به‌جای اموال داماد از کتاب‌خوانی‌اش بپرسيد

علی جنتی در مراسم بیست‌ودومین دوره تکریم مقام کتابداران و ترویج فرهنگ کتابخوانی (یادبود عالم فقید و مفسر گرانقدر علامه سیدمحمدحسین طباطبایی) که 27 آبان از سوی نهاد کتابخانه‌های عمومی در تالار وحدت برگزار شد تاکید کرد: ماندن با کتاب مقوله‌ای است که در کشور ما فراز و فرودهای زیادی را طی کرده است. رشد کتاب به عنوان بهترین دوست در طی تاریخ روزگار ما با فراز و فرودهای زیادی توام بوده است. تمدن اسلام از اساس مبتنی بر کتاب بوده است و امروز ما سخت دوباره محتاج شکوفایی کتاب و کتاب‌خوانی هستیم. مطالعه مفید نخست باید معطوف به اثر و نتیجه‌ دستاوردهای علمی و عملی ما باشد و در مسیر پرورش یافتن استعدادها موثر قرار گیرد.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی تاکید کرد: امید است که روزی برسد که کسانی که به خواستگاری می‌روند به جای اینکه از اموال آنها پرسیده شود از میزان پیوندشان با کتاب و کتاب‌خوانی سوال شود. سستی در مطالعه یکی از پرخسارت‌ترین آفت‌های فرهنگ عمومی است و پیدا کردن ریشه‌های این سستی باید از برنامه‌های مهم توسعه کتاب و کتاب‌خوانی باشد. او افزود: برای اینکه سنت کتاب‌خوانی کشور نهادینه شود باید شوق مطالعه را در کودکان و نوجوانان برانگیزیم و تجهیز کتابخانه‌های مدارس همراه با ترویج فرهنگ کتاب و کتاب‌خوانی با توجه به بومی‌سازی کتاب‌ها می‌تواند در این زمینه راهگشا باشد.

بنا به گفته جنتی، باید شمار کتاب‌های مفید افزایش یابد. کتاب باید به سبد اقتصادی و فرهنگی خانه‌ها برگردد و در خانه‌ها با بومی کردن محصولات فرهنگی اشتیاق به مطالعه افزایش یابد. وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی همچنین گفت: در هر خانه‌ای کتابخانه مقوله‌ای زیباست. خواندن کتاب به انسان اعتماد به نفس می‌دهد و سبب تلطیف دل‌ها می شود. در این میان معرفی کردن بهترین کتاب‌ها و سودمندترین آن‌ها مقوله‌ای است که برعهده کتابداران گذاشته شده‌ است. هرگز فراموش نکنید این سخن رهبری را که فرمودند کتاب خوب همچون غذای خوب است.

او در ادامه گفت: کتابدار با تلاش‌های سترگش در توسعه فرهنگ تمدن‌ها نقش انکارناپذیری دارد. هر کس در حوزه تولید و مصرف فراگیر کتاب نقش داشته باشد‌، اعم از کتاب‌فروش یا کتا‌بدار خادم فرهنگ است. توانمندسازی کتابداران در ارائه‌ فعالیت‌های‌شان به بهترین وجه می‌تواند در پرورش اطلاعات موثر باشد. برهمین اساس وضعیت رفاهی کتابداران از اهم مهمات است. اگرچه کتابداران کسانی هستند که در میان قفسه‌های کتاب کمتر دیده می‌شوند و حیای آنها اجازه نمی‌دهد تا مطالباتشان را با هیاهو مطرح کنند، اما شان و منزلت اجتماعی آنان مقوله‌ای است که پاسداشت آن وظیفه ماست.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: البته باید اعتراف کنم که در یک سال اخیر کوشش‌های زیادی در تامین مشکلات حقوقی و معیشتی آنان صورت گرفته است. اما همه آنچه در قالب آرمان‌های ما در حوزه افزایش سرانه مطالعه وجود دارد وابسته به برنامه‌ریزی و تلاش مدیران این مسیر است. رشد کتا‌بدار، تعدد نسخ امانت داده‌شده و... همگی نشان از اهتمام جدی اعضای کتابخانه‌های عمومی در زمینه اهمیت دادن به رشد و توسعه فرهنگ مطالعه است. حجت‌الاسلام محمدی گلپایگانی رییس دفتر مقام معظم رهبری نیز با حضور در این مراسم گفت: جناب جنتی به خوبی مشکلات کتابداران را می‌دانند و طبعا راه حل آنها نیز در دست ایشان است. او تاکید کرد: اصل مساله کتاب به قدری مهم است که در آیات متعددی از کتاب نام برده شده است و برگزاری چنین مراسمی ریشه در همین موضوع دارد.

