بهار نیوز - توافق اسرائیل و حماس برای برقراری آتش‌بس

گروه بین الملل: رسانه‌ها از توافق اسرائیل و گروه حماس برای برقراری آتش‌بس در نوار غزه پس از ۱۵ ماه درگیری مرگبار خبر می‌دهند.
دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری منتخب آمریکا نیز دستیابی به توافق آتش‌بس را تائید کرد. او گفت فرستاده ویژه‌اش در امور خاورمیانه با اسرائیل و متحدان واشنگتن همکاری خواهد کرد تا اطمینان حاصل کند نوار غزه دیگر به «محل امنی» برای «تروریست‌ها» تبدیل نخواهد شد.
رئیس‌جمهوری منتخب ایالات متحده بر «گسترش صلح از راه قدرت» و گسترش «توافق‌های ابراهیم» تاکید کرد.
بنا به گزارش‌ها اولین گروه از گروگان‌های اسرائیلی قرار است روز یکشنبه یعنی یک روز پیش از تحلیف دونالد ترامپ آزاد شوند.
قرار است قطر به عنوان میانجی مذاکرات آتش‌بس دستیابی به توافق را اعلام کند. جنگ ۱۵ ماهه در نوار غزه در پی حمله گروه حماس به اسرائیل در روز هفت اکتبر سال ۲۰۲۳ آغاز شد.
دو منبع فلسطینی نزدیک به مذاکرات در دوحه اعلام کرده‌اند که گروه‌های فلسطینی حماس و جهاد اسلامی با توافقی برای آتش‌بس در غزه و تبادل زندانیان فلسطینی با گروگان‌های اسرائیلی موافقت کرده‌اند.
یک منبع آگاه که خواست نامش فاش نشود به خبرگزاری فرانسه گفت: «گروه‌های مقاومت به توافقی میان خود دست یافته و موافقت خود را به اطلاع واسطه‌ها رسانده‌اند. این توافق شامل آتش‌بس و تبادل زندانیان فلسطینی در ازای گروگان‌های اسرائیلی است.»
منبع دیگری نیز گفته است: «گروه‌های مقاومت این توافق را با نگاه مثبت بررسی کردند و رضایت خود را اعلام کردند. هدف اصلی، توقف حملات (اسرائیل) و حفاظت از مردم فلسطین است.»
این توافق در حالی حاصل شده که نوار غزه طی هفته‌‌های اخیر شاهد حملات شدیدی از سوی اسرائیل بوده است. در جریان این حملات، صدها فلسطینی جان خود را از دست داده و شمار زیادی نیز زخمی شده‌اند. واسطه‌های بین‌المللی از جمله قطر و مصر نقش مهمی در پیشبرد این مذاکرات ایفا کرده‌اند. هدف این تلاش‌ها، کاهش تنش‌ها در منطقه است.
هرچند خبرگزاری فرانسه از موافقت حماس و گروه جهاد اسلامی با آتش‌بس در غزه خبر داده اما رسانه‌های اسرائیل گزارش دادند که حماس خواسته‌هایی را در دقیقه ۹۰ مذاکرات مطرح کرده است. این خواسته‌ها از سوی مقام‌های اسرائیلی «غیرقابل قبول» توصیف شده است.
با وجود اینکه مذاکرات برای دستیابی به توافق آتش‌بس در جریان بود، اسرائیل روز چهارشنبه نیز به غزه حمله کرد. به گزارش الجزیره، نیروهای اسرائیلی یک مدرسه که به پناهگاه تبدیل شده بود و همچنین چندین خانه مسکونی را هدف قرار داده‌اند. به گفته این رسانه در ۲۴ ساعت گذشته دست‌کم ۶۲ نفر در غزه کشته شدند.
در روزهای گذشته، جامعه بین‌المللی بارها از دو طرف خواسته بود تا از افزایش خشونت‌ها جلوگیری کنند. سازمان ملل نیز هشدار داده بود که ادامه تنش‌ها می‌تواند به یک بحران انسانی گسترده‌تر در غزه منجر شود.
بنیامین نتانیاهو ابتدای هفته جاری اعلام کرده بود که مدیر سازمان اطلاعات خارجی این کشور، موساد را برای مذاکرات به قطر اعزام خواهد کرد؛ اظهاراتی که نشان از پیشرفت مذاکرات با طرف‌های فلسطینی داشت.
ایالات متحده، مصر و قطر طی یک سال گذشته تلاش کرده‌اند تا به جنگ ۱۵ ماهه جاری در غزه پایان دهند و ده‌ها گروگان را که در پی حمله هفت اکتبر حماس به اسرائيل، به اسارت گرفته شدند، آزاد کنند.
