تاریخ انتشار : ۱۳۹۳/۰۹/۱۱ ساعت ۰۸:۲۰
کد مطلب : ۶۲۰۴۸
رژيم «آب ميوه و سبزيجات» برای سم زدایی
گروه سلامت: نوشيدن آبميوه خوب است. اگرچه خوردن ميوه‌ها و سبزيجات تازه به مراتب مفيدتر است، چراکه سرشار از ويتامين‌ها، مواد معدني، آنتي‌اکسيدان و مقادير زيادي فيبر به ويژه در پوست و گوشت ميوه است. بسياري از کارشناسان تغذيه معتقدند رژيم آبميوه و سبزيجات به‌طور متوسط شامل 450 گرم آبميوه و نوشيدن مقدار زيادي آب که فرد در طول دوره اين رژيم به مدت 3 تا 5 روز يا بيشتر غذا نمي‌خورد، رويکردي افراطي است. منظور از رژيم آبميوه و سبزيجات، استفاده از آب ميوه‌هاي معموليِ بسته‌بندي در سوپر مارکت‌ها نيست. بلکه شامل پوره‌هاي ميوه در بسته‌بندي‌هاي گران‌قيمت موجود در بازار و يا آب ميوه‌هاي خانگي است.
نوشيدني‌هاي متداول در اين رژيم يا به صورت معجون سبزرنگ حاوي کلم، اسفناج، سيب سبز، خيار، کرفس و کاهو يا قرمز رنگ حاوي سيب، هويج، چغندر، ليمو و زنجبيل است. در تبليغات و بازاريابي رژيم‌هاي آبميوه و سبزيجات، اين رژيم را به عنوان پاکسازي‌کننده (cleansing) و دافع سموم بدن پس از يک دوره مصرف غذاهاي ناسالم يا به عنوان محرکي به سمت شروع عادت غذايي سالم معرفي مي‌کنند، اما توافق همگاني در مورد تاثير مثبت رژيم مايعات و آبميوه و سبزيجات بر سلامت وجود ندارد.
جوي دوباست، متخصص تغذيه در واشنگتن دي سي و سخنگوي آکادمي تغذيه و رژيم‌هاي غذايي آمريکا مي‌گويد: «رژيم آبميوه و سبزيجات و رژيم‌هاي سم‌زدايي با مايعات رويکردي مطمئن و سالم براي کاهش وزن نيستند و هيچ تحقيق علمي وجود ندارد که نشان دهد اين نوع رژيم‌ها در کوتاه‌مدت يا بلند‌مدت موثرند و به‌طور کلي هم روش سالمي براي تغذيه به حساب نمي‌آيد.» دوباست مي‌گويد چهار باور اشتباه در مورد رژيم‌هاي آبميوه و سبزيجات و ديگر رژيم‌هاي مايعات وجود دارد:
باور نادرست شماره 1: افراد براي سالم ماندن بايد بدنشان را سم‌زدايي کنند.
دوبوست گويد: «بدن به‌طور طبيعي خود را از سموم پاکسازي مي‌کند، در درجه اول از طريق کبد و در مراحل بعدي کليه‌ها و دستگاه گوارش. اين اندام‌ها به حذف مواد سمي و مضري که نبايد در بدن ذخيره شوند، کمک مي‌کنند. از آنجا که بدن در حالت طبيعي به‌طور مداوم خود را پاکسازي مي‌کند افراد براي سالم ماندن نيازمند پيروي از رژيم‌هاي سم‌زدايي برپايه مايعات نيستند.»
باور نادرست شماره 2: پاکسازي براي بدن مفيد است و باعث افزايش سطح انرژي و سلامت مي‌شود.
رژيم آبميوه و سبزيجات با ايجاد اين تصور که چون در حال انجام کاري مفيد هستيم در ما احساس ايمني کاذبي به وجود مي‌آورد. در حالي که افرادي که از اين رژيم‌ها پيروي مي‌کنند، در واقع هر کاري انجام مي‌دهند به جز سم‌زدايي از بدن. دوباست تاکيد مي‌کند: «بدن به‌طور خودکار خود را سم‌زدايي مي‌کند و براي رهايي از سموم نيازي به اين رژيم‌ها نيست. در طي چند روز اول اين رژيم، فرد ذخاير گليکوژن خود را براي تامين انرژي مي‌سوزاند.» دوباست مي‌گويد: « سوختن گليکوژن اعث دفع مقادير زيادي آب از بدن مي‌شود و تاثيرش را به صورت کاهش وزن نشان مي‌دهد.
اين رژيم همچنين مي‌تواند عوارض جانبي ناشي از کاهش قند‌خون مانند فقدان انرژي، سردرد و لرزش بدن ايجاد کند. با گذشت زمان، يبوست ناشي از فقدان فيبر کافي و همچنين تحريک‌پذيري ايجاد مي‌شود.» دوباست اضافه کرد: «هنگامي که رژيم مايعات فرد به پايان مي‌رسد و شروع به غذا خوردن مي‌کند، تمامي اضافه وزن از دست رفته باز مي‌گردد. اگرچه وي دريافته است که اين رژيم در برخي افراد باعث ايجاد تاثير رواني مي‌شود، به اين صورت که ممکن است فرد بعد از اتمام دوره رژيم به سمت عادت‌هاي غذايي سالم گرايش پيدا کند که البته نتايج و روند آن هنوز مشخص نيست.»