گلپایگانی با بیان آیاتی چند از قرآن کریم که به واژه کتاب مزین شده است‌، گفت: کتاب در قرآن زیاد تکرار شده است. کتاب در دنیا و هم در آخرت کاربرد دارد. کتاب کاربرد یک کیفرخواست را در قیامت داراست، بنابراین اگر کتاب را به دست راست انسانی بدهند بهشتی است و اگر همین کتاب را در دست چپ او بگذارند جهنمی خواهد بود و این نشان از اهمیت کاربرد کتاب در زندگی دنیوی و اخروی ما دارد.

او تصریح کرد: در طول تاریخ کشور ما بیشترین صدمات به کتاب و کتابخوانی از سوی مغول‌ها وارد شده است، اگرچه دولت صفویه تا اندازه‌ای این هجمه را جبران کرد. بسیاری از مفاهیم ارزشمند گنجانده‌شده در فقه اسلامی از طریق کتاب‌های افرادی مثل شیخ مفید و امثال آنها منتقل شده است. البته کتاب شمشیر دولبه‌ای است؛ کتاب مفید ارزشمندترین اثر است که بیشترین تاثیر را در انسان‌ها می گذارد اما کتاب مسموم ضرری غیرقابل جبران است که خطری بزرگ تلقی می‌شود.

رضا صالحی امیری رییس سازمان اسناد و کتابخانه ملی نیز در سخنانی گفت: ما به عنوان مجموعه نهاد کتابخانه‌ای معتقدیم باید در سیاست‌های حقوق و مزایا عدالت رعایت شود و از دولت تدبیرو امید که گفتمان محوری او بر تامین عدالت استوار است انتظار می‌رود تا این مهم را محقق کند.

رییس کتابخانه‌ی ملی گفت: تحول در معیشت زیستی این افراد باید سرلوحه قرار گیرد. نمی‌توان از کتاب صحبت کرد و کتابدار را نادیده گرفت. همچنان که نمی‌توان از کتابدار صحبت کرد و نسبت به تامین منزلت و معیشت او بی‌تفاوت بود. مجموعه انسان‌های خموش و فهمیده و اندیشمند کتابدار ما پیوسته سکوت کرده‌اند. هیچ دلیل عقلی نیست که امروز در سیستم عده‌ای برخوردار و عده‌ای غیربرخوردار باشند. عدالت در مجموعه‌ کارکنان دولت از خواسته‌های ماست.

صالحی امیری گفت: الگوی زیست ایرانی باید دستخوش تغییر شود. مشکل بنیادی ما این است که از الگوی مصرف صحبت می‌شود و کسی از الگوی زیست فرهنگی سخن نمی‌گوید. ما نیازمند تغییر در نگرش و بینش هستیم. با شعار و نشست این موضوع حل نمی‌شود و باید روش زیست ایرانی اسلامی مبنی بر زیست فرهنگی باشد. اگر در جامعه دروغ و تخریب است ریشه در بی‌فضیلتی ماست و اگر آمار مبتلایان به اعتیاد و ایدز در جامعه زیاد است ریشه در فقدان زیست فرهنگی ما دارد. ما نیازمند زیست فرهنگی هستیم تا بتوانیم انسان‌های بافضیلتی را تحویل دهیم.

رییس کتابخانه ملی تاکید کرد: اگر ما از کتابدار دفاع می‌کنیم دفاع از فضیلت است، همچنان که وقتی از نهاد کتابخانه‌ها صبحت و دفاع می‌شود دفاع از نهاد فضیلت است. باید الگوی مصرف به الگوی مصرف فرهنگی بدل شود و توسعه از جنس توسعه فرهنگی رخ دهد تا تولید فرهنگی سرلوحه فعالیت‌های ما قرار گیرد.

در این مراسم محمد اللهیاری معاون توسعه نهاد کتابخانه‌های عمومی با بیان اینکه هفته کتاب این دوره در دو هفته برگزار می‌شود گفت: هفته کتاب شروع دوره جدیدی در نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور خواهد بود و با افزایش رضایتمندی کتابداران و ایجاد انگیزه بیشتر در کتابخوانها گره خواهد خورد.

علیرضا مختارپور دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی نیز با خوانش نثری مسجع گفت: کتابداران هرگز فعالیت کتابداری خود را منوط به تامین امور رفاهی خود نکرده‌اند و پیوسته خدمات کتابداری خود را به بهترین وجه در اختیار خوانندگان کتاب‌ها قرار داده‌اند. در انتهای این مراسم از کتابداران نمونه کشوری و کتابخوان‌های برگزیده تقدیر شد.