گروه اقتصادي: مرکز آمار ایران نتایج نمونهگیری از نیروی کار را در سال ۱۳۹۴ اعلام کرد. بر این اساس، بررسی جمعیت شاغل در سال ۱۳۹۴ نشان میدهد که از مجموع ۲۴ میلیون و ۱۲۷ هزار و ۱۴۳ نفر جمعیت فعال ۱۵ تا ۶۴ ساله، حدود ۸۸.۷ درصد افراد شاغل بودهاند.
ضمن اینکه از مجموع این شاغلان ۱۰.۱ درصد مربوط به گروه سنی ۱۵ تا ۲۴ ساله، ۶۲.۱ درصد مربوط به گروه سنی ۲۴ تا ۲۵ ساله و ۲۷.۸ درصد مربوط به گروه سنی ۴۵ تا ۶۰ ساله بودهاند. این نسبتها برای مردان به ترتیب ۱۰.۳ درصد، ۶۱.۵ درصد، ۲۸.۳ درصد و برای زنان ۹.۳ درصد، ۶۵.۵ درصد و ۲۵.۲ درصد بوده است.
همچنین در سال ۱۳۹۴، ۱۱.۳ درصد جمعیت فعال ۱۵ تا ۶۴ ساله را بیکاران تشکیل دادهاند. از مجموع تعداد این بیکاران ۲۸.۱ درصد مربوط به گروه سنی ۱۵ و ۲۴ ساله ۶۳.۳ درصد مربوط به گروه سنی ۲۵ تا ۴۴ ساله و ۸.۵ درصد مربوط به گروه سنی ۴۵ تا ۶۴ ساله بودهاند. در سال ۱۳۹۴ از ۲۴ میلیون و ۷۰۱ هزار و ۱۷۶ نفر جمعیت ۱۰ ساله و بیشتر، ۱۱ درصد بیکار بودند.
بالاترین نرخ بیکاری مربوط به گروه سنی ۲۰ تا ۲۴ ساله با ۲۷.۷ درصد و پایینترین نرخ بیکاری مربوط به سن ۶۵ ساله و بیشتر با ۰.۹ درصد بودهاند. نرخ بیکاری در بین مردان ۹.۳ درصد و در بین زنان ۱۹.۴ درصد بوده است. این نرخ در نقاط شهری ۱۲.۲ درصد و در نقاط روستایی ۸.۱ درصد بوده است.
همچنین نرخ مشارکت اقتصادی در جمعیت ده ساله و بیشتر در کل کشور ۳۸.۲ درصد بوده است. این شاخص در بین مردان ۶۳.۲ درصد و در بین زنان ۱۳.۳ درصد بوده؛ همچنین نتایج نشان میده که نرخ مشارکت اقتصادی جمعیت ده ساله و بیشتر در مناطق روستایی بیشتر از مناطق شهری بوده است. به عبارت دیگر، جمعیت ۱۵ ساله به بالا جمعیت سن کار فرض شود نرخ مشارکت اقتصادی در کل کشور ۴۱.۸ درصد است. این شاخص در بین مردان ۶۹.۴ درصد و در بین زنان ۱۴.۴ درصد، در نقاط شهری ۴۰.۸ درصد و در نقاط روستایی ۴۴.۴ درصد به دست میآید.
مقایسه نرخ مشارکت اقتصادی در گروههای سنی نشان میدهد بیشترین نرخ مشارکت اقتصادی ۵۶.۲ درصد، در گروههای سنی ۳۰ تا ۳۴ و ۳۵ تا ۳۹ ساله بودهاند. این نرخ برای مردان گروه سنی ۳۵ تا ۳۹ سال بالاترین میزان و برابر با ۹۳.۷ درصد است و نرخ مشارکت اقتصادی زنان ۱۰ ساله و بیشتر در گروه سنی ۲۵ تا ۲۹ ساله بیشترین مقدار برابر با ۲۲ درصد است.
در سال ۱۳۹۴ افراد شاغل و بیکار در مجموع ۳۸.۲ درصد از جمعیت ۱۰ ساله و بیشتر را تشکیل میدادند. این نسبت در جامعه مذبور برای مردان ۶۳.۲ درصد و برای زنان ۱۳.۳ درصد بوده است. همچنین این نسبت در نقاط شهری ۳۷.۵ درصد و در نقاط روستایی ۴۰ درصد است. در همین سال از کل شاغلان ۱۰ ساله و بیشتر ۹۱.۲ درصد باسواد و ۸.۳ درصد بیسواد بودهاند. این نسبت برای مردان به ترتیب ۹۲.۲ و ۷.۸ درصد و برای زنان ۸۶ و ۱۴ درصد بوده؛ همچنین از کل جمعیت بیکار ۱۰ ساله و بیشتر ۹۷.۱ درصد باسواد و ۲.۹ درصد بیسواد بودهاند. این نسبت به ترتیب برای مردان ۹۶.۱ درصد و ۳.۹ درصد و برای زنان ۹۹.۳ و ۰.۷ درصد بوده است.
