فروش یا سود؛ مسئله این است

صادق صدرایی

---

گروه فرهنگي: میزان فروش فیلم‌ها تا چه حد نشان گر موفقیت شان است؟ مقصود، موفقیت سینمایی و هنری نیست که برای سنجش موفقیتی از این جنس ملاک فروش و تعداد مخاطب تنها یکی از ملاک‌ها برای سنجش خواهد بود. موضوعی که در نوشته‌ی پیش رو مطرح می‌شود ناظر بر موفقیت از وجه اقتصادی یک فیلم است. وقتی می‌گوییم فیلم (الف) ده میلیارد تومان فروخته است و فیلم (ب) پانصد میلیون، کدامشان از نظر اقتصادی موفق بوده اند؟

اگر بخواهیم به این پرسش، عامیانه پاسخ دهیم خواهیم گفت که فیلم (ب) تنها پنج درصد فیلم (الف) فروش رفته است پس به شدت شکست خورده. اما واقعیت کمی پیچیده‌تر از این حرف هاست. برای آن که میزان موفقیت اقتصادی یک فیلم را بسنجیم باید مقدار فروش فیلم را با هزینه‌های ساخت آن مقایسه کنیم. مثلا اگر همان فیلم (الف) که بر فرض ده میلیارد تومان فروخته است با صدمیلیارد تومان هزینه ساخته شده باشد و فیلم (ب) با چهارصد میلیون تومان، در این شرایط فیلم اولی از نظر اقتصادی یک فیلم به شدت شکست خورده است و کاملا متضرر شده اما فیلم دیگر از لحاظ اقتصادی موفق بوده است.

حکایت فیلم‌های‌‌‌فاخر‌‌‌سینمای ما یک چنین وضعیتی دارد، با قشون کشی و‌‌‌یاری کردن همسایه ها‌‌‌فیلم مقداری می‌فروشد و بعد هم در بوق و کرنا می‌کنیم که فلان فیلم‌‌‌فاخر‌‌‌با موضوعی مورد پسند جریان رسمی میلیاردی شد و به موفقیتی بزرگ در اکران رسید. اما واقعیت را که از این زاویه بررسی می‌کنیم می‌بینیم که این فیلم‌ها از نظر اقتصادی فیلمهایی شکست خورده هستند. بماند که فروش درصد بالایی از این فیلم‌های به اصطلاح‌‌‌فاخر‌‌‌که دوران خوش خوشان شان در دولت سابق بود حتی به نیم میلیار هم نرسیدند.