تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۶/۲۲ ساعت ۱۶:۰۷
کد مطلب : ۲۳۱۲۹۴
ماجرای حذف نقاشی دختربچه‌های روی جلد کتاب
گروه جامعه: سایت شهروند نوشت: هنوز چند روزی از شروع سال تحصیلی جدید نگذشته که یک جنجال پر حاشیه به وجود آمده است؛ جنجالی که احساسات خیلی از مردم جامعه را برانگیخته و باعث خشم و ناراحتی بسیاری از خانواده‌ها شده است. دختربچه‌هایی که روی جلد کتاب ریاضی سال سوم ابتدایی در کنار سه پسربچه در حال بازی بودند، دیگر وجود ندارند. تصویر این دختران لبخند به لب امسال از روی جلد کتاب حذف شده و صورت مهربان و خندان آنها دیگر همراه کودکان دبستانی نیست. امسال تنها سه پسربچه هستند که زیر یک درخت بازی می‌کنند و اثری از دوستان دخترشان در آن سوی درخت نیست. دخترها حذف شده‌اند؛ ماجرایی که حالا دو روز است به تیتر اول اخبار تبدیل شده و مردمان زیادی چه زن و چه مرد درباره این حذف نابرابر صحبت و ناراحتی خود را ابراز می‌کنند.
حذفی که حالا با واکنش‌های زیادی مواجه شده است؛ تصاویر مقایسه‌ای از کتاب ریاضی سوم دبستان چاپ ۹۸ و ۹۹ دست به دست می‌شود. مراجعه به سایت «پایگاه کتاب‌های درسی» و بررسی تصویر جلد کتاب‌ها نشان می‌دهد که این موضوع صحت دارد.
نسیم بهاری، تصویرگر جلد این کتاب، یکی از واکنش‌ها را در مورد این ماجرای عجیب داشت. او در صفحه اینستاگرام خود مدعی شد: «این طرح را چند سال پیش برای کتاب ریاضی سوم دبستان کشیده بودم. طرح اصلی هم کلی ممیزی (سانسور) داشت و اجازه ندادند یکی از دختران بالای درخت باشد. در طرح اولیه جلد کتاب ریاضی سوم دبستان نیز مقام‌های وزارت آموزش‌وپرورش حتی جایی گفته بودند که انگار یکی از دختران روی جلد در حال رفتن به سمت یکی از پسران است که او را بغل کند، پس طرح را اصلاح کنید.»
روابط عمومی و امور بین‌الملل سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی نیز در نخستین واکنش خود در این زمینه شلوغی صفحه را دلیل اصلی این حذف اعلام کرد. این روابط عمومی طی یک اطلاعیه به مردم گله‌مند کشورمان چنین گفت: «در ارتباط با تصویر روی جلد کتاب ریاضی سال سوم ابتدایی و ویرایشی که در این تصویر انجام شده است، از آنجا که تصویر قبلی بسیار شلوغ بود و تعداد مفاهیم ریاضی مطرح‌شده در آن تصویر بسیار زیاد بود، پیشنهاد دوستانی که از منظرهای هنری، زیباشناسی و روانشناسی بخش‌های مختلف کتاب را بررسی می‌کنند بر این بوده است که تصویر خلوت‌تر شود. از آنجا که تصویر دو دانش‌آموز دختر که برخی شکل‌های هندسی در دستان آنهاست حذف شده است، برداشت‌هایی از قبیل حذف دستوری تصاویر دختران نتیجه‌گیری شده است. با بررسی صفحات دیگر کتاب و نیز جلد سایر کتاب‌های ریاضی مشاهده می‌شود که تصاویر متعددی از دختران دانش‌آموز در کتاب‌های ریاضی استفاده شده است. بنابراین موضوع حذف دستوری تصاویر دختران نمی‌تواند مد نظر باشد. لازم به ذکر است که براساس اندیشه اسلامی و مواضع حضرت امام‌راحل(ره) و رهبر حکیم و فرزانه انقلاب اسلامی ایران هر دو جنس مرد و زن مورد احترام و تکریم طراحان و برنامه‌ریزان درسی است و هیچ‌گونه نگاه افراطی یا تفریطی در این خصوص مورد پذیرش نیست.»