باور نادرست شماره 3: رژيم آبميوه و سبزيجات روش خوبي براي کاهش وزن است
دوباست مي‌گويد: «کاهش وزن با روش پاکسازي و سم‌زدايي بدن در بلند مدت يک راه‌حل بي‌اثر است و کاهش وزن به‌وجود آمده در ابتداي اين نوع رژيم‌ها به علت از دست دادن آب است.» وي افزود: «پيامد کاهش وزن با از دست دادن آب، از بين رفتن عضلات است که بهاي گزافي است. کاهش وزن هميشه با مقياس عددي سنجيده نمي‌شود بلکه مربوط به نسبت چربي بدن در مقايسه با توده عضلاني است. به عبارت ديگر نتيجه مورد انتظار از يک برنامه کاهش وزن از دست دادن چربي است نه عضله.
اين مهم با رژيم غذايي بر پايه مايعات امکان‌پذير نيست، چراکه اين رژيم فاقد پروتئين و کالري کافي است و در طول دوره آن شخص ممکن است انرژي کافي براي انجام فعاليت‌هاي ورزشي و ساخت و تقويت عضلات را نداشته باشد. داشتن عضلات پر‌حجم و چربي بدني کمتر مستلزم سوزاندن کالري بيشتر و بالا بردن ميزان سوخت‌وساز بدن در درازمدت است.» دوباست اضافه کرد: «گزينه‌ها و روش‌هاي بسيار سالم‌تري براي کاهش وزن و حصول اطمينان از عملکرد ايده آل در بدن وجود دارد.»
باور نادرست شماره 4: از آنجا که افراد مشهور از اين رژيم‌ها استفاده مي‌کنند، پس به‌طور قطع آنها به‌وسيله تغذيه توصيه شده است.
افراد مشهور از بيانسه و اوپرا تا گوينت پالترو و و سلما هايک اين رژيم‌ها را توصيه مي‌کنند. برخي از افراد مشهور خودشان نيز از اين رژيم‌ها براي کاهش وزن سريع استفاده مي‌کنند؛ برخي ديگر هم براي جبران زياده روي و افراط در مصرف غذاها و نوشيدني‌هاي ناسالم از اين رژيم‌ها استفاده مي‌کنند. پالترو بازيگر باريک و بلند قامت در هفته نامه‌اش به نام Goop در سال 2009 گزارشي با اين مضمون منتشر کرد: «يک دوره سه هفته‌اي رژيم آبميوه و سبزيجات بازدهي حيرت‌آوري دارد و بعد از آن من احساس سلامتي و شادي و سبکي مي‌کنم.»
دوباست مي‌گويد: «آيا زماني که اخبار مربوط به سوء مصرف مواد محرک در افراد مشهور را مي‌شنويم تمايل به الگوبرداري از آن داريم؟! بنابرين اين رويکرد به الگوبرداري از اين افراد، سالم و مناسب نيست.» وي افزود: «همانند ديگر رژيم‌هاي مدروز، رژيم‌هاي پاکسازي و اسامي‌اي از اين قبيل، وعده تاثير فوري دارند، اما در عمل تاثيرات کوتاه‌مدتي دارند و به‌طور قطع در درازمدت تاثيرات مفيد نخواهند داشت.»
جوي دوباست، متخصص تغذيه در واشنگتن دي سي و سخنگوي آکادمي تغذيه و رژيم‌هاي غذايي آمريکا مي‌گويد: «رژيم آبميوه و سبزيجات و رژيم‌هاي سم‌زدايي با مايعات رويکردي مطمئن و سالم براي کاهش وزن نيستند و هيچ تحقيق علمي وجود ندارد که نشان دهد اين نوع رژيم‌ها در کوتاه‌مدت يا بلند‌مدت موثرند و به‌طور کلي هم روش سالمي براي تغذيه به حساب نمي‌آيد.» دوباست مي‌گويد چهار باور اشتباه در مورد رژيم‌هاي آبميوه و سبزيجات و ديگر رژيم‌هاي مايعات وجود دارد:
باور نادرست شماره 1: افراد براي سالم ماندن بايد بدنشان را سم‌زدايي کنند.
دوبوست گويد: «بدن به‌طور طبيعي خود را از سموم پاکسازي مي‌کند، در درجه اول از طريق کبد و در مراحل بعدي کليه‌ها و دستگاه گوارش. اين اندام‌ها به حذف مواد سمي و مضري که نبايد در بدن ذخيره شوند، کمک مي‌کنند. از آنجا که بدن در حالت طبيعي به‌طور مداوم خود را پاکسازي مي‌کند افراد براي سالم ماندن نيازمند پيروي از رژيم‌هاي سم‌زدايي برپايه مايعات نيستند.»
