مشکلات ارامنه همان مشکلات مردم ایران است

گروه جامعه: به بهانه آغاز سال نو میلادی گفت‌وگوی کوتاه کردیم با روبرت بیگلریان، رئیس شورای خلیفه‌گری ارامنه تهران که سابقه حضور در مجلس را هم در کارنامه خود دارد.

وضعیت ارامنه در کشور با توجه به پیوستگی‏‌هایی که با جامعه ایرانی دارند، چگونه است؟
با توجه به ارتباط تنگاتنگی که در قرون متمادی بین ایرانیان و ارامنه بوده و مشترکات فرهنگی و مبانی انسانی و هنری و بخصوص درهم تنیدگی جغرافیایی که وجود داشته باعث شده که درک متقابل عمیقی بین مسیحیان ارمنی و مسلمانان ایرانی به وجود بیاید. نمونه‏‌های بارز آن هم در حوزه فرهنگی و آموزشی و حضور ارامنه در عرصه‎های اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و علمی و هنری وجود دارد. بنابراین اگر بخواهیم از این جهات نگاه کنیم، گذشته از فراز و نشیب‎هایی که در هر دوره‌‏ای بنا بر مقتضیات اقتصادی و اجتماعی و یا سیاسی وجود داشته، شاهد ثبات در وضعیت ارامنه بوده‌ایم. این رویکرد را بخصوص در درجه اول از سوی مردم ایران و سپس نظام جمهوری اسلامی می‎بینیم. خود این ثبات نشان‌دهنده فرصتی برای آفرینندگی و حفظ هویت و بسط درک بین ادیان و اقوام است. ارمنی‏‌ها با تحولات اجتماعی و اقتصادی که مردم به طور عام با آن مواجه بوده‌‏اند هم روبه‌‏رو شده‎اند. البته بحث‌های اختلاف سلیقه‏‌ای هم وجود داشته اما به طور کل روند ثابت و مستمری را در زندگی آنان می‌بینیم. این ثبات را هم با توجه به اینکه توانسته‌ایم نهادهای خود را داشته باشیم، توانسته‏‌ایم حفظ کنیم. وجود مدارس، انجمن‏‌ها و نهادهای دینی خود نشان‌دهنده این است که رویکرد مثبت و مستمری وجود دارد و در عین حال هم شاهد استمرار این نهادها در ایران هستیم.

جدای از مشکلاتی که گفتید همچون سایر مردم ایران داشته‌‏اید، ارامنه با چه مسائل دیگری روبه‎رو هستند؟

مشکلات ارامنه به طور عام همان مشکلاتی است که همه مردم ایران دارند؛ مسائل مربوط به سرمایه‎گذاری اشتغال و مسکن. بنده چه آن موقع که نماینده مجلس بودم و چه الان، می‎بینم که ماهیت مشکلات غالباً همان‎هاست. البته در حوزه قضا، متأسفانه مواد قانونی داریم که مشکلاتی با اجرای آن داشته‌‌ایم. در مجلس هم تلاش کردیم که با دوستان این جنبه‏‌ها را مرتفع کنیم. ولی به دلایل مختلف چندان موفق نبوده‏‌ایم. اما از سوی دیگر مقامات نظام و دست‌اندرکاران تلاش کردند که مشکلاتی از این دست را از طریق راه‌های مدیریتی و اداری برای جامعه ما تلطیف کنند.

مشکلات قضایی مربوط به ارامنه چه بوده؟

بحثی که در مجلس مطرح بود اصلاح ماده 881 مکرر قانون مدنی است که در بحث ارث مطرح شده است و آن این است که «کافر از مسلمان ارث نمی‌برد...» چون با توجه به رویکردی که دوستان دارند و وجه غالب فقهای شورای نگهبان در آن راستا نیست که مورد نظر ما باشد، با مشکل برخورده‌ایم. جا دارد که یادی کنم از مرحوم آیت‌الله شاهرودی که در این خصوص با توجه به پژوهش‌ها و رویکردهایی که داشته است، کمک زیادی به ما کرد.

این گفت‌‏وگو را به مناسبت آغاز سال نوی میلادی انجام می‌‏دهیم. کمی از حال و روز سال جدید میلادی بگویید. ارامنه ایران از چه زمانی به استقبال سال جدید می‌‏روند؟

استقبال ما از یک ماه یا 25 روز قبل از تولد حضرت مسیح آغاز می‎شود. خانواده‌ها ذوق و شوق زیادی دارند بخصوص حضور بچه‌ها این سرزندگی را چند برابر می‏‌کند. خوشبختانه مردم مسلمان ایران هم با توجه به نقشی که قرآن برای حضرت مریم و عیسی قائل شده همواره رویکرد همراه با لطفی نسبت به جامعه ارامنه داشته‎اند؛ چه از لحاظ توجه برای برگزاری جشن‎ها و چه از منظر حسن ظنی که دارند و مرتباً اعیاد را به ما تبریک می‎گویند. در کنار این موضوع در مدارس هم یک هفته پیش از آغاز سال نوی میلادی مراسم آغاز می‌شود. کلیساها در شب سال نو مراسم برگزار می‎کنند و مقامات ارشد روحانی در کلیسا مراسم دعا و نیایش برگزار می‌کنند. موقع تحویل سال جمع کثیری از مردم حضور پیدا می‌‏کنند و همان‌جا با دعا و نیایش به استقبال آغاز سال نو می‌‏روند و به یکدیگر تبریک می‎گویند. در کنار آن خود خانواده‏‌ها هم در اماکن عمومی‌تر این جشن‏‌ها را برگزار می‎کنند. جا دارد که از مقامات انتظامی و امنیتی بسیار تشکر کنم که با جدیت و جامع‎نگری سعی می‎کنند که آرامش لازم را حفظ کنند. همچنین مقامات محترم وزارت ارشاد و دفتر امور اقلیت‌ها کمک می‌کنند که مراسم سال نوی میلادی در فضای آرام و صمیمانه برگزار شود و بعد از آن خانواده‌ها به دید و بازدید می‎روند.