تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۹/۱۲ ساعت ۱۷:۱۶
کد مطلب : ۱۶۶۱۴۸
راهبرد رسانه‌ای برای مقابله با تحریم‌ها
*هوشنگ عطاپور
بررسی عملکرد تیم اجرای عملیات تحریم دولت‌ترامپ، نشان می‌دهد، تفاوت معناداری در اجرای تحریم‌ها توسط این گروه با دولت قبلی آمریکا وجود دارد. مهمترین کارویژه این عملیات، استفاده از ابزار جنگ روانی هدفمند و گام به گام توسط مقامات مرتبط کاخ سفید و رسانه‌های متنوع در اختیار آنهاست!
البته در این عملیات و جنگ روانی، برخی رسانه‌های فارسی زبان وابسته به منابع مالی عربستان و شیخ نشین امارات متحده عربی هم نقش جدی و موثری ایفا می‌کنتد. به جرات می‌توان گفت که تا حدود زیادی موفقیت‌ترامپ در تاثیرگذاری در فضای اقتصادی کشور نه توسط عوامل اقتصادی، بلکه با واسطه همین جنگ رسانه‌ای بوده است.
البته شبکه‌ی رسانه‌های متنوع داخلی نیز، در تشدید، انتقال و بسترسازی به این جنگ رسانه‌ای نقش داشتند که عمده دلیل آن، نبود "راهبرد مبارزه با جنگ روانی دشمن " و "تشرید رقابت‌های سیاسی 'جناحی خلاف منافع ملی " به ویژه از سوی رقبای دولت تدبیر و امید و مخالفین جدی برجام بوده است. به عنوان نمونه، روزگاری نه چندان دور و حتی قبل از خروج‌ترامپ از برجام، تیتر اول اکثر رسانه‌های مکتوب جناح رقیب و مخالف دولت، خروج شرکت‌های مختلف غربی از ایران به دلیل تحریم‌های احتمالی آتی بود! از طرفی، مهمترین اقدام موثر نظام جمهوری اسلامی، و نه قوه مجریه به تنهایی، "اتخاذ راهبرد واحد مقابله‌ی رسانه‌ای با جنگ روانی دشمن در همه سطوح اجتماعی و وسایل متنوع ارتباط جمعی است ". راهبردی که ماهیت و اهداف ودتاثیرات جنگ روانی دشمن را به شهروندان توضیح داده و به شکل مستمر روشنگری می‌نماید. در این اقدام آفندی تبلیغاتی، توان واقعی دشمن در اجرای کامل تحریم‌ها نشان داده شده و عموم شهروندان درباره‌ی محدودیت‌های میدانی قابل توجه دشمن در اعمال کامل تحریم ها، با استفاده از فنون رسانه‌ای شرح داده می‌شود.
بعد از برجام و در شرایط فعلی، کشور ما که ارتباطات بین المللی گسترده با دنیا و اعضای شورای امنیت، به استثنای آمریکا دارد، نقطه ثقل اطلاع رسانی به شهروندان و جلب اعتماد و پشتیبانی آنهاست. مخصوصا شرایط بین المللی بعد از برجام که، برخلاف پیش بینی‌های کاخ سفید، ابراز تحریم آمریکا تا حدود زیادی کند شده است، تنها ابزاری که می‌تواند کارساز باشد و خلا ء گروه کاری اجرای تحریم آمریکا را پر کند، تشدید جنگ روانی با هدف مرعوب نمودن مردم و مسوولین است. به هر طریق شهروندان باید بدانند که در واقع امر، "تحریم ابزار اقتصادی با کارایی محدود است " که با اتخاذ "برنامه‌های اقتصادی درست " و "سیاست خارجی فعال " قابل مدیریت است و می‌توان عوارض و آثار منفی آن را با همراهی مردم، نهادهای مدنی، مسوولین عالم و تولیدکنندگان وطن دوست تخفیف داد. این موضوعات باید توسط شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌های ارتباطی که به دنبال حفظ تمامیت ارضی و منافع ملی هستند، نه منافع زودگذر جناحی، به شهروندان اعلام گردد.