باور نادرست شماره 2: پاکسازي براي بدن مفيد است و باعث افزايش سطح انرژي و سلامت مي‌شود.
رژيم آبميوه و سبزيجات با ايجاد اين تصور که چون در حال انجام کاري مفيد هستيم در ما احساس ايمني کاذبي به وجود مي‌آورد. در حالي که افرادي که از اين رژيم‌ها پيروي مي‌کنند، در واقع هر کاري انجام مي‌دهند به جز سم‌زدايي از بدن. دوباست تاکيد مي‌کند: «بدن به‌طور خودکار خود را سم‌زدايي مي‌کند و براي رهايي از سموم نيازي به اين رژيم‌ها نيست. در طي چند روز اول اين رژيم، فرد ذخاير گليکوژن خود را براي تامين انرژي مي‌سوزاند.» دوباست مي‌گويد: « سوختن گليکوژن اعث دفع مقادير زيادي آب از بدن مي‌شود و تاثيرش را به صورت کاهش وزن نشان مي‌دهد.
اين رژيم همچنين مي‌تواند عوارض جانبي ناشي از کاهش قند‌خون مانند فقدان انرژي، سردرد و لرزش بدن ايجاد کند. با گذشت زمان، يبوست ناشي از فقدان فيبر کافي و همچنين تحريک‌پذيري ايجاد مي‌شود.» دوباست اضافه کرد: «هنگامي که رژيم مايعات فرد به پايان مي‌رسد و شروع به غذا خوردن مي‌کند، تمامي اضافه وزن از دست رفته باز مي‌گردد. اگرچه وي دريافته است که اين رژيم در برخي افراد باعث ايجاد تاثير رواني مي‌شود، به اين صورت که ممکن است فرد بعد از اتمام دوره رژيم به سمت عادت‌هاي غذايي سالم گرايش پيدا کند که البته نتايج و روند آن هنوز مشخص نيست.»
باور نادرست شماره 3: رژيم آبميوه و سبزيجات روش خوبي براي کاهش وزن است
دوباست مي‌گويد: «کاهش وزن با روش پاکسازي و سم‌زدايي بدن در بلند مدت يک راه‌حل بي‌اثر است و کاهش وزن به‌وجود آمده در ابتداي اين نوع رژيم‌ها به علت از دست دادن آب است.» وي افزود: «پيامد کاهش وزن با از دست دادن آب، از بين رفتن عضلات است که بهاي گزافي است. کاهش وزن هميشه با مقياس عددي سنجيده نمي‌شود بلکه مربوط به نسبت چربي بدن در مقايسه با توده عضلاني است. به عبارت ديگر نتيجه مورد انتظار از يک برنامه کاهش وزن از دست دادن چربي است نه عضله.
اين مهم با رژيم غذايي بر پايه مايعات امکان‌پذير نيست، چراکه اين رژيم فاقد پروتئين و کالري کافي است و در طول دوره آن شخص ممکن است انرژي کافي براي انجام فعاليت‌هاي ورزشي و ساخت و تقويت عضلات را نداشته باشد. داشتن عضلات پر‌حجم و چربي بدني کمتر مستلزم سوزاندن کالري بيشتر و بالا بردن ميزان سوخت‌وساز بدن در درازمدت است.» دوباست اضافه کرد: «گزينه‌ها و روش‌هاي بسيار سالم‌تري براي کاهش وزن و حصول اطمينان از عملکرد ايده آل در بدن وجود دارد.»
باور نادرست شماره 4: از آنجا که افراد مشهور از اين رژيم‌ها استفاده مي‌کنند، پس به‌طور قطع آنها به‌وسيله تغذيه توصيه شده است.
افراد مشهور از بيانسه و اوپرا تا گوينت پالترو و و سلما هايک اين رژيم‌ها را توصيه مي‌کنند. برخي از افراد مشهور خودشان نيز از اين رژيم‌ها براي کاهش وزن سريع استفاده مي‌کنند؛ برخي ديگر هم براي جبران زياده روي و افراط در مصرف غذاها و نوشيدني‌هاي ناسالم از اين رژيم‌ها استفاده مي‌کنند. پالترو بازيگر باريک و بلند قامت در هفته نامه‌اش به نام Goop در سال 2009 گزارشي با اين مضمون منتشر کرد: «يک دوره سه هفته‌اي رژيم آبميوه و سبزيجات بازدهي حيرت‌آوري دارد و بعد از آن من احساس سلامتي و شادي و سبکي مي‌کنم.»
دوباست مي‌گويد: «آيا زماني که اخبار مربوط به سوء مصرف مواد محرک در افراد مشهور را مي‌شنويم تمايل به الگوبرداري از آن داريم؟! بنابرين اين رويکرد به الگوبرداري از اين افراد، سالم و مناسب نيست.» وي افزود: «همانند ديگر رژيم‌هاي مدروز، رژيم‌هاي پاکسازي و اسامي‌اي از اين قبيل، وعده تاثير فوري دارند، اما در عمل تاثيرات کوتاه‌مدتي دارند و به‌طور قطع در درازمدت تاثيرات مفيد نخواهند داشت.»
مرجع : سلامت ایران
