گروه بین الملل: ترکیه سالهاست که منافع خود را در سوریه نیز پیش برده و در تحولات منطقه نقشی کلیدی ایفا کرده است. سایت شبکه اول تلویزیون آلمان در گزارشی به فرصتها و تهدیدهایی پرداخته که پس از این تحولات احتمالا نصیب ترکیه خواهد شد.
ظاهرا ترکیه در تحولات اخیر سوریه و سقوط رژیم بشار اسد نقش پررنگی داشته است. آنکارا در سوریه چه منافعی را دنبال میکند و این حضور میتواند چه فرصتها و خسرانهای احتمالی برای این کشور ایجاد کند؟ سایت شبکه اول تلویزیون آلمان در گزارشی به فرصتها و تهدیدهایی پرداخته که ترکیه احتمالا بعد از تحولات سوریه با آن مواجه خواهد شد.
بازگشت پناهجویان سوری: رجب طیب اردوغان، رئیسجمهور ترکیه، میتواند از بازگشت پناهجویان سوری به کشورشان بهرهمند شود. این موضوع احتمالاً به افزایش محبوبیت او منجر خواهد شد. طی ۱۳ سال گذشته، حدود سه میلیون پناهجو در ترکیه زندگی کردهاند و پذیرش آنها در میان مردم ترکیه به مرور کاهش یافته است.
میانجیگری صلح: اردوغان با استفاده از تاکتیک حمایت یا تحمل نیروهای مختلف در منطقه، خود را بهعنوان یک میانجیگر صلح معرفی کرده است. او به یک چهره مهم سیاسی در منطقه تبدیل شده و هر کسی که بخواهد بین طرفهای مختلف درگیر میانجیگری کند، مجبور است با اردوغان همکاری کند. این موضوع نفوذ او را افزایش داده است، حتی در میان شرکای ناتو، نظیر آمریکا. آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا قرار است به زودی به آنکارا سفر کند.
سود اقتصادی از بازسازی سوریه: بازسازی سوریه احتمالاً سود اقتصادی چشمگیری برای ترکیه به همراه خواهد داشت؛ بهویژه برای بخش ساختوساز و صنایع تولیدی این کشور.
اهمیت بیشتر ترکیه برای اتحادیه اروپا: تحولات اخیر سوریه، ترکیه را برای اتحادیه اروپا جذابتر و مهمتر میکند. هرچند هنوز مشخص نیست که آیا این موضوع میتواند مزایای بیشتری، نظیر پیشرفت در مسیر عضویت ترکیه در اتحادیه اروپا به همراه داشته باشد یا خیر.
معایب وضعیت جدید سوریه از دیدگاه ترکیه نسبتاً محدود به نظر میرسد:
وضعیت کردهای سوریه: وضعیت کردهای سوریه میتواند به شکلی پیش برود که ترکیه نتواند آن را بهطور کامل کنترل کند. دولت ترکیه همیشه اعلام کرده که مخالف ایجاد ساختارهای دولتی مستقل برای کردها در سوریه است، هرچند که این ساختارها در برخی مناطق عملاً وجود دارند.
از دید ترکیه، تأثیر گروههایی نظیر حزب کارگران کردستان پکک یا "یگانهای مدافع خلق" تعیینکننده خواهد بود. اما این گروهها ممکن است در سوریه جدید و با حق خودمختاری برای گروههای مختلف، قدرت کمتری پیدا کنند و در این صورت، این ریسک نیز قابلکنترل خواهد بود. برای کردهای داخل ترکیه نیز تغییری اساسی در وضعیت پیشبینی نمیشود.
کمبود نیروی کار سوری در ترکیه: خروج هزاران نیروی کار سوری میتواند برای شرکتهای ترکیهای مشکلساز شود. اما فرصتهای اقتصادی ناشی از بازسازی سوریه میتواند این چالش را جبران کند.
ریسک درگیری نظامی: مشارکت نظامی نیروهای مختلف در سوریه خطرات جدیدی به همراه دارد. بهعنوان مثال، نیروهای اسرائیلی در خاک سوریه پیشروی کردهاند که وزیر خارجه ترکیه آن را بهشدت محکوم کرده است. ترکیه نمیتواند علاقهای به افزایش هزینههای دفاعی یا ایجاد موج جدیدی از مهاجرت ناشی از درگیریهای بیشتر داشته باشد.
در مجموع، موقعیت ترکیه در وضعیت جدید حاکم بر سوریه تقویت خواهد شد. اردوغان از دیدگاه آلمان و اروپا نیز یک شریک کلیدی محسوب میشود. او در مقایسه با دیگر بازیگران منطقه قابل پیشبینیتر و قابل دسترستر است. این موضوع بیشتر آرامشبخش به نظر میرسد تا نگرانکننده.