تحلیلگران بر این باورند که اجرای موفق آن می‌تواند زمینه‌ساز گام‌های بعدی در جهت کاهش درگیری‌ها در منطقه باشد و احتمالاً پایانی بر مرگبارترین درگیری میان اسرائیل و گروه حماس خواهد بود.
یک منبع که به دلیل حساسیت مذاکرات نخواست نامش فاش شود گفت: «توافق آتش‌بس در غزه و آزادی گروگان‌ها پس از دیدار نخست‌وزیر قطر با مذاکره‌کنندگان حماس و از سوی دیگر با مذاکره‌کنندگان اسرائیلی در دفترش حاصل شد.»
متن این توافق با میانجی‌گری ایالات متحده، قطر و مصر تدوین شده و نمایندگانی از هر دو دولت فعلی و بعدی آمریکا در مذاکرات دوحه حضور داشتند.
جو بایدن، رئیس‌جمهور ایالات متحده، شامگاه دوشنبه گفته بود که «به شدت فشار می‌آوریم توافق را قطعی کنیم». به گفته مقامات آمریکایی، جو بایدن قرار است روز پنج‌شنبه در مورد توافق به‌دست آمده سخنرانی کند.
این توافق که پس از هفته‌ها مذاکرات سخت در پایتخت قطر حاصل شد، آزادی ده‌ها گروگان حماس را به صورت مرحله‌ای تضمین می‌کند و همچنین شامل آزادی صدها زندانی فلسطینی در اسرائیل خواهد بود.
توافق آتش‌بس که همچنان نیازمند تأیید کابینه اسرائیل است، انتظار می‌رود طی روزهای آینده اجرایی شود.
بر اساس این توافق، جنگ به مدت شش هفته متوقف خواهد شد و در این مدت مذاکراتی برای پایان کامل جنگ آغاز می‌شود. همچنین قرار است ۳۳ نفر از حدود ۱۰۰ گروگان در اسارت حماس آزاد شوند، اگرچه هنوز مشخص نیست که آیا همه گروگان‌ها زنده هستند یا خیر.
این توافق شامل بازگشت برخی فلسطینیان آواره به خانه‌های خود در غزه است، اما زمان دقیق و تعداد آوارگان مشخص نشده است. همچنین سوالات بلندمدت دربارهٔ آینده غزه، از جمله مدیریت این منطقه و بازسازی آن، همچنان بی‌پاسخ مانده است.
بر اساس این توافق ورود کمک‌های بشردوستانه حیاتی به این منطقه ویران‌شده تسهیل می‌شود.
توافق روز چهارشنبه اولین نشانه امیدوارکننده برای پایان این جنگ ویرانگر است که خاورمیانه را بی‌ثبات کرده و بحران انسانی بزرگی در غزه به وجود آورده است.
حماس خواستار تضمین‌هایی برای پایان دائمی جنگ و خروج کامل تمامی نیروهای اسرائیل از غزه بود. از سوی دیگر، اسرائیل بارها اعلام کرده که جنگ را تا زمان نابودی توانایی‌های نظامی و حکومتی حماس متوقف نخواهد کرد.
بازیگران مختلف ماه‌ها درگیر مذاکرات پراکنده و ناپیوسته بودند. اما با توجه به محدود بودن زمان ریاست‌جمهوری جو بایدن و در آستانه آغاز ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ، هر دو طرف تحت فشار شدید برای دستیابی به توافق قرار داشتند.
ایالات متحده تلاش کرده برنامه‌های گسترده‌ای برای حکومت پس از جنگ در غزه توسط یک تشکیلات خودگردان اصلاح‌شده فلسطینی، با کمک اعراب و جامعه بین‌المللی، پیش ببرد. بخشی از این برنامه‌ها شامل امید آمریکا به عادی‌سازی روابط عربستان سعودی با اسرائیل است، در ازای تضمین‌های امنیتی ایالات متحده و کمک به ایجاد یک برنامه هسته‌ای غیرنظامی برای عربستان.
اما این برنامه‌ها به پیشرفت معنادار در جهت ایجاد یک کشور فلسطینی وابسته است، امری که نتانیاهو و بخش بزرگی از سیاستمداران اسرائیل با آن مخالفند. نتانیاهو اعلام کرده که اسرائیل کنترل امنیتی نامحدودی بر غزه و همچنین کرانه باختری خواهد داشت؛ مناطقی که اسرائیل در جنگ ۱۹۶۷ تصرف کرد و فلسطینی‌ها آن‌ها را برای کشور آینده خود می‌خواهند.