ام آر آی روش نیرومند تشخیص بیولوژیک پزشکی است که در آن معمولاً از رزنانس مغناطیسی هسته اتمهای هیدرژن(پروتونها) استفاده میشود . هنگام کار دستگاه توموگرافی میدان مغناطیسی ایجاد میشود که پروتونهای اتمهای هیدروژن را در روند تاثیرگذاری امواج رادیویی در میدان مغناطیسی قرار میدهد.برخی از پژوهشگران خواستار استفاده از مواد حاجب برای افزایش دقت و بالا بردن محتوای اطلاعاتی تصویر هستند. سیگنال کنتراستی در ام.آر.آی بیشتر وابسته به میزان تغییرات طولی و عرضی در مدتهای آرامش است.مدت آرامش مدتی است که طی آن پروتونها به حالت توازن باز میگردند.این مدت وابسته به پروتونهای احاطه کننده مولکولها و اتمها بوده و برای بافتهای سالم و بیمار فرق میکند.در برخی از موارد، بیماری را میتوان در نتیجه وجود مواد حاجب تشخیص داد که مدتهای آرامش را بطور محدود در بافت بیمار تغییر میدهند.
ترکیب ام.آر.آی و مواد حاجب امکان نشان دادن التهاباتی همچون آنژیوژنز غدهای هنگام ابتلا به بیماریهای سرطانی را افزایش میدهد.در دانشگاه ملی پژوهشهای هستهای روسیه "MEPhI" نوع جدید ماده حاجب براساس نانوذرات سیلیسیومی را ساختهاند که امکان میدهد درمان و تشخیص بیماریهای سرطانی تلفیق شود. به گفته ویکتور تیموشنکو، استاد دانشگاه ملی پژوهشهای هستهای روسیه "MEPhI" و دانشگاه دولتی مسکو به نام لومونوسوف، این نمونه پیشبرد پزشکی شخصی نانویی است که به منزله تلفیق روشهای تشخیص و درمان در ابعاد نانویی میباشد.استفاده از مواد جدید در ام آر آی امکان میدهد "مواد حاجب" همچنین داروهای کپسول شده نانویی به بافتهای بیمار رسانده یا از طریق ایجاد میدانهای فیزیکی یا پرتو افکنی بر این بافتها تاثیر بگذارند.
ویکتور تیموشنکو میگوید : "ام آر آی بطور گسترده برای تشخیص بیماریهای سرطانی مورد استفاده قرار میگیرد و به این دلیل ساخت نوع جدید ماده حاجب که از آن بتوان همچنین برای درمان ملایم این امراض استفاده کرد، دارای اهمیت بسیار زیادی برای پزشکی معاصر است".جنس مواد حاجب نانویی باید سمی و مضر نبوده و با بدن انسان سازگار باشد. خاصیت لازم دیگر این مواد اینست که برای سیستم ایمنی بدن انسان "نامرئی" باشند چون در غیر اینصورت از بین خواهند رفت.همچنین نانو ذرات نباید در بدن انسان انباشته شده و سطح آنها آلوده شود.کارشناسان آزمایشگاه "نانوترانوستیکا" موسسه مهندسی فیزیک دانشگاه ملی پژوهشهای هستهای روسیه"MEPhI" معتقدند استفاده از نانوذرات سیلیسیومی برای کشف سلولهای آسیب دیده یکی از خوش آتیهترین روشها برای تشخیص و درمان سرطان است. همچنین نانو ذراتها به خودی خود برای بدن انسان مضر نیستند اما میتوانند تحت تاثیر امواج رادیویی تا 42 درجه سانتیگراد و بیشتر (Hyperthermia) گرم شوند و این دما باعث نابودی محدود سلولهای سرطانی میشود.