آمارهای مرکز آمار ایران نشانگر این است که در سال ۱۳۹۴ از بیکاران ۱۰ ساله و بیشتر ۳۳.۹ درصد، ۱۹ ماه و بیشتر و ۰.۱ درصد کمتر از یک ماه بیکار بودند. در سال ۱۳۹۴، ۹۶.۳ درصد بیکاران قبلا شاغل، از بیمه بیکاری استفاده نمیکردند و تنها ۳.۷ درصد از بیمه بیکاری استفاده کردهاند. همچنین ۱.۲ درصد بیکاران قبلا شاغل در بخش کشاورزی پنج درصد در بخش صنعت و ۲.۷ درصد از بیمه بیکاری استفاده کردهاند، ضمن اینکه در سال ۱۳۹۴ از جمعیت شاغل ۱۰ ساله و بیشتر ۱۹ درصد صنعتگر و به شغل صنعتگری و مشاغل مربوط به آن اشتغال داشتهاند. ۱۶.۳ درصد کارگر ساده، ۱۴.۵ درصد کارکنان ماهر کشاورزی، جنگلداری و ماهیگیر بودهاند.
همچنین در سال گذشته ۸۳.۳ درصد جمعیت شاغل را کارکنان بخش خصوصی (کارفرمایان، کارکنان مستقل، مزد و حقوقبگیران بخش خصوصی و تعاونی، کارکنان فامیلی بدون مزد) و ۱۶.۷ درصد را مزد و حقوقبگیران بخش عمومی تشکیل میدادند. این نسبتها در جامعه مردان ۸۵.۱ درصد و ۱۴.۹ درصد و در جامعه زنان ۷۴.۲ درصد و ۲۵.۸ درصد بوده است.
در سال ۱۳۹۴ مدت اشتغال در شغل اصلی ۱۸.۳ درصد از شاغلان، سه تا کمتر شش سال و ۱۴.۳ درصد یک تا کمتر از یک سال بوده است. وضعیت اشتغال ناقص نشان میدهد ۸.۷ درصد جمعیت فعال اقتصادی دارای اشتغال ناقص بودهاند. این شاخص در بین مردان ۹.۸ درصد و در بین زنان ۳.۶ درصد همچنین در نقاط شهری ۷.۲ درصد و در نقاط روستایی ۱۲.۶ درصد بوده است. ۹.۸ درصد از شاغلان دارای اشتغال ناقص بودهاند.
این نسبت در میان مردان ۱۰.۸ درصد و در بین زنان ۴.۵ درصد، در نقاط شهری ۸.۲ درصد و در نقاط روستایی ۱۳.۷ درصد بوده است. نرخ مقدار اشتغال ناقص نشان میدهد چند درصد از زمان بالقوه کار شاغلان را مقدار اشتغال ناقص تشکیل میدهد. براساس نتایج به دست آمده از سوی مرکز آمار ایران ۳.۸ درصد زمان بالقوه شاغلان را مقدار اشتغال ناقص تشکیل میدهد.
این شاخص در بین مردان ۳.۹ درصد و در بین زنان ۲.۶ درصد، در نقاط شهری ۳.۱ درصد و در نقاط شهری ۵.۶ درصد بوده است. در سال ۱۳۹۴ نرخ مشارکت اقتصادی ۳۸.۲ درصد بوده است و به ترتیب یک درصد از سال ۱۳۹۳ که نرخ مشارکت اقتصادی ۳۷.۲ درصد افزایش یافته است. نرخ بیکاری نیز در سال ۱۳۹۴ به ۱۱ درصد که بیانگر افزایش ۰.۴ درصدی نسبت به سال قبل آن بود.
همچنین استانهای اردبیل و خراسان شمالی به ترتیب با ۴۳.۷ درصد و ۴۱.۸ درصد بالاترین و استانهای سیستانوبلوچستان و کهکیلویه و بویراحمد به ترتیب ۲۹.۹ درصد و ۳۴.۵ درصد پایینترین نرخ فعالیت اقتصادی را به خود اختصاص میدهند. نرخ بیکاری در استانهای کشور بیانگر آن است که استانهای کهکیلویه و بویراحمد و کرمانشاه به ترتیب با ۱۷.۷ درصد و ۱۷.۶ درصد بالاترین نرخ بیکاری و استانهای آذربایجان شرقی و کرمان به ترتیب با ۷.۳ درصد و ۷.۹ درصد کمترین نرخ بیکاری را به خود اختصاص دادهاند.