گفته می‌شود که امسال حذف تصویر کتاب قرآن از یک صفحه کتاب فارسی اول دبستان را هم داشته‌ایم که روابط عمومی و امور بین‌الملل سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی در این زمینه نیز اعلام کرده است: «در ارتباط با موضوع برداشتن تصویر قرآن کریم از تصاویر کتاب فارسی اول ابتدایی در نگاره اول و برای جلوگیری از سوء برداشت و تنویر اذهان عمومی به اطلاع می‌رساند در کتاب فارسی اول ابتدایی، تصویر قرآن در طبقه زیر تصویر تلویزیون قرار گرفته بود. با توجه به نظرات تعدادی از معلمان، اولیا و کارشناسان دینی مبنی بر اینکه قرارگرفتن قرآن در زیر تلویزیون توهین به این کتاب مقدس است، در چاپ ۱۳۹۹سال تحصیلی تصویر قرآن برداشته و مقرر شد در چاپ بعدی با تصویرگری بهتر محل قرارگرفتن آن در کتابخانه مندرج در نگاره مزبور طراحی شود. به علاوه این نکته مهم که وجود تصاویر، مطالب و نمادهای گوناگون از تصاویر قرآن و جلسات قرائت قرآن و تصویر قرآن در سفره عید نوروز در صفحات مختلف همین کتاب نشان می‌دهد طراحان و نویسندگان آن کاملا معتقد به ارزش‌های دینی و قرآنی هستند و خود را در این مسیر ارزشی متعهد می‌دانند. اگر فاقد چنین باوری بودند یا احیانا با سند مطرود ۲۰۳۰ نسبتی داشتند قاعدتا باید در ساختار کتاب خود را نشان می‌داد. حال آنکه خلاف این در جای جای این کتاب دیده می‌شود. به اطلاع همگان می‌رساند که در وضع کنونی سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی از ریاست آن تا رده‌های پایین‌تر همه خود را سرباز انقلاب اسلامی و نظام می‌دانند نه‌تنها هیچ نسبت و میانه‌‌ای با ۲۰۳۰ ندارند بلکه مخالف قاطع این سند سکولاریستی نیز هستند.»
واکنش بعدی در خصوص حذف دختران از کتاب ریاضی از سوی وزیر آموزش‌وپرورش بود. او در توییتر خود در این زمینه چنین گفت: «تغییرات در کتاب‌های درسی همه ساله براساس ارزیابی و از سوی مولفان انجام می‌شود. به رئیس سازمان پژوهش‌وبرنامه‌ریزی آموزشی مأموریت دادم تغییرات در شکل و محتوای کتاب‌های درسی را با حساسیت کامل رصد، اصلاح و گزارش کند. به دغدغه‌‌های مردم اهمیت می‌دهم دختران میهن شایسته احترام‌اند.»
معصومه ابتکار نیز نسبت به این موضوع واکنش نشان داد: «دختران را نمی‌توان نادیده گرفت.» معاون امور زنان و خانواده رئیس‌جمهوری، این را می‌گوید و در حساب توییتری خود می‌نویسد: «اگر چه جلد کتاب ریاضی و علوم سال تحصیلی جدید را باید در کنار هم دید، وزیر آموزش‌وپرورش بررسی و اصلاح کتاب‌های درسی از زوایای مختلف ازجمله عدالت جنسیتی را در دستور کار دارند. در هر صورت حساسیت مردم بجاست. دختران را نمی‌توان نادیده گرفت.» این واکنش‌ها در حالی است که مردم همچنان گله‌مند این حذف هستند و در فضای مجازی با انتشار عکس مریم میرزاخانی ریاضیدان معروف ایرانی، ناراحتی خود را ابراز می‌کنند. گفتنی است در سال‌های گذشته نیز تغییرات در کتاب‌های درسی جنجالی شده بود، ازجمله حذف سرگذشت پادشاهان از کتاب‌های تاریخ یا چند شعر از شعرای معاصر از کتاب‌های ادبیات و البته هیچ‌کدام منجر به بازگشت به قبل نشدند.
حذفی که حالا با واکنش‌های زیادی مواجه شده است؛ تصاویر مقایسه‌ای از کتاب ریاضی سوم دبستان چاپ ۹۸ و ۹۹ دست به دست می‌شود. مراجعه به سایت «پایگاه کتاب‌های درسی» و بررسی تصویر جلد کتاب‌ها نشان می‌دهد که این موضوع صحت دارد.
نسیم بهاری، تصویرگر جلد این کتاب، یکی از واکنش‌ها را در مورد این ماجرای عجیب داشت. او در صفحه اینستاگرام خود مدعی شد: «این طرح را چند سال پیش برای کتاب ریاضی سوم دبستان کشیده بودم. طرح اصلی هم کلی ممیزی (سانسور) داشت و اجازه ندادند یکی از دختران بالای درخت باشد. در طرح اولیه جلد کتاب ریاضی سوم دبستان نیز مقام‌های وزارت آموزش‌وپرورش حتی جایی گفته بودند که انگار یکی از دختران روی جلد در حال رفتن به سمت یکی از پسران است که او را بغل کند، پس طرح را اصلاح کنید.»
