گروه علمی: دیابت میلیونها نفر را در جهان دچار خود میکند و یکی از مهمترین چالشهای بهداشتی دوران ما است، شیوههای فعلی فقط این بیماری را کنترل میکنند، اما باعث علاج یافتن از آن نمی شوند.
به گزارش همشهری آنلاین، بدن افراد فراد مبتلا به دیابت نمیتواند قند خون را به درستی کنترل کند. در دیابت نوع ۱، دستگاه ایمنی به اشتباه به سلولهای تولیدکننده انسولین در لوزالمعده حمله میکند و آنها را نابود میکند. در دیابت نوع ۲، بدن در برابر انسولین مقاوم میشود یا لوزالمعده به اندازه کافی انسولین تولید نمیکند.
هر دو نوع دیابت میتوانند منجر به عوارض جدی مانند بیماری قلبی، نارسایی کلیه و آسیب عصبی شوند.کنترل قند در افراد دچار دیابت در طول سالها پیشرفتهای زیادی کرده است، اما اکنون پژوهشگران به دنبال راههایی برای علاج قطعی دیابت هستند.
استفاده از سلولهای بنیادی
یکی از امیدوارکنندهترین زمینههای پژوهشی در زمینه علاج دیابت استفاده از سلولهای بنیادی است. دانشمندان در حال بررسی چگونگی استفاده از سلولهای بنیادی برای جایگزینی سلولهای تولیدکننده انسولین تخریبشده در دیابت نوع ۱ هستند.
پژوهشگران در بررسیهای اخیرشان با موفقیت سلولهای بنیادی را به سلولهای فعال تولیدکننده انسولین تبدیل کردهاند. سپس این سلولها به بیماران دیابتی پیوند زده شد و در آنجا آنها بهخودیخود شروع به تولید انسولین کردند.
درحالیکه این شیوه درمانی هنوز در مراحل آزمایشی است، نتایج اولیه نشان میدهد که این روش میتواند روزی افراد مبتلا به دیابت نوع ۱ را از نیاز به تزریق روزانه انسولین خلاص کند
یکی دیگر از رویکردهای پیشگام برای درمان بیماریها از پیشرفت در ژندرمانی منشا میگیرد. این روش شامل تغییر یا ترمیم ژنها برای درمان ریشهای بیماریها است. دانشمندان برای دیابت در حال آزمایش راههایی برای اصلاح ژنهای لوزالمعده برای بازگرداندن توانایی تولید انسولین آن هستند.
ژندرمانی در بررسیهای حیوانی توان بالقوهاش را برای درمان دیابت با رفع مشکلات ژنتیکی که باعث این بیماری میشود نشان داده است. آزمایشها بر روی انسان هنوز ادامه دارد، اما پیشرفتها امیدوارکننده است.
داروهایی برای رفع مقاومت به انسولین
برای علاج دیابت نوع ۲ راهبردهای متفاوتی موردتوجه قرارگرفتهاند. پژوهشگران بر روی داروهایی تمرکز میکنند که مقاومت به انسولین را هدف قرار میدهند که مشخصه این بیماری است. یکی از پیشرفتهای اخیر به بازار آمدن دسته جدیدی از داروها به نام آگونیستهای گیرنده GLP-۱ مانند سماگلوتاید است که در سالهای اخیر شهرت فراوانی پیدا کردهاند.
این گروه داروها نه تنها به کاهش میزان قند خون کمک میکنند، بلکه باعث کاهش وزن نیز میشوند که عامل اصلی زمینهساز دیابت نوع ۲ است. برخی مطالعات نشان میدهند که این داروها حتی ممکن است به بازگرداندن حساسیت سلولهای بدن به انسولین در دیابت نوع ۲ کمک کنند. بهعبارتدیگر، این داروها بهجای اینکه صرفاً علائم دیابت نوع ۲ را برطرف کنند، علت ریشهای آن را هدف قرار میدهند.
لوزالمعده مصنوعی
یکی دیگر از پیشرفتهای هیجانانگیز در زمینه علاج دیابت ایجاد لوزالمعده مصنوعی است. این لوزالمعدههای مصنوعی از فناوری پیشرفته برای پایش لحظهای قند خون و تحویل خودکار انسولین به بدن استفاده میکنند.برخلاف پمپهای انسولین فعلی، لوزالمعدههای مصنوعی نیازی به و مصنوعی نیازی به ورودی خاصی از طرف کاربر ندارند و کنترل دیابت بهوسیله آسانتر است.آزمایشهای بالینی اخیر نشان داده است که این لوزالمعدههای مصنوعی میتوانند به طور قابلتوجهی کنترل قند خون را بهبود بخشند، خطر عوارض ناشی از آن را کاهش دهند و کیفیت زندگی بیماران را بهبود بخشند.
استفاده از میکروبیوم روده
پژوهشها درباره رابطه رژیم غذایی و میکروبیوم روده نیز بینش جدیدی به دست میدهند. دانشمندان دریافتهاند که باکتریهای روده نقش کلیدی در نحوه پردازش قند در بدن دارند.پژوهشگران امیدوارند با تغییر تعادل باکتریها در روده از طریق رژیم غذایی یا پروبیوتیکها، حساسیت به انسولین را بهبود بخشند و به طور بالقوه دیابت نوع ۲ را علاج کنند.بررسیها درباره الگوهای غذایی خاص، مانند رژیمهای غذایی کم کربوهیدرات یا رژیم مدیترانهای نشان دادهاند که این رژیمها به افراد کمک میکنند تا دیابت نوع ۲ را کنترل و در برخی موارد برطرف کنند.
ایمنیدرمانی دیابت
یکی از جاهطلبانهترین حوزههای پژوهشی حوزه ایمنیدرمانی است. دانشمندان برای دیابت نوع ۱ که در آن دستگاه ایمنی به لوزالمعده حمله میکند، در حال آزمایش درمانهایی هستند که دستگاه ایمنی را برای متوقف کردن این حمله "«بازآموزی» میکند.
آزمایشهای اولیه نشان داده است که اگر بیماری به اندازه کافی زود تشخیص داده شود، داروهای خاصی میتوانند توانایی لوزالمعده برای تولید انسولین را حفظ کنند. درحالیکه این روش هنوز علاج کامل شمرده نمیشود، میتواند شروع دیابت نوع ۱ را به تأخیر بیاندازد یا شدت آن را کاهش دهد.
اگرچه هنوز علاجی همگانی برای دیابت وجود ندارد، اما پیشرفتهای پزشکی ما را به دنیای میرساند که دیابت دیگر در آن بیماری مادامالعمر نیست.جهانی برای دیابت وجود ندارد، اما این پیشرفتهای پزشکی ما را به دنیایی نزدیک میکند که در آن بیماری دیگر یک بیماری مادامالعمر نیست.