بهار نیوز - علت خونریزی لثه در اول صبح چیست؟

گروه سلامت: خونریزی لثه در هنگام بیدار شدن از خواب می‌تواند نشانه‌ای از مشکلات دهان و دندان باشد که اگر به آن بی‌توجهی شود، ممکن است به بیماری‌های جدی‌تر لثه منجر شود. بسیاری از افراد این مشکل را تجربه می‌کنند، اما علت دقیق آن را نمی‌دانند. در این مقاله، علت خونریزی لثه در اول صبح و راهکارهای درمان و پیشگیری از آن را بررسی می‌کنیم.

خونریزی لثه در صبح نشانه‌ای از مشکل جدی یا طبیعی؟
یکی از مهمترین نگرانی های کسانی که با این مشکل روبرو می شوند این است که آیا این خون ریزی لثه در اول صبح یک مشکل جدی است یا خیر؟ بهتر است بدانید که خونریزی لثه در صبح می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد و بسته به شدت و تکرار آن، ممکن است نشانه‌ای از یک مشکل جدی یا صرفاً یک اتفاق طبیعی باشد. در اغلب موارد این یک مشکل کاملا طبیعی بوده که نیاز به مراجعه به پزشک ندارد؛ برای اینکه به صورت دقیق تر و با جزئیات بیشتری به این موضوع پی ببرید، در ادامه با ما همراه باشید.

دلایل خونریزی لثه در صبح

خونریزی لثه در اول صبح ممکن است نشانه‌ای از مشکلات مختلفی باشد که از التهاب ساده تا بیماری‌های جدی لثه متغیر است. در ادامه به مهمترین آن ها می پردازیم:

۱. التهاب لثه (ژنژیویت)
ژنژیویت یا التهاب لثه شایع‌ترین علت خونریزی لثه است. این مشکل زمانی رخ می‌دهد که پلاک‌های باکتریایی روی دندان‌ها جمع شده و باعث تحریک لثه‌ها شوند. در صورت عدم درمان، التهاب لثه می‌تواند به بیماری پیشرفته‌تری به نام پریودنتیت تبدیل شود که استخوان‌های اطراف دندان را درگیر می‌کند.
دلایل التهاب لثه:
1.   تجمع پلاک‌های باکتریایی روی دندان‌ها
2.   تحریک لثه‌ها و قرمزی و تورم آن‌ها
3.   عدم رعایت بهداشت مناسب دهان و دندان
راهکارها:
•   مسواک زدن حداقل دو بار در روز با خمیر دندان حاوی فلوراید
•   استفاده از نخ دندان به‌صورت منظم و اصولی
•   مراجعه به دندان‌پزشک برای جرم‌گیری حرفه‌ای

2. استفاده غیر اصولی از مسواک
برخی افراد برای تمیزتر کردن دندان‌هایشان از مسواک‌های سفت استفاده کرده یا با فشار زیاد مسواک می‌زنند. این کار می‌تواند به بافت لثه آسیب زده و باعث خونریزی شود. بهتر است از مسواک‌هایی با برس نرم استفاده کنید و روش صحیح مسواک زدن را رعایت کنید. به طور خلاصه به دو مورد زیر باید اشاره کنیم:
•   آسیب به بافت لثه به دلیل فشار زیاد
•   استفاده از مسواک با الیاف سخت
راهکارها:
•   استفاده از مسواک‌های نرم با حرکات ملایم
•   یادگیری روش صحیح مسواک زدن از دندان‌پزشک

3. استفاده نادرست از نخ دندان
استفاده نادرست از نخ دندان، مانند کشیدن نخ با فشار زیاد یا عدم دقت در استفاده، می‌تواند به لثه‌ها آسیب بزند و باعث خونریزی شود. هنگام استفاده از نخ دندان، فشار زیاد ممکن است به بافت لثه آسیب رسانده و التهاب ایجاد کند. بهتر است با دقت و به آرامی نخ دندان را بین دندان‌ها حرکت دهید تا از آسیب به لثه جلوگیری شود.
راهکارها:
•   استفاده از نخ دندان با حرکات ملایم
•   اجتناب از وارد کردن نخ به لثه با فشار زیاد
در سایت رسمی انجمن دندان‌پزشکی آمریکا ( (ADAدر این مورد نوشته شده است که :
« اگر هنگام مسواک زدن یا نخ دندان کشیدن دچار خونریزی لثه می‌شوید، این می‌تواند یکی از اولین نشانه‌های التهاب لثه باشد. در صورت ادامه یافتن این مشکل، مراجعه به دندان‌پزشک ضروری است تا از پیشرفت بیماری‌های لثه جلوگیری شود و سلامت دهان و دندان حفظ گردد. »

4. کمبود ویتامین‌های ضروری C و K
ویتامین C نقش مهمی در سلامت لثه‌ها دارد و کمبود آن می‌تواند منجر به التهاب و خونریزی شود. همچنین، ویتامین K برای انعقاد خون ضروری است و کمبود آن می‌تواند خونریزی‌های غیرعادی، از جمله خونریزی لثه، ایجاد کند. مصرف میوه‌ها و سبزیجات تازه مانند پرتقال، توت‌فرنگی، کلم بروکلی و اسفناج می‌تواند به تأمین این ویتامین‌ها کمک کند.
کمبود ویتامین ها به علت:
•   تغذیه نامناسب و کمبود ویتامین‌ها
•   ضعف سیستم ایمنی و خونریزی لثه
راهکارها:
•   مصرف میوه‌ها و سبزیجات حاوی ویتامین C و K مانند پرتقال، توت‌فرنگی، اسفناج
•   در صورت نیاز، مصرف مکمل‌های ویتامینی با مشورت پزشک

