بهار نیوز - 60 % تهراني‌ها: مطبوعات آزادی بیان ندارند

گروه جامعه: مرکز ملی مطالعات و سنجش افکار در یک نظر سنجی به سفارش معاونت مطبوعات و اطلاع رسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی درباره ی میزان و الگوی مصرف مطبوعات در تهران، نتایجی را منتشر کرد.

مردم کدام روزنامه‌ها را دوست دارند؟
به گزارش ایسنا، این نتایج حاصل دومین نظرسنجی از 923 نفر شهروند تهرانی درباره ی میزان و الگوی مصرف مطبوعات است که در اسفندماه سال 1392 از 55.8 درصد از زنان و 44.2 درصد از مردان ساکن در شهر تهران انجام شده و نتایج این پژوهش نشان مي‌دهد که میزان استفاده و اعتماد پاسخگویان از مطبوعات بعد از صداوسیما در مقام دوم قرار دارد و مهم ترین شیوه ی دسترسی آن‌ها به مطبوعات هم از طریق کیوسک‌هاي روزنامه فروشی است.

میزان مطالعه ی روزنامه در میان خوانندگان آن‌ها 49.3 دقیقه در شبانه روز است و در رابطه با مجلات هم این رقم به 48.4 دقیقه مي‌رسد. بیشترین روزنامه ی مورد مطالعه و قابل اعتمادترین آن‌ها از نظر پاسخگویان با رقم بالایی، روزنامه ی همشهری و در میان مجلات هم خانواده ی سبز است.

مهم ترین معیار پاسخگویان که از تمام مناطق 22گانه ی تهران انتخاب شده و میانگین تحصیلات آن‌ها 12.1 سال است، در مطالعه ی روزنامه، داشتن صداقت و بیان واقعیات و در رابطه با مجلات نیز تنوع مطالب و موضوعات آن است.

* عدد قابل تأمل اعتقاد به نبودن آزادی بیان
بر اساس این پژوهش میدانی، 23.6 درصد افراد همیشه برای کسب اخبار و اطلاعات گوناگون از صدا و سیما استفاده مي‌کنند، 35.8 درصد اغلب، 24.1 درصد گاهی، 9.6 درصد به ندرت و 7 درصد هم هرگز از رسانه‌ها برای کسب اخبار استفاده نمی‌کنند.

در رابطه با نحوه ی بهره مندی از مطبوعات داخلی یا سایت‌هاي مرتبط با آن‌ها هم 6.8 درصد همیشه، 15 درصد اغلب، 26 درصد گاهی، 18.7 درصد به ندرت و 33.5 درصد هم هرگز از این رسانه بهره‌اي نمي‌برند. از ماهواره‌ها هم 7.2 درصد همیشه، 12.6 درصد اغلب اوقات، 19.7 درصد گاهی و 9 درصد هم به ندرت برای کسب خبر از آن‌ها بهره مي‌برند و در مقابل، 51.5 درصد هرگز استفاده‌اي نمي‌برند.

از پاسخگویان پرسیده شد «به نظر شما روزنامه‌ها و مجلات منتشره در کشور تا چه حد در اطلاع رسانی از آزادی برخوردارند؟» از میان 861 پاسخگویی که به این پرسش جواب داده اند، 14.5 درصد آزادی مطبوعات را در این زمینه بسیار زیاد و زیاد دانسته، 30.5 درصد تاحدی، 43.5 درصد کم و بسیارکم و از نظر 11.5 درصد هم این آزادی در بین مطبوعات اصلا وجود ندارد! به عبارتی، حدود 60 درصد از پاسخگویان معتقدند مطبوعات آزادی بیان ندارند یا آزادی بیان بسیار کمی دارند.

* محبوب ترین‌ها کدامند؟
در این تحقیق که در دفتر مطالعات و برنامه ریزی رسانه‌ها و به سفارش معاونت مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در اسفند 92 انجام شده، از پاسخگویان خواسته شد تا حداکثر به نام چهار روزنامه‌اي که بیش از سایر روزنامه‌ها مطالعه مي‌کنند، اشاره کنند؛ نتایج نشان داد که 44.1 درصد پاسخ‌ها مربوط به کسانی است که روزنامه ی همشهری را مطالعه مي‌کنند، سپس با فاصله بسیار زیادی، 12.2 درصد در این زمینه به روزنامه ی ایران، 7.5 درصد به جام جم، 5.9 درصد به انواع روزنامه‌هاي ورزشی اشاره کردند.

