مهمترین دلیل افزایش چشمگیر قاچاق سوخت در سال جاری اختلاف شدید قیمت فرآورده های نفتی در داخل و خارج از کشور به خصوص در کشورهای افغانستان و پاکستان است که موجب شده که میزان قاچاق در مناطق مرزی به شدت افزایش یابد.سوخت همیشه در صدر فهرست کالاهای قاچاق کشور قرار داشته بطوریکه بر اساس آمارهای رسمی اعلام شده است که کشف سوخت قاچاق نسبت به مدت مشابه سال قبل چندین برابر افزایش یافته است.معاون پیشگیری ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز می گوید: در سه ماه اخیر روزانه ۱۰ تا ۱۳ میلیون لیتر سوخت کشور، قاچاق شده است.عبدالله هندیانی گفت: با اقدامات کنترلی وزارت نفت و ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز و استانهای مرزی، این رقم اکنون 2 میلیون لیتر در روز کاهش یافته است.وی ادامه داد : بر اساس برآورد ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز در سه ماه اخیر ، حدود 3 میلیارد لیتر سوخت قاچاق شده است.
به گفته مدیرعامل شرکت پخش فرآورده های نفتی استان خراسان جنوبی، قاچاق سوخت در این استان در ماه های اخیر بیداد می کند، به نحوی که در نهبندان 60 درصد افزایش برداشت فرآورده نفتی را داشته ایم.البته با اقدمات کنترلی مسئولان، قاچاق سوخت از مرزهای این استان بسیار ناچیز است و قاچاقچیان با هزار و یک ترفند محموله های خود را برای قاچاق از مرزهای سیستان و بلوچستان، از راه های خراسان جنوبی عبور می دهند.البته تنها یک عامل در افزایش قاچاق سوخت تاثیرگذار نیست بلکه مجموعه ای از عوامل اجتماعی، اقتصادی و سیاسی دست به دست هم داده اند تا سرمایه ملی کشور با قیمت اندک به سوی مرزها سرازیر شود که باید این عوامل توسط دستگاه های نظارتی و ملی ریشه یابی و فکری برای رفع آن شود.
**کشف 861 هزار لیتر سوخت قاچاق
سرپرست معاونت سیاسی، امنیتی و اجتماعی استانداری خراسان جنوبی گفت: در هشت ماه سال جاری 861 هزار و 69 لیتر سوخت قاچاق در استان کشف شده که نسبت به مدت مشابه سال قبل 14برابر افزایش دارد.محمدرضا حسنی مقدم افزود: سال گذشته در این مدت 72 هزار و 230 لیتر سوخت قاچاق در استان کشف شده بود. وی افزایش کیفیت فرآورده های نفتی داخلی و افزایش قیمت فرآورده های نفتی در افغانستان را از علت اصلی قاچاق سوخت ذکر کرد و گفت: به طور مثال قیمت هر لیتر گازوئیل در ایران 350 تومان است، در حالی که آن سوی مرز قیمت آن بین 15 تا 16 هزار تومان است.حسنی مقدم اظهارداشت: قاچاق سوخت از مرزهای خراسان جنوبی وجود دارد اما به دلیل اجرای طرح های کنترلی شدید، محدود شده است.وی بیان کرد: گزارش رسیده حاکی از آن است که برخی رانندگان در بازارچه ماهیرود، باک خود را در ایران سوختگیری و با قیمت بالا در آن سوی مرز به افغان ها به فروش می رسانند که برای جلوگیری از قاچاق سوخت، باک خودروها در بازارچه ماهیرود کنترل می شود.
سرپرست معاونت سیاسی، امنیتی و اجتماعی استانداری خراسان جنوبی گفت: تلاش ما این است که با اجرای طرح های کنترلی شدید، قاچاق سوخت را در مرزهای استان به حداقل ممکن برسانیم تا سرمایه ملی کشور هدر نرود.حسنی مقدم اظهار داشت: قاچاقچیان محموله های خود را برای قاچاق از مرز سیستان و بلوچستان از محورهای مواصلاتی استان عبور می دهند؛ اعمال قوانین کنترلی در مرزها و راه های استان همجوار بسیار پایین تر از خراسان جنوبی است.وی ادامه داد: در چند سال گذشته با توجه اختصاص سهمیه سوخت مرزنشینان و اختلاف پایین قیمت بنزین و گازوئیل در افغانستان، قاچاق سوخت صرفه اقتصادی نداشت، اما هم اکنون اختلاف شدید قیمت ها در آن سوی مرز برخی افراد را وسوسه به قاچاق سوخت می کند.حسنی مقدم گفت: بیشترین سوخت قاچاق در استان از نوع گازوئیل و بنزین است، برخی افراد با استفاده از خودروهای سواری، اتوبوس و کامیون به هزار و یک ترفند در تلاش هستند تا سرمایه ملی کشور را به قیمتی بسیار کمتر از قیمت واقعی به آن سوی مرزها هدایت کنند که در ایست های بازرسی استان متوقف می شوند.
