گروه سياسي: آژانس در یکی از مهمترین تحولات تاریخ نظارت و راستیآزمایی برنامه هستهای ایران پس از هشت سال اعلام کرد که "فعالیتهای مربوط به توسعه ابزار انفجار هستهای پیش از پایان سال 2003 فراتر از مطالعات علمی نبوده است" و "هیچ سند معتبری از انحراف مواد هستهای در ارتباط با ابعاد نظامی احتمالی برنامه هستهای ایران ندارد."
يوکیا آمانو مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی عصر روز چهارشنبه 11 آذر در گزارشی بیست صفحهای ارزیابی خود درباره اجرای "نقشه راه" که به بررسی مسایل گذشته و حال برنامه هستهای ایران یا آنچه آژانس آن را "ابعاد نظامی احتمالی" مینامد را منتشر کرد.
بر اساس آنچه در بخش نتیجهگیری گزارش مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی آمده است وی اعلام کرد: تمام اقدامات تعیین شده در نقشه راه اجرا شده و ایران توضیحات و اطلاعات لازم را برای تکمیل تحقیقات آژانس ارائه داده است. در بخش خلاصه این گزارش آمده است، تمام فعالیتهای تعیین شده در نقشه راه اجرا شده است. ایران توضیحات لازم را به صورت مکتوب و اسناد مربوطه در خصوص مسائل باقیمانده گذشته و حال را ارائه داده است و آژانس سوالات درباره ابهامات مربوط به توضیحات و نشستهای کارشناسی فنی که برگزار شده را مطرح کرده است.
آژانس فعالیتهای پادمانی را در مکانهای مورد نظر خود شامل سایت پارچین اجرا کرد و یک نشست جمعبندی برگزار شده است. اجرای نقشه راه مسیر همکاری سازندهتر میان ایران و آژانس را تسهیل کرده است. آژانس بینالمللی انرژی اتمی ارزیابی میکند که یک سری از فعالیتهای مربوط به توسعه ابزار انفجار هستهای پیش از پایان سال 2003 در ایران به عنوان یک اقدام هماهنگشده صورت گرفته و برخی از این فعالیتها پس از سال 2003 ادامه یافته است. آژانس همچنین ارزیابی میکند که این فعالیتها فراتر از مطالعات علمی و احتمالی و به علاوه دستیابی به شایستگیها و ظرفیتهای فنی مربوطه نبوده است.
آژانس همچنین هیچ نشانه معتبری از فعالیتهای مربوط به تحقیق و توسعه یک ابزار انفجار هستهای پس از سال 2009 در دست ندارد. آژانس همچنین هیچ سند معتبری از انحراف مواد هستهای در ارتباط با ابعاد نظامی احتمالی برنامه هستهای ایران ندارد.
عراقچی در واکنش به گزارش جدید آژانس درباره ایران
اکنون نوبت 1+5 است/ موضوع "پیامدی" پشت سر گذاشته شد
عضو ارشد تیم مذاکرهکننده هستهای گفت: گزارش ارزیابی نهایی آژانس درباره مسایل گذشته نشان میدهد که هیچ نشانهای از یک برنامه نظامی هستهای یا انحراف مواد هستهای در ایران پیدا نشده و صلحآمیز بودن برنامه ایران اثبات شده است و اکنون نوبت گروه 1+5 است که موضوع را در شورای حکام ببندد.
سید عباس عراقچی، در واکنش به گزارش جدید مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی درباره ارزیابی نهایی بر سر مسایل گذشته موسوم به "پی ام دی" افزود: آژانس در گزارش خود ضمن اشاره به همکاریهای کامل ایران با آژانس بر طبق نقشه راه اذعان کرده است که این همکاریها آژانس را قادر ساخته تا ارزیابی نهایی خود را از موضوع "پی ام دی" ارائه کند. بنابراین میتوان گفت که همه اقدامات در زمینه مسایل گذشته به طور کامل به سرانجام رسیده و موضوع "پی ام دی" پشت سر گذاشته شده است.
وی در ادامه با بیان اینکه "در گزارش آژانس هیچ عبارتی مبنی بر پایبند نبودن ایران به تعهداتش طبق ان پی تی وجود ندارد" تصریح کرد: آژانس تایید کرده که هیچ علامتی مبنی بر انحراف مواد هستهای در ایران پیدا نشده است. بدین ترتیب این گزارش بر صلحآمیز بودن برنامه هستهای ایران صحه گذارده و راه را بسته شدن موضوع در شورای حکام همواره میکند. بنابراین اکنون کشورهای عضو گروه 1+5 باید بر طبق بند 14 برجام قطعنامهای را با هدف بستن موضوع به شورای حکام ارائه کنند و شورای حکام نیز نسبت به تصویب این قطعنامه و بستن پرونده مبادرت کند. رییس ستاد پیگیری برجام در وزارت امور خارجه، اعلام کرد: اقدام برای ارایه قطعنامه مذکور به شورای حکام از سوی 1+5 ظرف دو هفته آینده صورت خواهد گرفت.
