رضا صادقیان
چند روز قبل در کانال رسمی علی دارابی، معاون امور استانی سازمان صدا و سیما معرفی مستند انقلاب جنسی را دیدم. دارابی اصولگراست ولی به نظر میرسد به بخشهای مغفول مانده در اجتماع دقت دارد و یکی از معدود شخصیتهایی است که فردای انتخابات ریاست جمهوری اخیر از ضعف اصولگرایان در انتخابات گفت و برخی از ایرادهای آنان را قلمی کرد.وی درباره همین مستند نوشته است: حرف اصلی مستند انقلاب جنسی این است که میبایست برای وضعیت فعلی کشور دست به اقدام اساسی زد. بیتوجهی به نیازهای جنسی جوانان و نداشتن برنامه برای این نیازها به بروز مشکلاتی در جامعه انجامیده که یکی از آنها وضعیت کنونی حجاب است که به واقع میتوان گفت «هم هست و هم نیست» .
عنوان مستند به انداره کافی چالش برانگیز است، «جنسی» هم یکی از همان کلمهها و عبارتهایی است که بسیاری از گفتنش در عرصه عمومی پرهیز و سعی دارند با استفاده از ادبیاتی دیگر از کنار یکی از گرفتاریها و آسیبهای اجتماعی سالهای اخیر عبور و در حالتی مطلوبتر کلیت مسئله را با ندیدن، نگفتن و بیان نکردن به روی خودشان نیاورند ولی تهیه کنندگان انقلاب جنسی با جسارتی قابل ستایش و تصاویری کمتر دیده شده از دوربین ایرانی به سراغ موضوعی رفتند که بسیاری از مسئولان از گفتگو کردن درباره آن ابا دارند، به واقع دغدغه اصلی در این مستند نشان دادن راهی است که غرب در مورد مسائل جنسی طی کرده است و راهی که ما میتوانستیم براساس آموزههای دین اسلام برویم ولی به هر دلیل نرفتیم و یا نخواستیم برویم و حال در شرایطی قرار گرفتیم که نامی به غیر از بحران روی آن نمیتوان گذاشت. وضعیتی که با آمارهای افزایش طلاق، تجاوز جنسی به کودکان، رواج برخی از رفتارهای ناهنجار و. . . در سطح جامعه روبرو هستیم، شاید نشان دادن تصاویری جسورانه راه را برای بحثهای دیگر بگشاید.
سالها قبل برخی از مسئولان و شخصیتهای سیاسی تلاشهایی کرده بودند، اواخر دهه هفتاد روزنامه انتخاب گفتگویی با محمدجواد لاریجانی منتشر کرد و در همانجا به صورت سربسته از مشکلات جنسی یکی از دانشجویان نخبهاش گفته بود که با یافتن راهکار دینی آن بنده خدا از وضعیت بحرانی به سلامت عبور کرد و به سوی گناه کشیده نشد، لحن بیان لاریجانی در آن مصاحبه آسیب شناسانه جلوه میکرد.گویا آنچه در کل آن مصاحبه خوانده نشد همان بخش بود. مدتها بعد مسعود دهنمکی در گفتگو با عباس عبدی در نشریه دوکوهه از برخی رفتارهای ناهنجار در جامعه انتقاد کرد، با همان لحن گزنده و تند ولی راهکاری ارایه نکرد، با این حال میتوان این امتیاز را به وی داد که یکی از بحرانهای تازه بروز یافته را در اوایل دهه هشتاد ببیند.
انتشار کتاب «نظام اسلامی و مسئله روسپیگری» به همت ابراهیم شفیعی سروستانی در سال 1381 توسط دفتر تحقیقات و مطالعات زنان یکی دیگر از آثار سالهای اخیر است که تلاش داشت مسئله روسپیگری را براساس نگرش دینی بسنجد و راهکاری برای برون رفتن از آسیبهای جنسی پیشرو ارایه کند، دغدغه یافتن راهی که پاسخگوی نیازهای جوانان باشد در میان نویسندگان مقالات مشاهده میشد، به نظر میرسد آن اثر نیز در رواج بحثهایی با محتوای نیازهای جنسی جوان ایرانی ناکام باقی ماند.
اینبار اتفاقی دیگر رخ داده است. سازندگان مستند انقلاب جنسی سعی کردند به جای استفاده از کلمات با بهرهجویی از تصاویر سخن خویش را بگوید. تصویر و مصاحبه با شهروندان عادی در فرانسه و هلند را نشان دهند و همزمان به آن روشها نقد داشته باشند و در برابر آن راهکاری پیشنهاد کنند، باید صبر کرد و نتیجه کار آنان را در به راه افتادن بحثهای تکمیل کننده و یا نهی کننده در سطح جامعه مشاهده کرد.بحثهایی که امید میرود گفتگو و یافتن راهکار درباره مسائل مبتلا به جامعه و جوانان را به پستوهای مگو نکشاند.