گروه سیاسی: از ابتدای سال جاری با نزدیک شدن به ایام انتخابات ۱۴۰۰ بحث اختیارات ریاست جمهوری، محل بحث و مناقشه بین دو جریان سیاسی اصلاح طلب و اصولگرا بوده است اما همزمان که اصولگرایان اصرار به اختیارات بالای دولت دارند، همزمان به اشکال مختلف سعی دارند در تصمیمات دولت اثرگذار باشند؛ چنانچه قوه قضاییه تکلیف حضور شرکتهای خارجی را مشخص میکند و معاون دادستان کل کشور گفته شرکت ال جی و سامسونگ اجازه حضور به کشور را ندارند. صحبتهای این مقام ارشد قوه قضائیه در حالی مطرح میشود که به نظر میرسید این مسائل در حیطه کاری دولت باشد. اختیارات دولت اما به این مورد ختم نمیشود.
برخی موارد را با هم مرور میکنیم:
وزارت آموزش و پرورش: دیگران کتاب مینویسند!
در حوزه آموزش و پرورش هم دخالتها در سطوح مختلفی انجام میشود از جمله دخالت در تدوین کتب درسی که در چند سال اخیر به خاطر حذف نام برخی شخصیت ها، حاشیههای زیادی ایجاد کرد.
پیش از نوروز امسال دبیر ستاد همکاریهای حوزه علمیه و آموزش و پرورش با بیان اینکه امروز حوزههای علمیه بهصورت رسمی وارد حوزه تألیف کتب درسی شدهاند، گفته پیشنهاد شد تا مدارس علوم و معارف اسلامی در استانها ایجاد شود. در تأمین محتوای آموزشی و محتوای کتب درسی نیز مشارکتهای خوبی بین حوزه و آموزشوپرورش صورت گرفته است؛ بهگونهای که در سال جاری بیش از ۸۰ درصد نقد و بررسیهای انجامشده در چاپ جدید کتب درسی اعمال شد.
وزارت ارتباطات: دیگران فیلتر میکنند!
یکی دیگر از مسائلی که در چند روز گذشته درباره اختیارات دولت مطرح شده بود، بحث فیلترینگ کلاب هاوس بود. وزیر ارتباطات بارها اعلام کرده با فیلتر شبکههای اجتماعی موافق نیست، اما بسیاری از شبکههای اجتماعی مثل فیس بوک، توییتر، تلگرام، سیگنال و... در ایران فیلتر هستند. حتی بعد از مقاومت آذری جهرمی مقابل فیلترینگ اینستاگرام، علیه وزیر ارتباطات اعلام جرم شد و آذری جهرمی در دادسرا حضور یافت!
سیاست خارجی: دولت را دور میزنند!
مصطفی میرسلیم عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام و نماینده مجلس یازدهم در گفتگویی تصویری با رویداد۲۴ درباره جزییات قرارداد ایران و چین گفت دولت چین احساس میکرد دولت روحانی از آنها سوءاستفاده میکند و وقتی هیچ خیری از دولت ندیدند، مستقیما با رهبری مذاکره کردند و برای قرارداد ۲۵ ساله توافق کردند. صحبتهای میرسلیم که نامزد انتخابات ریاست جمهوری و نماینده فعلی مجلس است، از طرف کسی تکذیب نشد!
وزارت علوم: اختیارات چپاول شد
مصطفی معین که روزگاری به خاطر اختیارات کم از وزارت علوم استعفا داده بود، درباره وضع فعلی این وزارتخانه معتقد است بسیاری از اختیارات وزارت علوم در دولت نهم و دهم چپاول شد. امروز شورای عالی انقلاب فرهنگی و نهادهای نظامی در مدیریت دانشگاهها نقش دارند.
وزارت بهداشت و ایدئولوژی
اصولگرایان در این سالها بارها از عدم تفکیک جنسیتی در بیمارستانها انتقاد کردهاند. در مجلس قبلی، حجتالاسلام پژمانفر از وزیر بهداشت پرسیده بود: «چرا با وجود وجود مصوبه ۴۲۷ شورای عالی انقلاب فرهنگی و وظایف مصرح وزارت بهداشت در خصوص اجرای کامل قانون انطباق امور پزشکی با موازین شرع مقدس اسلام و ابلاغ دستورالعملهای اجرایی جهت نگهداری از بیماران و همراهان در محیطهای درمانی باز هم شاهد نابسامانی و بیحرمتی آشکار به امر حریم بانوان در بیمارستانها هستیم؟»
به جز این مسئله، بعد از شیوع کرونا نیز نهادهای خارج از حوزه وزارت بهداشت بارها در کار دولت دخالت کردند. از لیسیدن حرم گرفته تا تجویز داورهای سنتی و در نهایت ممنوعیت ورود بعضی واکسنها به کشور!
وزارت ارشاد! محل مناقشه
وزارت ارشاد هم همیشه محل دخالتهای نهادهای دیگر بوده است. سریال تکراری توقیف فیلمها و لغو کنسرتها در حالی انجام میشود که بزرگترین متولی تولید آثار فرهنگی کشور، صدا و سیماست که هیچ اجازهای از وزارت ارشاد نمیگیرد! حوزه اختیارات وزارت فرهنگ و ارشاد نسبت به صدا و سیما بسیار کم و عموما بی اثر است.
وزارت ورزش: از رقابتهای ورزشی تا حضور زنان در ورزشگاه!
نهادهای ایدئولوژیک حتی در ورزش هم دخالت میکنند. در سالهای گذشته به خاطر مخالفت با حضور زنان در استادیوم محرومیتهای زیادی دامن ورزش ایران را گرفته است.
دولت سیزدهم و مسئله اختیارات
سوال اینجاست که اگر قرار باشد اصلاح طلبان با شعار افزایش اختیارات ریاست جمهوری در انتخابات شرکت کنند، کدام یک از موارد بالا را میتوانند تغییر دهند؟ آن هم در شرایطی که بسیاری مسائل و سازمانها، مثل نهادهای امنیتی و اطلاعاتی، اساسا در اختیار دولت منتخب مردم نخواهد بود.