5. خشکی دهان هنگام خواب
کاهش ترشح بزاق در هنگام خواب می‌تواند منجر به خشکی دهان شود. بزاق نقش مهمی در محافظت از لثه‌ها و پاکسازی باکتری‌های مضر دارد. خشکی دهان می‌تواند باعث حساسیت بیشتر لثه و در نتیجه خونریزی شود. مصرف آب کافی و استفاده از دستگاه‌های مرطوب‌کننده هوا در اتاق خواب می‌تواند به کاهش این مشکل کمک کند.
راهکارها:
•   مصرف آب کافی قبل از خواب
•   استفاده از دستگاه‌های مرطوب‌کننده هوا در اتاق خواب

6. مصرف برخی داروها
برخی داروها مانند داروهای ضد انعقاد خون (وارفارین، آسپیرین) و داروهای فشار خون می‌توانند خونریزی لثه را تشدید کنند. اگر بعد از شروع مصرف دارویی خاص متوجه خونریزی لثه شدید، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید.
راهکارها:
•   در صورت مشاهده خونریزی لثه پس از مصرف دارو، مشورت با پزشک
•   جایگزین کردن دارو با توصیه پزشک در صورت امکان.

7. بیماری‌های سیستمیک مانند دیابت
دیابت کنترل‌نشده می‌تواند باعث تضعیف سیستم ایمنی بدن و افزایش التهاب در بدن شود. این موضوع می‌تواند منجر به بیماری‌های لثه‌ای و خونریزی شود. کنترل سطح قند خون و رعایت بهداشت دهان و دندان می‌تواند از بروز این مشکلات جلوگیری کند.
راهکارها:
•   کنترل سطح قند خون با رژیم غذایی سالم و ورزش
•   رعایت بهداشت دهان و دندان به‌صورت دقیق
•   مراجعه منظم به دندان‌پزشک برای بررسی سلامت لثه‌ها

8. تغییرات هورمونی (بارداری و بلوغ)
در دوران بارداری یا بلوغ، تغییرات هورمونی می‌تواند باعث افزایش حساسیت لثه‌ها شود. این تغییرات ممکن است منجر به التهاب لثه و خونریزی آن‌ها در صبح شود. مراجعه منظم به متخصص در این دوران می‌تواند از بروز مشکلات جدی جلوگیری کند.
راهکارها:
•   مراجعه منظم به متخصص در دوران بارداری و بلوغ
•   رعایت دقیق بهداشت دهان و دندان
•   استفاده از دهان‌شویه‌های مناسب تحت نظر پزشک

چه زمانی خونریزی لثه نگران کننده است؟
اگر خونریزی لثه هر از گاهی اتفاق بیفتد و سپس با رعایت بهداشت دهان کاهش یابد، معمولاً جای نگرانی نیست. اما در شرایط زیر باید حتماً به دندان پزشک در شهریار مراجعه کنید:
•   خونریزی مداوم و شدید باشد.
•   لثه‌ها متورم، قرمز یا دردناک شوند.
•   دندان‌ها لق شوند یا تغییر موقعیت دهند.
•   بوی بد دهان دائمی داشته باشید.

چگونه از خونریزی لثه جلوگیری کنیم؟

برای پیشگیری از خونریزی لثه بهتر است تا به تمام دلایل ذکر شده بالا توجه نمائید؛ به طور کلی، رعایت بهداشت دهان و دندان و داشتن یک سبک زندگی سالم ضروری است. مسواک زدن منظم با یک مسواک نرم، استفاده از نخ دندان برای حذف پلاک‌های بین دندانی و استفاده از دهان‌شویه‌های آنتی‌باکتریال از راهکارهای موثر در حفظ سلامت لثه‌ها هستند.
علاوه بر این، تغذیه مناسب نقش مهمی در تقویت لثه‌ها دارد؛ مصرف مواد غذایی سرشار از ویتامین C مانند پرتقال و فلفل دلمه‌ای و مواد حاوی کلسیم نظیر لبنیات، به استحکام لثه‌ها کمک می‌کند. همچنین، پرهیز از سیگار و مراجعه منظم به دندان‌پزشک برای بررسی و درمان مشکلات احتمالی می‌تواند از بروز خونریزی و بیماری‌های لثه جلوگیری کند.

به طور خلاصه به جدول زیر نگاهی داشته باشید:

شماره	راهکار	توضیحات
✅ 1	مسواک زدن صحیح	روزانه دو بار با مسواک نرم و خمیردندان حاوی فلوراید مسواک بزنید.
✅ 2	استفاده از نخ دندان	حداقل یک بار در روز نخ دندان بکشید تا پلاک‌ها و باقی‌مانده غذاها از بین دندان‌ها حذف شوند.
✅ 3	رعایت رژیم غذایی سالم	مصرف مواد غذایی سرشار از ویتامین C و K برای سلامت لثه‌ها ضروری است.
✅ 4	اجتناب از سیگار و الکل	مصرف دخانیات و الکل خطر بیماری‌های لثه را افزایش می‌دهد.
✅ 5	مراجعه منظم به دندان‌پزشک	حداقل هر ۶ ماه یک‌بار برای معاینه و جرم‌گیری به دندان‌پزشک مراجعه کنید.