بهار نیوز - مدیران از فیلم‌های اجتماعی می‌ترسند

گروه فرهنگ و هنر: همایون اسعدیان معتقد است؛ یکی از دلایل پایین بودن کیفیت تولیدات سینمای ایران این است که فیلم‌های اجتماعی در مرحله ساخت و تصویب فیلمنامه با سختگیری‌های زیادی مواجه می‌شود.

اين کارگردان، عصر روز گذشته(25 آذر) در نشست بررسی وضعیت سینمای اجتماعی ایران در حوزه هنری؛ با اشاره به اینکه فیلم‌های اجتماعی بیشتر به شهرهای بزرگ می‌پردازند؛ گفت: تهران به همراه کرج و شهرهایی همچون مشهد، اصفهان و تبریز نیمی از جمعیت ایران را در خود جای داده‌اند و طبیعی است که وضعیت این شهر‌ها خود را بر محتوای سینمای ایران تحمیل می‌کند. وی با اشاره به اینکه طبقه متوسط جدید در ایران رشد خوبی کرده؛ افزود: امروز این طبقه حرکت اجتماعی خوبی دارد اما نباید فراموش کنیم که ما در کشور؛ تفکرات و جوامع متفاوتی را شاهد هستیم و از مناسبات پیش از فئودالی و ارباب و رعیتی تا نگاه‌های بسیار مدرن در ایران وجود دارد.

اسعدیان؛ توجه سینماگران را به شهرهای بزرگ نقطه منفی ندانست و افزود: اینکه در نقاط غیرمدرن شهری در استان‌هایی همچون کردستان، بوشهر و یا قشم فیلم ساخته شود؛ قطعا ایده خوبی است و حتی در جشنواره‌ها نیز مورد توجه قرار می‌گیرد اما بطور قطع نمی‌تواند داستانی که در یک منطقه دور افتاده رخ می‌دهد؛ دغدغه افرادی باشد که در یک شهر مدرن زندگی می‌کنند. وی با اشاره به اینکه در سال بین ۷۰ تا ۸۰ فیلم سینمایی تولید می‌شود؛ گفت: نباید انتظار داشت که این ۷۰ فیلم همه ارزشی باشند. بخشی از این تولیدات به سرگرمی مخاطبان توجه دارد.

کارگردان «بوسیدن روی ماه» ادامه داد: امروز بخش زیادی از مردم برای سرگرم شدن به سینما می‌آیند و این طرز تفکر حتی روی سالن‌سازی و ساخت سینما نیز اثر گذاشته است به همین دلیل ما شاهد ساخت مجتمع‌هایی همچون کوروش هستیم که علاوه بر سالن سینما دارای مراکز تفریحی و سرگرمی هستند. اسعدیان تولید ده فیلم فرهنگی را در سال آمار خوبی دانست و افزود: مشکل این نیست که فیلم‌هایی که ساخته می‌شود با هدف سرگرم کردن ساخته شده بلکه مشکل اصلی این است که فیلم‌های سرگرم‌کننده اکثرا فاقد استانداردهای لازم هستند.

وی در ادامه افزود: یکی از دلایلی که فیلم‌های سخیف و ضعیف ساخته می‌شوند؛ این است که مدیران ما از ساخت فیلم‌های اجتماعی می‌ترسند و این امر در پروسه ساخت نیز به خوبی دیده می‌شود. یک فیلمنامه تجاری بسیار راحت‌تر از یک فیلمنامه اجتماعی مجوز می‌گیرد. عضو شورای مرکزی کانون کارگردانان با اشاره به گذر جامعه ایران از سنت به مدرنیته گفت: نباید زیاد غم سنت را بخوریم و به ظواهر سنت توجه کنیم زیرا توجه به سنت آنهم در ظواهر؛ نگاه ما را در ساخت فیلم‌ها فرمایشی می‌کند.

