مهرگان؛ آیین مهر و پیروزی

حشمت‌اله ایاز آملی - مدیر مرکز پژوهشی و فرهنگ بومی شهرستان آمل گفت: جشن مهرگان از سه هزار سال قبل از زرتشت در این سرزمین بوده است و از مهمترین جشن‌های ایرانیان بوده است. وی ادامه داد: در گذشته دو فصل تابستان و زمستان وجود داشت که با شروع فصل تابستان که شروع بهار بود، جشن نوروز برگزار می‌شد و با شروع فصل زمستان، یعنی از 16 تا 21 مهر ماه، جشن مهرگان یا جشن شروع فصل زمستان انجام می‌شده است.

مدیر مرکز پژوهشی و فرهنگ بومی شهرستان آمل ادامه داد: در ایران در هر ماه جشن برگزار می‌شد و روزهای ماه نیز به نام ماه‌های سال نام‌گذاری می‌شده است و با مصادف شدن نام هر روز با نام ماه جشن برپا می‌شد. وی ادامه داد: در روز مهر از ماه مهر جشن مهرگان برپا می‌شده همچون اردیبهشت‌گان، تیردادگان، آذرگان و... و جشن بهمن که در پنجم بهمن ماه برای تشکر از زمین و زن برگزار می‌شده است نیز در این زمره است.

او با اشاره به خرمن و جشن‌گاه انبار گفت: در جشن خرمن برای ستایش خداوند و تشکر از او برای برداشت محصولات انجام می‌شد و در جشن گاه انبار نیز در طول سال برای محصولات خاصی که برداشت انجام می‌شد و نیاز به انبار داشتند جشن گاه انبار صورت می‌گرفت. ایاز به جشن یلدا نیز اشاره کرد و گفت: در شب یلدا نیز مردم به مصاف تاریکی می‌رفتند و شب را تا صبح بیدار می‌ماندند تا تاریکی را از بین ببرند و یلدا یک نام سوریانی بوده و به معنای میلاد و تولد است.

او ادامه داد: جشن مهرگان در برابری روز و شب در اعتدال پائیزی برگزار می‌شود و در زمان فراوانی میوه‌ها و محصولات کشاورزی است و نشانه ایثار، گذشت و مهربانی است و با آموزه‌های دین مبین اسلام نیز منافاتی ندارد. این پژوهشگر بومی گفت: در جنگی که فریدون با ضحاک داشته است، در شب‌هنگام لشگر فریدون با آتش روشن کردن گون و فریب لشکر ضحاک بر او پیروز شدند و این جشن نشانه پیروزی فریدون بر ضحاک مار دوش است.

او ادامه داد: کشتی لوچو نیز نشان پیروزی فریدون بر ضحاک است. ایاز در ادامه به برگزاری جشن مهرگان در آمل گفت: امسال نیز جشن مهرگان در تکیه اسک آمل با حضور استاد احمد رضانژاد و گروه محمدی برگزار خواهد شد.