بهار نیوز - اختلاس و کلاه‌برداری

گروه اقتصادی: در فرهنگ لغت معین برای معنی کلمه اختلاس آمده است: سوءاستفاده مالی توسط شخص مسئول. معنای همین کلمه در فرهنگ عمید نیز چنین ذکر شده: دزدیدن پول موسسه یا اداره دولتی. در همین دو فرهنگ لغت برای معنی کلاه‌برداری نیز آمده است: به دست آوردن چیزی از کسی از طریق خدعه، فریب و نیرنگ. برگزاری دادگاه متهمان به اختلاس و انتشار دفاعیات آنان در کنار شرحی که از جزییات فعالیت متهمین طی سال‌های قبل از سوی مدعی‌العموم و قاضی دادگاه مطرح می‌شود مخاطب را به این نتیجه می‌رساند اعمالی که از سوی متهمان صورت پذیرفته همزمان معنای اختلاس و کلاه‌برداری را به ذهن متبادر می‌کند. متهمان قبل از آنکه مرتکب اختلاس شوند و اقدام به سوء استفاده مالی در راستای تامین منافع شخصی کنند، به کلاه‌برداری مشغول بوده‌اند.

شاید این تصور برای اکثر مخاطبان از فرد کلاه‌بردار و حقه ‌باز یکسان باشد و فرد کلاه‌بردار را شخصی بدانند که ظاهر مرتب ندارد، از ادبیات مناسبی در هنگام ارایه فعالیتش برخوردار نیست، دروغ می‌گوید، جو را به جای گندم به خریدار می‌فروشد، به سادگی آب خودرن و برای کسب سود بیشتر خود واقعی‌اش را تکذیب می‌کند و . . . احتمالا چنین تصویری با رفتار دلال‌های و واسطه‌گران در بازار همخوانی دارد. دلال‌های ملک و زمین، واسطه‌گران خودرو و . . . ولی فرض این ‌همانی میان رفتار و فعالیت اختلاس‌گران امروز و کلاه‌بردارهای دیروز از زمین تا آسمان است.

سخنان متهمان اختلاس در دادگاه، تصاویر دیدارهای آنان در زمان مسئولیت با شخصیت‌های اجتماعی و سیاسی و حتی بازیگران سینما و تلویزیون در سایت‌ها و خبرگزاری‌ها، فعالیت‌های فرهنگی و خیریه و. . . نشان می‌دهد اختلاس‌گران قبل‌ از آنکه دستشان به منابع مالی کلان برسد در حال تصویرسازی دروغین از خود بوده‌اند. در واقع آنان با نشان دادن نمایی غیر واقعی از خودشان به مسئولان و مخاطبان در حال فریب همه‌گان بودند. فعالیت سابق اختلاس‌گران در دادگاه پتروشیمی‌، مدیران گروه قطعات عظام، متهمان دادگاه بانک سرمایه و متهمان قاچاق دارو و. . . قبل از آنکه به نقطه اختلاس برسند، در حال کلاه‌برداری از اهالی قدرت و شهروندان بوده‌اند، آنان موفق شدند کلاه شماری از مسئولان و کسانی که امضاهای طلایی را در اختیار دارند را با بروز رفتارهای دوگانه و ظاهرسازی بردارند! همین‌اندازه که شماری از مردم با دیدن مدیران اختلاس‌گر در دادگاه رای به پاک دستی و سالم بودن و مهمتر از همه اهل کار خیر این افراد می‌دهند نشان از آن دارند که اختلاس‌گران موفق شدند تصویر دروغین و غیر واقعی خود را به سایرین منتقل کنند.

برخلاف نظر برخی از تحلیل‌گران، اختلاس‌گران یک شبه و به سادگی به نقطه اختلاس و دزدیدن مال دولت و مردم نرسیده‌اند، به نظر می‌رسد دولت‌های وقت نیز آنچنان که می‌گویند در چنین امری دخالت نداشته‌اند. در واقع آنها طی سال‌های متوالی و با یافتن روزنه‌های کوچک و بزرگ در میان قوانین، شناخت مسئولان امر و انجام کارهایی که در ذهن مسئولان خوشایند و برای مردم نیز از جذابیت خاصی برخوردار باشد مشغول بوده‌اند. برای شناخت اختلاس‌های امروز می‌بایست در زندگی، خلقیات و سابقه نسبتا طولانی اختلاس‌گران را جستجو کنیم، احتمالا به شناخت بهتری از آنان خواهیم رسید.