به روز شده در ۱۴۰۳/۰۹/۰۴ - ۰۱:۵۷
 
۱
تاریخ انتشار : ۱۳۹۲/۰۴/۱۲ ساعت ۰۸:۳۶
کد مطلب : ۱۳۲۷۵

ماجراي وصلت دو پادشاهي ايران و مصر

گروه سياسي: شاهزاده سابق مصري و نخستین همسر محمدرضا پهلوی آخرین شاه (مخلوع) ایران به دلیل کهولت سن در 91 سالگي درگذشت.
ماجراي وصلت دو پادشاهي ايران و مصر
فوزیه بنت‌فواد و خواهر ملک فاروق آخرین پادشاهی که بر مصر حکمرانی کرد در ۱۴ آبان ۱۳۰۰ در شهر اسکندریه مصر به دنیا آمد. محمدرضا پهلوی (ولیعهد آن زمان ایران) و فوزیه، (شاهزاده مصری) در سال ۱۳۱۷ با هم ازدواج کردند. این ازدواج در نهایت مدتی پس از به سلطنت رسیدن محمدرضا به طلاق ‌انجامید. یک سال قبل از آن، مسئله ازدواج محمدرضا پهلوی و فوزیه بنت فواد مطرح گردیده بود. او زیبایی چشمگیری داشت که حتی نظر هالیوود را نیز به خود جلب کرده بود. خانواده اش ترکیبی از نژادهای مصری، آلبانیایی و فرانسوی بود و مهمتر از همه، خانواده او نیز همچون پهلوی‌ها به انگلستان وامدار بود.

بزرگترین مشکل برای این ازدواج، اصل سی و هفتم متمم قانون اساسی ایران بود که بر اساس آن مادر ولیعهد الزاماً باید ایرانی تبار می‌بود. مجلس آن زمان ایران در اقدامی بی سابقه نه تنها به فوزیه تابعیت ایران داد، بلکه او را ایرانی تبار نامید! مراسم خواستگاری بلافاصله توسط نمایندگان ویژه پیگیری شد و محمدرضا برای اجرای مراسم عقد کنان به مصر رفت. کاخ قبّه در مصر برای اقامت او و همراهان در نظر گرفته شد. محمدرضا به همراه فوزیه، نازلی (مادر زنش) و هیأت همراه در فروردین ماه ۱۳۱۸ به تهران بازگشت. اقامت کوتاه خانواده فوزیه در تهران موجب بروز چال‌شهایی با رضاشاه شد.

در تاریخ ۱۵ مارس ۱۹۳۹ میلادی، محمدرضا پهلوی با شاه‌دخت فوزیه فؤاد، در کاخ عابدین در مصر ازدواج کرد. پس از بازگشت، مراسم ازدواج آنها در تهران نیز تکرار شد. بعد از ازدواج، رابطه رضا با عروسش بسیار خوب بود. به طوری که بجز در سفر، هیچگاه بدون حضور وی نهار خانوادگی نخورد. شمس خواهر بزرگ محمدرضا نیز زیاد مراعات فوزیه را می‌کرد. ولی رابطه اشرف خواهر دو قلو و بدنام محمدرضا با عروس جدید چندان دوستانه نبود. فوزیه به فعالیتهای اجتماعی چندان علاقه‌ای نداشت.

وی زبان فارسی نمی‌دانست و زبان فرانسه تنها ارتباط دهنده‌ی گفتاری او وهمسرش بود. روابط او نیز منحصر به میهمانی‌های پر تکلّف درباری بود. تنها میهمانانی که مرتباً به دعوت فوزیه به کاخ می‌آمدند، سفیر مصر و همسرش بودند. اولین فرزند محمدرضا و فوزیه برخلاف توقعات، دختر شد و نام او را شهناز پهلوی (بعدها همسر اردشیر زاهدی شد) گذاشتند.

با درگذشت رضاشاه در آفریقای جنوبی، جسد وی از مسیر مصر به تهران آمد. جنازه برای مدتی (تا زمان آماده شدن آرامگاهش) در مسجد رفاعی مصر به امانت گزارده شد. در این مدت شمشیر جواهر نشان و مدالهای وی به سرقت رفت. همه مطلع بودند که ملک فاروق به چنین چیزهایی برای تکمیل کلکسیونهای شخصی اش نیاز و علاقه فراوانی دارد. این ماجرا و رابطه عاشقانه اشرف با یکی از مخالفان رژیم مصر، نقطه آغاز درگیریهای لفظی، توهین‌ها و تحقیرها به فوزیه بود. فوزیه ظاهراً برای استراحت و تمدد اعصاب به مصر رفت و دیگر هیچگاه بازنگشت و محمدرضا به طور غیابی وی را طلاق داد. تیرگی روابط میان محمدرضا پهلوی و فوزیه باعث شد که در سال ۱۹۴۵ میلادی در قاهره از یکدیگر جدا شوند. این طلاق در سال ۱۹۴۸ به شکلی رسمی در تهران ثبت شد.

پس از آن فوزیه در سال ۱۹۴۹ با سرهنگ اسماعیل حسین شیرین بک، وزیر دفاع و فرمانده نیروی دریایی سابق مصر ازدواج کرد. حاصل این ازدواج دو فرزند به نام‌های نادیا و محمد بود. در پی کودتای ضدسلطنتی ۱۹۵۲ در مصر، عنوان شاهزادگی از فوزیه گرفته و ثروتش نیز مصادره شد. او پس از آن حاضر به ترک کشورش مصر نشد و به همراه همسرش زندگی خود را در اسکندریه ادامه داد  و سه‌شنبه ۱۱ تیر در شهر اسکندریه مصر در نود و يك سالگي درگذشت. گفتني اينكه، ملک فواد دوم، آخرین پادشاه مصر، که در ۶ ماهگی به سلطنت رسید اما ۶ ماه پس از آن با استقرار نظام جمهوری در مصر از سلطنت خلع شد.

گرد آورنده: اشکان بنکدار جهرمی