تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۰/۲۸ ساعت ۰۹:۵۰
کد مطلب : ۵۱۰۷۷۶
آتش‌بس غزه با وجود اختلاف‌ها، روز یکشنبه آغاز می‌شود
امضای توافق آتش‌بس غزه و آزادی گروگان‌ها
گروه بین الملل: دفتر نخست وزیر اسرائیل تایید کرد که تیم‌های مذاکره در دوحه توافقنامه آتش‌بس غزه و آزادی گروگان‌ها را امضا کردند .
توافق آتش‌بس غزه با میانجیگری ایالات متحده، قطر و مصر به دست آمد و قرار است از روز یکشنبه ۳۰ دی به اجرا گذاشته شود. با این حال رسانه‌های اسرائیلی این احتمال را مطرح کرده‌اند که ممکن است به دلیل تشکیل جلسه کامل کابینه، اجرای توافق یک روز دیرتر شروع شود.
در همین حال ایتامار بن گویر، وزیر امنیت ملی اسرائیل، اعلام کرد که اگر کابینه اقدام به تایید این توافق «غیرمسئولانه» کند، او و اعضای حزبش از دولت خارج می‌شوند.
ایتامار بن‌گویر همچنین از بتسال‌ئل اسموتریچ، دیگر وزیر راستگرای دولت ائتلافی اسرائیل، نیز خواست که به او بپیوندد.
بتسال‌ئل اسموتریچ، وزیر دارایی اسرائیل، توافق آتش‌بس را «فاجعه» خوانده اما ماندن حزبش در دولت را مشروط به این دانسته که دولت بنیامین نتانیاهو قول دهد جنگ علیه حماس را پس از مرحله اول آتش‌بس از سر بگیرد.بر اساس توضیحات نخست وزیر قطر، مرحله اول آتش‌بس شش هفته است و در طول آن ۳۳ گروگان اسرائیلی و شماری از زندانیان فلسطینی آزاد می‌شوند و همچنین شامل خروج جزئی نیروهای اسرائیلی از غزه و افزایش کمک‌های امدادی به این باریکه خواهد بود.
دولت ائتلافی بنیامین نتانیاهو حتی با خروج شش عضو «اقتدار یهودی»، حزب بن‌گویر، همچنان دارای اکثریت در پارلمان خواهد ماند.با این حال خروج احتمالی هشت عضو «صهیونیسم مذهبی»، حزب اسموتریچ، منجر به از دست رفتن اکثریت ائتلاف خواهد شد.
ائتلاف بنیامین نتانیاهو در حال حاضر با ۶۲ کرسی از ۱۲۰ کرسی پارلمان اسرائیل دارای اکثریت است.
همچنین به گزارش رویترز، توافق آتش‌بس با مخالفت برخی از خانواده‌های گروگان‌ها نیز روبه‌رو شده و آنها درباره باقی ماندن شماری از گروگان‌ها در غزه و «فراهم شدن زمینه برای کشتارها و گروگان‌گیری‌ها بعدی» هشدار داده‌اند.
روزهای چهارشنبه و پنجشنبه حملات هوایی اسرائیل به مناطق مختلف در نوار غزه ادامه یافت.
اتحادیه اروپا پنجشنبه اعلام کرد ۱۲۰ میلیون یورو ( معادل ۱۲۳ میلیون دلار) برای کمک به نوار غزه پس از برقراری آتش‌بس اختصاص خواهد داد
با وجود اینکه ۲۶ دی‌ماه اعلام شد اسرائیل و حماس با توافق آتش‌بس موافقت کرده‌اند، همچنان حملات اسرائیل به نوار غزه ادامه دارد و دو طرف یکدیگر را به کارشکنی متهم می‌کنند. آمریکا اما همچنان تاکید دارد آتش‌بس طبق زمان‌بندی از روز یکشنبه آغاز می‌شود.
آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا،اعلام کرد با اینکه مذاکره‌کنندگان ناچارند در آخرین لحظات یک «مساله باقی‌مانده» را حل کنند، اما آتش‌بس در نوار غزه باید همان‌طور که برنامه‌ریزی شده است، از یکشنبه ۳۰ دی‌ماه آغاز شود.
دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری منتخب آمریکا نیز دستیابی به توافق آتش‌بس را تائید کرد. او گفت فرستاده ویژه‌اش در امور خاورمیانه با اسرائیل و متحدان واشنگتن همکاری خواهد کرد تا اطمینان حاصل کند نوار غزه دیگر به «محل امنی» برای «تروریست‌ها» تبدیل نخواهد شد.
رئیس‌جمهوری منتخب ایالات متحده بر «گسترش صلح از راه قدرت» و گسترش «توافق‌های ابراهیم» تاکید کرد.
دو منبع فلسطینی نزدیک به مذاکرات در دوحه اعلام کرده‌اند که گروه‌های فلسطینی حماس و جهاد اسلامی با توافقی برای آتش‌بس در غزه و تبادل زندانیان فلسطینی با گروگان‌های اسرائیلی موافقت کرده‌اند.
یک منبع آگاه که خواست نامش فاش نشود به خبرگزاری فرانسه گفت: «گروه‌های مقاومت به توافقی میان خود دست یافته و موافقت خود را به اطلاع واسطه‌ها رسانده‌اند. این توافق شامل آتش‌بس و تبادل زندانیان فلسطینی در ازای گروگان‌های اسرائیلی است.»
منبع دیگری نیز گفته است: «گروه‌های مقاومت این توافق را با نگاه مثبت بررسی کردند و رضایت خود را اعلام کردند. هدف اصلی، توقف حملات (اسرائیل) و حفاظت از مردم فلسطین است.»
این توافق در حالی حاصل شده که نوار غزه طی هفته‌‌های اخیر شاهد حملات شدیدی از سوی اسرائیل بوده است. در جریان این حملات، صدها فلسطینی جان خود را از دست داده و شمار زیادی نیز زخمی شده‌اند. واسطه‌های بین‌المللی از جمله قطر و مصر نقش مهمی در پیشبرد این مذاکرات ایفا کرده‌اند. هدف این تلاش‌ها، کاهش تنش‌ها در منطقه است.
در روزهای گذشته، جامعه بین‌المللی بارها از دو طرف خواسته بود تا از افزایش خشونت‌ها جلوگیری کنند. سازمان ملل نیز هشدار داده بود که ادامه تنش‌ها می‌تواند به یک بحران انسانی گسترده‌تر در غزه منجر شود.
بنیامین نتانیاهو ابتدای هفته جاری اعلام کرده بود که مدیر سازمان اطلاعات خارجی این کشور، موساد را برای مذاکرات به قطر اعزام خواهد کرد؛ اظهاراتی که نشان از پیشرفت مذاکرات با طرف‌های فلسطینی داشت.
ایالات متحده، مصر و قطر طی یک سال گذشته تلاش کرده‌اند تا به جنگ ۱۵ ماهه جاری در غزه پایان دهند و ده‌ها گروگان را که در پی حمله هفت اکتبر حماس به اسرائيل، به اسارت گرفته شدند، آزاد کنند.
تحلیلگران بر این باورند که اجرای موفق آن می‌تواند زمینه‌ساز گام‌های بعدی در جهت کاهش درگیری‌ها در منطقه باشد و احتمالاً پایانی بر مرگبارترین درگیری میان اسرائیل و گروه حماس خواهد بود.
یک منبع که به دلیل حساسیت مذاکرات نخواست نامش فاش شود گفت: «توافق آتش‌بس در غزه و آزادی گروگان‌ها پس از دیدار نخست‌وزیر قطر با مذاکره‌کنندگان حماس و از سوی دیگر با مذاکره‌کنندگان اسرائیلی در دفترش حاصل شد.»
متن این توافق با میانجیگری ایالات متحده، قطر و مصر تدوین شده و نمایندگانی از هر دو دولت فعلی و بعدی آمریکا در مذاکرات دوحه حضور داشتند.
این توافق اولین نشانه امیدوارکننده برای پایان این جنگ ویرانگر است که خاورمیانه را بی‌ثبات کرده و بحران انسانی بزرگی در غزه به وجود آورده است.
