اینجا هنوز دست و پا جا می‌ماند
در حالت خوشبینانه کودکان زنده می‌مانند، اما یکی چشمهایش را جا می‌گذارد، یکی دستش را و دیگری پایش را و گاهی هم همه چیز خوشبینانه نیست و کودکی جانش را هم کنار مین‌ها جا می‌گذارد.حالت دوم وقتی است که کشاورزی با خونسردی برای سیر کردن شکم مردم و گندم کاشتن در حال شخم زدن زمین‌هایش است که یک لحظه تراکتور روی مینی که 28 سال است در زمین جا خوش کرده سنگینی می‌کند و موج انفجار مین کشاورز را پرتاب می‌کند.وضعیت‌های بهتری هم از انفجار مین داریم، مثلا وقتی که گروه‌های خنثی‌سازی مین را کشف کنند و قبل از اینکه دست و پای کسی را بگیرد آن را خنثی کنند.
این داستان تکراری بچه‌ها، کشاورزان و مردم قصرشیرین، نفت شهر و سومار است. جای پای هیچکس از مردم این نقاط روی زمین محکم نیست. زیر زمین این مناطق هنوز مین‌های مسن و 28 ساله‌ای هستند که اگرچه زنگ زده و فرسوده شده‌اند، اما گاهی انفجار یکی از آنها که جان کسی را گرفته صدر اخبار رسانه‌ها می‌شود.چند سال قبل به کوری چشم دشمنان جشنی گرفتیم که بگوییم هرآنچه که صدام در زمین‌های مرزی کرمانشاه از انواع مین ضد تانک و ضد نفر و ... کاشته دیگر درو شده و جان هیچکس به دلیل انفجار مین تهدید نمی‌شود.
سال 89 بود که جشن گرفتیم، اما پس از آن فقط در همین دی ماه امسال که شش سال از آن زمان جشن می‌گذرد، یک نفر از عشایر منطقه در اولین روز دی به دلیل انفجار مین جان خود را از دست می‌دهد و در 15 دی هم راننده یک بولدوزر دچار موج گرفتگی می‌شود. هر ماه و هر سال پیامدهای جنگی که 28 سال قبل تمام شد در قصرشیرین، نفت شهر، سومار و سایر نقاط مرزی استان کرمانشاه تکرار می‌شود.
26 انفجار مین فقط در سال جاری
آمار انفجار مین در این منطقه از ابتدای امسال تاکنون چشمگیر است و به گفته فرماندار قصرشیرین از ابتدای سال تاکنون 26 مورد انفجار مین در قصرشیرین، نفت شهر و سومار رخ داده است.
فرامرز اکبری در گفت و گو با ایسنا با اشاره به انفجار 26 مین در سال جاری در این منطقه، گفت: این انفجارها باعث کشته شدن یک نفر و زخمی شدن 10 نفر شده است.وی با بیان اینکه برخی از انفجارها نیز باعث آسیب به خودرو و احشام مردم شده است، خاطرنشان کرد: بیشترین موارد انفجار را در نفت شهر و سومار داریم. فرماندار قصرشیرین ادامه داد: پاکسازی این منطقه همچنان در حال انجام است و حدود 90 نفر نیرو با بیش از 100 دستگاه خودرو در این محدوده مشغول به کار هستند. به گفته این مسئول، تا کنون حدود 80 هکتار از سنگرهای به جا مانده از زمان جنگ و مواضع مهمات که امکان وجود مین در آنها بوده، تسطیح و پاکسازی شده است.
اما چرا با جود این مین‌های به جا مانده که هنوز هم تلفات می‌دهد، در سال 89 جشن پاکسازی مین در کرمانشاه برگزار شد؟
پاکسازی‌ها با دقت 95 درصد بود
معاون سیاسی و اجتماعی فرمانداری قصرشیرین نیز با اشاره به جشن پاکسازی مینی که سال 89 در استان کرمانشاه برگزار شد، اظهار کرد: در همان زمان که جشن پاکسازی برگزار شد، مسئولین وقت شهرستان قصرشیرین اعتراض داشتند که پاکسازی به صورت سطحی انجام شده است، اما بر اساس استانداردهای بین‌المللی دقت پاکسازی مین 95 درصد است و همین استاندارد هم در پاکسازی اراضی منطقه اعمال شده بود.
نعمت‌اله نازپرورده دقت پایین را یکی از دلایل باقی ماندن مین‌ها دانست و افزود: به علاوه ما میادین منظمی نداشتیم و پراکندگی مین‌ها نیز عامل دیگری در وجود مین‌های خنثی نشده است،، همچنین با گذشت زمان، برخی از مین‌ها به دلیل بارندگی، سیلاب و... از کوه‌ها و سایر نقاط جابجا شده و به نزدیک محل زندگی مردم آمده است. وی معتقد است اگرچه روند انفجار مین در این مناطق کاملا نزولی است و شاید از 10 مورد انفجار مینی که در سال رخ می‌دهد، فقط دو مورد آن به دلیل برخورد مردم با مین باشد و مابقی انفجار ناشی از خنثی‌سازی است اما همین تعداد نیز نباید اتفاق بیفتد.
