افزایش شدید تولید و فروش تسلیحات در جهان
اثرات جنگهای غزه و اوکراین بر تولید تسلیحات
13 آذر 1403 ساعت 9:59
گروه بین الملل: بر اساس دادههای موسسه تحقیقات صلح استکهلم فروش تسلیحات در سال ۲۰۲۳ در جهان غالبا به دلیل جنگ در اوکراین و غزه و تنشها در آسیا در مقایسه با سال پیش از آن ۴.۲ درصد افزایش یافت و به ۶۳۲ میلیارد دلار رسید.
گزارش جدید موسسه تحقیقات صلح استکهلم حاکی از آن است که در سال میلادی گذشته بسیاری از تولیدکنندگان تسلیحات در پاسخ به تقاضای روزافزون این بازار، تولیدات خود را افزایش دادند.
بر اساس این گزارش در حدود سه چهارم از شرکتهای موجود در فهرست ۱۰۰ شرکت بزرگ تولیدکننده تسلیحات، درآمدهای تسلیحاتی خود را پیوسته افزایش دادهاند.
این گزارش میافزاید درآمد حاصل از فروش تسلیحات و خدمات نظامی از سوی ۱۰۰ شرکت بزرگ فعال در این صنعت در سال ۲۰۲۳ میلادی به میزان ۶۳۲ میلیارد دلار رسیده که این رقم در مقایسه با سال میلادی قبل از آن ۴.۲ درصد افزایش نشان میدهد.
گزارش موسسه تحقیقات صلح استکهلم با اشاره به این که درآمد تسلیحاتی در همه مناطق بررسیشده افزایش نشان داده است، مینویسد که این افزایش به طور خاص در میان شرکتهای مستقر در روسیه و خاورمیانه شدت بیشتری داشته است. بر اساس این گزارش تولیدکنندگان کوچکتر در پاسخ به تقاضای جدید بازار مرتبط با جنگ در غزه و اوکراین و همچنین "تنشهای فزاینده در شرق آسیا" تولیدات بیشتری داشتهاند.
سیپری با اشاره به این که مجموع درآمدهای تسلیحاتی ۱۰۰ شرکت برتر، پس از کاهش در سال ۲۰۲۲ دوباره افزایش نشان میدهد یادآور شده که اکثر شرکتهایی که درآمد خود را افزایش دادهاند در جایگاههای پایینتر ۱۰۰ شرکت برتر قرار داشتند.در همین راستا لورنزو اسکارازاتو، پژوهشگر برنامه هزینههای نظامی و تولید تسلیحات سیپری با اشاره به این که در سال ۲۰۲۳ افزایش قابل توجهی در درآمدهای تسلیحاتی مشاهده شد میگوید که این روند احتمالا در آمارهای سال ۲۰۲۴ نیز ادامه خواهد یافت.
او همچنین با اشاره به این که درآمدهای تسلیحاتی ۱۰۰ تولیدکننده برتر تسلیحات هنوز بهطور کامل حجم واقعی تقاضا را بازتاب نمیدهد گفت، بسیاری از شرکتها اقدام به جذب نیرو کردهاند که این موضوع خوشبینی آنان به آینده فروش را نشان میدهد.
بر اساس گزارش منتشر شده از میان ۴۱ شرکت ایالات متحده، ۳۰ شرکت توانستهاند درآمد تسلیحاتی خود را در سال ۲۰۲۳ افزایش دهند. با وجود این شرکت لاکهید مارتین و نیز RTX که از بزرگترین تولیدکنندگان تسلیحات در جهان به شمار میروند روند کاهشی را نشان میدهند.
به گفته متخصصان، این شرکتها که طیف گستردهای ازتسلیحات را تولید میکنند، به خصوص در بخشهای هوانوردی و موشکی غالبا به زنجیرههای پیچیده و چندلایه تامین وابستهاند که این امر آنها را در برابر چالشهای موجود در زنجیره تامین طولانیمدت در سال ۲۰۲۳ میلادی آسیبپذیر کرده است.
