چراغ قرمزِ دستگاه قضایی آمریکا به علفکش

محمد درویش
یک دادگاه در آمریکا کمپانی مونسانتو را به دلیل سرطانزا بودن علفکش حاوی گلایفوسیت ساخت این شرکت، به پرداخت ٢٨٥ میلیون دلار غرامت محکوم کرد. بنا به رأی اعضای هیات منصفه دادگاهی در سانفرانسیسکو، این مواد شیمیایی سهم عمده‌ای در ابتلاء شاکی به سرطان داشته‌اند. این مبلغ به دووین جانسون، سریدار سابق، که به سرطان غدد لنفاوی غیرقابل درمان مبتلا هست تعلق گرفته است. جانسون، ٤٦ ساله که بیماریش در سال ٢٠١٤ تشخیص داده شد، علفکش RoundUp را دلیل این بیماری شمرده و مونسانتو را متهم کرده بود که خطرات این علفکش را پنهان کرده است. هیات منصفه این اتهام را تأیید و پس از ٤ هفته بررسی از استدلال وکلای شاکی پیروی کرد. مونسانتو اما اعلام کرده که رای دادگاه را نمی‌پذیرد و برای تجدید نظر، اقدام خواهد کرد. گفتنی آنکه این کمپانی با هزاران شکایت از این نوع در آمریکا روبروست و پیوسته ارتباط بین سرطان و محصولاتش را رد می‌کند. در بیانیه‌‌ای، مونسانتو ضمن ابراز "همدردی با جانسون و خانواده‌اش" همچنان تاکید کرده که این علفکش که ۴۰ سال از مصرفش می‌گذرد، سرطان‌زا نیست.

با آنکه در اینجا تنها یک مورد خاص در دادگاه بررسی شده و نه یک شکایت جمعی، اما نتیجه این جریان برای شرکت بایر و مونسانتو جنجال برانگیز است، زیرا این نخستین رأی دادگاه در این مورد بوده و می‌تواند الهام‌بخش برای ادامه شکایت‌هایی از این دست باشد. دلیل آنکه دادگاه به این مورد زودتر از دیگر موارد پرداخته، آن است که جانسون به پایان زندگیش نزدیک می‌شود و در ایالت کالیفرنیا از این حق برخوردار است که به شکایت او زودتر رسیدگی شود. جانسون پیش از ابتلاء به بیماریش به عنوان سریدار مدرسه خدمت می‌کرده و در محل کارش مرتباً با علفکش نامبرده سر و کار داشته است.
برای کمپانی بایر که به تازگی مونسانتو را به مبلغ ٦٤ میلیارد دلار خریداری کرده، این رأی آغاز راه است - مونسانتو در امریکا با سِیلی از شکایت‌ها روبروست. یک قاضی آمریکایی ماه گذشته راه را برای یک شکایت گروهی از جانب صدها کشاورز، باغدار و مصرف‌کننده باز کرد. این قاضی ابراز داشته که البته شواهد احتمالا برای ثابت کردن سرطانزا بودن گلایفوسیت به‌اندازه کافی شفاف نخواهد بود، اما شکایت‌کنندگان استحقاق رجوع به دادگاه را دارند.

🔻خواننده عزیز
علفکش گلایفوسیت مدتهاست که در ایران هم مصرف می‌شود. کمپانی‌های حامی محصولات‌تراریخته، کشاورزان را تشویق به استفاده از این علفکش می‌کنند، زیرا براین باورند که اثربخشی بهتری در مزارعی که بذور‌تراریخته استفاده می‌کنند، دارد. دقت کنید که پس از ۴۰ سال مصرف این علفکش، حالا برای نخستین‌بار شواهدی علمی بدست‌آمده که دادگاه‌های ایالات متحده آمریکا را مجاب به سرطان‌زا بودنِ این محصول کرده است. پرسش اصلی این است: چرا بدون طی مراحل قرنطینه محصولات دستکاری‌شده ژنتیکی، که دستکم باید ۱۴سال به طول انجامد، اینگونه بی‌مهابای فرداها به ورود‌تراریخته‌ها به بازار ایران چراغ سبز نشان می‌دهیم؟

چرا سازمان حفاظت محیط زیست به جای حساسیت بیشتر، تمامی کارشناسان سازمان را واداشته تا در دوره‌های آموزشی آشنایی با این محصولات مفید! شرکت کنند؟ این یک جنایت بزرگ و نابخشودنی است اگر ده سال بعد آشکار شود که ما امروز تند رفته و با چراغ سبزِ خود، سبب شدیم تا هزینه‌های سالانه درمان سرطان از ۱۰هزار میلیاردتومانِ کنونی به بیش از دوبرابر - ۵۰ برابر بودجه یکسال سازمان حفاظت محیط‌زیست - افزایش یابد. یک نکته جالب دیگر، این واقعیت است که دستگاه قضایی آمریکا چگونه حقوق یک سرایدار فقیر و سیاهپوست آمریکایی را بر شرکتی چندملیتی، ثروتمند و بسیار پرنفوذ که دارای مجرب‌ترین و گران‌قیمت‌ترین وکلای جهان هستند،‌ترجیح داده است! دیگر هیچ نگویم، بهتر است! نیست؟