روابط عمومی و امور بین‌الملل سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی نیز در نخستین واکنش خود در این زمینه شلوغی صفحه را دلیل اصلی این حذف اعلام کرد. این روابط عمومی طی یک اطلاعیه به مردم گله‌مند کشورمان چنین گفت: «در ارتباط با تصویر روی جلد کتاب ریاضی سال سوم ابتدایی و ویرایشی که در این تصویر انجام شده است، از آنجا که تصویر قبلی بسیار شلوغ بود و تعداد مفاهیم ریاضی مطرح‌شده در آن تصویر بسیار زیاد بود، پیشنهاد دوستانی که از منظرهای هنری، زیباشناسی و روانشناسی بخش‌های مختلف کتاب را بررسی می‌کنند بر این بوده است که تصویر خلوت‌تر شود. از آنجا که تصویر دو دانش‌آموز دختر که برخی شکل‌های هندسی در دستان آنهاست حذف شده است، برداشت‌هایی از قبیل حذف دستوری تصاویر دختران نتیجه‌گیری شده است. با بررسی صفحات دیگر کتاب و نیز جلد سایر کتاب‌های ریاضی مشاهده می‌شود که تصاویر متعددی از دختران دانش‌آموز در کتاب‌های ریاضی استفاده شده است. بنابراین موضوع حذف دستوری تصاویر دختران نمی‌تواند مد نظر باشد. لازم به ذکر است که براساس اندیشه اسلامی و مواضع حضرت امام‌راحل(ره) و رهبر حکیم و فرزانه انقلاب اسلامی ایران هر دو جنس مرد و زن مورد احترام و تکریم طراحان و برنامه‌ریزان درسی است و هیچ‌گونه نگاه افراطی یا تفریطی در این خصوص مورد پذیرش نیست.»
گفته می‌شود که امسال حذف تصویر کتاب قرآن از یک صفحه کتاب فارسی اول دبستان را هم داشته‌ایم که روابط عمومی و امور بین‌الملل سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی در این زمینه نیز اعلام کرده است: «در ارتباط با موضوع برداشتن تصویر قرآن کریم از تصاویر کتاب فارسی اول ابتدایی در نگاره اول و برای جلوگیری از سوء برداشت و تنویر اذهان عمومی به اطلاع می‌رساند در کتاب فارسی اول ابتدایی، تصویر قرآن در طبقه زیر تصویر تلویزیون قرار گرفته بود. با توجه به نظرات تعدادی از معلمان، اولیا و کارشناسان دینی مبنی بر اینکه قرارگرفتن قرآن در زیر تلویزیون توهین به این کتاب مقدس است، در چاپ ۱۳۹۹سال تحصیلی تصویر قرآن برداشته و مقرر شد در چاپ بعدی با تصویرگری بهتر محل قرارگرفتن آن در کتابخانه مندرج در نگاره مزبور طراحی شود. به علاوه این نکته مهم که وجود تصاویر، مطالب و نمادهای گوناگون از تصاویر قرآن و جلسات قرائت قرآن و تصویر قرآن در سفره عید نوروز در صفحات مختلف همین کتاب نشان می‌دهد طراحان و نویسندگان آن کاملا معتقد به ارزش‌های دینی و قرآنی هستند و خود را در این مسیر ارزشی متعهد می‌دانند. اگر فاقد چنین باوری بودند یا احیانا با سند مطرود ۲۰۳۰ نسبتی داشتند قاعدتا باید در ساختار کتاب خود را نشان می‌داد. حال آنکه خلاف این در جای جای این کتاب دیده می‌شود. به اطلاع همگان می‌رساند که در وضع کنونی سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی از ریاست آن تا رده‌های پایین‌تر همه خود را سرباز انقلاب اسلامی و نظام می‌دانند نه‌تنها هیچ نسبت و میانه‌‌ای با ۲۰۳۰ ندارند بلکه مخالف قاطع این سند سکولاریستی نیز هستند.»
واکنش بعدی در خصوص حذف دختران از کتاب ریاضی از سوی وزیر آموزش‌وپرورش بود. او در توییتر خود در این زمینه چنین گفت: «تغییرات در کتاب‌های درسی همه ساله براساس ارزیابی و از سوی مولفان انجام می‌شود. به رئیس سازمان پژوهش‌وبرنامه‌ریزی آموزشی مأموریت دادم تغییرات در شکل و محتوای کتاب‌های درسی را با حساسیت کامل رصد، اصلاح و گزارش کند. به دغدغه‌‌های مردم اهمیت می‌دهم دختران میهن شایسته احترام‌اند.»
معصومه ابتکار نیز نسبت به این موضوع واکنش نشان داد: «دختران را نمی‌توان نادیده گرفت.» معاون امور زنان و خانواده رئیس‌جمهوری، این را می‌گوید و در حساب توییتری خود می‌نویسد: «اگر چه جلد کتاب ریاضی و علوم سال تحصیلی جدید را باید در کنار هم دید، وزیر آموزش‌وپرورش بررسی و اصلاح کتاب‌های درسی از زوایای مختلف ازجمله عدالت جنسیتی را در دستور کار دارند. در هر صورت حساسیت مردم بجاست. دختران را نمی‌توان نادیده گرفت.» این واکنش‌ها در حالی است که مردم همچنان گله‌مند این حذف هستند و در فضای مجازی با انتشار عکس مریم میرزاخانی ریاضیدان معروف ایرانی، ناراحتی خود را ابراز می‌کنند. گفتنی است در سال‌های گذشته نیز تغییرات در کتاب‌های درسی جنجالی شده بود، ازجمله حذف سرگذشت پادشاهان از کتاب‌های تاریخ یا چند شعر از شعرای معاصر از کتاب‌های ادبیات و البته هیچ‌کدام منجر به بازگشت به قبل نشدند.