این آمار از سویی دیگر نشان میدهد که رشد صنایع تولید تسلیحات در اروپا در مقایسه با دیگر نقاط جهان کمتر بوده است. در عین حال، برخی از تولیدکنندگان اروپایی، رشد چشمگیری را در درآمد تسلیحاتی خود شاهد بودند که به باور متخصصان، این امر به خصوص در زمینه مهمات، توپخانه، دفاع هوایی و سامانههای زمینی ناشی از تقاضاهای موجود در بازار و مرتبط با جنگ در اوکراین بوده است.به گفته کارشناسان، تولیدکنندگانی در آلمان، سوئد، اوکراین، لهستان، نروژ و چک در این میان موفق شدند از این تقاضای رو به رشد استفاده کنند و برای مثال کمپانی آلمانی راین متال، ظرفیت تولید مهمات ۱۵۵ میلیمتری خود را افزایش داد و همچنین درآمدهای این شرکت با ارسال تانکهای لئوپارد و دریافت سفارشهای جدید افزایش یافت.
این گزارش همچنین به افزایش تولید و به تبع آن افزایش شدید درآمدهای تسلیحاتی شرکت های روسی در پی جنگ اوکراین اشاره میکند. بر اساس گزارش سیپری درآمد دو شرکت روسی که در لیست ۱۰۰ شرکت برتر تولیدکننده تسلیحات قرار دارند در مجموع ۴۰ درصد افزایش یافته و به میزان ۲۵.۵ میلیارد دلار رسیده است.
با وجود این، در خصوص تولید تسلیحات در روسیه دادههای مشخص و رسمی به سختی پیدا میشود اما کارشناسان میگویند که تولید تجهیزات نظامی جدید در این کشور در سال ۲۰۲۳ میلادی به شدت افزایش یافته و توان نظامی این کشور به طور گستردهای نوسازی شده است.
بر اساس این گزارش در جریان ادامه حملات روسیه به اوکراین، تولیدات این شرکتها در ساخت هواپیمای جنگی، هلیکوپتر، پهپاد، تانک، مهمات و موشک افزایش یافته است.
گزارش سیپری در ادامه با اشاره به این که ۶ شرکت از بین ۱۰۰ شرکت برتر تولید تسلیحات در خاورمیانه قرار دارند مینویسد که بر اساس آمارها درآمد تسلیحاتی این شرکتها با ۱۸ درصد رشد به ۱۹.۶ میلیارد دلار رسیده است.
این گزارش میافزاید که پس از آغاز جنگ غزه درآمد حاصل از فروش تسلیحات سه شرکت اسرائیلی که در بین ۱۰۰ شرکت برتر قرار دارند به ۱۳.۶ میلیارد دلار رسید. این رقم بالاترین میزان ثبتشده توسط شرکتهای اسرائیلی موجود در بین ۱۰۰ شرکت برتر تسلیحاتی جهان به شمار میرود.از سوی دیگر، سه شرکت تولیدکننده تسلیحات در ترکیه نیز شاهد رشد ۲۴ درصدی درآمد خود بودهاند که به ۶ میلیارد دلار افزایش یافته است. بر اساس این گزارش این روند افزایشی به دلیل صادرات تسلیحات مرتبط با جنگ در اوکراین و نیز ادامه فشار دولت ترکیه برای دستیابی به خودکفایی در تولید تسلیحات رخ داده است.
در بخش دیگری از این گزارش به افزایش سود تولیدکنندگان تسلیحات در کره جنوبی و ژاپن و همچنین شرکتهای چینی و هندی اشاره شده و آمده که چهار شرکت مستقر در کره جنوبی، در مجموع درآمد فروش تسلیحات خود را ۳۹ درصد افزایش داده و به میزان ۱۱ میلیارد دلار فروش رسیدهاند. بر اساس این گزارش، شرکتهای مستقر در کره جنوبی تلاش میکنند سهم خود را در بازار جهانی تسلیحات، شامل تقاضاهای موجود در اروپا به دلیل جنگ در اوکراین بیشتر کنند.
به گفته کارشناسان، ادامه جنگهای دامنهدار و آتشافروزیها در جهان به خصوص جنگ اوکراین و روسیه و نیز ادامه جنگ اسرائیل در غزه و لبنان و سایر مناقشات نظامی در جهان، صنعت تولید تسلیحات را به شدت پرسود کرده است و در عین حال پیامدهای ناگواری از جمله کشته و مجروح شدن غیرنظامیان و آوارگی گسترده مردم در مناطق درگیری را به دنبال داشته است.
کد مطلب: 504005