و نکته مهم دیگر، حضور جدی رسانه‌های حافظ منافع ملی، برای کاهش آثار جنگ روانی دشمن از طریق روشنگری و واکاوی در برابر اخبار و اطلاعات ناامید کننده توسط رسانه هایی است که آگاهانه یا ناآگاهانه، همسو و همراه با دشمنان ایران، در تلاش هستند چهره‌ای از هم پاشیده از اقتصاد ملی، به جامعه تلقین و تزریق کنند. البته هیچ کس منکر وجود مشکلات جدی اقتصادی نیست، ولی راهبرد ملی و وطن دوستانه در این لحظه، مقاومت در برابر زیاده خواهی‌های‌ترامپ، و انتقاد از دولت برای اصلاح رویه‌های معیوب و ناکارآمد است و هر نوع تزریق شکست و تسلیم، بر ضد منافع ملی ماست. تشکیل نهادهای مدنی و شبکه‌های رسانه‌ای حامی و طرفدار "راهبرد عقلانیت، مدارا و امید " برای پیروزی در جنگ روانی دشمن بسیار مهم است. امروز در سایه حضور شبکه‌های اجتماعی موبایل محور، مردم به طور روزمره و مرتب، اخبار و اطلاعات موردنیاز خود را دریافت می‌کنند. دولت و نظام نیازمند افزایش اعتماد عمومی و سرمایه اجتماعی در دوران تحریم هاست.
اعتماد عمومی به میزان شفافیت و صحت اطلاعات منتشر شده از سوی مسوولین و سرعت در اطلاع رسانی بستگی دارد. اخبار و اطلاعات مربوط به منابع دولتی باید سریع؛ دقیق، صحیح، وسیع، سهل و آسان در اختیار شهروندان قرار بگیرد تا قبل از اطلاعات نادرست برخی رسانه‌های جناحی داخلی و محتوای جنگ رسانه‌ای دشمن خارجی، به سمع و نظر مردم برسد. تکذیب و یا رد اخبار نادرست تولیدی توسط منابع رسانه‌ای مخالف، منجر به سلب اعتماد مردم می‌شود. امروز خوشبختانه در سایه گسترش زیرساخت‌های اطلاع رسانی اینترنتی، در حوزه رسانه‌های اینترنتی و افزایش دسترسی عمومی به اطلاعات، توان تاثیرگذاری در مردم توسط گردهای فعال اجتماعی زیادتر شده است. ولی رسانه‌های حامی منافع ملی و حتی رسانه‌های دولتی که به تامین منافع ملی و مصالح بلند مدت نظام دل بسته‌اند، باید اخبار درست و صحیح را تولید بکنند تا فضا برای محتواهای نادرست و جنگ روانی دشمن تنگ شود. اگر اخبار و اطلاعات درست و شفاف از سوی مسوولین به مردم ارائه شود، هر چند این اخبار تلخ هم باشد، باز با افزایش و تحکیم اعتماد عمومی، در کل برنده این جنگ روانی؛ شهروندان و میهن عزیزمان خواهد بود.
بررسی عملکرد تیم اجرای عملیات تحریم دولت‌ترامپ، نشان می‌دهد، تفاوت معناداری در اجرای تحریم‌ها توسط این گروه با دولت قبلی آمریکا وجود دارد. مهمترین کارویژه این عملیات، استفاده از ابزار جنگ روانی هدفمند و گام به گام توسط مقامات مرتبط کاخ سفید و رسانه‌های متنوع در اختیار آنهاست!
البته در این عملیات و جنگ روانی، برخی رسانه‌های فارسی زبان وابسته به منابع مالی عربستان و شیخ نشین امارات متحده عربی هم نقش جدی و موثری ایفا می‌کنتد. به جرات می‌توان گفت که تا حدود زیادی موفقیت‌ترامپ در تاثیرگذاری در فضای اقتصادی کشور نه توسط عوامل اقتصادی، بلکه با واسطه همین جنگ رسانه‌ای بوده است.
البته شبکه‌ی رسانه‌های متنوع داخلی نیز، در تشدید، انتقال و بسترسازی به این جنگ رسانه‌ای نقش داشتند که عمده دلیل آن، نبود "راهبرد مبارزه با جنگ روانی دشمن " و "تشرید رقابت‌های سیاسی 'جناحی خلاف منافع ملی " به ویژه از سوی رقبای دولت تدبیر و امید و مخالفین جدی برجام بوده است. به عنوان نمونه، روزگاری نه چندان دور و حتی قبل از خروج‌ترامپ از برجام، تیتر اول اکثر رسانه‌های مکتوب جناح رقیب و مخالف دولت، خروج شرکت‌های مختلف غربی از ایران به دلیل تحریم‌های احتمالی آتی بود! از طرفی، مهمترین اقدام موثر نظام جمهوری اسلامی، و نه قوه مجریه به تنهایی، "اتخاذ راهبرد واحد مقابله‌ی رسانه‌ای با جنگ روانی دشمن در همه سطوح اجتماعی و وسایل متنوع ارتباط جمعی است ". راهبردی که ماهیت و اهداف ودتاثیرات جنگ روانی دشمن را به شهروندان توضیح داده و به شکل مستمر روشنگری می‌نماید. در این اقدام آفندی تبلیغاتی، توان واقعی دشمن در اجرای کامل تحریم‌ها نشان داده شده و عموم شهروندان درباره‌ی محدودیت‌های میدانی قابل توجه دشمن در اعمال کامل تحریم ها، با استفاده از فنون رسانه‌ای شرح داده می‌شود.