معاون سیاسی و اجتماعی فرمانداری قصرشیرین در ادامه از اقدامات پیشگیرانه برای جلوگیری از انفجارهای مین یاد داد و گفت: از حدود سه یا چهار سال قبل، یعنی تقریبا کمی بعد از جشن پاکسازی، بازنگری حدود دو هزار هکتار از اراضی نفت‌شهر و سومار آغاز شد و همچنان ادامه دارد.
به گفته نازپرورده، اگر این بازنگری صورت نمی‌گرفت تعداد کشته و زخمی‌های ناشی از انفجار مین در منطقه 10 برابر بود و خوشبختانه وزارت کشور بودجه میلیاردی برای این منظور در نظر گرفته است.وی افزود: علاوه بر بازنگری، در روش دیگر بر اساس اینکه مردم درخواست بدهند و یا شکایتی از مشاهده عینی مین در اراضی خود داشته باشند، به فرمانداری اعلام می‌کنند و کار به مرکز مین‌زدایی سپرده می‌شود. این مسئول با اشاره به برخی از بازنگری‌های موردی که گاهی صورت می‌گیرد، خاطرنشان کرد: این روش برای مناطق محدودی است که قرار باشد حفاری، کار عمرانی و ... در عمق زمین انجام شود.اما با وجود همه این بازنگری‌ها، مین‌ها هنوز هم با قدرت عمل می‌کنند و میدان را خالی نکرده‌اند و باید اقدام موثرتری برای پاکسازی این مناطق صورت گیرد.
درخواست برای بازنگری مجدد و با دقت
نماینده قصرشیرین، سرپل‌ذهاب و گیلانغرب در مجلس شورای اسلامی برای حل این مشکلات، خواستار پایش مجدد مناطق مرزی شهرستان قصرشیرین و همچنین سومار برای پاکسازی کامل از وجود مین‌های به جا مانده از دوران جنگ تحمیلی شد.
فرهاد تجری با اشاره به اینکه هنوز اخباری از انفجار مین در مناطق مرزی قصرشیرین شنیده می‌شود که گاهی زخمی شدن مردم و خصوصا کودکان و کشاورزان را در پی دارد، اظهار کرد: اگرچه انفجار مین گاها و به ندرت اتفاق می‌افتد، اما همین میزان هم ناگوار است و نباید رخ دهد. وی با اشاره به اینکه چند سال قبل شاهد برپایی جشن پاکسازی مین در این مناطق بودیم، گفت: متاسفانه برخورد تبلیغاتی با پاکسازی، عدم دقت کافی و شتاب زدگی باعث شد هنوز هم مواردی از انفجار مین را داشته باشیم، به علاوه بخشی از موارد مین خنثی نشده نیز ناشی از ضریب خطای انسانی واجتناب‌ناپذیر است.
تجری با اشاره به اینکه مین‌گذاری که رژیم بعثی عراق انجام داده تابع هیچ قانونی نظامی نبوده و در مناطق مختلفی پراکنده است، تاکید کرد: به علاوه برخی از مین‌ها به دلیل حوادث طبیعی، رانش زمین، سیلاب و ... جابجا شده‌اند و امروز در محدوده زندگی مردم قرار گرفته اند و حادثه می‌آفرینند.وی معتقد است، بخشی از مین‌های به جا مانده نیز ناشی از تکنولوژی‌های قدیم مین‌زدایی است که در آن زمان شاید دقت کافی نداشته اند. عضو مجمع نمایندگان استان کرمانشاه خواسته کنونی مردم و نمایندگان مجلس را پایش مجدد مناطق مرزی قصرشیرین و سومار دانست و خاطرنشان کرد: در خواست داریم اکنون که تکنولوژی مدرن شده و تجهیزات بهتری وجود دارد، دوباره پایش مجددی در مناطقی که احتمال آلودگی دارند، صورت گیرد.تجری معتقد است، این کار باید توسط گروه مین‌زدایی وزارت دفاع صورت گیرد تا دیگر جان و امنیت مردم مرزی قصرشیرین به دلیل وجود مین به خطر نیفت.
تا این درخواست‌ها اجرا شود و بازنگری‌ها صورت گیرد، هر روز دست و پایی در مناطق مرزی قصرشیرین، نفت شهر و سومار جا می‌ماند. این پاداش زندگی مردمی است که ماندن در این مناطق را به کوچ ترجیح داده‌اند. مردم این منطقه صدای انفجارهای گاه و بی گاه مین را دوست ندارند. جشن پاکسازی بی دقت را دوست ندارند، پای مصنوعی و چشمی که نمی‌بیند را نمی‌خواهند. فقط جان و دست و پایشان را دوست دارند که دیگر روی مین‌ها جا نماند.
