گروه اقتصادی: در حالی آمار چکهای برگشتی در هشت ماهه امسال در مرز چهار میلیون برگ قرار گرفته که انتظار می رود با گسترش سامانه چکاوک و فراگیر شدن آن در کل کشور، چک ها معتبرتر از قبل شده و آمار نگران کننده چک های برگشتی کاهش یابد.
آخرین آمارها از تبادل بیش از 31 میلیون برگ چک به ارزشی بالغ بر 807 هزارمیلیارد تومان با رشد تعدادی 6.3 درصدی و مبلغی 15.8 درصدی در هشت ماه سال جاری نسبت به دوره مشابه سال قبل در اتاق پایاپای اسناد بانکی تهران خبر میدهد. بنابر اعلام بانک مرکزی، در این دوره بیش از 3.9 میلیون برگ چک به مبلغی بالغ 42 هزار میلیارد تومان برگشت خورده است که نشان می دهد تعداد چک های برگشتی در مقایسه با دوره مشابه سال 1392 حدود 19.8 درصد و مبلغ آن 29.8 درصد افزایش دارد.
در عین حال در آبان ماه نیز حدود 4.1 میلیون برگ چک با رشد 3.6 درصدی به ارزشی بیش از 100 هزار میلیارد تومان با افزایش 15.1 درصدی نسبت به همین ماه در سال قبل مبادله شده که از این آمار541 هزار برگ به مبلغی بیش از 6.8 میلیارد تومان برگشت خورده است. آمار چک های برگشتی در آبان ماه امسال به نسبت هشتمین ماه سال قبل از نظر تعداد 22.2 درصد و مبلغ 28.3 درصد افزایش یافته است.
بنابراین گزارش، در حالی چکهای برگشتی روندی فزاینده را طی میکند که طبق وعده بانک مرکزی با راهاندازی سامانه چکاوک(سامانه مبادله الکترونیک چک) و حذف گردش فیزیکی چک ها بین شبکه بانکی حجم بالا و نگران کننده چک های برگشتی کمتر شده و اعتماد به چک باز خواهد گشت.
این در حالی است که تسریع در زمان لازم برای تسویه و واریز وجوه به حساب مردم، کاهش مخاطرات امنیتی و سوء استفاده ناشی از انتقال و حرکت برگههای چک به خارج از شعب، کاهش هزینههای شبکه بانکی به دلیل الکترونیکی شدن فرآیندهای دستی و سنتی و برچیده شدن مراکز پایاپای در تهران و شهرستانها به عنوان نتایج راه اندازی چکاوک مطرح می شود. در عین حال که بانک مرکزی تاکید می کند که چکاوک به دلیل ماهیت کار و نحوه استقرار آن، به صورت برخط و در لحظه توسط این بانک رصد شده و اطلاعات سامانههای نظارتی آن بدونتاخیر و بی واسطه فراهم میشود.
این ویژگی به همراه انجام چاپ و صدور متمرکز دسته چک در فاز بعدی طرح منجر به انجام اعتبارسنجی از افراد متقاضی دریافت دسته چک میشود و امکان اطلاع مردم از وضعیت عملکرد دارنده دسته چک مبنی بر وجود و یا عدم وجود چک برگشتی با استفاده از زیرساخت های تعبیه شده بانک مرکزی را میدهد. همچنین این امیدواری وجود دارد که بااجرای طرح چکاوک مخاطرات مردم در زمان پذیرش چک با اطلاع از وضعیت عملکردی دارنده دسته چک کاهش یافته و در نتیجه با افزایش شفافیت اطلاعاتی، دارنده دسته چک نیز در خصوص مراقبت و مدیریت بهینه نسبت به مانده حساب خود مبادرت کند تا در مجموع با افزایش اعتبار چک، از میزان برگشتی های آن نیز کاسته شود.