اهمیت برگزاری مجمع عمومی خانه احزاب

قرار است که مجمع عمومی خانه احزاب در وزارت کشور برگزار شود و این یعنی امید ها به بازگشایی این نهاد بیشتر شده است. به یاد داریم که این نهاد در سال های پایان دولت قبل پلمپ شد و ساختمان و اسناد و مدارک آن را گرفتند؛ رفتاری که اعضای این خانه تاکنون بار ها بر غیرقانونی بودن آن تاکید کرده اند. به هر حال با روی کار آمدن دولت جدید فعالان حزبی به رفع مشکلات این عرصه امیدوار شدند اما فقدان معاون سیاسی در وزارت کشور برای مدت قابل توجهی باعث شد که این سامان یافتن اوضاع به تعویق افتد.

بعد از انتصاب «محمد حسین مقیمی» به عنوان معاون سیاسی وزارت کشور جلساتی با احزاب مختلف برگزار و در نهایت قرار شد که مجمع عمومی در روز سی و یکم اردیبهشت برگزار شود. اگرچه هنوز برخی از احزاب و جریان های سیاسی مخالفت هایی دارند اما می توان به بهبود وضعیت احزاب در آستانه انتخابات آتی خوشبین بود. اقدام وزارت کشور برای برگزاری مجمع عمومی خانه احزاب از چند جنبه قابل اهمیت است. نخست این که روشن می شود برخلاف آنچه بسیاری از منتقدان دولت عنوان می کنند، دولت اعتدالی رسیدگی به مسایل حوزه سیاست داخلی را فراموش نکرده است و اکنون در آستانه انتخابات مجلس شورای اسلامی به بازگشایی خانه احزاب توجه دارد. این اقدام را می توان گام مهمی در راستای تحقق وعده های دولت مبنی بر باز کردن فضای سیاسی و مهیا کردن فضای بستر رشد تحزب دانست.

افزون بر این، فعالان حزبی کشور که نزدیک به 2 سال گذشته بار ها و بار ها با مسوولان مربوط جلسه گذاشته و مطالباتشان را گفته اند اکنون باید نتیجه پیگیری های خود را ببینند. برداشتن این گام از طرف دولت افزون بر این که پاسخ منتقدان دولت را می دهد، حامیان آن را نیز امیدوار تر می کند. حامیانی که اگرچه طی 2 سال گذشته در عرصه هایی مثل سیاست خارجی پشت دولت ایستاده اند اما در مورد سیاست داخلی و اقتصاد گاهی دچار تردید شده و حتی به صف منتقدان پیوسته اند. بنابراین می توان نتیجه گرفت که برگزاری مجمع عمومی و به دنبال آن بازگشایی خانه احزاب می تواند دولت را در میان مردم به خصوص هوادارانش سربلند کرده و موجب جلب اعتماد بیشتر شود.

نکته دوم این است که بازگشایی این خانه به عنوان یک نهاد مدنی و مورد تایید احزاب فعال کشور کمک شایانی به رشد ساختار تحزب در کشور می کند. می دانیم که با وجود کثرت احزاب شناسنامه دار هیچ وقت از مزایای فعالیت سیاسی در قالب حزب برخوردار نبوده ایم و بار سنگین این خلاء را در عرصه سیاست داخلی به دوش کشیده ایم. اکنون وقت آن رسیده تا احزاب سیاسی از جایگاه تشریفاتی و حتی صوری خود خارج شده و در صحنه سیاست داخلی به صورت واقعی ایفای نقش کنند. انتظار می رود که احزاب مجوز دار بتوانند در چارچوب قوانین کشور فعالیت کرده و به رقابت های انتخاباتی سمت و سو دهند. انتظار می رود که مشکلات ناشی از عدم فعالیت حزبی از فضای سیاسی کشور رخت بربندند. نمونه این مسایل و مشکلاتی که پیش از این بسیار پرحاشیه بود، موضوع شفافیت منابع مالی کاندیداهای انتخاباتی است که با تقویت احزاب به سادگی قابل حل خواهد بود. همه فعالان سیاسی نیز به این موضوع و البته دیگر مزایای فعالیت حزب واقف هستند.

نکته سومی که نباید از کنار آن گذشت این است که برگزاری مجمع عمومی خانه احزاب و بازگشایی آن که می توان آن را هدف بعدی در این حوزه دانست، نقش مهمی در ایجاد نشاط و رونق سیاسی خواهد داشت. بدیهی است که هر کشوری در آستانه انتخابات بیش از هر چیز به پویایی و فعالیت نیروهای فعال خود نیاز دارد. حال اگر این نیرو ها بتوانند آن طور که باید در چارچوب قوانین فعالیت کنند و از ساده ترین حقوق خود - داشتن یک نهاد و تشکل - برخوردار باشند به ثمردهی فعالیت های سیاسی خود نیز امیدوار تر خواهند بود و با جدیت بیشتری پا به عرصه رقابت می گذارند.

این درحالی است که اگر احزاب برای فعالیت های قانونی خود با مشکل مواجه باشند و احساس کنند که تلاششان برای احقاق حقوق خود نوعی آب در هاون کوفتن است و از پس بازگشایی خانه خود برنمی آیند، نسبت به اثرگذاری در صحنه سیاست نیز ناامید خواهند شد و همین مساله باعث می شود که رقابت های انتخاباتی و سیاسی حول محور چهره های سر شناس و شاخص در جریان های سیاسی شکل گیرد. ادامه این شیوه از فعالیت سیاسی نتیجه یی جز رکود، کهولت و کناره گیری نخبگان جوان نخواهد داشت.

چهارمین مساله قابل اهمیت این است که جریان فعالیت های سیاسی به سمت چند صدایی شدن و تکثر آرا حرکت می کند. در سالهای گذشته شاهد بودیم که اختلاف نظرهای مختلفی میان احزاب - اختلاف در مورد خانه احزاب یا باشگاه احزاب، بودن یا نبودن برخی از احزاب و... - سبب شد تا بازگشایی این خانه به تعویق افتد اما اکنون به رغم مشاهده نشانه هایی از ادامه این اختلاف ها – شرط و شروط گذاری برخی احزاب برای بازگشایی خانه احزاب – می توان برگزاری مجمع عمومی را روزنه امیدی برای رسیدن به هدف اصلی یعنی بازگشایی خانه احزاب که یکی از وعده های اصلی انتخاباتی روحانی بوده است، ایجاد کرده است. روشن است که این خانه نباید محلی برای رقابت سیاسی باشد و نقش حمایتی از همه احزاب – از هر جریان و با هر نگاهی – را دارد.

با تحقق این وعده و دستیابی به این هدف مهم در حوزه سیاست داخلی باید منتظر ماند مسایل دیگر حوزه احزاب همچون یارانه یا قوانین فعالیت احزاب، بازگرداندن ساختمان خانه احزاب، نحوه تعیین هیات رییسه خانه احزاب و... نیز سامان یابد. می دانیم که طرح بررسی نحوه فعالیت احزاب با وجود مخالف های فراوان ماه ها است که در دستور کار نمایندگان مجلس قرار دارد و هنوز به نتیجه نرسید ه است. بنابراین می توان انتظار داشت که بهبود فضای فعالیت احزاب کشور در نگاه نمایندگان به این موضوع اثر گذار بوده و نتایج بهتری داشته باشد.