مستندی برای رسیدن به ته زمین

«اندورنس» سفر اکتشافی افسانه‌ای ارنست شکلتون، کاشف انگلیسی-ایرلندی است که سال ۱۹۱۴ با ۲۷ خدمه سفری برای رسیدن به قطب جنوب با کشتی سه دکلی «اندورنس» یا «پایداری» را هدایت کرد و غرق شدن کشتی خود را به چشم دید و ۵۰۰ روز آینده را برای زنده ماندن و رسیدن به هدف صرف کرد.

با این حال شکلتون که در اوایل قرن بیستم درک زیادی از تبلیغات و مستند کردن داشت، یک عکاس و فیلمبردار به نام فرانک هرلی را به عنوان بخشی از خدمه همراه خود برد تا کل سفر را فیلمبرداری کند. بنابراین، حتی زمانی که شکلتون و مردانش در ته زمین، در گستره‌ای بی‌پایان از یخ‌ گیر افتاده بودند کارهای روزمره، تحقیقاتشان و کل مصیبت‌های دیگر در همان زمان فیلمبرداری و ضبط می‌شد.

«پایداری» با دربرداشتن فیلم شکلتون و یارانش حسی از سطح عظیمی از هیبت را القا می‌کند. این مستند جدید نشنال جئوگرافیک درباره سفر شکلتون و یارانش به قطب جنوب، با لحنی کمتر شاعرانه و بیشتر علمی ساخته شده است. این فیلم بین ۲ سفر در حال رفت و آمد است؛ سفر اکتشافی شکلتون که با جزییات فوق‌العاده به ما نشان داده می‌شود و تلاش سال ۲۰۲۲ تیمی از محققان به رهبری باستان‌شناس دریایی منسون باند برای ردیابی سفر شکلتون و یافتن لاشه غرق‌شده او که ۳۰۰۰ متر زیر سطح زمین مدفون بود و آنها در نهایت آن را پیدا کردند.

لاشه کشتی تایتانیک سال ۱۹۸۵ کشف شد. پس از آن بود که مکان یابی لاشه «پایداری» به مهم‌ترین پروژه گنج‌یابی زیر دریا بدل شد. با این حال فیلم به تأملی در معنای ۲ عصر تبدیل می‌شود؛ یکی که ریشه در آداب قرن نوزدهم دارد، در ایمان و شگفتی در مواجهه انسان با زندگی و دیگری که فناوری هدایت و محافظت در آن حرف اول را می‌زند.

«پایداری» در ۱۰۳ دقیقه، به کارگردانی الیزابت چای واسارهلی، جیمی چین و ناتالی هویت، یک فیلم مستند ماجراجویانه و سخت است که از نامه‌ها و خاطرات شکلتون و مردانش استفاده می‌کند.

در یک نقطه، شکلتون به همسرش نوشت که به سختی می‌تواند هیجان کاوش در مکان‌ها و چیزهایی را که هیچ انسانی تا به حال ندیده، توصیف کند. این فریب اولیه سفر شکلتون در چهارمین تلاش او برای رسیدن به قطب جنوب بود که هرگز به آن نرسید. زمانی که او و تیمش از جنوب جورجیا به راه افتادند، صیادان نهنگ به آنها هشدار دادند که این سفر را به تعویق بیندازند و گفتند که شرایط بسیار خطرناک است، اما شکلتون که همیشه برای تامین مالی سفرهایش در فشار بود، احساس می‌کرد نمی‌تواند به عقب برگردد. پس از ۶ ماه، او و خدمه در دریای یخی وِدِل گرفتار شدند و کشتی‌شان غرق شد.

مردانی که در فیلم‌های قدیمی می‌بینیم به طرز عجیبی آرام به نظر می‌رسند. آنها آذوقه و قایق‌های نجاتی داشتند که هر یک، یک تن وزن داشت. مردان باید آن قایق‌ها را روی یخ می‌بردند. بعداً، پس از آن‌که در جزیره فیل‌ها غوطه‌ور شدند و تقریبا به پایان زندگی خود رسیدند، شکلتون ۵ مرد را سوار یک قایق کرد تا ۸۰۰ مایل اقیانوس را به سمت جنوب و جورجیا طی کنند و با عبور از کوه‌ها و عبور از شکاف‌های یخی که به نظر فراتر از خشن می‌رسد و تنها ایمان می‌تواند عامل تحمل آن باشد، جلو بروند و کمک بیاورند.

این سفر برجسته‌ترین کار شکلتون و شاهکار او به‌شمار می‌رود. وی سال ۱۹۲۱ در سفر اکتشافی شکلتون - رووت به سرزمین جنوبی بازگشت ولی وقتی کشتی‌اش در جزیره جورجیای جنوبی لنگر انداخته بود، بر اثر حمله قلبی درگذشت. شکلتون را به درخواست همسرش همان‌جا به خاک سپردند.