بهار نیوز - سایه روسیه بر انتخابات گرجستان و مولداوی

گروه بین الملل: گرجستان و مولداوی انتخاباتی برگزار می‌کنند که انتظار می‌رود مسیر آینده این دو جمهوری سابق شوروی را تعیین کند. در هر دو کشور، انتخاب بین یکپارچگی عمیق‌تر با اروپا یا نزدیکتر شدن به روسیه است.در یک سوی تصویر، عکسی از تئاتر سناکی در تفلیس، پایتخت گرجستان، دیده می‌شود که سالم مانده و در سوی دیگر، خرابه‌های تئاتر ماریوپول اوکراین است که در هفته‌های اول تهاجم روسیه تخریب شد و صدها غیرنظامی در آن کشته شدند.
در توضیح این تصویر نوشته شده: «نه به جنگ! صلح را برگزینید.»
این تبلیغ انتخاباتی حزب حاکم رویای گرجستان که در سراسر کشور روی بیلبوردها دیده می‌شود، حضوری پررنگ در تبلیغات قبل از انتخابات پارلمانی ۲۶ اکتبر دارد. این انتخابات یکی از مهم‌ترین انتخابات پس از استقلال گرجستان از روسیه در سال ۱۹۹۱ به شمار می‌آید.
این تبلیغ به نوعی القا می‌کند که اپوزیسیون - که خواهان یکپارچگی بیشتر با اروپاست - گرجستان را به سمت جنگی مانند جنگ اوکراین می‌کشاند، اما حزب رویای گرجستان که در این اواخر موضعی طرفدار مسکو اتخاذ کرده، می‌تواند صلح را تضمین کند.احزاب اپوزیسیون این تبلیغ را «شرم‌آور» توصیف کرده و هشدار داده‌اند که تهدید واقعی برای گرجستان، از دست دادن دموکراسی است؛ زیرا حزب رویای گرجستان تهدید کرده که فعالیت احزاب اصلی اپوزیسیون را غیرقانوتی اعلام کند.
در مولداوی، که انتخابات ریاست‌جمهوری و همه‌پرسی عضویت در اتحادیه اروپا برگزار می‌شود، انتخاب مشابهی وجود دارد؛ نزدیکی بیشتر به اروپا یا از سرگیری گفت‌وگو با مسکو.سوسیالیست‌های حامی مسکو، بزرگ‌ترین حزب مخالف در مولداوی، یکی از فقیرترین کشورهای اروپایی هستند. در همین حال، گروه‌های طرفدار مسکو به شدت علیه همه‌پرسی اتحادیه اروپا تبلیغ می‌کنند.
پلیس مولداوی، روسیه را به تزریق بودجه قابل‌ توجهی برای جلب مخالفت مردم با همه‌پرسی و تلاش برای تأثیرگذاری بر نتایج انتخابات متهم کرده است.
ویورل سرنائوتانو، رئیس پلیس ملی مولداوی گفته است که بیش از ۱۳۰ هزار مولداویایی توسط شبکه‌ای روسی که کاندیداهای حامی کرملین را تبلیغ می‌کند، رشوه گرفته‌اند تا تلاش‌ها برای نزدیکی به اتحادیه اروپا را ناکام بگذارند.روابط با روسیه از زمان استقلال گرجستان و مولداوی در سال ۱۹۹۱، نقش مهمی در سیاست‌های این دو کشور ایفا کرده است.هر دو کشور با آنچه که «درگیری‌های منجمد» نامیده می‌شود، روبرو هستند که موجب شده جدایی‌طلبان مورد حمایت روسیه، کنترل بخش‌هایی از خاک هر دو کشور را در دست داشته باشند.
در گرجستان، جنگ‌های دهه ۱۹۹۰ و جنگی کوتا‌ه‌ مدت در ۲۰۰۸ منجر به تأسیس جمهوری‌های تحت حمایت روسیه در مناطق اوستیای جنوبی و آبخازیا در شمال و شمال‌غرب گرجستان شد.
