رجب طیب اردوغان، در مصاحبه با برنامه "گفت‌وگوی ویژه" که بخش اول آن از شبکه خبری الجزیره پخش شد درخصوص بحران سوریه، روابط ترکیه با اسرائیل، موضع دولتش نسبت به هتک حرمت مسجد الاقصی توسط صهیونیست‌ها، روابط با مصر و جنگ علیه حزب کارگران کردستان ترکیه (پ‌ک‌ک) صحبت کرد. وی درباره سرنوشت بشار اسد، رئیس‌جمهوری سوریه گفت، من اخیراً با ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه نشستی داشتم و به وی پیشنهاد تشکیل گروهی متشکل از روسیه، ترکیه و آمریکا را برای برقراری صلح در سوریه دادم اما برقراری صلح در سوریه با وجود اسد غیرممکن است. پوتین با برکناری اسد مخالف است. من به او گفتم که نمی‌تواند آینده سوریه را با کسی ساخت که حدود 350 هزار نفر را کشته است!

اردوغان گفت: سوریه نظامی را می‌خواهد که بر اساس اراده مردم باشد اما پوتین می‌گوید که در صورت برکناری اسد داعش جای وی را خواهد گرفت. من به پوتین می‌گویم که مردم سوریه بسیار قوی‌تر از داعش هستند. وی تاکید کرد: کشورهای اروپایی هستند که همین‌ نظر ترکیه را دارند. با توجه به نشست‌هایی که در مجمع عمومی برگزار شد فرانسه، انگلیس، عربستان، اردن و قطر نظر واحدی در این باره دارند. سیاست‌های قطر و ترکیه به هم نزدیک است و دلیل اصلی برای ادامه موفقیت روند ما بوده است. اردوغان درباره ایجاد «منطقه امن» در شمال سوریه گفت: آمریکا تاکنون تمایلی به ایجاد این منطقه نشان نداده است اما اظهارات فرانسوا اولاند، رئیس‌جمهوری فرانسه تایید ایجاد منطقه «خالی از تروریسم» بود. اظهارات اردوغان بار دیگر همگان را متوجه مساله منطقه امن کرد.

او افزود: چنین منطقه‌ای تنها برای آوارگان در ترکیه مهم نیست بلکه برای تمامی آوارگان مهم است. من اطمینان دارم که ایجاد مسکن برای آوارگان در این منطقه برای کشورهای غربی مهم است و برای تحقق این مساله می‌توان با آنها همکاری کرد. اردوغان به موضوع حملات هوایی روسیه در سوریه پرداخت و گفت: مداخله نظامی روسیه در سوریه موضوع را پیچیده و آن را وارد مرحله سختی کرده است. ترکیه همچنان به تماس با دوستان غربی خود در این باره ادامه می‌دهد. من پایان هفته به اتحادیه اروپا می‌روم تا موضع خود را به طور مفصل شرح دهم. با باراک اوباما، رئیس‌جمهوری آمریکا و مسوولان عربستانی و تمیم بن حمد آل ثانی، امیر قطر نیز درباره این موضوع باز هم صحبت خواهم کرد. همچنین در نشست کشورهای گروه 20 در نوامبر آینده درخصوص موضوع سوریه و عراق گفت‌وگو خواهیم کرد.

اردوغان درباره اینکه اروپا را مسوول بحران پناهجویان می‌داند، گفت: اروپا تا به امروز به مسوولیت‌های خود در قبال پناهجویان عمل نکرده است. به عقیده من پس از غرق شدن زنان و کودکان اروپا به مساله پناهجویان پی برد. اما پی بردن اروپا به رخدادهای سوریه تحول مثبتی است. وی گفت: اما آنها دم از حقوق بشر می‌زنند. زمانی که پای عمل به تعهدات به میان می‌آید پا پس می‌کشند و هیچ چیزی را اجرایی نمی‌کنند. اروپا تنها زمانی که تصویر کودک غرق شده سوری را دید متوجه بحران پناهجویان شد. ترکیه از آغاز سال جاری میلادی تا سپتامبر گذشته 60 هزار نفر را نجات داده است. این دستاوردهای ماست و ما همچنان به اقدامات خود ادامه می‌دهیم. درهای ما به روی پناهجویان همواره باز است.

اردوغان درباره روابط ترکیه با اسرائیل گفت: تلاش‌های اسرائیل در مسجد الاقصی این بار خبیثانه‌تر و مکارانه‌تر است. مسائل مربوط به مسجد الاقصی تنها به مسلمانان مربوط نمی‌شود بلکه مسیحیان را نیز شامل می‌شود. اسرائیل باید درک کند که آنچه انجام می‌دهد جنایتی ضد بشری است که به صدها جنایت دیگری که علیه مردم فلسطین انجام داده، اضافه می‌شود. رئیس‌جمهوری ترکیه گفت: آنچه در مسجد الاقصی رخ داد جنایتی علیه تمامی جهان اسلام و نه فقط مساله فلسطین است برای همین اسرائیل باید این موضوع را به صورت متفاوتی ارزیابی کند. اسرائیل با آتش بازی می‌کند و بهای اقدامات خود را خواهد داد چراکه مردم تا حد مشخصی تحمل می‌کنند و بعد دیگر تحمل این حوادث را نخواهند داشت.

وی افزود که در این باره با ملک سلمان بن عبدالعزیز، پادشاه عربستان و پادشاه اردن و امیر قطر تماس گرفته و با هم توافق کرده‌اند تا دست به اقدامی در این زمینه بزنند. اردوغان درباره روابط با مصر گفت: تا زمانی که من رئیس جمهور هستم هرگز به فکر عادی‌سازی روابط با نظام کودتا در مصر نخواهم افتاد و تا زمانی که ظلم علیه محمد مرسی رئیس‌جمهور برکنار شده و دوستانش پایان نیابد به این مساله فکر نخواهیم کرد.

وی گفت که این موضع را مسائل ضروری مربوط به پست وی به عنوان رئیس‌جمهور یک کشور دموکرات و منتخب است و «دموکراسی با کودتا به رسمیت شناخته نمی‌شود اما مصر یک حاکم کودتاچی دارد که علیه رئیس‌جمهور منتخبش شورش کرده است.» اردوغان درباره حکم‌های صادره علیه مخالفان کودتا در مصر گفت: حدود 2000 تن در مصر به اعدام محکوم شده‌اند و غرب می‌گوید مخالف اعدام است پس باید از غرب بپرسم که چرا در قبال مصر سکوت کرده‌ است؟ آمریکا هیچ کاری نکرد و باید موضع واضحی در قبال مصر اتخاذ کند. مشکلی بین ما و مردم مصر نیست مشکل ما نظام حاکم در مصر است.

بهار نیوز