سرمایه‌گذاران خارجی از چه کانالی وارد ایران می‌شوند؟

به گزارش رویترز، این توافق سرمایه‌گذاران خارجی را ترغیب کرده تا پیش از برداشته شدن تحریمها در بازار سهام 100 میلیارد دلاری تهران برای خود جای پایی باز کنند و از سوی دیگر تعدادی دیگر رویکرد محتاطانه‌ای را در پیش گرفته‌اند. ایران به عنوان کشوری با درآمد متوسط رو به بالا و 78 میلیون نفر جمعیت و تولید سالانه بالاتر از تایلند و امارات، بزرگترین اقتصادی خواهد بود که از زمان فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در 20 سال قبل، دوباره به سیستم مالی و تجاری جهانی ملحق می‌شود. شرکت تامین سرمایه "رنسانس کپیتال" پیش‌بینی کرده است ظرف مدت یک سال پس از پایان تحریمها،یک میلیارد دلار سرمایه وارد ایران خواهد شد، با این همه زمان دقیق برداشته شدن تحریمها مشخص نیست و ممکن است چند ماه یا یک سال زمان ببرد.

شرکت سرمایه‌گذاری انگلیسی "فرست فرانتیر کپیتال" که سرگرم ایجاد یک صندوق مختص به ایران است، امیدوار است برای سرمایه‌گذاران این امکان را فراهم کند که پیش از برداشته شدن تحریمها، در بورس تهران موقعیتی را برای خود ایجاد کنند. ریچارد ادلی، یکی از مدیران عامل فرانتیر که قصد دارد این صندوق را تا چند ماه آینده راه‌اندازی کند و تا پایان سال 100 میلیون یورو سرمایه جذب کند، می گوید ایران بازاری است که قطعا پول زیادی به سمت آن سرازیر خواهد شد. اما فرست کپیتال تنها نیست. شرکت انگلیسی شارلمانی کپیتال در آوریل اعلام کرد که با شرکت تورکوییز پارتنرز برای ایجاد صندوقهایی به منظور سرمایه گذاری در سهام ایرانی همکاری خواهد داشت.

شرکتهایی مانند منا کپیتال هم آماده سرمایه گذاری می شوند اما نگران این هستند که صندوق اختصاصی برای این کشور ممکن است در این مرحله ریسکهایی به همراه داشته باشد از این رو خالد عبدل مجید، مدیر مالی این شرکت قصد دارد بمحض برداشته شدن تحریمها بخشی از سرمایه تحت مدیریت شرکتش را در سهام ایرانی سرمایه گذاری کند. شرکت رنسانس کپیتال و موسسه مشاوره سرمایه گذاری اکسترات گزارش کرده‌اند با رشد قابل توجه تقاضا از سوی مدیران سرمایه برای تحقیقات مربوط به ایران مواجه شده اند.

به گفته آشا مهتا، مدیر سرمایه گذاری در شرکت مدیریت سرمایه آمریکایی "آکادین"، ایران از نقطه نظر اینکه اقتصاد متنوعی دارد و از نظر ژئوپلیتیکی بازار مهمی به شمار می رود و همچنین جمعیت باثباتی دارد، شبیه عربستان سعودی است. با اینهمه به گفته جوانا آرتور، مدیر سرمایه گذاری در شرکت انگلیسی آشمور، همچنان مسئله دسترسی و موضوعات لجستیک تجاری دیگری وجود دارند که باید برای سرمایه گذاری مستقیم مشخص شوند و در این بین شرکتهای بین المللی که پیش از این سابقه حضور در ایران را داشته اند حداقل در کوتاه مدت تا زمانیکه تحریمها برداشته شوند، سود می برند.

لری سروما، مدیر سرمایه صندوق نیل گلوبال فرونتیر هم انتظار دارد ایران به مقصدی برای صندوقش تبدیل شود و در این فاصله وی به شرکتهایی مانند اپراتور تلفن همراه آفریقای جنوبی ام تی ان تکیه خواهد کرد که 49 درصد در ایرانسل – دومین اپراتور تلفن همراه بزرگ ایران – سهم دارد. گروه ام تی ان در آوریل به سرمایه گذاران اعلام کرد انتظار دارد حدود یک میلیارد دلار از داراییهایی را که به دلیل تحریمهای بین المللی قادر به خارج کردن آن از ایران نبوده را به محض برداشته شدن تحریمها، از این کشور خارج کند.

شرکتهای تلفن همراه، خودروسازان و شرکتهای گردشگری بین‌المللی در میان بزرگترین برندگان برداشته شدن تحریمهای ایران به شمار می‌روند. بانک آمریکا مریل لینچ در گزارشی پیش بینی کرده است ترکیه و امارات احتمالا از تجارت خارجی ایران که ممکن است از 80 میلیارد دلار در حال حاضر به 200 میلیارد دلار تا سال 2020 افزایش پیدا کند، سود ببرند. بر اساس پیش بینی این بانک، ماشین آلات، خودرو، آهن، فولاد، غذا و کالاهای مصرفی شاهد واردات بالاتری خواهند بود. بخش املاک و گردشگری دوبی هم ممکن است با سیل سرمایه و گردشگران ایرانی روبرو شوند. شرکتهایی که در کوتاه مدت تا میان مدت ممکن است از بازار ایران سود ببرند، شرکت املاک دوبی املاک عمار، پالایشگاه نفت توپراس ترکیه، شرکت خدمات نفتی ایتالیایی سایپم و شرکت توزیع بسته بندی و غذای سعودی ساولا هستند.

در میان خودروسازان هم شرکت توفاس و دوگوس اتوموبیل ترکیه و همچنین خودروسازان فرانسوی رنو و پژو رونق بیشتری را تجربه خواهند کرد. نیاز مبرم ایران به نوسازی ناوگان فرسوده هواپیماهای مسافری به منزله فرصت طلایی برای شرکتهای هواپیماسازی امبرائر برزیل، ایرباس فرانسه و بوئینگ آمریکا خواهد بود. شرکتهای سرمایه گذاری خصوصی هم احتمالا از جمله اقدام کنندگان اولیه خواهند بود که ممکن است اقدام به خرید مستقیم سهم در شرکتها نمایند یا اینکه برای شرکتهایی که درصدد توسعه فعالیتشان در بازار جوان ایران هستند، فاینانس فراهم کنند که در نتیجه عرضه بیشتر اوراق از سوی شرکتها را بدنبال خواهد داشت.