نقش عراق در جنگ سایهها بین ایران و اسرائیل
26 شهريور 1403 ساعت 12:12
گروه بین الملل: روزنامه آمریكایی نیویورک تایمز در گزارشی نوشت: گروههای تحت حمایت ایران مانند حماس و حوثیها دفاتر جدیدی در بغداد ایجاد کردهاند. این دفاتر با احتیاط فعالیت میکنند و از نشانیهای آنها نیز به دقت محافظت میشود.
دفتر سیاسی جدید حماس در بغداد هیچ نشان و علامتی بر سردر خود ندارد و آدرس محل آن به نظر مخفی میآید و از حفاظت خوبی برخوردار است. به طور مشابه، همین شرایط برای دفتر جدید حوثیها که با خودرو در فاصله کوتاهی از آن قرار دارد نیز صدق میکند.
بر اساس گزارش این روزنامه آمریکایی، مقامات دولت عراق در سکوت خبری به این دو گروه اجازه دادند تا حضور پایدارتری در بغداد داشته باشند. این درحالی است که این گروهها سالها در عراق مراودات خاص خود را داشتهاند.در حالی که مقامات عراقی این اقدام را علنا تکذیب میکنند، عکس هایی از این گروه ها در عراق در شبکههای اجتماعی دست به دست میشود.به نظر میرسد ایران نیروهای نیابتی خود در کشورهای مختلف را به تبادل دانش نظامی و حتی هماهنگی در حملات تشویق می کند.تأسیس این دفاتر جدید بر نقش فزاینده عراق در جنگ در سایه بین ایران، اسرائیل و ایالات متحده آمریکا دلالت میکند.
بیش از ۲۰ سال است که از زمان تهاجم آمریکا برای سرنگونی صدام حسین میگذرد و عراق برای حفظ موازنه شکننده بین ایران که با آن ۱۵۰۰ کیلومتر مرز مشترک دارد، و آمریکا که هنوز حدود ۲۵۰۰ سرباز در عراق دارد، تلاش کرده است.
با گذشت زمان، ایران به طور پیوسته برای تقویت نفوذ ژئوپلیتیکی خود از طریق استخدام و تامین مالی نیروهای همدل در داخل عراق تلاش کرده است. این بخشی از تلاش بزرگتر ایران برای ایجاد یک بلوک منطقهای از قدرت شیعی است که از حزبالله لبنان تا حوثیهای یمن امتداد دارد.
ایران در سالهای اخیر دولت عراق را تحت فشار قرار داد تا شبهنظامیان شیعه این کشور را که برخی از آنها به تهران وفادار هستند، و نیز گروههای مسلح سنی، مسیحی و ایزدی وابسته را به بخشی از دستگاه امنیتی عراق درآورد و به آنها مشروعیت بخشد.
علاوه بر این، این شبه نظامیان شیعه توانستهاند احزاب سیاسی موفقی تشکیل دهند که ائتلافی از آنها در انتخابات ۲۰۲۱ حدنصاب کرسیهای لازم برای انتخاب نخستوزیر را به دست آوردند.
با توجه به نفوذ فزاینده ایران، رهبری عراق به حوثیها و حماس اجازه داد تا دفاتری در بغداد باز کنند. به گزارش منابع به نقل از نیویورک تایمز، برخی از مقامات عراقی به طور خصوصی از حضور این گروه ها ابراز ناراحتی کردند اما به دلیل نفوذ قوی احزاب سیاسی عراقی همسو با ایران، احساس کردند که نمی توانند از آن جلوگیری کنند.
به گفته مقامات عراقی و غربی و همچنین یکی از اعضای یک گروه مسلح عراقی، این دفاتر، که عمدتاً بر ایجاد ارتباطات در داخل عراق متمرکز هستند، در ماه ژوئن راهاندازی شدند. آنها این اطلاعات را به دلیل ماهیت حساس موضوع به صورت ناشناس به اشتراک گذاشتند.
این دو دفتر جدید - یکی برای گروه سنی حماس و دیگری برای حوثیهای شیعه - نشان میدهد که چقدر سیاست عراق از زمان سقوط صدام تغییر کرده است.
اگرچه که صدام هم یک مسلمان سنی بود، اما رژیم او جنبشهای اسلامگرای سنی مانند اخوانالمسلمین را که حماس با آنها در ارتباط بود، سرکوب کرد. او آنها را تهدیدی بالقوه برای هژمونی حزب بعث خود می دانست.
بسیاری از عراقیها مدتها پس از سقوط صدام نیز از چنین گروههایی دوری میکردند، مخصوصا اینکه گروههای شبهنظامی سنی از جمله القاعده در عراق و بعد از آن داعش ظهور کردند.
جنبشهای مسلمان شیعه نیز با سرکوب شدید مواجه بودند، چرا که صدام حسین میترسید این گروهها نیز علیه او توطئه کنند. اعضای این گروهها یا به تبعید رانده شدند یا زندانی و اعدام شدند.
سیاست در عراق امروز تحت تسلط آن دسته از احزاب شیعهای است که تمایل زیادی به ایران دارند. این تغییر به گروههای خارجی که با ایران ارتباط دارند، اجازه داده است تا با تقویت آنچه که به عنوان محور مقاومت ایران شناخته میشود، به مقابله با نفوذ آمریکا و اسرائیل در منطقه بپردازند.
توماس جونو، استاد روابط بینالملل در دانشگاه اتاوا گفت: «یک روند نهادسازی رو به رشد در روابط بین شرکای ایران در محور مقاومت مشاهده میشود.»
او گفت که با در نظر گرفتن این هدف، ایران اتاقهای عملیات مشترکی ایجاد کرده و جلسات منظمی برگزار کرده تا رهبران این گروهها را گرد هم آورد، تلاشهایی که از زمان حمله حماس و متحدانش به اسرائیل و شروع جنگ در نوار غزه «تشدید» شده است.
یکی از نگرانیها این است که حضور گروههای تحت حمایت ایران در عراق میتواند ارتش اسرائیل را به حمله به داخل خاک عراق و بیثباتی بیشتر منطقه وادار کند.
حماس دفتر خود را در بغداد در محلهای متوسطنشین با خانههای قدیمی دو طبقه متعلق به دهه ۱۹۷۰ و ساختمانهای جدیدتر تأسیس کرده است. بخشهایی از این محله تحت کنترل کتائب حزبالله، یک گروه مسلح شیعه سرشناس عراقی همسو با ایران است.
نماینده دفتر حماس در بغداد، محمد الحافی، یکی از اعضای دفتر روابط عربی و اسلامی حماس است و حفاظت خود را از کتائب حزب الله در عراق دریافت میکند.
او بارها با گروه ها و افراد مختلف عراقی از سازمان های شیعه مرتبط با محور مقاومت و گروه های سنی که با ایدئولوژی اخوان المسلمین حماس همسو هستند، دیدار کرده است.
کد مطلب: 491331