بهار نیوز - محمد بشیر؛ مهندسی که از دل جنگ برخاست

گروه بین الملل: محمد بشیر به عنوان نخست‌وزیر موقت سوریه در دوران انتقالی پس از سقوط بشار اسد منصوب شد. او که پیش از این به عنوان رئیس «دولت رهایی‌بخشی» در استان ادلب فعالیت می‌کرد، اکنون مسئول تشکیل دولتی باثبات و مدیریت فرآیند انتقال قدرت در سوریه است.
یک سیاستمدار ۴۰ ساله به نام محمد بشیر، اهل استان ادلب واقع در شمال غرب سوریه، پذیرفته است که تا روز یکم مارس (۱۱ اسفند ۱۴۰۳) به عنوان نخست وزیر موقت این کشور فعالیت کند. پس از گذشت بیش از نیم قرن از حکومت خانواده اسد بر سوریه، این سیاستمدار محلی کمتر شناخته شده وظیفه ایجاد یک دولت باثبات را بر عهده دارد.
او پیش از به عهده گرفتن نقش نخست وزیر موقت، مهندسی بود که رهبری مدیریت امور مدنی در منطقه تحت کنترل گروه تحریر شام در استان ادلب را تحت عنوان رئیس «دولت رهایی‌بخشی سوریه» [حكومة الإنقاذ السورية] بر عهده داشت.
استان ادلب دقیقا همانجایی است که شورش اخیر مخالفان اسد از آن‌جا شروع شد. این استان از زمان آغاز جنگ داخلی سوریه در سال ۲۰۱۱ توسط چندین گروه مخالف مختلف اداره می‌شد تا اینکه هیات تحریر شام کنترل خود را بر این منطقه در سال ۲۰۱۷ تحکیم بخشید.انتصاب بشیر به عنوان نخست‌وزیر دوره انتقالی در سوریه پس از دیدار روز دوشنبه بین ابومحمد جولانی رهبر گروه تحریر شام، محمد جلالی نخست وزیر مستعفی و فیصل مقداد، معاون رئیس جمهوری سوریه، برای گفتگو درباره دولت انتقالی صورت گرفت.
بشیر روز سه‌شنبه در یک سخنرانی کوتاه در تلویزیون دولتی سوریه اعلام کرد که نمایندگان مخالفان و دولت سرنگون شده اسد توافق کرده‌اند که او تا اول مارس (۱۱ اسفند) به عنوان سرپرست دولت عمل کند.
او گفت: «ما امروز یک جلسه کابینه تشکیل دادیم که گروهی از اعضای دولت رهایی‌بخشی در ادلب و حومه و همچنین برخی از اعضای دولت رژیم سرنگون شده را گرد هم آورد.»
او تصریح کرد که «دستور کار این جلسه بر انتقال پرونده‌ها و نهادها به دولت موقت متمرکز بود.»
رهبر موقت جدید سوریه متولد سال ۱۹۸۳ میلادی در منطقه جبل زاویه در استان ادلب است و می‌توان گفت که کارنامه سیاسی او از این استان فراتر نمی‌رود. مخالفان در سال‌های اخیر که جنگ داخلی سوریه به نوعی مسکوت شده بود، برای خود یک نهاد اجرایی در استان ادلب فراهم کرده بودند.یکی از صفحات فیس‌بوک دولت مخالفان عنوان می‌کند که بشیر یک مهندس تحصیل‌کرده در رشته برق از دانشگاه حلب است و بعداً در سال ۲۰۰۷ در رشته «شریعت و حقوق» از دانشگاه ادلب مدرک گرفته و در زمینه‌هایی از جمله آموزش سمت‌هایی داشته است.
او همچنین دارای گواهی‌نامه‌های زبان انگلیسی و برنامه‌ریزی اداری و مدیریت پروژه است.
پس از شروع جنگ داخلی سوریه، او نقش مدیر مؤسسه آموزشی «الأمل» را بر عهده گرفت که بر آموزش کودکان آسیب‌دیده از درگیری تمرکز داشت.
او پیش از پیوستن به دولت مخالفان اسد، سمت ریاست بخش ابزارآلات نقشه‌برداری در شرکت گاز سوریه را بر عهده داشت. طبق رزومه بشیر، او در سال ۲۰۲۱ این نقش را ترک کرد و به «صفوف انقلابیون» در ادلب پیوست. بشیر پس از آن چند منصب وزارتی همچون وزارت توسعه و امور بشردوستانه را در دولت رهایی‌بخشی سوریه در استان ادلب از سال ۲۰۲۲ تا ۲۰۲۳ برعهده گرفت، نهایتا در ماه ژانویه ۲۰۲۴ از سوی مجلس شورای دولت ادلب به عنوان نخست وزیر دولت رهایی‌بخشی سوریه تعیین شد.
رویکرد بشیر در استان ادلب بر نوسازی حکومت با فناوری، تقویت اقتصاد و پرداختن به چالش‌های بشردوستانه ای که آوارگان در ادلب با آن مواجه هستند، تاکید داشت.
با وجود این که سوریه در چند روزی که از سقوط بشار اسد می‌گذرد شاهد یک ثبات نسبی معقول بوده است، ولی عدم اطمینان در مورد این که چه کسی پس از ماه مارس جانشین بشیر خواهد شد، هنوز این نگرانی را به همراه دارد که ممکن است بی‌ثباتی و خشونت در آینده سوریه رخ دهد.
کما اینکه کایا کالاس، مسئول جدید سیاست خارجی اتحادیه اروپا علیرغم اذعان به تحولات دلگرم‌کننده اولیه، گفت که نگرانی‌های مشروعی در مورد خطر بروز خشونت‌های فرقه‌ای در سوریه و احیای افراط‌گرایی در این کشور وجود دارد.
دولت رهایی‌بخشی سوریه در استان ادلب به عنوان یک دولت تکنوکراتیک در نظر گرفته می‌شود که برخی از حوزه‌های حکومتی مانند بهداشت و آموزش را به نهادهای محلی و سازمان‌های کمک‌رسانی خارجی برون‌سپاری کرده است، ولی کنترل حوزه‌های امنیت و اقتصاد را در دست خود حفظ کرده بود.
اما تحت حاکمیت هیات تحریر شام، آزادی بیان در ادلب از طریق روش‌هایی مانند اعمال خشونت و بازداشت‌های خودسرانه برای خاموش کردن مخالفان سرکوب شده است.
با این حال، نخست وزیر انتقالی جدید سوریه وعده «آرامش» و «ثبات» داده است.
مردم سوریه از جنگ خسته هستند. بشیر، نخست‌وزیر جدید دوره انتقالی سوریه طی مصاحبه‌ای با الجزیره اطمینان داد که «ثبات» و «آرامش» در کشور را داد.او همچنین در مصاحبه‌ با روزنامه ایتالیایی Corriere della Sera گفت که یکی از اولین اهدافش «بازگرداندن میلیون‌ها پناهنده سوری در خارج از کشور» است. او افزود: «سرمایه انسانی و تجربه آنها به کشور اجازه شکوفایی می‌دهد.»
بشیر خطاب به پناهندگان سوری گفت: «سوریه اکنون کشوری آزاد است و غرور و عزت خود را به دست آورده است. برگردید. ما باید کشور را دوباره بسازیم، ما باید دوباره متولد شویم و برای تحقق آن به کمک همه نیاز داریم.»