گروه علمی: اعلام مخترعان الایدی آبی به عنوان برندگان جایزه نوبل فیزیک 2014 اگرچه سیل تبریکات جهانی را برای آنها به همراه داشت، اما همزمان با واکنشی تند از سوی یک خانه سالمندان در آمریکا مواجه شد.
پروفسور نیک هولونیک، خالق 85 ساله الایدی قرمز پس از مشاهده اهدای جایزه نوبل فیزیک به سه مخترع الایدی آبی، آن را توهینآمیز خواند. این استاد مهندسی بازنشسته آمریکایی از دانشگاه ایلینویز، اولین طیف مرئی یعنی الایدی قرمز را در سال 1962 در زمان کار برای شرکت جنرال الکتریک اختراع کرد. هولونیک با اظهار اینکه دانشمندان دیگر سالها زمان برای کشف طیفهای دیگر صرف کردند، کمیته نوبل را به غفلت از دستاورد خود متهم کرد.
هولونیک برای سالها اظهار میکرد که دستاورد وی مهمتر از هر ابداع دیگری است، اما با شنیدن خبر دستیابی ایسامو آکاساکی، هیروشی آمانو و شوجی ناکامورا به جایزه نوبل فیزیک و جایزه نقدی 1.2 میلیون دلاری آن، خشم خود را ابراز کرد.
سه دانشمند مذکور الایدی آبی را ابداع کردهاند. پیش از آنها، دانشمندان دیگر نورهای آبی و سبز را با الایدی تولید کرده بودند، اما برای تولید نور سفید، الایدی آبی لازم بود. کارشناسان اکنون پیشبینی کردهاند که استفاده از نورهای الایدی بشدت در حال افزایش است. موسسه فیزیک آمریکا، الایدی آبی را یک اختراع بنیادی خواند که بطور فزایندهای شیوه استفاده از نور در خانهها، خیابانها و محل کار را تغییر میدهد.
پروفسور هولونیک که در آسایشگاهی در اوربانای ایلینویز زندگی میکند، اظهار کرد: الایدی آبی هرگز بدون کار وی و دیگران در اوایل دهه 1960 که دیگران قادر به ابداعات جدید کرد، بوجود نمیآمد. وی افزود: الایدی همانطور که میدانید از کار ما بوجود آمده است. الایدی آبی بدون کار من قابل دستیابی نبود. اگرچه اکنون پیر شدهام، اما این انتخاب را توهینآمیز میدانم. آکادمی سلطنتی علوم سوئد که جوایز نوبل را اعلام میکند، بطور خلاصه به کار پروفسور هولونیک در پیشزمینه علمی منتشر شده با جایزه اشاره کرده است، اما به اینکه او برنده جایزهای نشده، هیچ اشارهای نکرده است.
هولونیک خاطرنشان کرد که کار دانشمندان را کوچک نمیشمارد و اینکه شوجی ناکامورا را از نزدیک میشناسد، اما معتقد است کار بر روی الایدی آبی از کار تیم وی بر روی اولین الایدی مرئی جدا نیست. دلاینا آموس از استادان دانشگاه لوئیزویل که با الایدیها کار میکند، الایدی آبی را مستحق جایزه خواند، اما معتقد است که ابداع پروفسور هولونیک نیز به همان میزان استحقاق داشت. این در حالیست که ادعای پروفسور هولونیک، خود مورد چالش است چرا که اولگ لوسف، دانشمند و مخترع روسی اولین الایدی را ابداع کرد. اما وی در سال 1942 و دو دهه قبل از آن که هر نوع کاربرد عملی از کشفش صورت بگیرد، درگذشت و او نیز مورد غفلت کمیته نوبل قرار گرفت.