**افزایش 14برابری قاچاق سوخت
مدیرعامل شرکت پخش فرآورده های نفتی خراسان جنوبی هم گفت: با توجه به تفاوت فاحش قیمت فرآورده های نفتی در داخل کشور نسبت به کشورهای همسایه و نوسانات ارزی، در چند ماه اخیر به خصوص در تیرماه قاچاق فرآورده های نفتی در استان رشد قابل ملاحظه ای داشته است.قربانعلی مردانی بیان کرد: با توجه به کنترل های صورت گرفته از سوی شرکت های پخش فرآورده های نفتی و ادارات متولی، قاچاق سوخت در مردادماه و شهریورماه نسبت به تیرماه کاهش یافته است.وی با تاکید بر اینکه آمار سوخت قاچاق در هشت ماه سال جاری نسبت به مدت مشابه سال قبل 14برابر افزایش یافته است، اضافه کرد: همچنین در این مدت تعداد کارت های مسدود شده سوخت که سوخت گیری غیرمجاز داشته اند، نسبت به مدت مشابه سال قبل 87 درصد افزایش یافته است.مردانی اظهار داشت: بررسی های نشان داد که قاچاق سوخت در مرزهای استان از طریق باک خودروهایی انجام می شد که وارد بازارچه و منطقه ویژه اقتصادی ماهیرود استان می شدند.
وی ادامه داد: بر اساس مصوبه کارگروه فرعی مبارزه با قاچاق کالا و ارز استان از سوم آذرماه امسال تمامی خودروهایی که وارد بازارچه ماهیرود می شوند، کنترل باک می شوند و اگر پس از تبادل کالا، سوختی کمتر از زمان بازرسی داشته باشند ما بعد التفاوت آن به نرخ شناور مرزی از رانندگان اخذ شود. مدیرعامل شرکت پخش فرآورده های نفتی خراسان جنوبی افزود: این مصوبه ضمن کاهش آمار قاچاق سوخت به اقتصاد کشور نیز کمک کرده است.مردانی با تاکید براینکه قاچاق سوخت، مصرف بنزین در خراسان جنوبی را 13درصد افزایش داد، اضافه کرد: از ابتدای سال حدود 154 میلیون لیتر بنزین در استان مصرف شده که 21 میلیون لیتر نسبت به مدت مشابه سال گذشته افزایش داشته است.وی با اشاره به افزایش 15 درصدی مصرف نفت گاز گفت: میزان افزایش این فرآورده های بنزین و نفت گاز در کشور به ترتیب 10 و 7.2 درصد بوده است.
**افزایش 30 برابری پرونده های قاچاق سوخت در نهبندان
مدیرکل تعزیرات حکومتی خراسان جنوبی هم گفت: نوسانات نرخ ارز و شکاف قیمتی بین سوخت توزیعی داخل کشور با کشورهای همجوار، باعث افزایش قاچاق سوخت از سوی افراد سودجو در استان شده است.محمدحسین اشرفی افزود: در شهرستان نهبندان به دلیل خروج سوخت به سمت استان سیستان و بلوچستان و در نهایت قاچاق به همسایگان شرقی کشور، آمار پرونده های تخلفات سوختی در آبان ماه 97 در مقایسه با آبان ماه پارسال 30 برابر شد.وی بیان کرد: در آبان امسال از سوی واحدهای انتظامی این شهرستان 119 فقره گزارش کشف سوخت به اداره تعزیرات حکومتی نهبندان ارسال شده که پس از طی تشریفات قانونی، علاوه بر ضبط سوخت های مکشوفه، متخلفان به پرداخت بالغ بر 3 میلیارد ریال جزای نقدی محکوم شده اند.اشرفی ضمن هشدار به قاچاقچیان سوخت و افراد سودجو از برخورد قاطع مراجع مسئول در مقابله با این پدیده خبر داد و اضافه کرد: به موجب ماده 18 قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز، هر شخصی که مرتکب قاچاق فرآورده های سوختی و یا حمل و نگهداری آن شود، علاوه بر ضبط سوخت مکشوفه به پرداخت دو برابر ارزش فرآورده محکوم می شود.