بهار نیوز - راه حل برخورد با خودکشی در مترو چيست؟

گروه جامعه: باز هم مترو بوی مرگ داد. باز هم خبر مرگ فردی، زیر چرخ‌های مترو منتشر شد، باز هم تیترهای تکراری رسانه‌ها که بوی مرگ در زیر چرخ‌های سنگین مترو می‌دهد و باز هم افسوس و بعد هم فراموشی، فراموشی حادثه. فراموشی اتفاقی که می‌توانست رخ ندهد، می‌توانست ایجاد نشود و می‌توانست آن را بهتر مدیریت کرد.

مدتها است که بحث ساماندهی سکوهای مترو مطرح است، ساماندهی که هنوز رخ نداده اما با بررسی مصاحبه مسئولان امر بنظر می‌رسد روزشمار بررسی نهایی آن نصب شده است. هنوز هم خودکشی در مترو وجود دارد؛ اما یکی از روش ها برای افزایش ایمنی در سکوهای مترو، استفاده از درهای جدا کننده محدوده سکو از محدوده قطار است که تحت عنوان درهای لبه سکو و یا درهای جداکننده سکو شناخته می شوند، براساس شواهد و مستندات، این درها به‌ صورت ثابت روی لبه سکو قرار می‌گیرند که در زمان رسیدن قطار و براساس برنامه زمانبندی شده برای خروج و ورود مسافر باز و بسته می‌شوند که قطعا چنین سیستمی نه‌ تنها منجر به افزایش ایمنی مسافران می‌شود بلکه حساسیت بیشتر در زمانبندی حرکت واگن‌ها را نیز در پی دارد.

با وجود اهمیت ایمنی سفر، نایبی مدیرعامل سازمان بهره برداری مترو در مورد عاقبت این طرح می‌گوید: مطالعات در حال انجام است و شرکت مترو از شرکت‌های متقاضی که مایل به همکاری هستند، دعوت می‌کند و قطعا پس از شناسایی شرکت‌ها، مراحل مناقصه انجام می‌گیرد. احمد دنیامالی، رئیس کمیسیون عمران و حمل‌ونقل شورای شهر تهران نیز موافق «ساماندهی سکوی مترو» است و با بیان اینکه برای تأمین این نوع درها محدودیت بودجه وجود ندارد، می‌گوید: برای چگونگی اجرای صحیح آن باید فعالیت‌های مطالعاتی لازم پایان بپذیرد.

وی اعلام می‌کند: شهرداری در حال تکمیل این طرح است و تلاش می‌شود تا پایان امسال این طرح تکمیل و اجرایی شود. وی در ادامه تصریح می‌کند: مدیران حوزه حمل‌ونقل معتقدند در بسیاری از کشورها چنین ویژگی وجود ندارد؛ اما در بسیاری از کشورها نیز ایستگاه‌های مترو دارای چنین تجهیزاتی هستند و چنین تجهیزاتی می‌تواند ایمنی مسافران را به‌خصوص در ایستگاه‌های شلوغ افزایش دهد و مانع وقوع حوادثی همچون خودکشی در مترو شود.

دنیامالی با تاکید براین که به‌طور کلی نظر اعضای شورای شهر درخصوص این پیشنهاد کمیسیون عمران و حمل‌ونقل مثبت است، اما مخالفت‌هایی هم وجود دارد، می‌افزاید: با وجود این، کمیسیون تحت نظر وی همواره بر استفاده از این سیستم در خطوط در حال بهره‌برداری و ساخت تأکید دارد. در این میان دکتر معصومه آباد، رییس کمیته ایمنی و مدیریت بحران شورای شهر تهران نیز نظر مثبتی در این مورد دارد و می‌گوید: درهای مکانیکی روی لبه سکوها به مسافران امکان ورود و خروج می‌دهند. درهایی که بر روی دیوارهای شیشه‌ای و یا فلزی نصب می‌شوند، مانعی از کف تا سقف به وجود می آورند و با جدا کردن خط ریل و محوطه تونل از لبه سکوها و مسافران در حال انتظار، شرایط ایمنی را فراهم می سازند.

به گفته آباد از جمله مهمترین مزایای این طرح، می‌توان به جلوگیری از افتادن مردم و یا پریدن بر روی ریل، سرعت بالاتر قطار برای ورود به ایستگاه، کاهش مقاومت کششی و فشار هوا ناشی از ورود قطارها به محوطه ایستگاه، سیستم عامل‌هایی با صدا و آلایندگی کمتر، امکان تجهیز ایستگاه‌ها به سیستم‌های تهویه هوا با هزینه کمتر در آب و هوای گرم، جلوگیری از پرتاب زباله در ریل و در نهایت جلوگیری از آتش سوزی اشاره کرد.

او می‌گوید: این درها تا زمانی که قطار به ایستگاه نرسد و کاملا آماده ورود یا خروج مسافر نشود، ارتباط بین سکو و مسافران را برقرار نمی کند. با توجه به اینکه اجرای سیستم درهای P.S.D(جداکننده) تا هزار برابر ایمنی ایستگاه‌های مترو و مسافران را افزایش می‌دهد، لزوم اجرایی کردن چنین تمهیداتی برای صیانت از جان شهروندان در شهر محرز می‌شود.

تاریخچه درهای جداکننده
آباد با بیان اینکه سنگاپور اولین کشوری است که در سال 1987 از سیستم‌های PSD در ایستگاه‌های مترو استفاده کرد، اظهار می‌کند: پیش از آن نیز سن پطرزبورگ بین سال‌های 1961 تا 1972 اقدام به ساخت 10 ایستگاه مجهز به درهای فولادی غیر متحرک کرد. در حال حاضر تعداد زیادی از ایستگاه های مترو در اروپا و آسیا از این تجهیزات ایمنی در ایستگاه های مترو بهره مندند؛‌ اما متاسفانه در شهر تهران، ایستگاه‌هایی که سال‌های اخیر مورد بهره‌برداری قرار گرفته‌اند، فاقد ایمنی لوازم و تجهیزات هستند.

او می‌گوید: به منظور ارتقای بهای خدمات‌رسانی می‌بایست، ابتدا شاخص‌های ایمنی و استانداردهای کمی و کیفی را احصا کنیم به طور مثال متروی شهر پاریس نیز که در رتبه دهم متروهای جهان قرار گرفته است، مجهز به سیستم P.S.D است. این شهر 301 ایستگاه مترو دارد که این تعداد ایستگاه روی تنها 214 کیلومتر تونل ساخته شده است که باعث شده این مترو هم یکی از متراکم‌ترین متروها از لحاظ تعداد ایستگاه باشد، این در حالی است که خط بین شهری متروی تهران- کرج روی هم رفته 78 ایستگاه دارد که این ایستگاه ها در 136 کیلومتر مسیر مترو وجود دارند. البته بخشی از این مسیر (از تهران تا کرج و داخل کرج) روی زمین است. همچنین با وجود اینکه متروی تهران از نظر تعداد جابه‌جایی مسافر در روز در ردیف متروهای بالای یک میلیون جابه‌جایی در روز قرار دارد، وضعیت ایستگاه های آن از نظر ایمنی در شرایط مطلوبی قرار ندارد.

نکته جالب توجه آن است که مسئولان به اهمیت ایمنی سفر اذعان داشته و نصب سکوهای حائل را راهکار خوب و مثبتی برای تامین امنیت مسافران می‌دانند، اما باید دید بین حرف تا عمل مسئولان به چه میزان فاصله است و تا راه اندازی این پروژه چند نفر دیگر در مترو جان می‌بازند.