احمد زیدآبادی
هنری کیسینجر یک قرن تمام زیست و لحظهای از آن را هدر نداد.
بسیاری علاقمندند او را مورد داوری اخلاقی قرار دهند و داوری اخلاقی در بارهٔ شخصیت نابغهای چون او، آنگونه که پنداشته میشود، چندان هم سهل و آسان نیست.
کیسینجر در پشت نظریهها و افکارش در بارهٔ نظم بینالملل و چگونگی جلوگیری از فروپاشی آن، نگاهی به سرشت انسان و سیاست به معنای بازی قدرتِ دستهجمعی داشت که خوشبینی در عمق آن رنگ میباخت.
از همین رو، جهان و بازیهای سیاسی آن را با خونسردی مینگریست و شاید همین خصلت او را به کشف زاویای تاریک و پنهانی در حوزهٔ کارش هدایت میکرد که بر دیگران ظاهر نمیشد.
پس فارغ از داوری اخلاقی، کیسینجر حق بزرگ و بیبدیلی بر گردن همهٔ کسانی دارد که میخواهند جهان را خارج از تفسیرهای رمانتیک و ماهیت قدرت را همانگونه که کار میکند، فهم و دریافت کنند.
در غیاب کیسینجر عالم دیپلماسی گویی بزرگ خود را از دست داده است، همانطور که با مرگ اینشتین، علم فیزیک بزرگ خود را از دست داد.