عراقچی در پاسخ به سوالی مبنی بر ادعای وجود چرخه سوخت اعلام نشده در ایران گفت: آژانس به صراحت در ارزیابی نهایی خود تایید میکند که هیچ نشانهای مبنی بر وجود چرخه سوخت اعلام نشده در ایران وجود ندارد. این عضو ارشد تیم مذاکرکننده هستهای کشورمان همچنین در پاسخ به پرسشی در رابطه اتهامات مربوط به تلاش ایران برای ساخت سلاح هستهای بر مبنای اسناد دریافتی از منابع خارجی، تاکید کرد: آژانس در این گزارش به طور صریح اعلام کرده است که هیچ علامت و نشانهای مبنی بر فعالیتهای مرتبط با ساخت سلاح هستهای بر اساس اسناد ادعایی پیدا نکرده است.
ادعای انجام انفجارات آزمایشی در سایت مریوان درست نبود
وی در رابطه با موضوع سایت «مریوان» نیز خاطرنشان کرد: آژانس در گزارش خود اذعان کرده است که ادعای انجام انفجارات آزمایشی درمنطقه مریوان درست نیست و تلویحا بر ادعای ایران که همواره بر ساختگی بودن این موضوع تاکید داشت صحه گذارده است. معاون ظریف در پاسخ به این سوال که آژانس ادعا کرده قبل از سال 2003 فعالیتهای اندکی در رابطه با بعضی فنآوریهای با کاربرد دوگانه مرتبط با ساخت سلاح هستهای در ایران انجام شده است، گفت: شاید تنها نکته قابل تامل در گزارش آژانس همین اشاره به مطالعه در رابطه با برخی فنآوریهای دو منظوره باشد. مطالعه در مورد تمامی فنآوریهای دو منظوره در ایران تنها برای مقاصد صلحآمیز یا متعارف بوده است. همچنین مطالعه در خصوص چنین فنآوریهایی در کشورهای دیگر نیز معمول است و انجام میشود. مهم این است که مواد هستهای به سمت مقاصد غیر صلحآمیز منحرف نشوند و در واقع وظیفه اصلی آژانس نیز تایید عدم انحراف است.
نتایج آنالیز نمونههای جمعآوری شده از پارچین ادعاها درباره این سایت را تایید نمیکند
این عضو ارشد تیم مذاکرهکننده هستهای کشورمان در پاسخ به سوالی مبنی بر ادعای وجود مخزن آزمایش در پارچین در سال 2000 بر اساس عکسهای ماهوارهای اظهار کرد: یک سوال مهم این است که در سالهای 2004 و 2005 که آژانس بر اساس عکسهای ماهوارهای درخواست دسترسی و بازدید از پارچین را کرد به چنین عکسهایی استناد نشد. همچنین ایران عکس هوایی معتبری به آژانس نشان دادهایم که خلاف ادعای آژانس را نشان میدهد. ردر هر حال در بازدید مدیرکل آژانس از محل، وی به چشم خود دید که مخزنی وجود ندارد و گزارش آژانس نشان میدهد که در نتایج آنالیز نمونههای جمعآوری شده نیز این ادعاها تأیید نشده است. عراقچی تاکید کرد: شاید مهمترین نکته این گزارش آن است که ارزیابی نهایی آژانس بسیاری از ادعاهای گذشته را رد کرده یا مورد تردید قرار داده است.
بر اساس منافع و امنیت ملی خود نمیتوانستیم همه گونه دسترسی به آژانس بدهیم
این عضو ارشد تیم مذاکرکننده هستهای کشورمان ادامه داد: البته طبیعی است بسیاری از موضوعاتی که مربوط به سالهای خیلی دور هستند را نمیتوان به صورت کامل و صد در صد روشن ساخت. به همین جهت مدیرکل آژانس خود نیز تایید میکند که گزارشش سیاه یا سفید نخواهد بود. البته ما به واسطه حفظ خطوط قرمز و بر اساس منافع و امنیت ملی خود نمیتوانستیم همه گونه دسترسی به آژانس بدهیم و به همین دلیل در نقشه راه توافق شده، آن مواردی را قبول کردیم که از یک طرف خطوط قرمزمان حفظ شود و از طرف دیگر آژانس بتواند در موقعیتی قرار گیرد که ارزیابی نهایی خود را ارائه دهد.
وی در پایان افزود: همانطور که بارها اعلام کردهایم سلاح هستهای هیچ جایگاهی در دکترین دفاعی ایران نداشته و نخواهد داشت. اکنون که بیاعتباری ادعاهای گذشته به اثبات رسیده و صلحآمیز بودن برنامه هستهای ایران بر همگان آشکار شده است، طرفهای مقابل نیز باید به تعهدات خود از جمله بستن موضوع به اصطلاح "پی ام دی" در جلسه 24 آذر شورای حکام عمل کنند.