حماس خواستار تضمین‌هایی برای پایان دائمی جنگ و خروج کامل تمامی نیروهای اسرائیل از غزه بود. از سوی دیگر، اسرائیل بارها اعلام کرده که جنگ را تا زمان نابودی توانایی‌های نظامی و حکومتی حماس متوقف نخواهد کرد.
بازیگران مختلف ماه‌ها درگیر مذاکرات پراکنده و ناپیوسته بودند. اما با توجه به محدود بودن زمان ریاست‌جمهوری جو بایدن و در آستانه آغاز ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ، هر دو طرف تحت فشار شدید برای دستیابی به توافق قرار داشتند.
ایالات متحده تلاش کرده برنامه‌های گسترده‌ای برای حکومت پس از جنگ در غزه توسط یک تشکیلات خودگردان اصلاح‌شده فلسطینی، با کمک اعراب و جامعه بین‌المللی، پیش ببرد. بخشی از این برنامه‌ها شامل امید آمریکا به عادی‌سازی روابط عربستان سعودی با اسرائیل است، در ازای تضمین‌های امنیتی ایالات متحده و کمک به ایجاد یک برنامه هسته‌ای غیرنظامی برای عربستان.
اما این برنامه‌ها به پیشرفت معنادار در جهت ایجاد یک کشور فلسطینی وابسته است، امری که نتانیاهو و بخش بزرگی از سیاستمداران اسرائیل با آن مخالفند. نتانیاهو اعلام کرده که اسرائیل کنترل امنیتی نامحدودی بر غزه و همچنین کرانه باختری خواهد داشت؛ مناطقی که اسرائیل در جنگ ۱۹۶۷ تصرف کرد و فلسطینی‌ها آنها را برای کشور آینده خود می‌خواهند.
توافقی که به دست آمده چیست؟
این توافق همچنان شامل چند مرحله است. مرحله اول اگر در کابینه اسرائیل تصویب شود، از روز یکشنبه اجرایی خواهد شد و شامل موارد زیر است.
این مرحله ۴۲ روز طول خواهد کشید و در همان روز اول آن، حماس تعدادی از گروگان‌های اسرائیلی را آزاد می‌کند و توافق آتش‌بس آغاز می‌شود.
در این ۴۲ روز که معادل شش هفته است، اسرائیل ۳۳ نفر از گروگان‌های خود را (چه زنده و چه اجساد آنها) تحویل می‌گیرد و در مقابل صدها زندانی امنیتی فلسطینی را آزاد می‌کند.
لازم به ذکر است که برخی از این زندانیان افرادی هستند که به اتهام کشتن شهروندان اسرائیلی محکوم شده و به چندین حبس ابد محکوم شده‌اند.
در روز شانزدهم این دوره اول، طرفین مذاکرات را برای دور دوم توافق آغاز می‌کنند که در صورت دستیابی به توافق، دور دوم هم ۴۲ روز به طول خواهد انجامید.
در طول دور اول، نیروهای اسرائیلی از مراکز شهری نوار غزه عقب‌نشینی خواهند کرد، اما ممکن است همچنان حضوری محدود در محور فیلادلفی (مرز نوار غزه با مصر) داشته باشند.
در این مدت، کمک‌های بشردوستانه به نوار غزه افزایش خواهد یافت و موارد مشابهی از این دست بهبود خواهند یافت.
اگر دور دوم توافق حاصل شود، این مرحله ممکن است به پایان کامل جنگ منجر شود.
در پایان مرحله دوم یا آغاز مرحله سوم، تمامی گروگان‌های اسرائیلی آزاد می‌شوند و نیروهای اسرائیلی به طور کامل از نوار غزه خارج می‌شوند.
همچنین احتمال ایجاد یک منطقه حائل میان نوار غزه و اسرائیل وجود دارد که این موضوع نیز به عنوان بخشی از مرحله دوم مطرح شده و ممکن است طرفین بر سر آن به توافق برسند.
بازسازی سیستم درمان غزه ۱۰ میلیارد دلار هزینه دارد
سازمان جهانی بهداشت اعلام کرد بازسازی سیستم بهداشت و درمان نوار غزه در یک بازه زمانی پنج تا هفت ساله، دست‌کم ۱۰ میلیارد دلار هزینه در پی خواهد داشت.
