بهار نیوز - 10 نقش به یادماندنی پرویز پرستویی/تصاویر

گروه فرهنگی: پرویز پرستویی در کارنامه ی بازیگری خود چند شاه نقش دارد، که برای همیشه در سینمای ایران ماندگار شده است در این یادداشت به مناسبت زادروزش دوم تیرماه چند کاراکتر منتخبش را مرور کرده ایم. او متولد دوم تیرماه 1334 است.

بچه محله دروازه غار و کارمند سابق دادگستری از سال 1363 و پس از شهادت برادرش بازیگری را آغاز کرد، البته نه به همین سادگی، حضور در مکتب «بهرام بیضایی» و خاک صحنه خوردن و استعفا از دادگستری به دلیل ناهمخوانی با روحیاتش و پس از آن اشتغال در اداره تئاتر مسیری بود که " پرستویی" طی کرد تا به اولین نقشش در سینما برسد ،بازیگری غریزی و کامل که موفق شده در کاراکترهایی کاملا متفاوت ایفای نقش کند ، نقش او را در فیلم (مرد عوضی) با (آژانس شیشه ای) مقایسه کنید تا حساب کار دستتان بیاید، که پرستویی تا چه اندازه در جان بخشیدن به کاراکترهای گوناگون موفق بوده است او در کارنامه ی بازیگری خود چند شاه نقش دارد، که برای همیشه در سینمای ایران ماندگار شده است در این یادداشت به مناسبت زادروزش دوم تیرماه چند کاراکتر منتخبش را مرور کرده ایم. او متولد دوم تیرماه 1334 است.

بید مجنون – مجید مجیدی

کاراکتر : در نقش استاد دانشگاه که در کودکی نابینا شده و در میانسالی با عمل پیوند قرنیه دوباره بینا شده، او حضوری غافلگیر کننده و تاثیر گذار داشت که تماشاگر با تمام وجود آن را درک می کرد.

خصوصیات نقش : کاراکتر درونگرا ، شاکی و در عین حال ساکت فیلم (بید مجنون) که با استفاده از چشمانش حس را منتقل میکند در سکانس بالا رفتن مورچه از دیوار استثنایی است.

آدم برفی – داود میر باقر

کاراکتر : جواد کولی که مکمل نقش عباس(اکبر عبدی) بود ، در فیلم پر حاشیه ی میر باقری، پرستویی در نقشی تیپیکال به خوبی فضای مورد نظر را برای پیشبرد قصه فراهم کرد. خصوصیات نقش : همان جاهل های فیلمفارسی که به نوعی امروزی تر شده بود؛ برونگرایی، لحن و گریم،طراحی لباس، عناصر تاثیر گذار درپرداخت شخصیت جواد کولی بودند.

آژانس شیشه ای – ابراهیم حاتمی کیا

کاراکتر : حاج کاظم ،جانباز درد کشیده ی جنگ که حالا در یک آژانس هواپیمایی فریاد های فرو خفته رزمندگان هشت سال دفاع مقدس را بیرون می دهد. خصوصیات نقش : بازی کاملا حسی و برونگرایانه و درک کامل پرستویی از موقعیت کاراکترش، نقشی را خلق کرد که تا همین امروز هم بخشی از وجود او را مال خود کرده است ؛ "حاج کاظم" جزو ماندگارترین های سینمای فارسی است.

بیست – عبدالرضا کاهانی

کاراکتر : سلیمانی، مالک رستورانی است که تا بیست روز آینده تعطیل می شود ، شخصیت وسواسی و مستبد و زورگو و در عین حال تنها که مناسب فضای یاس آور کار کاهانی است. خصوصیات نقش : کاراکتر کم دیالوگ، کاهانی در عین اینکه دیالوگ کمی دارد، اما در پاره ای از سکانس ها برونگرایانه فریاد می زند او باید شخصیتی را ایفا کند که با نشانه های رفتاری نظیر؛ دائما مرتب کردن میز کارش، وسواس را نشان دهد.

لیلی با من است – کمال تبریزی

کاراکتر : صادق مشکینی فیلمبردار ترسویی است که در فضای پر از ستایش سالهای جنگ در رابطه با رزمندگان، مجبور به همراهی با کمالی(محمود عزیزی) در جبهه ها می شود، فیلم تبریزی جسورانه بود و خلق موقعیت های متضاد خنده ایجاد می کرد. خصوصیات نقش : پرستویی باید کاراکتری را جان می داد که ترسش را باور کنیم و در عین حال به دستپاچه بودنش بخندیم. او در نقش مشکینی در پاره ای از سکانس ها مستقیما با مخاطب روبرو میشد، کار سهل و ممتنعی که پرستویی از عهده ی آن خوب بر آمد.

