بهار نیوز - فرار سرمایه به همین سادگی است

داریوش احمدیان
با وجود گذشت چند روز از اعلام استعفای معاون نخبه و جوان سازمان حفاظت از محیط زیست و رفتن او از ایران شاهد آن هستیم که همچنان نام کاوه مدنی در رسانه‌ها و فضای مجازی دیده می‌شود و افراد از زوایای مختلف به این موضوع پرداخته و می‌پردازند. امثال مدنی را سرمایه انسانی می‌خوانند که هر سیستمی در یک حالت طبیعی می‌باید مشتاقانه از حضور آنان در ساختارهای مدیریتی استقبال کند اما به هر دلیلی آنچه در کشورمان دیده می‌شود بر خلاف آنچه در یک حالت طبیعی انتظار می‌رود است.

همین مثال را می‌توان به سرمایه‌های مادی نیز تعمیم داد. در علم اقتصاد تعبیری قدیمی وجود دارد که همه آن را شنیده‌اند و کسانی که به شکل تجربی هم اندکی فعالیت اقتصادی را تجربه کرده باشند این موضوع را به عینه دیده‌اند و آن اینکه «سرمایه‌ترسو است» این سخن به آن معناست که جذب سرمایه چه سرمایه‌های داخلی و چه خارجی ظرافت‌هایی را دارد که مهم‌ترین آن ایجاد فضای امن برای سرمایه و سرمایه‌گذار است.

با نگاهی به فضای اقتصادی کشور می‌توان گفت که همان الگویی که سبب‌ترک ایران توسط نخبگانی مانند کاوه مدنی می‌شود به نوعی دیگر در این حوزه و در نوع مواجهه با صاحبان سرمایه هم دیده می‌شود. از نگاه پر از شک و‌تردید به سرمایه و سرمایه‌گذار تا عدم وجود بستر مناسب در فضای اقتصاد ملی برای جذب سرمایه‌ها و از این دو بدتر و نگران‌کننده‌تر ایجاد فضای امنیتی علیه کسانی که برای فعالیت اقتصادی سالم در حال ریسک بر روی سرمایه خود هستند.

مسئولان کشور چه در سطح دولت و چه در سایر مراکز تصمیم‌گیری بارها نسبت به بحران بیکاری و اثرات منفی آن در حوزه‌های مختلف از آسیب‌های اجتماعی تا معضلات سیاسی و امنیتی سخن گفته‌اند؛ مهم‌ترین راه غلبه بر بیکاری نیز جذب سرمایه‌های داخلی و خارجی برای به راه افتادن چرخ تولید و اشتغال است. هنگامی که نگاه بخشی از مراکز قدرت به سرمایه و به خصوص سرمایه خارجی نگاهی همراه با شک و‌تردید است که به ایجاد فضایی نامطمئن منجر می‌شود طبیعتاً سرمایه که‌ترسو است در چنین فضایی به حضور در اقتصاد ایران رغبتی نشان نمی‌دهد.

اگر امروز مسئه پیش آمده برای کاوه مدنی نگاه‌ها را به سمت و سوی برخورد ناصواب با سرمایه‌های انسانی و نخبگان برده است نباید فراموش کنیم که همین مواجهه غلط و بدتر از آن سال‌هاست با سرمایه و صاحبان سرمایه شده است و می‌شود؛ موضوعی که قطعاً یکی از مهمترین دلایل وضعیت اقتصادی فلاکت‌بار در ایران است.