ریک پیپرکورن، نماینده سازمان جهانی بهداشت در سرزمین‌های فلسطینی، هشدار داد کمبودها در سیستم درمان غزه «بسیار زیاد» هستند.
توافق آتش‌بس غزه با میانجیگری ایالات متحده، قطر و مصر به دست آمد و قرار است از روز یکشنبه ۳۰ دی به اجرا گذاشته شود. با این حال رسانه‌های اسرائیلی این احتمال را مطرح کرده‌اند که ممکن است به دلیل تشکیل جلسه کامل کابینه، اجرای توافق یک روز دیرتر شروع شود.
در همین حال ایتامار بن گویر، وزیر امنیت ملی اسرائیل، اعلام کرد که اگر کابینه اقدام به تایید این توافق «غیرمسئولانه» کند، او و اعضای حزبش از دولت خارج می‌شوند.
ایتامار بن‌گویر همچنین از بتسال‌ئل اسموتریچ، دیگر وزیر راستگرای دولت ائتلافی اسرائیل، نیز خواست که به او بپیوندد.
بتسال‌ئل اسموتریچ، وزیر دارایی اسرائیل، توافق آتش‌بس را «فاجعه» خوانده اما ماندن حزبش در دولت را مشروط به این دانسته که دولت بنیامین نتانیاهو قول دهد جنگ علیه حماس را پس از مرحله اول آتش‌بس از سر بگیرد.بر اساس توضیحات نخست وزیر قطر، مرحله اول آتش‌بس شش هفته است و در طول آن ۳۳ گروگان اسرائیلی و شماری از زندانیان فلسطینی آزاد می‌شوند و همچنین شامل خروج جزئی نیروهای اسرائیلی از غزه و افزایش کمک‌های امدادی به این باریکه خواهد بود.
دولت ائتلافی بنیامین نتانیاهو حتی با خروج شش عضو «اقتدار یهودی»، حزب بن‌گویر، همچنان دارای اکثریت در پارلمان خواهد ماند.با این حال خروج احتمالی هشت عضو «صهیونیسم مذهبی»، حزب اسموتریچ، منجر به از دست رفتن اکثریت ائتلاف خواهد شد.
ائتلاف بنیامین نتانیاهو در حال حاضر با ۶۲ کرسی از ۱۲۰ کرسی پارلمان اسرائیل دارای اکثریت است.
همچنین به گزارش رویترز، توافق آتش‌بس با مخالفت برخی از خانواده‌های گروگان‌ها نیز روبه‌رو شده و آنها درباره باقی ماندن شماری از گروگان‌ها در غزه و «فراهم شدن زمینه برای کشتارها و گروگان‌گیری‌ها بعدی» هشدار داده‌اند.
روزهای چهارشنبه و پنجشنبه حملات هوایی اسرائیل به مناطق مختلف در نوار غزه ادامه یافت.
اتحادیه اروپا پنجشنبه اعلام کرد ۱۲۰ میلیون یورو ( معادل ۱۲۳ میلیون دلار) برای کمک به نوار غزه پس از برقراری آتش‌بس اختصاص خواهد داد
با وجود اینکه ۲۶ دی‌ماه اعلام شد اسرائیل و حماس با توافق آتش‌بس موافقت کرده‌اند، همچنان حملات اسرائیل به نوار غزه ادامه دارد و دو طرف یکدیگر را به کارشکنی متهم می‌کنند. آمریکا اما همچنان تاکید دارد آتش‌بس طبق زمان‌بندی از روز یکشنبه آغاز می‌شود.
آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا،اعلام کرد با اینکه مذاکره‌کنندگان ناچارند در آخرین لحظات یک «مساله باقی‌مانده» را حل کنند، اما آتش‌بس در نوار غزه باید همان‌طور که برنامه‌ریزی شده است، از یکشنبه ۳۰ دی‌ماه آغاز شود.
دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری منتخب آمریکا نیز دستیابی به توافق آتش‌بس را تائید کرد. او گفت فرستاده ویژه‌اش در امور خاورمیانه با اسرائیل و متحدان واشنگتن همکاری خواهد کرد تا اطمینان حاصل کند نوار غزه دیگر به «محل امنی» برای «تروریست‌ها» تبدیل نخواهد شد.
