دلایل بی‌اخلاقی برخی رسانه‌ها چیست؟
«رعایت اخلاق رسانه‌ای» همواره از دغدغه‌های جدی اهالی رسانه بوده است؛ برخی از کارشناسان رسانه معتقدند زیر پا گذاشتن اخلاق حرفه‌ای در رسانه‌ها و استفاده از عبارت‌ها و لغت‌هایی که در ادبیات عموم جامعه مورد قبول نیستند، نه تنها باعث می‌شود که قبح استفاده از این کلمه‌ها در جامعه فرو بریزد و به ناهنجاری منجر شود، بلکه جامعه را نیز به این کار ترغیب می‌کند.
به همین منظور ایسنا در گفت‌وگو با بیژن نفیسی -روزنامه‌نگار پیشکسوت - بحث لزوم رعایت اخلاق رسانه‌ای را به بحث گذاشته است؛ او که معتقد است «رسانه‌ها رسالت و وظیفه‌ای دارند و ابزار نیستند»، اظهار کرد: در صورتی که رسانه‌ها بخواهند از نقش و حضورشان استفاده ابزاری کنند، به سمت عدم رعایت اصول اخلاقی پیش می‌روند. اما رسانه‌هایی که به اطلاع‌رسانی به عنوان یک هدف و وظیفه نگاه می‌کنند، ناچار می‌شوند مسؤولیت‌پذیر باشند. یکی از بحث‌هایی که همیشه در حوزه رسانه مطرح است، نگاه مسؤولیت‌پذیرانه در این حوزه است؛ چرا که مسؤولیتی اجتماعی بر دوش رسانه است و رسانه‌ها باید قائل به این باشند که اخلاقیات را رعایت کنند.
نفیسی با اشاره به نقش آموزشی رسانه‌ها، یادآور شد: ما معتقدیم که رسانه به افراد یک جامعه آموزش می‌دهد و این رسانه می‌تواند تلویزیون، رادیو، روزنامه و خبرگزاری باشد. یکی از مهمترین و اصلی‌ترین وظایف رسانه‌ها اطلاع‌رسانی به منظور آگاهی‌بخشی است؛ اما اگر بخواهند از رسانه استفاده ابزاری کنند، ممکن است خیلی از اصول زیر پا گذاشته شود.
این روزنامه‌نگار پیشکسوت که معتقد است «یکی از دلایل عدم رعایت اخلاق رسانه‌ای به بحث عدم شکل‌گیری مناسب احزاب در داخل کشور برمی‌گردد»، در این باره گفت: خیلی از مسائلی که در رسانه‌ها به آنها پرداخته می‌شود، باید در قالب احزاب مطرح شوند؛ ولی متاسفانه این نقش بر دوش رسانه‌ها گذاشته شده است. متاسفانه از سال‌های گذشته تا کنون ما با این مشکل مواجه بوده‌ایم که احزاب جا نیافته‌اند و هویت مشخصی ندارند.
او خاطرنشان کرد: همیشه مشکل عدم شکل‌گیری مناسب احزاب در کشور ما وجود داشته است، اما به هر حال این تکثر رسانه‌ها در سال‌های اخیر باعث شده است که این مشکل بیشتر شود؛ چراکه دیگر هر فکر و سلیقه‌ای صاحب رسانه و نشریه شده است و سعی می‌کند نقطه نظراتش را از طریق آن مطرح کند. از طرفی ما نظام رسانه‌ای درستی هم نداریم که تکلیف روشن باشد. هر کسی مدعی است می‌تواند رسانه داشته باشد؛ ولی متاسفانه سال‌هاست که درباره این نظام رسانه‌ای بحث می‌شود، اما هنوز تکلیف آن به صورت قطعی مشخص نیست و یکی از دلایلی هم که شاهد برخی بی‌اخلاقی‌ها در رسانه‌ها هستیم، همین موضوع است.
نفیسی در ادامه با بیان اینکه در قانون مطبوعات و آیین‌نامه‌های اجرایی آن هم خیلی کلی به قضایا نگاه شده است، اظهار کرد: در قانون مطبوعات و آیین‌نامه‌های اجرایی آن وارد جزئیات نشده‌ایم و مشخص نکرده‌ایم مواردی را که تخطی از مسؤولیت‌پذیری اجتماعی محسوب می‌شود و این‌ها همه منجر به این می‌شود که گاهی بی‌اخلاقی‌هایی را در رسانه می‌بینیم که خیلی هم بد است و بدآموزی دارد.
او یادآور شد: این دست از بی‌اخلاقی‌ها در برخی از رسانه‌ها در بالارفتن درصد ناهنجاری‌های جامعه بسیار تاثیرگذار هستند. اگر در جامعه صبر نمی‌بینیم، چون آموزشی وجود ندارد و از آنجا که بعضاً در برخی از رسانه‌ها فحاشی و بی‌حرمتی می‌بینیم، احساس می‌کنیم این موضوع عادی و موجه است.