مرد عوضی – محمدرضا هنرمند

کاراکتر : داریوش جم، مخترع و مدیر عامل کارخانه ی تولید پودر شوینده که طی اتفاقاتی عجیب و غریب و در فضایی فانتزی دچار تحول می شود، البته نه تحول درونی ،تحولی انضمامی و از بیرون تزریق شده. خصوصیات نقش : کاراکتر سختی بود که در فضای کمدی کار خیلی به چشم نیامد. پرستویی باید دوروی سکه یک مدیر عامل را نشان می داد؛ رویی مستبد و منفعت طلب، روی دیگر؛ وظیفه شناس و اهل تعامل ،در ضمن در دوگانه ی بایگان و معتمد آریا هم تنگنای کمیک ظریفی داشت.

مارمولک – کمال تبریزی

کاراکتر : جایگاه رضا مارمولک را می توان هم وزن حاج کاظم دانست، مطمئنا این دو نقش در کارنامه ی پرستویی جایگاه ویژه ای دارد ،رضا مارمولک زندانی فراری که در پوشش یک روحانی محبوب مردم می شود ، فیلم اگر از پرده پایین کشیده نمیشد، رکورد فروش را مال خود می کرد. خصوصیات نقش : نقش دو گانه ای بود در جایی پرستویی رضا مارمولک خلافکار بودو لحن و بازی خاص می طلبید، در جایی دیگر او یک روحانی بود که مردم به سرش قسم می خوردند ، کاراکتری که در عین کمیک بودن دراماتیک شده بود.

به نام پدر – ابراهیم حاتمی کیا

کاراکتر : در فیلم ملودرام حاتمی کیا که به تبعات جنگ می پرداخت ،پرستویی ایفاگر نقش مهندس شفیعی است، او مهندس اکتشاف معدن است و به خاطر مشکلی که برای دختر باستان شناسش پیش می آید به گروهان کشف مین می پیوندد. خصوصیات نقش : همان حاج کاظم آژانس شیشه ای، یا همان رزمنده ی گوشه گیر دور از اجتماع، که آوار نامهربانی ها را تاب نمی آورد فوران می کند، عصبیت ، برونگرایی از بارزترین خصوصیات نقش است.

مومیایی 3 – محمدرضا هنرمند

کاراکتر : سروان قربانی افسر وظیفه شناس کمدی بزن و بکوب هنرمند، با فرمی تیپیک ، و پر از ارجاع در فیلم نقش محوری دارد ، فیلم پرداختی طنازانه به معضلات اجتماعی دارد. خصوصیات نقش : پرستویی یک بار دیگر در نقشی کمیک و پر از اکت و استفاده مناسب از زبان بدن موفق میشود کاراکتری را خلق کند که در فیلم شلوغ (مومیایی 3) کاملا به چشم بیاید ، فیلم را می توان فیزیکی ترین فیلم کارنامه پرستویی دانست.

کتاب قانون – مازیار میری

کاراکتر : مهندس رحمان توانا کارمند عالی رتبه ی دولتی در یک سفر کاری به لبنان می رود و به دختری مسیحی دل می بازد جالب اینجاست که رحمان توانا از پیشینه ی مذهبی بر خوردار است و در خانواده ای کاملا مذهبی رشد کرده است، حال او با این انتخاب در موقعیت خاصی قرار می گیرد. خصوصیات نقش : مذهبی بودن و در عین حال متفاوت رفتار کردن دوگانگی ظریفی داشته که پرستویی موفق شده در فیلم کم ستاره ی کتاب قانون به خوبی از پس آن بر آید بار بازیگری فیلم را به دوش بکشد.

پی نوشت : کارنامه ی پرستویی آثار چشمگیری دیگری هم داشت. نظیر : موج مرده ،که چون کاراکترهای مشابه اش را در فهرست داشتیم ذکر نکردیم ، آثاری هم بودند که خیلی کیفیت بالایی نداشتند نظیر : عزیزم من کوک نیستم، آن ها را هم در فهرست نگذاشتیم.از آثار متاخر پرستویی هم فیلم قابل ذکری نبود.

آثاری نظیر : دو ، میهمان داریم و امروز، که در هر سه اثر نام برده پرستویی کیفیت قابل ملاحضه ای ندارد ، آشپز باشی و زیر تیغ، هم که جزو مجموعه های نمایشی تلویزیون هستند در این فهرست جای نمی گیرند.