رئیس‌جمهوری منتخب ایالات متحده بر «گسترش صلح از راه قدرت» و گسترش «توافق‌های ابراهیم» تاکید کرد.
دو منبع فلسطینی نزدیک به مذاکرات در دوحه اعلام کرده‌اند که گروه‌های فلسطینی حماس و جهاد اسلامی با توافقی برای آتش‌بس در غزه و تبادل زندانیان فلسطینی با گروگان‌های اسرائیلی موافقت کرده‌اند.
یک منبع آگاه که خواست نامش فاش نشود به خبرگزاری فرانسه گفت: «گروه‌های مقاومت به توافقی میان خود دست یافته و موافقت خود را به اطلاع واسطه‌ها رسانده‌اند. این توافق شامل آتش‌بس و تبادل زندانیان فلسطینی در ازای گروگان‌های اسرائیلی است.»
منبع دیگری نیز گفته است: «گروه‌های مقاومت این توافق را با نگاه مثبت بررسی کردند و رضایت خود را اعلام کردند. هدف اصلی، توقف حملات (اسرائیل) و حفاظت از مردم فلسطین است.»
این توافق در حالی حاصل شده که نوار غزه طی هفته‌‌های اخیر شاهد حملات شدیدی از سوی اسرائیل بوده است. در جریان این حملات، صدها فلسطینی جان خود را از دست داده و شمار زیادی نیز زخمی شده‌اند. واسطه‌های بین‌المللی از جمله قطر و مصر نقش مهمی در پیشبرد این مذاکرات ایفا کرده‌اند. هدف این تلاش‌ها، کاهش تنش‌ها در منطقه است.
در روزهای گذشته، جامعه بین‌المللی بارها از دو طرف خواسته بود تا از افزایش خشونت‌ها جلوگیری کنند. سازمان ملل نیز هشدار داده بود که ادامه تنش‌ها می‌تواند به یک بحران انسانی گسترده‌تر در غزه منجر شود.
بنیامین نتانیاهو ابتدای هفته جاری اعلام کرده بود که مدیر سازمان اطلاعات خارجی این کشور، موساد را برای مذاکرات به قطر اعزام خواهد کرد؛ اظهاراتی که نشان از پیشرفت مذاکرات با طرف‌های فلسطینی داشت.
ایالات متحده، مصر و قطر طی یک سال گذشته تلاش کرده‌اند تا به جنگ ۱۵ ماهه جاری در غزه پایان دهند و ده‌ها گروگان را که در پی حمله هفت اکتبر حماس به اسرائيل، به اسارت گرفته شدند، آزاد کنند.
تحلیلگران بر این باورند که اجرای موفق آن می‌تواند زمینه‌ساز گام‌های بعدی در جهت کاهش درگیری‌ها در منطقه باشد و احتمالاً پایانی بر مرگبارترین درگیری میان اسرائیل و گروه حماس خواهد بود.
یک منبع که به دلیل حساسیت مذاکرات نخواست نامش فاش شود گفت: «توافق آتش‌بس در غزه و آزادی گروگان‌ها پس از دیدار نخست‌وزیر قطر با مذاکره‌کنندگان حماس و از سوی دیگر با مذاکره‌کنندگان اسرائیلی در دفترش حاصل شد.»
متن این توافق با میانجیگری ایالات متحده، قطر و مصر تدوین شده و نمایندگانی از هر دو دولت فعلی و بعدی آمریکا در مذاکرات دوحه حضور داشتند.
این توافق اولین نشانه امیدوارکننده برای پایان این جنگ ویرانگر است که خاورمیانه را بی‌ثبات کرده و بحران انسانی بزرگی در غزه به وجود آورده است.
حماس خواستار تضمین‌هایی برای پایان دائمی جنگ و خروج کامل تمامی نیروهای اسرائیل از غزه بود. از سوی دیگر، اسرائیل بارها اعلام کرده که جنگ را تا زمان نابودی توانایی‌های نظامی و حکومتی حماس متوقف نخواهد کرد.
