گروه مقالات: رفاه اجتماعي مفهومي است كه با ارزيابي و بهبود زندگي انسان‌ها مرتبط است و تأمين نيازهاي مختلف و اساسي افراد جامعه را مد نظر قرار مي دهد و مفاهيم محوري نظير نيازها (آنچه مردم بايد داشته باشند)، منافع (آنچه براي مردم خوب و سودمند است) و خواسته‌ها (آنچه مردم براي خود انتخاب مي كنند) را شامل مي‌شود.
معمولا هر ملتی پیگیر دستیابی به شكوفايي و رونق و رفاه است، بنابرین در اینکه رفاه بايد وجود داشته باشد يا نه بحثی وجود ندارد، بلكه بحث در اين است كه چه مقدار امكان دست يابي به امكانات لازم براي فراهم كردن رفاه وجود دارد، چه بعدي از ابعاد رفاه بايد محقق شود، چه رویکردی برای دست یابی به رفاه مدنظر است و هدف تحقق رونق ورفاه چگونه باید پیگیری شود.
در این میان باتوجه به اینکه جلسه شورای عالی رفاه و تامین اجتماعی در هفته گذشته پس از سالها تعطیلی به ریاست دکتر حسن روحانی رئیس جمهور و دبیری دکتر علی ربیعی وزیر تعاون، کار ورفاه اجتماعی برگزار شد، ضروری است به این سوال پاسخ داده شود که گفتمان ورویکرد رفاهی در دولت تدبیر واجد چه مولفه هایی است. لازم به ذکر است بحث در خصوص گفتمان هاي رفاهي از آن رو مفيد و مثمر ثمر است كه مي تواند براي شناخت خط مشي اجتماعي، تدوین سیاست ها، ارائه راهبردها، شناخت صحيح از روابط پيچيده پديده هاي رفاهي و بررسي، ارزيابي و تفسير دست آوردهاي مؤلفه هاي مرتبط با رفاه اجتماعي مؤثر باشد.
واکاوی سخنان رئیس‌جمهور نشان مي‌دهد مؤلفه‌هاي رفاهي در گفتمان اعتدال مفاهيم عدالت، توسعة همه جانبه و متوازن، مردم سالاري، مشاركت، دوری از افراط، خردورزی، اخلاق گرایی، افزایش امید و نشاط در جامعه ، تفاهم، تعادل‌بخشی منطقه‌ای، کاهش نابرابری اجتماعی، پاسخگویی امنيت چند جانبه‌نگر و گفت و گوی اجتماعی مي‌باشند.
گفتمان اعتدال آن برداشت خشن و مشت آهنین نئولیبرالی از رفاه و توسعه را که نسبت به آسان گیری های سیاسی، صرف هزینه های زیاد اجتماعی و برنامه های فقر زدایی نگاه مثبت ندارد و با تاکید بر ضرورت سخت گیری در فرایند توسعه، حمایت از اقشار آسیب‌پذیر، برخورداری از شبکه های تأمین اجتماعی برای حمایت از فقیرترین مردم، ارائه خدمات اجتماعی به مردم، احترام به حقوق سیاسی و مدنی، توانمند سازی محرومان و لزوم شنیده شدن صدای فقرا را به زمانی موکول مي‌کند که فرایند توسعه به حد کافی به بار نشسته باشد، نمی پذیرد و رد مي‌کند.
گفتمان اعتدال، تامین نیازها، خواسته‌ها و منافع مردم را دریک فرایند "دوستانه توسعه" پیگیری مي‌کند که طی آن "گروه‌های آسیب‌پذیر مورد حمایت جدی هستند "، " گسترش عاطفه و مهربانی در نهادهای اجتماعی، دولتی مورد تاکید است " و " شکل گیری جنبش عظیم برای شنیدن صدای محرومان، فقرا و کارگران مورد توجه است ".
پیش فرض های رفاهی در گفتمان اعتدال بر این اصول استوار است که "فضای آزاد، معنوي و عقلانی جامعه نباید دچار چالش نشود"، "باید فرصت برابر در زمینه هاي اجتماعی برای زنان فراهم شود"، "نباید مبارزه با فساد و تبعیض به حاشیه برود"، "باید زمینه براي مشارکت گسترده مردم در همه زمینه‌ها فراهم شود"، "اخلاق اجتماعی، رشد فردي، دین مداري و آزادي هاي مدنی گسترش یابد"، "خرد جمعی مبنای تصمیم گیری و تصمیم سازی باشد"، "حقوق اقلیت های قومی و مذهبی استیفا شود" و "حِق دانستن و در جریان امور بودن مردم به رسمیت شناخته شود".
در گفتمان رئیس جمهور، از یکسو بیان مي‌شود "توسعه کشور، بالاترین امر به معروف است" و "بیکاری و فقربالاترین منکر است" و از سوی دیگر عنوان مي‌شود " ۷۵ میلیون جمعیت کشور آمر به معروف و ناهی از منکر هستند". این بدین معناست که حرکت به سمت توسعه و رفاه یک امر دولتی، دستوری، آمرانه و از بالا به پایین محسوب نمی شود بلکه تحقق رفاه و ازبین رفتن فقر و بیکاری تنها در سایه مشارکت همه شهروندان وشریک بودن آنان در فرایند توسعه فراهم مي‌شود.
جمع بندی اینکه، واکاوی و تحلیل گفتمان سخنان دکتر حسن روحانی نشان مي‌دهد نقطه عزیمت در گفتمان رفاهیِ دولت تدبیر و امید تکیه بر دوستانه بودن و مردم سالاربودن فرایند توسعه، حمایت از فقرا و توانمند سازی گروه های آسیب پذیر به منظور مشارکت در فرایند های سیاست رفاهی همراه با گسترش اخلاق اجتماعی، رشد فردي، دین مداري و آزادي هاي مدنی متکی است.
دریافت لینک صفحه با کد QR