سنت‌شکنی کنگره‌آمریکا درقبال‌تحریم‌‌ایران

اين نامه توسط ديويد پرايس، نماينده دمکرات از کارولينای شمالی و چارلز دنت، نماينده جمهوريخواه از پنسيلوانيا تهيه شده است. اين نامه مهم ترين اقدام در کنگره آمريکا در راستای حمايت از حل ديپلماتيک اختلافات با ايران است. در بخشی از این نامه که با عبارت «همکاران عزيز» آغاز و به قلم ديويد پرايس و چارلی دنت نگاشته شده، آمده است: «اين نخستين باری نيست که ايران يک رئيس جمهوری را بر بستر ميانه روی و اصلاح انتخاب می کند، تاريخ به ما نشان داده که در قبال چشم انداز تحولی معنادار در اين کشور بايد هوشيارانه برخورد کرد.»

در ادامه اين نامه تصریح شده است: «با در نظر گرفتن وزن واقعی [تحولات اخير ايران] برای ايالات متحده آمريکا، اسرائيل و جامعه جهانی، اشتباه خواهد بود اگر انتخاب دکتر روحانی را به مجالی برای آزمودن فرصت حقيقی پيشرفت به سوی توافقی سنجش پذير و قابل اجرا تبديل نکنيم، فرصتی که [در نهايت] منجر به پيشگيری از دستيابی ايران به جنگ افزار هسته ای شود.»

اگرچه نامه ياد شده موضع مشخصی درباره مسأله تحريم‌ها يا استفاده احتمالی از نيروی نظامی توسط ايالات متحده و هم پيمانانش ندارد، نويسندگان در بخشی از اين نامه تنها به هشداری ضمنی بسنده می کنند: «بايد هوشيار بود که با اقداماتی تحريک آميز امکان چنين پيشرفتی را از بين نبريم و زمينه تضعيف احتمالی رئيس جمهوری منتخب جديد ايران را در برابر محافظه کاران ايجاد نکنيم.»

در همین زمینه، کيث اِليسون، نخستين مسلمان راه يافته به کنگره آمريکا، نيز که اين نامه را امضاء کرده گفت: پيروزی حسن روحانی شايد بتواند فرصتی برای امريکا در راستای ترميم روابط خود با ايران فراهم کند.کيث اليسون گفت:«تضمينی وجود ندارد، تضمين و فرصت يکی نيستند. ولی من فکر می کنم حتی اگر يک شانس برای ايران و امريکا برای راوبط تازه وجود داشته باشد، بايد از آن استفاده کرد.» وی با اشاره به دشمنی بين دو کشور طی سال های گذشته اضافه کرده است:«چرا نبايد با توجه به انتخاب حسن روحانی ببنيم آيا می‌توانيم روابط خود را از نو آغاز کنيم و حداقل گفت وگو را شروع کنيم.»

در همين حال کنگره آمریکا بعد از اقدام ۱۳۱ عضو کنگره برای امضای نامه‌ای که دیپلماسی با ایران را خواستار شد، در اقدامی دیگر طرح سالانه تشدید تحریم‌ها علیه ایران را به کاخ سفید ارایه ندادند و اعلام کردند که این طرح ممکن است تا اکتبر و حتی تا پایان سال جاری نیز آماده نشود. روزنامه واشنگتن‌پست با اشاره به تحریم‌های دولت اوباما علیه ایران، تلاشش برای ضربه زدن به اقتصاد ایران و ابراز تمایل این کشور برای توسل به اقدام نظامی علیه برنامه هسته‌یی ایران نوشت که از سال ۲۰۰۹ و زمانی که باراک اوباما، رییس‌جمهور آمریکا شد، دولتش سرسختی فوق العاده‌ای در قبال ایران داشت و کنگره آمریکا نیز معمولا راهی را برای سخت‌تر کردن مواضع آمریکا در قبال ایران پیدا کرد.

این روزنامه با ذکر مثال‌هایی از تلاش‌های ضدایرانی هر دو حزب کنگره آمریکا در سال‌های اخیر افزود که به نظر می‌رسد در هفته جاری این مواضع کنگره کمی تغییر کرده است. ابتدا ۱۳۱ نماینده مجلس نامه‌ای را برای دولت ارسال کردند که آن را به دنبال کردن دیپلماسی با ایران که به تازگی حسن روحانی به عنوان رییس‌جمهور آن برگزیده شده است، ترغیب می کند.
به نوشته این روزنامه این نامه از آن جهت حایز اهمیت است که توسط نهادی ارایه شد که به لحاظ سنتی با به کارگیری دیپلماسی در قبال ایران مخالف است اما اکنون تعداد زیادی از اعضای آن خواستار چنین چیزی شده‌اند.

به نوشته این روزنامه نکته دوم به تحریم‌ها مربوط می‌شود. معمولا کنگره در تابستان هر سال بدون توجه به این که اقدامش از نظر کاخ سفید خوب است یا بد، طرحی قانونی را به کاخ سفید می‌فرستد که هدفش تشدید تحریم‌های ایران است اما در سال جاری اعضای آن این سنت را شکستند. فصل‌نامه کنگره با عنوان "امیلی کادی" گزارش می دهد که طرح سالانه تحریم‌ها آماده نشده و حتی اگر برای سال جاری آماده شود، زودتر از ماه اکتبر این کار انجام نخواهد شد.

به نوشته کادی به تعویق افتادن طرح قانونی تحریم‌ها، پنجره دیپلماتیک خوبی برای آمریکا و ایران فراهم می‌کند زیرا حسن روحانی در ماه اوت دولت را به دست می‌گیرد و دور بعدی مذاکرات هسته‌یی بین‌المللی نیز برای سپتامبر برنامه‌ریزی شده است.واشنگتن‌پست افزود که دولت اوباما و روحانی هر دو مدت‌هاست که به تمایل برای ورود به دیپلماسی مستقیم و کار کردن در جهت توافقی گسترده‌تر به منظور پایان دادن به چند دهه خصومت اشاره کرده‌اند. یک مانع اصلی میزان درجه‌ای است که ایران و آمریکا می‌توانند درخصوص اهداف و منافع مختلف‌شان با یکدیگر مصالحه کنند. این مانع سختی است. این منافع رقیب فقط از طریق مذاکرات مفصل و به احتمال زیاد مصالحه‌هایی سخت از جانب هر دو قابل حل و فصل هستند.

به نوشته این روزنامه موانع بزرگ دیگر نیز شامل سیاست‌های داخلی هر دو طرف است و این که هر طرف به فرهنگ سیاسی طرف دیگر بی‌اعتماد است.بنا بر این گزارش دیپلماسی آمریکا- ایران بیش‌تر به بحث‌های داخلی در هر کشور درباره ارتباط خارجی میان آن‌ها مربوط می‌شود و برای آن‌هایی که تمایل دارند شاهد پایان این چند دهه خصومت به شکلی مسالمت‌آمیز و دیپلماتیک باشند، نرم شدن ظاهری کنگره در قبال ایران نشانه بالقوه، چشم‌گیر و یک گام واقعی هرچند کوچک به سمت صلح است.