در مولداوی، روسیه نزدیک به ۱۵۰۰ سرباز در منطقه ترانس‌نیستریا مستقر کرده که منطقه‌ای تحت کنترل جدایی‌طلبان طرفدار روسیه است و در یک جنگ کوتاه‌ مدت در دهه ۱۹۹۰ از دولت مولداوی جدا شد.اما اکنون گرجستان و مولداوی ممکن است در مسیرها و جهات متفاوتی حرکت کنند.گرجستان پس از حدود دو دهه از نزدیک‌تر شدن به اروپا و غرب، در دسامبر ۲۰۲۳ به نامزدی پیوستن به اتحادیه اروپا رسید. اما این روند در ژوئیه امسال پس از محکومیت گسترده‌ای نسبت به قانونی تحت عنوان «عوامل خارجی» که در ژوئن توسط حزب رویای گرجستان معرفی شده بود، متوقف شد.منتقدان این قانون را الهام‌گرفته از قانونی در روسیه می‌دانند که برای سرکوب مخالفان مورد استفاده قرار می‌گیرد. در قانون «عوامل خارجی» گرجستان، رسانه‌ها و گروه‌های مدنی دریافت‌کننده کمک‌های مالی خارجی را ملزم می‌کند خود را به‌عنوان نهادهایی ثبت کنند که در خدمت منافع یک قدرت خارجی فعالیت می‌کنند.
اتحادیه اروپا هشدار داده است که این قانون با ارزش‌های اروپایی سازگار نیست، و ایالات متحده نیز تحریم‌هایی علیه چند مقام گرجستانی وضع کرده و اعلام کرده که در حال بازنگری روابط خود با این کشور است.
حزب رویای گرجستان نیز اعلام کرده که در صورت کسب اکثریت لازم در قانون اساسی، قصد دارد حزب اصلی اپوزیسیون یعنی جنبش ملی متحد و احزاب وابسته به آن را غیرقانونی اعلام کند، که به گفته بسیاری ممکن است به پایان دموکراسی در این کشور منجر شود.
این تغییر بخشی از چرخشی تند در سو‌گیری حزب رویای گرجستان است که ۱۲ سال پیش به‌عنوان بخشی از یک ائتلاف انتخاب شد و سپس در سال ۲۰۱۶ در قامت یک حزب واحد به قدرت رسید. این حزب از یک حزب چپ میانه که به همکاری نزدیک‌تر با اروپا متعهد بود، به یک حزب محافظه‌کار و یوروسکپتیک (بدگمان به اروپا) تبدیل شده که ارتباطات خود را با روسیه تقویت کرده و به‌طور فزاینده‌ای علیه ارزش‌های غربی موضع‌گیری می‌کند.
گویا تغییر جهت سیاسی رویای گرجستان به دلیل منافع سیاسی و اقتصادی گروه کوچکی از نخبگان گرجستان است که به رهبری بیدزینا ایوانیشویلی، میلیاردر و بنیان‌گذار حزب، هدایت می‌شود. او ثروت خود را در روسیه به دست آورده و به داشتن روابط نزدیک با نخبگان روسیه معروف است.در مقابل، مولداوی علی‌رغم تلاش‌های روسیه برای حفظ نفوذ خود در این کشور، طی چند سال اخیر در مسیر نزدیکی به غرب گام برداشته است.
در آخرین انتخابات ریاست‌جمهوری در سال ۲۰۲۰، رأی‌دهندگان ایگور دودون، رئیس‌جمهور مورد حمایت روسیه را با مایا ساندو، اقتصاددان سابق بانک جهانی و طرفدار اروپا، جایگزین کردند.
او مولداوی را در مسیر پیوستن به اتحادیه اروپا قرار داده است، هرچند کشورش برای رسیدن به این هدف باید مسیر طولانی و پرچالشی را طی کند، که شامل اجرای اصلاحات مختلف خواهد بود، حتی در صورت رأی مثبت به پیوستن به اتحادیه اروپا.رویکرد ساندو نسبت به روسیه نیز تغییر کرده است.او پیشتر به دنبال برقراری رابطه‌ای متقابل و محترمانه با مسکو بود، اما این رویکرد پس از حمله روسیه به اوکراین در سال ۲۰۲۲ تغییر کرد.او به شدت با تهاجم روسیه مخالفت کرد و از آن زمان بارها دخالت روسیه در امور مولداوی را محکوم کرده است.
در حالی که گرجستان اعلام کرده است که از تمامیت ارضی اوکراین حمایت می‌کند، اما درگیر منازعات دیپلماتیک مکرر با کی‌یف و غرب شده و روابط اقتصادی خود را با روسیه تقویت کرده است.
حزب رویای گرجستان همچنین بارها اپوزیسیون و کشورهای غربی را به تلاش برای کشاندن گرجستان به جنگ در اوکراین متهم کرده است.