بعد از برجام و در شرایط فعلی، کشور ما که ارتباطات بین المللی گسترده با دنیا و اعضای شورای امنیت، به استثنای آمریکا دارد، نقطه ثقل اطلاع رسانی به شهروندان و جلب اعتماد و پشتیبانی آنهاست. مخصوصا شرایط بین المللی بعد از برجام که، برخلاف پیش بینی‌های کاخ سفید، ابراز تحریم آمریکا تا حدود زیادی کند شده است، تنها ابزاری که می‌تواند کارساز باشد و خلا ء گروه کاری اجرای تحریم آمریکا را پر کند، تشدید جنگ روانی با هدف مرعوب نمودن مردم و مسوولین است. به هر طریق شهروندان باید بدانند که در واقع امر، "تحریم ابزار اقتصادی با کارایی محدود است " که با اتخاذ "برنامه‌های اقتصادی درست " و "سیاست خارجی فعال " قابل مدیریت است و می‌توان عوارض و آثار منفی آن را با همراهی مردم، نهادهای مدنی، مسوولین عالم و تولیدکنندگان وطن دوست تخفیف داد. این موضوعات باید توسط شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌های ارتباطی که به دنبال حفظ تمامیت ارضی و منافع ملی هستند، نه منافع زودگذر جناحی، به شهروندان اعلام گردد.
و نکته مهم دیگر، حضور جدی رسانه‌های حافظ منافع ملی، برای کاهش آثار جنگ روانی دشمن از طریق روشنگری و واکاوی در برابر اخبار و اطلاعات ناامید کننده توسط رسانه هایی است که آگاهانه یا ناآگاهانه، همسو و همراه با دشمنان ایران، در تلاش هستند چهره‌ای از هم پاشیده از اقتصاد ملی، به جامعه تلقین و تزریق کنند. البته هیچ کس منکر وجود مشکلات جدی اقتصادی نیست، ولی راهبرد ملی و وطن دوستانه در این لحظه، مقاومت در برابر زیاده خواهی‌های‌ترامپ، و انتقاد از دولت برای اصلاح رویه‌های معیوب و ناکارآمد است و هر نوع تزریق شکست و تسلیم، بر ضد منافع ملی ماست. تشکیل نهادهای مدنی و شبکه‌های رسانه‌ای حامی و طرفدار "راهبرد عقلانیت، مدارا و امید " برای پیروزی در جنگ روانی دشمن بسیار مهم است. امروز در سایه حضور شبکه‌های اجتماعی موبایل محور، مردم به طور روزمره و مرتب، اخبار و اطلاعات موردنیاز خود را دریافت می‌کنند. دولت و نظام نیازمند افزایش اعتماد عمومی و سرمایه اجتماعی در دوران تحریم هاست.
اعتماد عمومی به میزان شفافیت و صحت اطلاعات منتشر شده از سوی مسوولین و سرعت در اطلاع رسانی بستگی دارد. اخبار و اطلاعات مربوط به منابع دولتی باید سریع؛ دقیق، صحیح، وسیع، سهل و آسان در اختیار شهروندان قرار بگیرد تا قبل از اطلاعات نادرست برخی رسانه‌های جناحی داخلی و محتوای جنگ رسانه‌ای دشمن خارجی، به سمع و نظر مردم برسد. تکذیب و یا رد اخبار نادرست تولیدی توسط منابع رسانه‌ای مخالف، منجر به سلب اعتماد مردم می‌شود. امروز خوشبختانه در سایه گسترش زیرساخت‌های اطلاع رسانی اینترنتی، در حوزه رسانه‌های اینترنتی و افزایش دسترسی عمومی به اطلاعات، توان تاثیرگذاری در مردم توسط گردهای فعال اجتماعی زیادتر شده است. ولی رسانه‌های حامی منافع ملی و حتی رسانه‌های دولتی که به تامین منافع ملی و مصالح بلند مدت نظام دل بسته‌اند، باید اخبار درست و صحیح را تولید بکنند تا فضا برای محتواهای نادرست و جنگ روانی دشمن تنگ شود. اگر اخبار و اطلاعات درست و شفاف از سوی مسوولین به مردم ارائه شود، هر چند این اخبار تلخ هم باشد، باز با افزایش و تحکیم اعتماد عمومی، در کل برنده این جنگ روانی؛ شهروندان و میهن عزیزمان خواهد بود.
