاومتی کار کنیم، گفت: وجود تحریم، کمبود منابع مالی، افت جدی سرمایه‌گذاری و کاهش درآمد در سطح جامعه از علل ایجاد رکود اقتصادی در کشور است و باید از ظرفیت پیمانکاری و صادرات کشور استفاده کنیم، به گونه‌ای که بانک و بازار سرمایه نیز باید در زمینه اعطای تسهیلات همکاری کنند. وی با بیان اینکه رکود به معنای افت تولید واحدهای تولیدی است، گفت: باید عوامل دخیل در این امر را مورد شناسایی قرار دهیم، چراکه بخشی از محدودیت‌های واحدهای تولیدی قابل کنترل است و بخشی دیگر را باید به عنوان محدودیت بپذیریم.
مشاور اقتصادی رییس جمهور با اشاره به برخی محدودیت‌های اقتصادی کشور، تصریح کرد: متاسفانه در شرایط تحریم در دسترسی به بازارهای جهانی با محدودیت مواجه هستیم، از سوی دیگر باید ببینیم بازار سرمایه تا چه حد می‌تواند منابع خلق کند و در اختیار بنگاه‌های اقتصادی قرار دهد، سرمایه‌گذاری ما نیز در سال 1391 منفی 20 درصد افت داشت، همچنین سطح درآمد جامعه به گونه قابل توجهی کاهش یافته است و وقتی درآمد مردم کم می‌شود، پس‌انداز آنها نیز کاهش می‌یابد، به طوریکه تقاضای مصرف کم می‌شود،بنابراین اگر بخواهیم از رکود خارج شویم، ابتدا باید موضع خود را نسبت به این چهار محدودیت مشخص کنیم. نیلی افزود: برای دو مورد از این چهار محدودیت را نمی‌توانیم کاری انجام دهیم که یکی محدودیت‌های بین‌المللی و دیگری سرمایه‌گذاری است، بنابراین باید بر روی دو عامل دیگر متمرکز شویم.
بانک‌ها در اعطای تسهیلات با محدودیت‌های جدی مواجه هستند
وی با بیان اینکه بانک‌ها در اعطای تسهیلات با محدودیت‌های جدی مواجه هستند، گفت: در اقتصاد مقاومتی بر درون‌زایی و برونگرایی تاکید زیادی شده است، متاسفانه در برونگرایی با محدودیت مواجه هستیم، اما همه آنچه را که سبب درون‌زایی رشد اقتصادی کشور می‌شد را در نظر گرفته‌ایم، همچنین باید تمام آن چیزی را که بر فعالیت‌های بانک موثر واقع می‌شود، لحاظ کنیم. مشاور اقتصادی رییس جمهور با بیان اینکه خروج از رکود باید به گونه‌ای باشد که موجب تورم نشده و پایدار باشد، تصریح کرد: باید به بررسی موضوع پرداخت معوقات بپردازیم که چرا این مطالبات به وجود آمده است.
بنگاه‌های کوچک و متوسط حمایت شوند
نیلی یکی از آسیب‌های اقتصادی را کم شدن بنگاه‌های کوچک و متوسط دانست و اظهار کرد: باید تلاش کنیم که این بنگاه‌ها را حمایت و تقویت کنیم تا سبب اشتغال‌زایی شود. وی با بیان اینکه دولت با بسیاری از فعالان اقتصادی بدحساب شده است، گفت: بدهی‌های دولت رقم‌های بسیار بالایی است، به طوری که وقتی دولت با پیمانکاران بدحساب می‌شود، آنها نیز با بانک بدحساب می‌شوند.
بررسی موضوع معوقات بانکی توسط قوهای قضاییه و مجریه
مشاور اقتصادی رییس جمهور با بیان اینکه تسهیلات بانکی به سمت فعالیت‌های دیگر روانه شده است، به تشکیل کمیته مشترک میان دولت و قوه قضائیه اشاره کرد و افزود: این دو قوه به بررسی موضوع معوقات بانکی خواهند پرداخت، در حال حاضر بانک‌ها از دولت طلبکار هستند و این امر سبب محدود شدن منابع شده است.
نیلی با بیان اینکه برای حرکت اولیه به سمت خروج از رکود وجود نیروی پیشخوان لازم است، گفت: باید بنگاه‌های اقتصادی فعالیت‌هایی را پشت سر بگذارند تا این فعالیت‌ها به سمت صنایع گسیل پیدا کند، این در حالی است که در حال حاضر ظرفیت‌های پیمانکاری خوبی در کشور ایجاد شده است، بنابراین دولت باید برای پیمانکاران سیاست‌های خوبی را اتخاذ کند. وی با اشاره به اینکه نیروی پیشخوان باید بتواند تحولات را به بخش‌های دیگر سرایت دهد، خاطر نشان کرد: دو حوزه بانک و سرمایه بسیار حائز اهمیت هستند، بنابراین باید کاری کرد تا بانک‌ها بتوانند تسهیلات بیشتری بپردازند.
اقتصاد امسال از رکود خارج می‌شود
مشاور اقتصادی رییس جمهور با تاکید بر ضرورت عوامل زمینه‌ساز برای خروج پایدار از رکود گفت: نباید خروج از رکود منجر به برگشت تورم شود. نیلی با بیان اینکه سال گذشته سرمایه‌گذاری در کشور منفی بوده است، اظهار کرد: اگر شرایط کنونی ادامه یابد و اتفاق خاصی در بیرون نیفتد، اقتصاد ما امسال از رکود خارج و رشد اقتصادی کشور مثبت می‌شود. مشاور اقتصادی رییس جمهور با بیان اینکه شرکت‌های دانش‌بنیان مورد تاکید فراوانی هستند، تصریح کرد: منابع قابل توجهی برای این شرکت‌ها در بودجه 1393 پیش‌بینی شده است. از سوی دیگر باید برای جوانان تحصیلکرده شغل ایجاد کرد.
نیلی با بیان اینکه رشد اقتصادی کشور باید رو به افزایش و پایدار باشد، گفت: محتوای سیاست‌های دولت در معرض نقد عمومی قرار داده شده است تا در این زمینه از ظرفیت‌های فکری جامعه استفاده شود. وی با بیان اینکه دولت جهت‌گیری صادراتی دارد و به دنبال فعال‌کردن ظرفیت‌های داخلی است، اظهار کرد: در شزایط کنونی چاره‌ای جز پشت سر گذاشتن شرایط سخت نداریم.
مرجع : ايسنا
