آخرین تعیین تکلیف چاه‌های غیرمجاز
به‌گزارش ایسنا، میزان آب مورد نیاز برای مصارف محیط زیست، با توجه به شرایط رودخانه‌ها و سدهای موجود در کشور تأمین می‌شود، به‌طوری‌که وقتی سدی در منطقه ای احداث می‌شود، با توجه به حجم سالانه آن سد، کمیسیون تخصیص میزان سهم مورد نیاز شرب، کشاورزی، صنعت، خدمات و محیط زیست و تالاب‌ها را مشخص می‌کند. کمیسیون تخصیص بر اساس تقاضای شخص متقاضی، میزان تخصیص از منابع آب زیرزمینی و یا سطحی را در منطقه مورد نظر بررسی خواهد کرد به عبارت دیگر اگر منطقه مورد نظر متقاضی، در دشت‌های ممنوعه نباشد و پتانسیل آبی مورد نیاز موجود باشد، میزان حجم آب مورد تقاضا بررسی و پروانه بهره‌برداری صادر خواهد شد؛ در هر صورت نباید میزان تخصیص از سقف تخصیصی که کمیسیون تعیین کرده است فراتر رود.
بر همین اساس نیزمتقاضیان چاه‌ها به استناد اراضی و پتانسیل آبی موجود در دشت از کمیسیون صدور پروانه، پروانه بهره برداری دریافت خواهند کرد، در پروانه بهره‌برداری متقاضی، میزان دبی لحظه‌ای چاه، ساعت کارکرد چاه و حجم سالانه استفاده از منابع آبی زیرزمینی ذکر شده و متقاضی نباید از آن حد عدول کند. علاوه‌بر این عده ای از گذشته دور از منابع سطحی به میزان مشخصی برداشت می‌کرده‌اند و هم اکنون نیز این برداشت‌ها ادامه دارد که تعداد آن‌ها نیز مشخص است، همچنین برخی گروه‌ها یا افراد نیز وجود دارند که نام آن‌ها در دفاتر جزء جمع نیست و از سدهای موجود، آب دریافت می‌کنند که میزان آب دریافتی آنان بستگی به میزان مشارکت آن‌ها در احداث شبکه آبیاری و زهکشی دارد و برای آن‌ها حقآبه از سوی وزارت نیرو تعیین شده است.
دسته‌ای دیگر نیز جزو هیچ کدام از این دو گروه نیستند و از سوی وزارت نیرو با این افراد به صورت سالانه قرارداد منعقد می‌شود که در صورت موجود بودن آب در منطقه برای آن‌ها مجوز برداشت آب صادر خواهد شد و چنانچه آب نباشد و یا میزان آب موجود کم باشد، مجوز برداشت برای آنان صادر نخواهد شد.
بر اساس مصوبه شورای عالی آب در سال ۱۳۹۴، کل پتانسیل آب تجدیدپذیر منابع آب زیرزمینی دشت‌های کشور مشخص شده که بر اساس آن مجاز هستیم به میزان ۳۱ میلیارد مترمکعب از آن منابع آب زیرزمینی برداشت کنیم، اما این درحالی است که در شرایط فعلی میزان برداشت از آب‌های زیرزمینی توسط چاه‌ها، عملاً حدود ۴۲ میلیارد مترمکعب است که قرار است در برنامه ششم توسعه ۱۱ میلیارد مترمکعب از برداشت آب‌های زیرزمینی را کاهش یابد تا پس از ۲۰ سال بتوان منابع آب زیرزمینی را به حالت اولیه باز گرداند.
تعداد چاه‌های مجاز و غیرمجاز کشور حدود ۷۵۰ هزار حلقه است که حدود ۴۵۰ هزار حلقه از این چاه‌ها، مجاز هستند به‌عبارت دیگر در حال حاضر ۳۳۰ هزار حلقه چاه غیرمجاز در کشور وجود دارد که حدود ۱۰۳ هزار حلقه چاه غیرمجاز مربوط به قبل از سال ۱۳۸۵ و تصویب قانون تعیین تکلیف چاه‌های غیرمجاز بوده که بر اساس تصمیمات وزارت نیرو قرار است برای این تعداد چاه، پروانه برداشت به میزان ۲۵ مترمکعب در شبانه روز (حدود نیم لیتر در ثانیه) برای مصارف، گلخانه ای، صنعتی و غیره صادر شود.
نصب کنتورهای حجمی جزو یکی از اقداماتی بود که وزارت نیرو برای برای مدیریت چاه‌های مجازی که اضافه برداشت دارند تدبیر کرد که تاکنون حدود ۷۵ هزار دستگاه کنتور حجمی هوشمند روی این چاه‌ها نصب شده است.