وی با اشاره به اینکه کشورهایی همچون کره، مالزی، ژاپن هم مدرنیته را بدست آوردند و هم سنت را حفظ کردند؛ گفت: اینکه مثلا بخشنامه کنیم تا در فیلم‌هایمان هیچ آشپزخانه‌ای اپن نباشد نمی‌تواند باعث حفظ سنت خانه‌سازی ایرانی شود بلکه آنچه مهم است این است که ما باید بجای ظاهر به فکر مناسبات انسانی باشیم. اسعدیان با تاکید بر اینکه فیلم‌هایی‌که باعث حرکت اجتماع و جامعه می‌شود؛ اجتماعی هستند؛ گفت: زمانیکه فیلمی مانند قیصر ساخته شد دو گروه با این فیلم برخورد کردند گروهی مانند طرفداران هوشنگ کاووسی معتقد بودند که قیصر باید به پلیس مراجعه می‌کرد و گروهی دیگر معتقد بودند که قیصر شخصیتی اعتراضی است که نماد معترض بودن گروهی از مردم است.

وی با اشاره به نقش فیلم‌هایی همچون قیصر و گاو در سینمای ایران افزود: قیصر فیلمی است که سالهاست ماندگار شده. گاو نیز فیلمی است که بنیانگذار انقلاب اسلامی از آن تعریف کرده است اما من امروز با اطمینان می‌گویم که اگر فیلمنامه‌ی قیصر و گاو قرار بود ساخته شوند؛ قطعا وزارت ارشاد به آن‌ها مجوز نمی‌داد. کارگردان فیلم «طلا و مس» سینماگر اجتماعی را کسی دانست که می‌بایست از وضعیت جامعه انتقاد کند. او افزود: سینماگر اجتماعی نباید سینما را با صفحه حوادث روزنامه‌ها یکی بگیرد بلکه باید هنرمندانه از میان سیاهی‌ها و مشکلات زیبایی و امید را بیرون بکشد. مدیران نیز باید مشخص کنند که سینمای انتقادی می‌خواهند و سعه‌صدر انتقاد شنیدن دارند یا خیر؟ زیرا گذاشتن گذاره‌ی اما و به‌شرطی برای سینمای انتقادی؛ تفسیر ایجاد می‌کند.

اسعدیان با اشاره به برگزاری همایش مبارزه با فساد در چند روز گذشته نیز گفت: سینما بهترین بخشی است که می‌تواند مشکلاتی همچون فساد، نهادینه شدن دروغ و ریاکاری را بیان کند اما اگر فیلمسازی به این مسائل بپردازد از طرف گروهی از مدیران میانی به سیاه‌نمایی متهم می‌شود هرچند مدیران ارشد نظام مشکلی با طرح مشکلات اجتماعی در سینما ندارند. احسان عبدی‌پور نیز طی سخنانی گفت: امروز سینما در تامین مسائل مالی خود مشکلات زیادی دارد و ساخت فیلم با بودجه‌های یک میلیاردی امری عادی شده است. وی ادامه داد: یکی از دلایلی که در فیلم‌های سینمایی بیشتر به تهران و شهرهای مدرن توجه می‌شود؛ قطعا براساس خواست مردم است و خواست مردم را هیچ دستور و بخشنامه حکومتی نمی‌تواند تغییر دهد.

محمد حسینی(روزنامه‌نگار) نیز گفت: ابتذال در هنر همیشه دو رو داشته است یک روی آن هنر برای هنر و روی دیگر آن هنر فقط برای مخاطب. وی با اشاه به اینکه صنعت سینما در همه جای دنیا در یک شهر متمرکز است؛ گفت: اینکه سینمای ایران در تهران متمرکز است غلط نیست اما اینکه سینما فقط حرف تهرانی‌ها را بزند؛ غلط است هرچند معتقدم که کار شمقدری که می‌خواست این مشکل را با بخشنامه حل کند؛ اشتباه بود. حسینی با اشاره به اینکه هنر در قالب ذوق هنرمند بوجود می‌آید؛ گفت: بخشی از مشکلات سینمای ایران به فیلمسازان برمی‌گردد که به ادبیات ایرانی و اسلامی کم‌توجه هستند و بخشی دیگر به مدیریت سینما برمی‌گردد که تصور می‌کند با بخشنامه می‌تواند مشکلات را حل کند.