المانیتور: وضعیت خوزستان وخيم است

گروه جامعه: سایت «المانیتور» با انتشار گزارشی درباره وضعیت وخیم زیست محیطی استان خوزستان می‌نویسد: «استان خوزستان تقریبا دیگر نمی‌تواند نفس بکشد. اگرچه این منطقه بیش از یک دهه است که اسیر گرد و غبار و شن و ماسه است، به نظر می‌رسد که وضعیت در سال‌های اخیر بحرانی شده است. مرز خوزستان با عراق قطب صنعت نفت ایران است. این استان در دوران جنگ ایران و عراق در فاصله سال‌های ۱۹۸۰ تا ۱۹۸۸ میلادی خط مقدم جبهه نبرد بود و در آن زمان به شدت آسیب دید. با این حال، به دلیل منابع نفتی‌ای که دارد منبع اصلی درآمد ایران است. در مورد تخریب از دوران جنگ این منطقه هنوز هم به طور کامل بهبود نیافته است. هنوز هم دیوارهای خراب شده در خرمشهر، اهواز و آبادان دیده می‌شوند. با این حال، به نظر می‌رسد که اصلی ترین چالش امروز که خوزستان با آن مواجه است گرد و غبار و شن و ماسه روزانه است و موجب تنگی نفس مردم در آن ناحیه شده است. کارشناسان ایرانی نظرات متفاوتی درباره منبع این مشکل دارند. در ابتدا آنان تصور می‌کردند که آلودگی ناشی از گرد و غبار تنها منبع خارجی دارد و آن ریزگردهایی است که از عراق به ایران می‌رسند. با این حال، این دیدگاه در طول زمان تغییر کرده است و بسیاری از رفتار‌های غلط داخلی است که سبب ایجاد بحران زیست محیطی در ایران شده‌اند.

به گفته «کورورش بهادری» مدیر کل هواشناسی خوزستان دلایل مختلفی برای این وضعیت وجود دارند. منبع بیرونی از عراق وجود دارد اما امید زیادی نیست که این وضعیت بتواند بهبود یابد چرا که دولت عراق اعلام کرده که با مشکلات بزرگتری چون مبارزه با تروریسم دست و پنجه نرم می‌کند و قصد ندارد که به این مشکل رسیدگی کند، دست‌کم تا یک دهه آینده. یک منبع داخلی نیز وجود دارد که خشکسالی و ساخت و سازهای بیش از حد سدهاست. البته بخش عمده این موضوع به دلیل ضعف بین المللی ایران در رابطه با کشورهای جهان است». 

 

این سایت در ادامه اشاره می‌کند که بحران دیگر در آن منطقه بحران آب است که در سال‌های آینده تشدید خواهد شد. این سایت می‌نویسد: «به نظر می‌رسد که این موضوع می‌تواند سبب ایجاد درگیری‌ها و منازعات قومیتی و مذهبی بر سر آب شود. در واقع، وضعیت آب در خاورمیانه به سطح خطرناکی رسیده است و انتظار می‌رود که با گذشت دوره‌های خشکسالی مداوم و بارندگی کم وضعیت هر روز وخیم‌تر از گذشته شود. این وضعیت هم‌چنین پیامدهای داخلی زیادی برای بازیگران سیاسی در ایران داشته است. حسن روحانی رییس‌جمهوری ایران در ۱۷ مه سال ۲۰۱۷ میلادی به عنوان بخشی از کارزار انتخاباتی خود به استان خوزستان سفر کرد. در آن زمان آلودگی به سبب گرد و غبار به سطحی خطرناک رسیده بود و سبب تنگی نفس شهروندان ان منطقه شده بود. علیرغم شرایط نامساعد، روحانی از سوی طرفداران‌اش با استقبال مواجه شد. آنان می‌گفتند علیرغم آن‌که هوایی برای تنفس ندارند اما پشتیبانی خود را از روحانی اعلام می‌کنند. روحانی در طول کارزار انتخاباتی خود گفته بود که هیچ راه‌حل کوتاه مدتی برای حل مشکل ناشی از ریزگردها وجود ندارد. او هم‌چنین افزوده بود که اصلاح سیاست‌های دولت‌های قبلی به خصوص سیاست‌های دوران احمدی‌نژاد نیازمند زمان است. با این حال، به دلیل تشدید آلودگی در خوزستان در ماه‌های نوامبر  دسامبر ۲۰۱۷ میلادی انتقادات علیه روحانی تندتر و بیشتر شد». 

 

«المانیتور» در ادامه می‌افزاید: «کارزارهای مختلفی در رسانه‌های اجتماعی ایجاد شدند تا توجه مردم را به چالش زیست محیطی خوزستان جلب نمایند. در همین حال، دولت روحانی ۱۵۰ میلیون دلار از بودجه سال جاری را برای مقابله با طوفان‌ها و گرد و غبار ناشی از آن در جنوب غربی ایران پیشنهاد کرد. متاسفانه کمیسیونی در مجلس ایران در ۲۱ ژانویه این پیشنهاد را رد کرد؛ حرکتی که به شدت مورد انتقاد قرار گرفت. روحانی در مصاحبه‌ای تلویزیونی گفت که این موضوع زمان‌بر است و فقط یک موضوع داخلی نیست. او گفت که با استفاده از رودخانه کارون اقدامات برای آبیاری و کاشت درختان صورت گرفته اما زمان زیادی برای تحقق این برنامه مرود نیاز کرد. او گفت که وعده می‌دهد که در صورت مشکل‌دار شدن این طرح در مجلس، بودجه را از منابع دیگری تامین کند و برنامه را اجرایی نماید». 

 

این سایت در ادامه اشاره می‌کند که رهبر انقلاب این امر را مجاز دانسته‌اند که تا ۱۵۰ میلیون دلار از صندوق توسعه ملی برای مقابله با ریزگرد‌ها در جنوب غربی ایران هزینه صرف شود. «المانیتور» می‌نویسد این‌ها تنها اقدامات دولت ایران برای حل مشکل گرد و غبار در خوزستان نیستند. در ۲۰ دسامبر سازمان ملل متحد با قطنامه پیشنهادی ایران برای مقابله با ریزگردها موافقت و آن را تصویب کرد. تهران همچنین، دومین جلسه شورایی برای توسعه مدیریت بحران در منطقه آسیا و اقیانوسیه را در ۳۰ ژانویه برگزار کرد مرکزی که وابسته به کمیسیون اقتصادی و اجتماعی سازمان ملل است و در بیانیه نهایی آن به ضرورت همکاری اعضا برای مقابله با مشکل ریزگردها و آلودگی ناشی از آن اشاره شد. با این تلاش‌ها امید‌ها برای حل این بحران در ایران افزایش یافته است. با این حال، تداوم خشکسالی و ادامه روند کاهش منابع آبی حل این مسئله زیست محیطی را دشوار ساخته است.