نکته ی جالب اینجاست که در تحقیقی که سال 85 انجام شد، رتبه ی دوم برای روزنامه ی جام جم بود و رتبه ی سوم به ایران رسیده بود و حالا بعد از 7 سال، این جابه جایی معنادار صورت گرفته است.
درباره ی روزنامه ی همشهری، 21.2 درصد گفته اند که به طور مرتب و هر روز، 31.8 درصد بیشتر روزهای هفته، 30 درصد یکی دو روز در هفته و 17 درصد هم کمتر از یکی، دو روز در هفته این روزنامه را مطالعه مي‌کنند. در رابطه با روزنامه ی ایران نحوه ی مطالعه 23.1 درصد به طور مرتب و هر روز، 27.9 درصد بیشتر روزهای هفته، 27.9 درصد یکی، دو روز در هفته و نحوه ی مطالعه 21.2 درصد هم کمتر از یکی، دو روز در هفته است.

از میان خوانندگان روزنامه ی جام جم هم 18.2درصد به طور مرتب و هر روز، 30.3 درصد بیشتر روزهای هفته، 37.9 درصد یکی، دو روز در هفته و 13.6 درصد هم گفته اند که کمتر از یکی، دو روز در هفته این روزنامه را مي‌خوانند. روزنامه‌هاي ورزشی هم توسط 13.7 درصد پاسخگویان به طور مرتب و هر روز، 31.4 درصد بیشتر روزهای هفته، 35.3 درصد یکی دو روز در هفته و توسط 19.6 درصد هم کمتر از یکی دو روز در هفته مورد مطالعه قرار مي‌گیرند.

علت مطالعه 8.9 درصد مردم به روز بودن مطالب روزنامه، 8.9 درصد آگهی و نیازمندی ها، 7.6 درصد تنوع مطالب آن، 6.7 درصد بیان جامع و کامل اخبار و 6.3 درصد هم کسب موضوعات مورد علاقه شان بوده است. علاوه بر این، دلایل 6 درصد دیگر صداقت و بیان واقعیات توسط روزنامه ها، 5.2 درصد کیفیت و محتوای مناسب و دلیل مطالعه 4.9 درصد هم علاقه مندی به مطالعه روزنامه بوده است. در این رابطه 4.6 درصد دیگر از پاسخ‌ها به دسترسی آسان به روزنامه‌ها و دلیل 3.5 درصد هم اعتماد به روزنامه بوده است.

* کدام بخش‌ها بیشتر خواننده دارند؟
در این میان، مهم ترین بخش‌هاي مورد علاقه نیز از جامعه ی آماری پرسش شد؛ نتایج نشان داد 18.6 درصد به بخش‌هاي حوادث، 15.1 درصد موضوعات سیاسی، 13.7 درصد موضوعات اقتصادی، 10.4 درصد موضوعات اجتماعی، 7.3 رصد موضوعات ورزشی و 6.6 درصد هم خواننده موضوعات فرهنگی روزنامه‌ها هستند. علاوه بر این 5.6 درصد به تبلیغات و آگهی‌ها اشاره داشتند، 6.3 درصد دیگر خواننده اخبار روز، 5.3 درصد تیترها، 2 درصد جدول، 1.4 درصد موضوعات علمی و 1.3 درصد هم بیش از همه خواننده موضوعات پزشکی و بهداشتی هستند.

* به کدام روزنامه‌ها اعتماد مي‌شود؟
از میان آن دسته از پاسخگویانی که به روزنامه‌هاي قابل اعتماد خود در سطح کشور اشاره داشته اند، نتایج نشان مي‌دهد در میان روزنامه‌هاي منتشره 41.4 درصد از پاسخ‌ها به روزنامه ی همشهری، 8.5 درصد ایران، 7.9 درصد جام جم و 7.6 درصد هم به روزنامه ی اطلاعات اختصاص دارد.