بازیگران مختلف ماه‌ها درگیر مذاکرات پراکنده و ناپیوسته بودند. اما با توجه به محدود بودن زمان ریاست‌جمهوری جو بایدن و در آستانه آغاز ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ، هر دو طرف تحت فشار شدید برای دستیابی به توافق قرار داشتند.
ایالات متحده تلاش کرده برنامه‌های گسترده‌ای برای حکومت پس از جنگ در غزه توسط یک تشکیلات خودگردان اصلاح‌شده فلسطینی، با کمک اعراب و جامعه بین‌المللی، پیش ببرد. بخشی از این برنامه‌ها شامل امید آمریکا به عادی‌سازی روابط عربستان سعودی با اسرائیل است، در ازای تضمین‌های امنیتی ایالات متحده و کمک به ایجاد یک برنامه هسته‌ای غیرنظامی برای عربستان.
اما این برنامه‌ها به پیشرفت معنادار در جهت ایجاد یک کشور فلسطینی وابسته است، امری که نتانیاهو و بخش بزرگی از سیاستمداران اسرائیل با آن مخالفند. نتانیاهو اعلام کرده که اسرائیل کنترل امنیتی نامحدودی بر غزه و همچنین کرانه باختری خواهد داشت؛ مناطقی که اسرائیل در جنگ ۱۹۶۷ تصرف کرد و فلسطینی‌ها آنها را برای کشور آینده خود می‌خواهند.
توافقی که به دست آمده چیست؟
این توافق همچنان شامل چند مرحله است. مرحله اول اگر در کابینه اسرائیل تصویب شود، از روز یکشنبه اجرایی خواهد شد و شامل موارد زیر است.
این مرحله ۴۲ روز طول خواهد کشید و در همان روز اول آن، حماس تعدادی از گروگان‌های اسرائیلی را آزاد می‌کند و توافق آتش‌بس آغاز می‌شود.
در این ۴۲ روز که معادل شش هفته است، اسرائیل ۳۳ نفر از گروگان‌های خود را (چه زنده و چه اجساد آنها) تحویل می‌گیرد و در مقابل صدها زندانی امنیتی فلسطینی را آزاد می‌کند.
لازم به ذکر است که برخی از این زندانیان افرادی هستند که به اتهام کشتن شهروندان اسرائیلی محکوم شده و به چندین حبس ابد محکوم شده‌اند.
در روز شانزدهم این دوره اول، طرفین مذاکرات را برای دور دوم توافق آغاز می‌کنند که در صورت دستیابی به توافق، دور دوم هم ۴۲ روز به طول خواهد انجامید.
در طول دور اول، نیروهای اسرائیلی از مراکز شهری نوار غزه عقب‌نشینی خواهند کرد، اما ممکن است همچنان حضوری محدود در محور فیلادلفی (مرز نوار غزه با مصر) داشته باشند.
در این مدت، کمک‌های بشردوستانه به نوار غزه افزایش خواهد یافت و موارد مشابهی از این دست بهبود خواهند یافت.
اگر دور دوم توافق حاصل شود، این مرحله ممکن است به پایان کامل جنگ منجر شود.
در پایان مرحله دوم یا آغاز مرحله سوم، تمامی گروگان‌های اسرائیلی آزاد می‌شوند و نیروهای اسرائیلی به طور کامل از نوار غزه خارج می‌شوند.
همچنین احتمال ایجاد یک منطقه حائل میان نوار غزه و اسرائیل وجود دارد که این موضوع نیز به عنوان بخشی از مرحله دوم مطرح شده و ممکن است طرفین بر سر آن به توافق برسند.
بازسازی سیستم درمان غزه ۱۰ میلیارد دلار هزینه دارد
سازمان جهانی بهداشت اعلام کرد بازسازی سیستم بهداشت و درمان نوار غزه در یک بازه زمانی پنج تا هفت ساله، دست‌کم ۱۰ میلیارد دلار هزینه در پی خواهد داشت.
ریک پیپرکورن، نماینده سازمان جهانی بهداشت در سرزمین‌های فلسطینی، هشدار داد کمبودها در سیستم درمان غزه «بسیار زیاد» هستند.
پربينندهترين مطالب و خبرها
