گروه بينالملل: در حاليكه ۲۶ سناتور آمریکایی طرحی را برای تحریم بیشتر صنعت نفت ایران آماده کردهاند، سخنگوی کاخ سفید گفت: باراک اوباما تحریم ایران در کنگره را در صورت تصویب وتو خواهد کرد.
جی کارنی، سخنگوی کاخ سفید، به خبرنگاران گفت که اگر سنا تحریمهای جدیدی علیه ایران به تصویب برساند، باراک اوباما، رئیسجمهور، مصوبه سنا را "وتو" خواهد کرد. او یادآور شد که دولت آمریکا بارها به کنگره گفته است که مقطع کنونی وقت مناسبی برای وضع تحریمهای جدید نیست. او تصریح کرد در صورتی که گفتوگوی قدرتهای جهانی با ایران به شکست بیانجامد، غرب میتواند بیدرنگ تحریمهای تازهای علیه این کشور وضع کند.
جی کارنی این سخنان را در واکنش به اقدام اخیر ۲۶ سناتور از دو حزب دموکرات و جمهوریخواه اظهار داشت. آنها قصد دارند با ارائه لایحهای به مجلس سنا، تحریمهای شدیدی را علیه صنعت نفت ایران و همچنین صنایع مهندسی، کانی و ساختمانی این کشور اعمال کنند. آنها تأکید دارند که این لایحه تنها زمانی به مرحله عمل در میآید که ایران از توافقات اخیر در ژنو سرپیچی کند، یا این که مذاکرات کنونی به نتیجه نرسد. رابرت منندز، رئيس دموکرات کمیته روابط خارجی سنا، چارلز شامر، مقام سوم نمایندگان دموکرات در سنا و مارک کرک، سناتور جمهوریخواه، به همراه ۲۳ سناتور دیگر، امضاکنندگان طرح یادشده هستند. این سناتورها هنگام طرح لایحه در سنا گفتند که فشار تحریمهای کنونی ایران را به میز مذاکره کشانده است؛ با تهدید این کشور با تحریمهای شدیدتر، میتوان ایران را واداشت که با صداقت به همکاری با جامعه جهانی روی آورد.
احتمال میرود که لایحه مزبور چند هفته دیگر برای رأیگیری به سنا ارائه شود، اما به نظر کارشناسان احتمال تصویب شدن آن بسیار ضعیف است، زیرا مقاومت در برابر آن، حتی در مجلس سنا که صد عضو دارد، زیاد است. سخنگوی "کاخ سفید" تصریح کرد: «ما فکر نمیکنیم که این اقدام ضروری باشد، ما فکر نمیکنیم که لایحه به رأی گذاشته شود و چنانچه به رأی گذاشته شد، پرزیدنت اوباما آن را وتو خواهد کرد.»
دولت اوباما و برخی از نمایندگان کنگره مخالفت خود را با اعمال تحریمهای بیشتر علیه جمهوری اسلامی اعلام کردهاند. به نظر دولت ایالات متحده در شرایط کنونی هر اقدام خصمانهای علیه ایران، به فضای گفتوگوی قدرتهای جهانی (گروه موسوم به (۱+ ۵) با این کشور آسیب میزند. به نظر کاخ سفید، تهدید ایران با تحریمهای تازه میتواند موضع گروه مذاکرهکنندهی ایرانی را تضعیف کند یا به ایران برای ترک میز مذاکره بهانه بدهد.
ده نفر از نمایندگان بانفوذ حزب دموکرات، که همگی رؤسای کمیتههای سنا هستند، مخالفت شدید خود را با هرگونه تصمیمی مبنی بر وضع تحریم تازه علیه ایران اعلام کردند و گفتند که از آن جلوگیری خواهند کرد. آنها گفتهاند که با سیاست کنونی "کاخ سفید" موافق هستند مبنی بر این که باید برای مناقشه هستهای ایران "فرصتی به یک راه حل دیپلماتیک" داده شود. ظریف، وزیر امور خارجه ایران، گفته است که اگر کنگره آمریکا تحریمهای تازهای علیه کشورش وضع کند، این اقدام به معنای نابودی توافقی است که در ۲۴ نوامبر میان ایران و قدرتهای جهانی در ژنو به دست آمد.
احتمال تصویب تحریمهای جدید توسط کنگره در حالی مطرح میشود که برخی از دولتمردان ایران بر ادامه و حتی افزایش غنیسازی اورانیوم و همچنین تداوم فعالیت تمام تأسیسات هستهای سخن میگویند. با وجود این اختلاف نظرها، ایران و کشورهای ۱ + ۵ مذاکرات خود درباره برنامه هستهای ایران را در سطح کارشناسی در ژنو از سر گرفتند. این دور مذاکرات برای روشن شدن روندهای اجرایی محدودیت برنامه هستهای ایران و رفع بخشهایی از تحریمهای وضعشده علیه ایران است.
گفتگوهای ایران و قدرتهای جهانی درباره شیوههای اجرایی توافق ژنو، پس از قرار گرفتن ۱۹ شرکت جدید در فهرست تحریمهای آمریکا متوقف شده بود. به نظر کارشناسان رسیدن به توافقی جامع با ایران "بسیار دشوار" خواهد بود. در ۲۴ نوامبر گذشته مذاکرات ده سالهی ایران با شش قدرت بزرگ، موسوم به گروه ۱+ ۵ به توافقی انجامید که طبق آن، به ازای سبک شدن تحریمهای بینالمللی، جمهوری اسلامی برنامه هستهای خود را به طور کامل زیر کنترل جامعه جهانی قرار میدهد.
در همین هفته ۲۸ وزیر خارجه کشورهای اتحادیه اروپا هم در بروکسل گرد هم آمدند و خواستار اجرای فوری توافقنامه ژنو شدند. این ۲۸ وزیر خارجه در نشست شورای اتحادیه اروپا که عالیترین مرجع تصمیمگیری در این اتحادیه است، گفتند که به توصیه کاترین اشتون، در صورت تایید آژانس بینالمللی انرژی اتمی، تحریمهای توافق شده اتحادیه فورا تعلیق میشود.
کاش این توافق 4 سال زودتر انجام میشد (190234)